Instytut Psychologii
Uniwersytetu Jagiellońskiego

katalog kursów 2009/2010

PODSTAWY PSYCHOLOGII SĄDOWEJ

Nazwisko prowadzącego:

prof. dr hab. Józef K. Gierowski, mgr Małgorzata Kowanetz

Forma zajęć:

wykłady- 30 godz.

Program kursu:

1. Temat: Specyfika pracy biegłego psychologa - 2 godz. (M. Kowanetz)

14.10.2009

• przedmiot psychologii sądowej,

• podstawy prawne pracy biegłego i zasięgania opinii psychologicznej,

• warunki przeprowadzania badań psychologicznych.

Literatura dotycząca wszystkich zagadnień kursu:

Czerederecka A., Jaśkiewicz T., Gierowski J. K., Ekspertyza psychologiczna. Zagadnienia wybrane. w: Ekspertyza sądowa, Wójcikiewicz J. (red.), Oficyna Wolters Kluwer Polska, Instytut Ekspertyz Sadowych, 2 wydanie, 2007 r.,

Ackerman J. Marc, Podstawy psychologii sądowej, GWP, Gdańsk 2005;

Podst.+ uzupełniająca:

Kodeks etyczno zawodowy psychologa

Projekt ustawy o zawodzie psychologa

2. Temat: Specyfika pracy biegłego psychologa, c.d. - 1 godz. (M. Kowanetz),

21.10.2009

• zasady opracowywania ekspertyzy psychologicznej

• diagnoza psychologiczna w psychologii sądowej

• problemy etyczne

Temat: Świadkowie - 2 godz.

• okoliczności zasięgania opinii psychologicznej,

• psychologiczna ocena zeznań

Literatura:

Jaśkiewicz-Obydzińska T. Ekspertyza psychologiczna. Świadkowie. W: Wójcikiewicz J. (red). Ekspertyza sądowa, Zakamycze, Kraków 2002.

Arntzen F., Psychologia zeznań świadków. PWN, Warszawa 1989.

Jaśkiewicz-Obydzińska T., Czerederecka A. * The influence of Victim * Offender Relationship on Chosen Testimony Features of Minors Victims of Sexual Abuse. Acta Sexologica, Nr 1, 1995 r., s. 13 * 36

Memon A., Vrij A., Bull R., Prawo I psychologia. Wiarygodność zeznań i materiału dowodowego, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2003.

J. K. Gierowski, T. Jaśkiewicz-Obydzińska, M. Najda, Psychologia w postępowaniu karnym, wyd. I, LexisNexis, Warszawa 2008

3. Temat: Świadkowie (c.d.)­,

28.10.2009 (do godz. 19.25)

1,5 godz. (M. Kowanetz)

• psychologiczna ocena zeznań

• techniki usprawniające odtwarzanie zajścia - przesłuchanie poznawcze

Temat: Samobójstwo jako przedmiot ekspertyzy - 2 godz. (M. Kowanetz)

• problem odpowiedzialności za przyczynienie się do samobójstwa,

• próba ustalenia przyczyny śmierci (samobójstwo/ zabójstwo/ nieszczęśliwy wypadek).

Literatura:

podstawowa+

Czerederecka A., Kowanetz M., Portret psychologiczny osoby nieżyjącej * poszukiwanie motywów samobójstwa lub zabójstwa. Z zagadnień nauk sądowych, z. XXXVI, s.71 * 82..

Jaśkiewicz-Obydzińska T., Kowanetz M., Samobójstwo jako przedmiot sądowej ekspertyzy psychologicznej. Z zagadnień kryminalistyki, z. XXVII, s. 70-76.

O'Connor R., Sheehy N., Zrozumieć samobójcę. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.

Ringel E. Gdy życie traci sens, Glob, Szczecin 1987

4. Temat: Problematyka dorosłych sprawców - 2 godz. (M. Kowanetz) 4.11.2009

• typowanie sprawcy.

Problematyka cywilna - 2 godz. (M. Kowanetz)

(do godz. 19.45)

• ubezwłasnowolnienie

• ocena zdolności do czynności prawnej, uniewaznienie oswiadczenia woli

• odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę

Literatura:

podstawowa+

Jaśkiewicz-Obydzińska T., Ekspertyza psychologiczna w postępowaniu cywilnym. Z zagadnień nauk sądowych, 1996, z. XXXIII, s. 93-103.

Kowanetz M., Piątek J., Odtwarzanie sylwetki psychologicznej osób nieżyjących w sprawach o unieważnienie testamentu. Z zagadnień kryminalistyki 1991, t. XXIV/XXV, s. 117-123

Kowanetz M., Skupień E., Zakres kompetencji psychologa i psychiatry w ocenie świadomości i swobody przy składaniu oświadczenia woli, Z zagadnień nauk sądowych, vol. LXI, Instytut Ekspertyz Sądowych, Kraków, 2005.

5. Temat: Problematyka rodzinna - godz. 3,5 (M. Kowanetz)

18.11.2009 (do godz. 19.25)

• sytuacja psychologiczna rodziny rozbitej,

• sytuacja dziecka w rodzinie rozbitej

• ocena kompetencji opiekunów

• opiniowanie w sprawach rodzinnych

Literatura:

podstawowa +

Ackerman, M.J. (1995). Clinician's guide to child custody evaluations. New York: John Wiley & Sons.

Czerederecka, A. (1996). Parents fighting for custody of children, W: Psychology and Criminal Justice. International Review of Theory and Practice, J. Boros,I. M*nich, M. Szegedi (ed.), Walter de Gruyter, Berlin, s.240 * 247.

Czerederecka, A., Piątek, J. (1988 ). Ekspertyza psychologiczna w sprawach o powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej. Z zagadnień kryminalistyki, z. XX, s.79 * 84

Czerederecka, A. (1995). Udział psychologa w sprawach dotyczących dziecka i rodziny. Z zagadnień nauk sądowych, z. XXXII, s.123 * 136.

Sokołowska, A. (1977). Psychologiczna ekspertyza sądowa w sprawach dzieci i młodzieży, Warszawa.

6. Temat: Specyfika ekspertyzy dotyczącej nieletnich sprawców - 3 godz. (M. Kowanetz), 25.11.2009

• prognoza kryminologiczna i wskazówki resocjalizacyjne.

Literatura:

podstawowa +

Stańdo-Kawecka B. - Prawne podstawy resocjalizacji. Zakamycze 2000, Kraków.

Górecki P., Stachowiak St. - Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz. Zakamycze 1998, Kraków

J. K. Gierowski, T. Jaśkiewicz-Obydzińska, M. Najda, Psychologia w postępowaniu karnym, wyd. I, LexisNexis, Warszawa 2008

Literatura:

Gierowski Józef K., Jaśkiewicz-Obydzińska Teresa (red), Zabójcy i ich ofiary. Wydawnictwo IES, Kraków 2002.

J. K. Gierowski, T. Jaśkiewicz-Obydzińska, M. Najda, Psychologia w postępowaniu karnym, wyd. I, LexisNexis, Warszawa 2008

7. Temat: Problematyka dorosłych sprawców - 4,5 godz.

(J. K. Gierowski), 2.12.2009

• motywacja czynu

• poczytalność

Literatura:

podstawowa +

Czerederecka A., Kowanetz M., A homicide without motives? An analysis of the case of juvenile Tadeusz B. Zabójstwo bez motywów? Analiza przypadku nieletniego Tadeusza B., Z zagadnień nauk sądowych, 2000, z. XLIV, s. 140-153.

Gierowski: Motywacja jako przedmiot sądowej diagnozy psychologicznej. W: Wójcikiewicz J. (red.), Ekspertyza sądowa. Zakamycze, Kraków 2002.

Gierowski: Motywacja zabójstw, Wydawnictwo Akademii Medycznej w Krakowie, Kraków 1989.

8. Temat: Problematyka dorosłych sprawców - 4,5 godz. (J. K. Gierowski), 9.12.2009

• afekt,

• wyjaśnienia oskarżonego.

• wskazówki dotyczące środków zabezpieczających

Literatura:

Gierowski: Psychologiczne wyznaczniki przestępczości. W: Strelau J. (red.), Psychologia.. Podręcznik akademicki. Gdańskie Wyd. Psychologiczne, Gdańsk 2000.

Egzamin - 2 godz.

luty - dokładna data zostanie podana w późniejszym terminie

Egzamin pisemny.

Zajęcia rozpoczynają się 14 października 2009 r., miejsce i czas zajęć podane są na stronie Instytutu Psychologii UJ, Katalog kursów.

.
.
.
.
.
.
.
.
.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

---