Sesja 19	Nowa praca
Wstęp	Adaptacja do nowego środowiska pracy może przysparzać pewnych problemów zarówno osobom powracającym na rynek pracy po dłuższej przerwie, jak i absolwentom podejmującym pierwszą pracę. Włączenie się w rytm życia wypełnionego pracą i pogodzenie życia zawodowego z prywatnym wymaga dokładnego przemyślenia nowej sytuacji oraz umiejętnego zorganizowania czasu. Warto przygotować się do tego, wykorzystując doświadczenia zdobyte w Klubie Pracy. Trzeba też pamiętać, że rynek pracy regulowany jest przepisami Kodeksu Pracy. Zarówno pracodawca, jak i osoba świadcząca pracę muszą przestrzegać jego zasad.
Cele	Uświadomienie uczestnikom problemów, które pracownik może napotkać w nowym środowisku pracy. Określenie pożądanych zachowań w nowym miejscu pracy. Zapoznanie uczestników szkolenia z rodzajami umów regulujących stosunki między pracodawcą a pracobiorcą.
Czas trwania	4,5 godziny
Program sesji	1. Gdy znajdziesz pracę - koniec czy początek? 2. Pierwszy dzień w pracy. Ćwiczenie 19.1: Pierwszy dzień w pracy. Ćwiczenie 19.2: Firma symulacyjna. 3. Pierwsze tygodnie w nowej pracy. 4. Co robić, aby nie stracić pracy? Ćwiczenie 19.3: Czytanie ze zrozumieniem. 5. Świadczenie pracy a prawny stosunek pracy. 6. Rodzaje umów o pracę. 7. Jak czytać umowę. Ćwiczenie 19.4: Umowa o pracę. 8. Podsumowanie sesji. 9. Zapowiedź programu następnej sesji.
Materiały pomocnicze
Materiały dla lidera	Świadczenie pracy a prawny stosunek pracy (L 19.1) Wyciąg z kodeksu pracy (l 19.2) Umowa zlecenia - przykład (L 19.3) Umowa o dzieło - przykład. (L 19.4) Umowa agencyjna - przykład (L 19.5) Słowniczek (L 19.6)
Plakaty	Gdy znajdziesz pracę (P 19.1) pierwszy Dzień w nowej pracy (P 19.2), (P 19.3) Dobry pracownik (P 19.4) DEKALOG ZŁEGO PRACOWNIKA (P 19.5) PRACA (P 19.6) KORZYŚCI WYNIKAJĄCE ZE STOSUNKU PRACY (P 19.7) WYBRANE UMOWY CYWILNO-PRAWNE (P 19.8) CECHY CHARAKTERYzujące STOSUNEK PRACY (P 19.9)
Materiały dla uczestników	POKONAJ CZAS (U 19.1) Umowa o pracę - wzóR (U 19.2)

1. Gdy znajdziesz pracę - koniec czy początek?

• Nowa praca to jednocześnie zakończeniem procesu poszukiwania pracy. Wszystko, co wykonaliście do tej pory - poznanie siebie, rynku oraz metod poszukiwania pracy - miało na celu znalezienie zatrudnienia. Zdobytą wiedzę i umiejętności będziecie mogli wykorzystać również w nowym miejscu pracy.

• Przedstaw plakat gdy znajdziesz pracę (P 19.1)

 Przeprowadź z uczestnikami krótką dyskusję na temat wykorzystania nabytych umiejętności i wiedzy w nowej pracy.

Podsumuj:

Zdobycie pracy jest końcem procesu związanego z jej poszukiwaniem, ale jednocześnie to początek nowego życia zawodowego, w którym można wykorzystać wiedzę i umiejętności nabyte w Klubie Pracy.

2. Pierwszy dzień w pracy.

• Nowa praca to nowe środowisko - nowe otoczenie i ludzie oraz często konieczność zmiany dotychczasowych przyzwyczajeń. Sytuacji takiej towarzyszą zwykle uczucia pozytywne, przede wszystkim radość, że ma się pracę, ale także obawy - czy sobie poradzimy, jak zostaniemy przyjęci, czy będziemy pasować do zespołu.

Ćwiczenie 19.1

Pierwszy dzień w pracy

10 minut

1. Podziel uczestników na trzyosobowe zespoły i podaj temat dyskusji: Jak mają przygotować się do pierwszego dnia w pracy? Co będą robić i co dzięki temu chcą osiągnąć?

2. Następnie poproś przedstawiciela każdej grupy o zaprezentowanie wyników pracy.

Zapisz na arkuszu najczęściej powtarzające się sprawy i pomysły.

Podsumuj:

Pierwszy dzień pracy jest bardzo ważny zarówno dla ciebie jak i dla innych, twoich przełożonych i kolegów. Ty poznajesz i ciebie poznają.

Ćwiczenie 19.2

Firma symulacyjna

30 minut

W tym ćwiczeniu można wykorzystać kamerę, wtedy czas musi zostać wydłużony. Celem ćwiczenia jest przedstawienie w praktyce przykładowych problemów, które wyłoniły się podczas dyskusji.

1. Przydziel uczestnikom role kierując się ich wykształceniem, doświadczeniem zawodowym oraz - w miarę możliwości - ich preferencjami dotyczącymi poszukiwanych zawodów.

Każda osoba musi brać udział w ćwiczeniu, każdej musisz więc jakąś rolę przydzielić.

2. Dokonaj krótkiej charakterystyki firmy, do której przychodzi nowy pracownik:

Jesteście firmą handlową i zajmujecie się dystrybucją materiałów biurowych. Zatrudnione są następujące osoby: dyrektor, jego asystentka, magazynier, zaopatrzeniowiec, 2 kierowników na stanowiskach przedstawicieli regionalnych i 6-8 przedstawicieli handlowych (ilość dostosowana do liczby uczestników). Dzisiaj pojawi się nowy pracownik, który ma dołączyć do grona przedstawicieli handlowych.

3. Spróbujcie wyobrazić sobie, jak może wyglądać taki dzień, jakie mogą pojawić się problemy?

4. Uczestnicy przez 20 minut starają się odgrywać przydzielone im role kreując postacie według własnych doświadczeń i wyobraźni.

5. Pokaż film nagrany w trakcie odgrywania ról.

6. Zapytaj osobę, która była nowym pracownikiem: Jak czuła się w pierwszym dniu pracy w firmie? Co zrobiła dobrze? Co by zmieniła? Na co musi w przyszłości uważać?

7. Zakończ ćwiczenie pytaniem do grupy: Czy spodobał/a się wam nowy/a kolega/koleżanka?, Czy chcecie z nim/nią współpracować?, Czy wywarł/a na was dobre wrażenie?

Pamiętaj!

Podsumuj:

Na początku nowa praca może być męcząca; przez cały dzień będziesz zbierać nowe doświadczenia, poznawać nowych ludzi, ciągle będziesz musiał uczyć się czegoś nowego.

• Przedstaw plakaty pierwszy dzień w nowej pracy (P 19.2) i (P 19.3)

Omów najważniejsze kwestie, na które w tym dniu należy zwrócić uwagę.

• Do pierwszego dnia w nowej pracy należy przygotować się tak samo starannie, jak do rozmowy kwalifikacyjnej, tzn. znać godzinę rozpoczęcia pracy, wiedzieć do kogo się zgłosić, znać drogę, wiedzieć, w co się ubrać. Pierwszego dnia nie wolno ci się spóźnić.

Jedno z najważniejszych zadań pierwszego dnia to poznanie współpracowników. Najpierw tych najbliższych, z bezpośredniego otoczenia, a potem dalszych. Najczęściej ktoś z przełożonych przedstawia nowego pracownika jego współpracownikom, jeśli jednak tego nie zrobi przedstaw się sam. Dowiedz się co te osoby robią, zapamiętaj ich imiona i nazwiska oraz funkcje i zajmowane stanowiska. Nie poznasz wszystkich od razu, ale możesz przyjąć zasadę „kręgów na wodzie” (gdy wrzucimy do wody kamień to wokół miejsca gdzie wpadł na powierzchni pojawiają się kręgi: najpierw małe, potem większe i dalsze). To wszystko trwa w czasie - tak jak i twoje poznawanie współpracowników. Zacznij od tych, z którymi będziesz pracował i spotykał się najczęściej.

• Pierwszy dzień to dobry moment na poznanie „topografii terenu”, czyli rozkładu budynku; gdzie są toalety, stołówka, palarnia, pokój socjalny, parking itd. To nie tylko ułatwia poruszanie się, ale wzmacnia również poczucie bezpieczeństwa - wiedząc gdzie znajdują się poszczególne pomieszczenia czujesz się pewniej i szybciej następuje proces integracji z firmą (szybciej poczujesz się jej częścią). Możesz o to zapytać współpracowników. Na pewno chętnie ci wszystko wyjaśnią, może nawet zaprowadzą do miejsc, których odnalezienie na początku może stwarzać trudność.

W każdej firmie obowiązują pewne zasady, które wyznaczają nie tylko rytm dnia pracy, ale także organizują „życie” pracowników w godzinach pracy. Dowiedz się, kiedy dokonywana jest wypłata pensji, jakie są przepisy dotyczące prywatnych rozmów telefonicznych, w jakich godzinach są przerwy i jak długo trwają itp.

Jedną z istotnych spraw, od pierwszych chwil w nowej pracy, jest dostosowanie swojego stylu pracy i zachowania do oczekiwań i wymagań szefa - bezpośredniego przełożonego. Dowiedz się od współpracowników na co zwraca uwagę, na co jest „uczulony”, co go zwykle denerwuje, a co najbardziej ceni u ludzi.

Z kolei poznanie struktury organizacyjnej firmy pozwala umiejscowić w niej własne stanowisko. Należy dlatego dowiedzieć się jakie są działy i komórki organizacyjne, komu podlegają, jakie są między nimi zależności, jak kooperują między sobą, na czym polega i jak wygląda obieg dokumentów i/lub materiałów w firmie Dowiedz się więc komu i w jakim zakresie podlegasz zarówno ty sam jak i twój dział, komórka organizacyjna.

• Opis obowiązków (zakres czynności, zakres obowiązków, opis stanowiska pracy, zakres odpowiedzialności itp.) to czynności, zadania, zakres odpowiedzialności, które określają dokładnie co powinieneś robić w firmie. Jeśli jakiś punkt dotyczący tego, na czym polegają twoje zadania i jaka jest twoja odpowiedzialność budzi wątpliwości, jest niejasny bądź niezrozumiały postaraj się to wyjaśnić od razu - najlepiej w rozmowie
  z bezpośrednim przełożonym. Jeśli firma nie dysponuje jednak czymś takim postaraj się wykonać własny opis i przedyskutuj go z przełożonym, szefowi zostaw jeden egzemplarz, sam zatrzymaj kopię.

W niektórych firmach funkcjonują programy adaptacyjne dla nowo przyjętych pracowników. Polegają one na stopniowym wprowadzaniu pracownika w środowisko firmy. Mają na celu płynne i stopniowe zapoznanie ze strukturą i zasadami organizacyjnymi, procesami technologicznymi, standardami usług, innymi pracownikami. Najczęściej programy takie są organizowane przez działy kadr i polegają np. na kilkudniowych stażach w poszczególnych działach firmy. Jeśli w twojej nowej firmie funkcjonuje taki program, koniecznie z niego skorzystaj - to najlepszy
i najszybszy sposób na poznanie specyfiki firmy i odnalezienie się w nowej sytuacji. Warto abyś dowiedział się też o podstawowych przepisach BHP obowiązujących
w firmie i ustalił datę przeszkolenia w tym zakresie (jest to obowiązek pracodawcy).

Pamiętaj!

 Przeprowadź z uczestnikami krótką dyskusję, która przypomni im, że potrafią sobie radzić w nowej sytuacji i uczyć się na swoich błędach.

Zadawaj uczestnikom następujące pytania:

• Jak się czuli wstępując do Klubu Pracy?

• Czy czuli się niepewnie i czy ich obawy sprawdziły się?

• Czy ciągle inni uczestnicy wydają im się obcy, czy już teraz coś ich łączy?

• Czy podczas szkolenia w Klubie Pracy nauczyli się czegoś nowego?

Podsumuj:

Uświadom uczestnikom, że potrafią się znaleźć wśród nowych kolegów i w nowych nieznanych warunkach. Jeżeli tylko wykażą inicjatywę, będą otwarci, uprzejmi - szybko odzyskają pewność siebie.

3. Pierwsze tygodnie w nowej pracy.

 Zapytaj: Co będzie ważne w pierwszych tygodniach pracy? Z jakimi problemami możesz się spotkać i jak je rozwiązywać?

• Jeśli chcesz coś zmieniać najpierw dobrze to poznaj. Gdy ktoś zjawia się w nowym miejscu pracy i od razu chce zaprowadzić swoje porządki, wszystko krytykuje, poucza innych, to robi bardzo złe wrażenie. Najpierw warto dobrze poznać firmę, kolegów, własne obowiązki oraz dać się poznać jako ktoś, kto zna się na swojej pracy, dobrze ją wykonuje, jest koleżeński i pożyteczny dla firmy. Według tego będą cię na początku oceniać. Jeśli zyskasz autorytet i opinię fachowca w tym co robisz, każdy chętnie przyjmie twoje propozycje zmian i nowe rozwiązania.

• Bądź obserwatorem życia firmy. Określ czy wymaga się w niej dużo formalności (sprawozdania, protokoły, raporty itp.), czy działa się na zasadzie ustaleń ustnych, czy pracownicy są ze sobą po imieniu, jak obsługuje się klienta, jakie wartości są wspólne dla pracowników w firmie itp.

Rozpoczynając pracę trzeba wyznaczyć sobie cele, które chcesz osiągnąć za miesiąc, pół roku, dwa czy trzy lata. Warto sprawdzić, jakie możliwości szkoleniowe oferuje firma. Jeśli pracodawca zechce wysłać cię na szkolenie, skorzystaj z tego. Pokazuj, że chcesz się rozwijać i zależy ci na tym. Aktywność i zaangażowanie jest cenione przez pracodawców.

Pamiętaj!

4. Co robić, by nie stracić pracy?

• Zapytaj: Jakie cechy powinien mieć dobry pracownik?

Odpowiedzi zapisz na arkuszu.

• Przedstaw plakat Dobry pracownik (P 19.4)

 Na podstawie wszystkiego co zostało do tej pory przedstawione przeprowadź
z uczestnikami krótką dyskusję na temat głównych zasad utrzymania pracy.

Odpowiedzi zapisz na arkuszu.

• Przedstaw plakat DEKALOG ZŁEGO PRACOWNIKA (P 19.5)

Pamiętaj!

Ćwiczenie 19.3

Czytanie ze zrozumieniem

5 minuty

Celem tego ćwiczenia jest zwrócenie uwagi uczestników na konieczność dokładnego czytania wszelkich dokumentów które podpisują.

• Rozdaj materiał POKONAJ CZAS (U 19.1)

Poproś o wykonanie poleceń.

Zapytaj czy zadanie było łatwe czy trudne i czy uczestnicy uważają, że właściwie
je wykonali?

Podsumuj:

Sama umiejętność czytania tekstu bez analizy całości treści w nim zawartej może okazać się
w praktyce mało przydatna.

5. Świadczenie pracy a prawny stosunek pracy

Wykorzystaj materiał dla lidera ŚWIADCZENIE PRACY A PRAWNY STOSUNEK PRACY (L 19.1)

• Kiedy mówimy o pracy, czy precyzyjniej o świadczeniu pracy, zazwyczaj mamy na myśli takie sytuacje gdy dana osoba wykonuje na rzecz innej osoby lub zakładu pracy pewne zadania, za co otrzymuje określone, wspólnie ustalone wynagrodzenie.

Strona wykonująca zdania nazywa się pracobiorcą, a strona zatrudniająca pracodawcą. Należy tu zwrócić uwagę, iż pojęcie pracobiorca nie zawsze jest równoważne
z pojęciem pracownik.

Świadczenie pracy nie zawsze musi oznaczać istnienie stosunku pracy w rozumieniu prawa pracy, bowiem może odbywać się nie tylko w oparciu o umowę o pracę lecz także w oparciu o umowy cywilno-prawne: umowa o dzieło, umowa zlecenia czy umowa agencyjna. (Te nazwy umów mają charakter przykładowy, bo strony mogą zawrzeć umowę o świadczenie określonej czynności, która nie będzie w swej treści odpowiadać wymienionym tu umowom nazwanym).

• Przedstaw i omów plakat PRACA (P 19.6)

Przedstaw i omów plakat KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z UMOWY O PRACĘ (P 19.7)

6. Rodzaje umów

• Świadczenie pracy na podstawie innej umowy niż umowa o pracę nie jest jednak niezgodne z prawem czy nawet naganne. Strony bowiem ze względu na charakter pracy, jej czas lub jakieś specyficzne okoliczności mogą uznać iż inna forma niż umowa o pracę będzie dla nich bardziej odpowiednia. Stan taki będzie zgodny z obowiązującym prawem.

Przedstaw i omów plakat WYBRANE UMOWY CYWILNO-PRAWNE (P 19.8)

• To, co może być niezgodne z prawem i na co trzeba zwracać uwagę to niebezpieczeństwo ukrywania pod pozorem umowy cywilno-prawnej, np. zlecenia, faktycznego stosunku prawnego łączącego strony, wykazującego wszelkie cechy stosunku pracy. Innymi słowy mówiąc pracodawca (bo głównie on ma w tym interes) może dążyć do takiego stanu, w którym świadczona na jego rzecz praca będzie wykonywana tak jak w przypadku zawarcia umowy o pracę, lecz bez tych wszystkich uprawnień i gwarancji, jakie przysługują pracownikowi zgodnie z przepisami prawa pracy.

Przedstaw informacje zawarte w materiale dla lidera WYCIĄG Z KODEKSU PRACY (L 19.2)

7. Jak czytać umowę?

Przedstaw plakat CECHY CHARAKTERYZUJĄCE STOSUNEK PRACY (P 19.9)

• Jakich elementów szukać, aby mieć jasność, czy w istocie umowa jaką przedstawi nam pracodawca jest umową o pracę czy umową cywilno-prawną o świadczenie określonych czynności. Nie ma wątpliwości, gdy w samej nazwie umowa zawiera stwierdzenie, że strony zawarły umowę o pracę. Trudności mogą wystąpić w sytuacji, gdy takiej nazwy nie ma w tytule.

Analiza przepisów daje podstawę do sformułowania następujących cech szczególnych, właściwych umowie o pracę (stosunkowi pracy):

1. Stroną zobowiązaną do pracy (pracownikiem) jest osoba fizyczna.

2. Zobowiązuje się ona do pracy w zamian za wynagrodzenie (odpłatność pracy).

3. Przedmiotem umowy ze strony pracownika jest samo pełnienie (wykonywanie) pracy.

4. Pracownik nie jest obciążony ryzykiem realizacji zobowiązania, tj. jaki będzie np. ekonomiczny efekt przedsięwzięcia, jakie podjęła firma w której pracuje,
   a w którym on uczestniczy świadcząc pracę.

5. Pracownik zobowiązany jest świadczyć pracę osobiście.

6. Pracownik w realizacji zobowiązania jest podporządkowany pracodawcy.

• Tylko wtedy, gdy nawiązany na podstawie umowy cywilno-prawnej stosunek zatrudnienia nie ma cech charakteryzujących stosunki pracy (dobrowolny, zarobkowy charakter pracy, osobistość świadczenia pracy, podporządkowanie pracodawcy, ponoszenie ryzyka gospodarczego przez pracodawcę, ciągłość świadczenia pracy przez pracownika) można bez zastrzeżeń powiedzieć iż nie dochodzi do obejścia prawa.

• Co zrobić aby ustrzec się od nieprzyjemnych niespodzianek? W pierwszej kolejności, niezależnie od tego, jaki rodzaj umowy proponuje pracodawca należy dokładnie zapoznać się z jej treścią. Na jakie elementy należy koniecznie zwrócić uwagę:

1. Czy umowa z którą mamy do czynienia to umowa o pracę, czy inna umowa
   o świadczenie określonych czynności?

2. Czy wszystkie postanowienia umowy są zrozumiałe zarówno pod względem użytych tam określeń jak i wypływających z nich konsekwencji?

3. Wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości.

• Od pracobiorcy przede wszystkim zależy jak dalece będzie chciał wniknąć w treść umowy, czy będzie wiedział, że może wyjaśnić lub doprecyzować niezrozumiałe postanowienia, użyte w umowie zwroty. Z reguły osoba starająca się o pracę (przyszły pracobiorca) uważa, że jej pozycja jest słabsza i to skłania ją do uznania za konieczne akceptowanie propozycji pracodawcy niezależnie od tego, czy są one w pełni zrozumiałe czy budzą wątpliwości a nawet obawy. Pamiętajmy jednak, że umowa o świadczenie pracy może być przedmiotem wzajemnych negocjacji.

Ćwiczenie 19.4

Umowa o pracę

5 - 8 minut

• Rozdaj materiał Umowa o pracę - wzór (U 19.2)

1. Zadaniem każdej osoby będzie indywidualne wypełnienie druku umowy o pracę.

2. Następnie poproś, by uczestnicy wymienili się z sąsiadem w celu wzajemnego sprawdzenia poprawności wykonania zadania.

W czasie pracy grupy lider podchodzi do każdej osoby i sprawdza sposób wypełniania druku.

Podsumuj:

Dla niektórych osób może to być pierwsze zetknięcie z drukiem umowy o pracę. Dla innych, pomimo czasami już kilkakrotnego podpisywania angaży, może to być pierwsze w pełni świadome i spokojne jej przeczytanie.

8. Podsumowanie sesji

Podczas tej sesji nauczyłem się ...

Dzięki zdobytej nowej wiedzy mam zamiar ...

9. Zapowiedź programu następnej sesji

Uwaga!

Przygotuj ŚWIADECTWO UKOŃCZENIA SZKOLENIA W KLUBIE PRACY dla każdego uczestnika kursu.

(L 19.1)

ŚWIADCZENIE PRACY A PRAWNY STOSUNEK PRACY

opracował Tadeusz Liwosz

Kiedy mówimy o pracy, czy precyzyjniej o świadczeniu pracy, zazwyczaj mamy na myśli takie sytuacje gdy dana osoba wykonuje na rzecz innej osoby lub zakładu pracy pewne zadania, za co otrzymuje określone, wspólnie ustalone wynagrodzenie.

Strona wykonująca zdania nazywa się pracobiorcą, a strona zatrudniająca pracodawcą. Należy tu zwrócić uwagę, iż pojęcie pracobiorca nie zawsze jest równoważne z pojęciem pracownik.

Świadczenie pracy nie zawsze musi oznaczać istnienie stosunku pracy w rozumieniu prawa pracy, bowiem może odbywać się nie tylko w oparciu o umowę o pracę, lecz także w oparciu o umowy cywilno-prawne: umowa o dzieło, umowa zlecenia czy umowa agencyjna. (Przywołane nazwy umów maja charakter przykładowy, bo strony mogą zawrzeć umowę o świadczenie określonej czynności, która nie będzie w swej treści odpowiadać tu wymienionym umowom).

Po co dokonywać więc rozróżnienia sytuacji, które charakteryzują się wspólnym przedmiotem,
a mianowicie w każdej z nich jedna strona - pracobiorca wykonuje określone czynności na rzecz drugiej strony - pracodawcy?

Stosunek pracy (tj. stosunek powstały w oparciu o umowę o pracę) to takie wzajemne ułożenie relacji pomiędzy pracobiorcą a pracodawcą, które uregulowane zostało przepisami prawa pracy.

Postanowienia umowy o pracę nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż wynika to
z przepisów prawa pracy. Postanowienia mniej korzystne są nieważne, a zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest to, że pracobiorca nie może zostać pozbawiony uprawnień i gwarancji, jakie dają mu przepisy prawa pracy.

Inaczej sytuacja przedstawia się w odniesieniu do umów cywilno-prawnych. Tu strony - pracobiorca i pracodawca - mają swobodę ukształtowania stosunku jaki ich łączy, a jedyne ograniczenie w tym zakresie wynika z faktu, że nie może on być sprzeczny z powszechnie obowiązującym prawem. W takim przypadku przepisy prawa pracy z ich “ochronnym” charakterem nie mają zastosowania.

Na czym polega różnica pomiędzy świadczeniem pracy w oparciu o umowę o pracę
a świadczeniem pracy na podstawie umowy cywilno-prawnej?

Tam, gdzie mamy do czynienia z umową o pracę gwarancje i uprawnienia (urlopy, ochrona wynagrodzenia, czas pracy) nie mogą być wyłączone czy zmienione umownie na niekorzyść pracownika. W przypadku umów innych niż umowa o pracę strony mogą same decydować
o postanowieniach umowy bez ryzyka, że nie będą one ważne nawet w sytuacji, gdy są mniej korzystne niż uregulowania wynikające z przepisów prawa pracy.

Tak więc z punktu widzenia pracobiorcy najbardziej korzystną formą świadczenia pracy jest świadczenie pracy w oparciu o umowę o pracę. Umowa ta daje - przede wszystkim pracownikowi - poczucie pewnej stabilizacji na rynku pracy oraz gwarancje, jakie wynikają
z przepisów prawa pracy.

Nie jest zakazane czy naganne zawieranie cywilno-prawnych umów o świadczenie pracy. Niebezpieczeństwo jakie przy tej okazji może wystąpić to ukrycie pod pozorem umowy cywilno-prawnej stosunku jaki łączy strony (pracodawcę i pracobiorcę), mającego w istocie wszelkie cechy umowy o pracę. W sytuacji takiej pracobiorca świadczy pracę tak jak w oparciu o umowę o pracę, lecz pozbawiony zostaje uprawnień i gwarancji jakie przepisy prawa pracy wiążą z istnieniem stosunku pracy wynikającego z umowy o pracę.

Tylko wtedy, gdy nawiązany na podstawie umowy cywino-prawnej stosunek zatrudnienia nie ma cech charakteryzujących stosunki pracy (dobrowolny, zarobkowy charakter zobowiązania, osobistość świadczenia pracy, podporządkowanie pracownika pracodawcy, ponoszenie ryzyka przez pracodawcę, ciągłość świadczenia pracy) można bez zastrzeżeń powiedzieć, iż nie dochodzi do obejścia prawa.

Porównaj wyciąg z kodeksu pracy (P 19.1)

(L 19.2)

Wyciąg z Kodeksu Pracy

Art. 22. § 1. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

§ 1¹. Zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

§ 1². Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilno-prawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, określonych w § 1.

§ 2. Pracownikiem może być osoba, która ukończyła 18 lat. Na warunkach określonych
w dziale dziewiątym pracownikiem może być również osoba, która nie ukończyła 18 lat.

§ 3. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego nawiązać stosunek pracy oraz dokonywać czynności prawnych, które dotyczą tego stosunku. Jednakże gdy stosunek pracy sprzeciwia się dobru tej osoby, przedstawiciel ustawowy za zezwoleniem sądu opiekuńczego może stosunek pracy rozwiązać.

Art. 281. Kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu:

1/ zawiera umowę cywino-prawną w warunkach, w których zgodnie z art. 22 § 1 powinna być zawarta umowa o pracę,

2/ nie potwierdza na piśmie, w terminie 7 dni, zawartej z pracownikiem umowy o pracę,

3/ wypowiada lub rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naruszając w sposób rażący przepisy prawa pracy,

4/ stosuje wobec pracowników inne kary niż przewidziane w przepisach prawa pracy
o odpowiedzialności porządkowej pracowników,

5/ narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników związanych
z rodzicielstwem lub zatrudnianiu młodocianych,

6/ nie prowadzi dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników

- podlega grzywnie.

(L 19.3)

UMOWA ZLECENIA

(przykład)

Zawarta w dniu 15 lipca 1999 r. w Wejherowie pomiędzy:

Markiem Nowosielskim, zamieszkałym w Redzie przy ul. Pomorskiej 10, zwanym dalej Dającym zlecenie, a

Andrzejem Stelmachem, zamieszkałym w Wejherowie przy ul. Armii Krajowej 12, zwanym dalej Przyjmującym zlecenie,

o treści następującej: :

§1. 1 Dający zlecenie powierza, a Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do nabycia
w imieniu własnym, ale na rachunek Dającego zlecenie nieruchomości pałacowo-parkowej, położonej w miejscowości Wielki Młyn, stanowiącej własność Skarbu Państwa.

2. Nieruchomość, o której mowa w ust. 1, oznaczona jest w ewidencji gruntów jako działki nr 3/8,14/7, 19, 115, 120/3 o łącznej powierzchni 4.000 (cztery tysiące) m², dla której Sąd Rejonowy w Wejherowie - Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW 4379.

3. Nieruchomość zabudowana jest zespołem pałacowym w złym stanie technicznym.

§ 2. 1. Nieruchomość, określona w § 1, została przeznaczona do sprzedaży w drodze licytacji publicznej.

2. Cenę wywoławczą nieruchomości wyznaczono na kwotę 150.000 (sto pięćdziesiąt tysięcy) złotych.

§3. 1. Dający zlecenie upoważnia Przyjmującego zlecenie do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości do ceny 190.000 (sto dziewięćdziesiąt tysięcy) złotych, jeżeli w toku licytacji cena nieruchomości osiągnie wskazany pułap.

2. W sytuacji, gdyby w toku licytacji cena nieruchomości przekroczyła pułap, o którym mowa w ust. 1, Przyjmujący zlecenie zobowiązany jest niezwłocznie konsultować
z Dającym zlecenie przebieg licytacji i postępować stosownie do jego poleceń.

3. Dający zlecenie zobowiązany jest wykonać zobowiązanie Przyjmującego zlecenie do zapłaty ceny za nabywaną nieruchomość.

§ 4. 1. Tytułem wynagrodzenia Przyjmujący zlecenie otrzyma kwotę 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych.

2. Zapłata wynagrodzenia nastąpi w dniu wydania nieruchomości Dającemu zlecenie,
w sytuacji natomiast, gdyby do nabycia nieruchomości nie doszło z przyczyn, za które Przyjmujący zlecenie nie ponosi odpowiedzialności, zapłata wynagrodzenia nastąpi
w terminie 7 dni po dniu licytacji.

§ 5. Przyjmujący zlecenie zobowiązany jest do zawarcia umowy przenoszącej własność nabytej nieruchomości na Dającego zlecenie niezwłocznie po ustaniu przeszkód do jej przeniesienia.

§ 6. Koszty zawarcia umowy, o której mowa w § 5, ponosi Dający zlecenie.

§ 7. W sprawach nie uregulowanych niniejszą umową zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego.

§ 8. Zmiana niniejszej umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 9. Umowę sporządzoną w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

DAJĄCY ZLECENIE: PRZYJMUJĄCY ZLECENIE:

Opracowanie: dr Piotr Bielski SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 34/2002

(L 19.4)

UMOWA O DZIEŁO

(przykład)

Zawarta w dniu 11 czerwca 1999 r. w Gdańsku pomiędzy Gdańskim Przedsiębiorstwem Robót Mostowych "Mosty" Przedsiębiorstwo Państwowe
z siedzibą w Gdańsku przy ul.Długiej 10/2, reprezentowanym przez:

1) Jana Kaczmarka - dyrektora,

2) Stanisława Rywickiego - pełnomocnika,

zwanym dalej Zamawiającym;

a Biurem Doradztwa Gospodarczego "Doradca" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku przy ul. Targ Węglowy 2/1, reprezentowanym przez:

Grażynę Kunicką- prokurenta,

zwanym dalej Przyjmującym zamówienie,

o treści następującej:

§ 1. 1. Zamawiający zamawia a Przyjmujący zamówienie zobowiązuje się wykonać analizę stanu prawnego nieruchomości, stanowiących własność Zamawiającego lub będących
w użytkowaniu wieczystym Zamawiającego, dla celów postępowania w sprawie uwłaszczenia na podstawie art. 2 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy
o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79, póz. 464, ze zm.) oraz dla celów prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego.

2. Analiza powinna obejmować w szczególności:

1) inwentaryzację nieruchomości należących do Zamawiającego w oparciu
o dokumentację prawną, którą udostępni Zamawiający,

2) weryfikację danych wynikających z dokumentacji prawnej ze stanem faktycznym nieruchomości,

3) przeprowadzenie niezbędnych czynności geodezyjnych.

3. W stosunku do nieruchomości objętych postępowaniem uwłaszczeniowym analiza powinna obejmować także ustalenie źródeł finansowania budowy obiektów, znajdujących się na tych nieruchomościach, w oparciu o dokumentację, którą udostępni Zamawiający.

§ 2. 1. Zamawiający zobowiązuje się do udostępnienia wszelkich niezbędnych
do należytego wykonania umowy dokumentów, znajdujących się w jego posiadaniu.

2. Zamawiający zobowiązuje się ponadto do udzielania wszelkich niezbędnych wyjaśnień, w tym w szczególności w sytuacji braku istniejącej dokumentacji.

§ 3. 1. Wydanie dokumentacji prawnej, umożliwiającej rozpoczęcie wykonania umowy, nastąpi w dniu 15 czerwca 1999 r. w siedzibie Zamawiającego.

2. Przyjmujący zamówienie zobowiązany jest do zachowania w tajemnicy wszelkich danych, do których będzie miał dostęp w związku z wykonywaniem niniejszej umowy.

3. Pozostała dokumentacja przekazywana będzie Przyjmującemu zamówienie stosownie do potrzeb w trakcie wykonywania niniejszej umowy, nie później jednak niż do dnia
30 lipca 1999 r.

§ 4. 1. Przyjmujący zamówienie zobowiązany jest oddać ukończoną analizę do dnia
14 września 1999 r.

2. Sposób prezentacji wyników analizy stanu prawnego nieruchomości określa załącznik nr 1 do niniejszej umowy.

§5. 1. Za wykonane dzieła Zamawiający zapłaci wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 40.000 (czterdzieści tysięcy) złotych.

2. Wynagrodzenie określone w ust. 1 nie obejmuje podatku od towarów i usług, do którego zapłaty Zobowiązany będzie Zamawiający.

3. Zapłata wynagrodzenia nastąpi na podstawie faktury wystawionej przez Przyjmującego zamówienie na jego rachunek bankowy: Bank Komunalny w Gdyni S.A. O/Gdańsk 335743-22-53-75, w terminie 14 dni od dnia doręczenia Zamawiającemu.

4. Za dzień zapłaty uważany będzie dzień obciążania rachunku Zamawiającego.

§ 6. Warunkiem wystawienia faktury przez Przyjmującego zamówienie jest dokonanie odbioru wykonanych prac, stwierdzone podpisami upoważnionych przedstawicieli stron umowy.

§7. 1. W wypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy Przyjmujący zamówienie zobowiązany będzie do zapłaty na rzecz Zamawiającego kary umownej
w wysokości 0,2% wartości wynagrodzenia za każdy dzień zwłoki.

2. Zamawiający zobowiązany będzie do zapłaty na rzecz Przyjmującego zamówienie kary umownej w wysokości 0,15% wartości wynagrodzenia za każdy dzień zwłoki
w przekazywaniu dokumentacji niezbędnej do wykonania umowy oraz za każdy dzień zwłoki w odbiorze dzieła.

3. W sytuacji, gdy kary umowne, przewidziane w ust. 1 i 2, nie pokrywają szkody, stronom przysługuje prawo żądania odszkodowania na zasadach ogólnych.

§ 8. W sprawach nie uregulowanych niniejszą umową zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego.

§ 9. Zmiana niniejszej umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 10. Sprawy wynikłe na tle niniejszej umowy rozstrzygał będzie Sąd Polubowny przy Izbie Wełny w Gdyni.

§11. Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

ZAMAWIAJĄCY: PRZYJMUJĄCY ZAMÓWIENIE:

Opracowanie:

dr Piotr Bielski SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 34/2002

(L 19.5)

UMOWA AGENCYJNA

(przykład)

Zawarta w dniu 16 czerwca 2001 r. w Gdańsku pomiędzy:

Przedsiębiorstwem Motoryzacyjnym "Opel-Polska" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie przy ul. Wolskiej 50, reprezentowanym przez:

Andrzeja Adamczyka - prokurenta,

zwanym dalej Dającym zlecenie,

a Stefanem Pietrzykiem prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą: "Auto Salon. Stefan Pietrzyk" z siedzibą w Gdańsku przy ul. Czarny Dwór 10, zwanym dalej Agentem,

o następującej treści:

§ 1. 1. Dający zlecenie zleca, a Agent zobowiązuje się do stałego pośredniczenia przy zawieraniu przez Dającego zlecenie umów sprzedaży samochodów Opel.

2. W celu realizacji umowy Dający zlecenie odda Agentowi na przechowanie 10 (dziesięć) samochodów Opel w różnych wersjach dla umożliwienia przyszłym, nabywcom zapoznania się z wybranym modelem samochodu.

§2. 1. Agent zobowiązany jest ubezpieczyć samochody od ryzyka kradzieży, uszkodzenia itp. Koszty ubezpieczenia pokrywa Daj¹cy zlecenie na podstawie przedłożonych rachunków.

2. Agent zobowiązany jest zapewnić warunki przechowania samochodów w sposób, określony w załączniku nr 1 do niniejszej umowy.

§ 3. 1. Tytułem wynagrodzenia Agent otrzyma prowizję w wysokości 5% wartości samochodu od każdej umowy zawartej przy jego udziale.

2. Strony dokonywać będą rozliczeń na podstawie miesięcznego zestawienia zawartych umów.

§ 4. Umowa zostaje zawarta na okres 12 miesięcy.

§ 5. W sprawach nie uregulowanych niniejszą umową zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego.

§ 6. Zmiana niniejszej umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 7. Umowy sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

AGENT: DAJĄCY ZLECENIE:

Opracowanie:

dr Piotr Bielski . SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 34/2002

(L 19.6)

Słowniczek

Leasing - jest formą transakcji polegającej na tym, iż jedna strona (leasingodawca) finansuje zakup wskazanego przez drugą stronę (leasingodbiorcę) podmiotu leasingu. Następnie przedmiot ten przekazuje leasingobiorcy do używania w zamian za uiszczenie określonego
w umowie czynszu.

Umowa leasingu - nie posiada specjalnej cywilnoprawnej regulacji, nie istnieją więc wyodrębnione przepisy prawne regulujące tę formę stosunku zobowiązaniowego.

Przedmiotem leasingu - może być nieruchomość, a także rzeczy ruchome, np. przekazane do używania maszyny, urządzenia, pojazdy.

Może to być również całe przedsiębiorstwo, jak też jego część będąca pewnym zespołem składników materialnych (lub niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

Cecha charakterystyczną leasingu jest to, że w trakcie trwania umowy właścicielem użytkowanego przez leasingobiorcę majątku jest leasingodawca.

Agent - (występujący też pod nazwą ajent) osoba, która na podstawie umowy (cywilno - prawnej) agencyjnej podejmuje się zawierania w imieniu zleceniodawcy umów określonego rodzaju.

(P 19.1)

Gdy znajdziesz pracę

(P 19.2)

pierwszy dzień w nowej pracy

(P 19.3)

pierwszy dzień w nowej pracy

(P 19.4)

(P 19.5)

(P 19.6)

PRACA

(P 19.7)

(P 19.8)

WYBRANE UMOWY CYWILNO - PRAWNE

(P 19.9)

(U 19.1)

POKONAJ CZAS

1. Przeczytaj dokładnie wszystkie polecenia.

2. W prawym górnym rogu kartki napisz swoje imię i nazwisko.

3. Zakreśl kółeczkiem słowo “imię” w drugim zdaniu.

4. Narysuj pięć małych kwadracików w lewym górnym rogu kartki.

5. Wstaw “X” w każdym kwadraciku o którym mowa jest w punkcie 4.

6. Zakreśl kółkiem każdy kwadracik.

7. Gdy doszedłeś do tego miejsca narysuj słoneczko w prawym dolnym rogu.

8. Pod tytułem tego tekstu napisz swój adres.

9. Zakreśl kółkiem wszystkie liczby parzyste znajdujące się na tej stronie.

10. Umieść “X” w lewym dolnym rogu kartki.

11. Narysuj trójkąt wokół “X” z polecenia 10.

12. Na odwrocie tej kartki podziel 155 przez 7.

13. Zrób długopisem dziurki w kwadratach w lewym górnym rogu tej kartki.

14. Napisz zdanie składające się z 7 wyrazów.

15. Jeśli sądzisz, że ściśle wypełniasz instrukcje postaw obok 3 krzyżyki. .............

16. Z drugiej strony kartki narysuj rower widziany z góry.

17. Policz w myśli od 1 do 10.

18. Gdy doszedłeś do tego miejsca zrób dziurkę w kółku obok.

19. Sprawdź czas na zegarku swojego sąsiada, wpisz go obok. .........................

20. Jeżeli już przeczytałeś wszystkie polecenia wykonaj jedynie punkty 1 i 2 .

(U 19.2)

UMOWA O PRACĘ

(wzór)

................................... ....................................

(pieczęć nagłówkowa) (miejscowość i data)

.......................................

(numer REGON-EKD)

UMOWA O PRACĘ

zawarta w dniu ..................................................................................................................................................

(data zawarcia umowy)

między

.................................................................................................................................................

(imię i nazwisko pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę

albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy)

a

..................................................................................................................................................

(imię i nazwisko pracownika oraz jego miejsce zamieszkania)

na .................................................................................................................................................

(okres próbny, czas nie określony, czas określony, czas wykonania określonej pracy)

1. Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:

1) rodzaj umówionej pracy ...................................................................................................................................

(stanowisko, funkcja, zawód, specjalność)

2) miejsce wykonywania pracy ............................................................................................................................

3) wymiar czasu pracy........................................................................................................................................

4) wynagrodzenie .................................................................................................................................................

(składniki wynagrodzenia i ich wysokość oraz podstawa prawna ich ustalenia)

5) inne warunki zatrudnienia ................................................................................................................................

6) Dzień rozpoczęcia pracy ................................................................................................................................

.................................... ..............................................

(data i podpis pracownika) (podpis pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do

składania oświadczeń w imieniu pracodawcy)

SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 34/200

Kodeks Pracy i wydane na jego podstawie przepisy wykonawcze

2

1

Nowa praca

Sesja 19

Sesja 19

Nowa praca

28

Program Klubu Pracy

3

Program Klubu Pracy

DEKALOG ZŁEGO PRACOWNIKA

czyli co robić, by pewnie i szybko stracić pracę

1. Spóźniaj się do pracy, wychodź przed końcem ustalonego czasu pracy.

2. Często rób sobie przerwy - na kawę, papierosa, posiłki czy rozmowy z kolegami.

3. Prowadź długie prywatne rozmowy przez telefon
   na koszt firmy.

4. Bądź często nieobecny w pracy - zwolnienia lekarskie, opieka nad dzieckiem, ważne niespodziewane sprawy prywatne itp.

5. Lekceważ wszelkie regulaminy i przepisy panujące w firmie.

6. W kontaktach z innymi staraj się postawić zawsze na swoim, kłóć się, bądź nieustępliwy.

7. Nie przemęczaj się - pracuj wolno, nie wypełniaj powierzonych ci obowiązków i jeśli tylko możesz przerzucaj je na innych.

8. Nie rozwijaj się - nie czytaj literatury fachowej, odmawiaj wyjazdów na szkolenia, nie dokształcaj się.

9. Nie wypełniaj poleceń szefa, nie zgadzaj się
   z nim, podważaj jego autorytet.

10. Pij w pracy alkohol i nie zwracaj uwagi na swój wygląd.

poznaj

”topografię terenu”

zasady panujące w firmie

własnego szefa

swoje obowiązki

strukturę organizacyjną

współpracowników

ZRÓB DOBRE WRAŻENIE

wyglądaj schludnie

Zamiast walczyć z negatywnymi skutkami

lepiej zapobiegać ich powstawaniu.!

Podpisując umowę o świadczenie pracy kieruj się zasadą:

Podpisać możesz - przeczytać musisz!

UMOWA AGENCYJNA

Podpisując umowę zobowiązujemy się do stałego pośredniczenia w zawieraniu w imieniu zlecenio-dawcy umów, za określone wynagrodzenie (prowizję, czyli procent od wartości zawartej transakcji).

UMOWA O DZIEŁO

Strony umawiają się, że jedna wykona dla drugiej określone dzieło za określoną kwotę.

Termin umowy może, ale nie musi być określony.

Umowa ulega rozwiązaniu po wykonaniu dzieła.

UMOWA ZLECENIA

Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wyko-nania na rzecz zamawiającego określonej pracy
w określonym terminie i za określone wynagro-dzenie. Można się także umówić, że praca wykonana zostanie nieodpłatnie.

1. PROCES POSZUKIWANIA PRACY

4. NOWE DOŚWIADCZENIA I UMIEJĘTNOŚCI

5. ROZWÓJ OSOBISTY I ZAWODOWY

3. DOBRE WYKONYWANIE PRACY

2. ZDOBYCIE PRACY

Gwarancje i zakazy zawarte w przepisach prawa pracy

(bez możliwości umownego ich wyłączenia)

W oparciu o umowy

cywilno-prawne

(nazwane i nienazwane)

Dobry pracownik

to osoba, która:

• Umie pracować w zespole.

• Słucha poleceń.

• Gdy trafia na problem, zadaje pytania, a nie działa na własną rękę popełniając przy tym błędy.

• Przychodzi do pracy na czas.

• Odpowiednio się ubiera.

• Jest uprzejma i miła (dotyczy to jej stosunku
  do współpracowników i miejsca pracy).

• Wykazuje entuzjazm w stosunku do pracy.

• Troszczy się o materiały i urządzenia.

• Stara się efektywnie wykorzystywać czas pracy.

• Jest elastyczna w myśleniu i działaniu.

• W zależności od potrzeb umie pracować samodzielnie.

• Jest uczciwa.

• Zwraca uwagę na szczegóły.

• Zna przepisy obowiązujących w firmie.

bądź
uprzejmy

W oparciu o umowę
o pracę

(uregulowana w oparciu o przepisy prawa pracy)

Przynajmniej 1/3 życia spędzamy w pracy.

Staraj się, by nie był to czas stracony.

Klub

Pracy

bądź punktualny

Pierwsze wrażenie robi się tylko raz.

Często powodem utraty pracy nie jest brak umiejętności

zawodowych lecz złe relacje z innymi ludźmi.

Warto uczyć się od bardziej doświadczonych kolegów.

CECHY CHARAKTERYZUJĄCE

STOSUNEK PRACY

1. Stroną zobowiązaną do pracy (pracownikiem) jest osoba fizyczna.

2. Zobowiązuje się ona do pracy w zamian
   za wynagrodzenie (odpłatność pracy).

3. Przedmiotem umowy ze strony pracownika jest samo pełnienie (wykonywanie) pracy.

4. Pracownik nie jest obciążony ryzykiem realizacji zobowiązania, tj. jaki będzie
   np. ekonomiczny efekt przedsięwzięcia,
   jakie podjęła firma, w której pracuje,
   a w którym on uczestniczy świadcząc pracę.

5. Pracownik obowiązany jest świadczyć pracę osobiście.

6. Pracownik w realizacji zobowiązania jest podporządkowany pracodawcy.

Niektóre z korzyści, o których jest mowa przy okazji stosunku pracy

(tj. opartego na umowie o pracę) mogą wystąpić przy okazji świadczenia

pracy w oparciu o umowę cywilno-prawną, jeśli strony tak się umówią.

• ubezpieczenie
  (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe)

• ochrona wynagrodzenia
  (co do wysokości nie może być mniejsza
  niż ustalona w przepisach
  oraz co do terminowości wypłaty - pod rygorem odpowiedzialności za wykroczenie)

• ochrona czasu pracy

• trwałość stosunku pracy
  (możliwość rozwiązania stosunku pracy tylko z zachowaniem przewidzianych w przepisach prawa pracy, trybu i formy)

• uprawnienia urlopowe

• uprawnienia szczególne dla niektórych grup
  (młodociani, kobiety, niepełnosprawni)

• uprawnienia szczególne
  dla określonych grup zawodowych

Korzyści wynikające

ze stosunku pracy

(powstałego w oparciu o umowę o pracę)

Wszczęte może być

z inicjatywy pracownika

lub z inicjatywy inspektora pracy

Możliwość dochodzenia roszczeń przed sądem (postępowanie wolne

od opłat)

Dochodzenie ewentualnych roszczeń przed sądem cywilnym

(tylko własnej inicjatywy

i po wniesieniu odpowiedniej opłaty)

Wszystko to
o co strony

wg własnej woli

się umówiły

---