Scenariusz lekcji

Porozmawiajmy o bezpieczeństwie

Scenariusz z wykorzystaniem metaplanu

45 min

Cele lekcji:

Uczeń:

- wyjaśnia, jakie zachowania mogą doprowadzić do wypadków w szkole,

- przestrzega zasad regulaminu szkolnej pracowni technicznej,

- rozróżnia znaki bezpieczeństwa,

- podaje przykłady znaków: ostrzegawczych, zakazu, nakazu, ochrony przeciwpożarowej, informacyjnych i ewakuacyjnych,

- wskazuje drogę ewakuacyjną w szkole,

- dba o bezpieczeństwo własne i innych w pracowni technicznej.

Metody:

- metoda aktywizująca - metaplan,

- rozmowa kierowana,

-praca z tekstem,

- praca z materiałem ilustracyjnym.

Formy pracy:

indywidualna, grupowa, zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

- podręcznik z ćwiczeniami do zajęć technicznych dla klas 4-6 „Jak to działa?” (s. 6-9),

- karta pracy „Bezpieczeństwo jest najważniejsze!”,

- regulamin szkolnej pracowni technicznej,

- arkusz papieru, flamastry

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca

1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, podanie tematu lekcji.

2. Uczniowie czytają treść ćwiczenia wprowadzającego ze s. 6 podręcznika. Wyznaczone osoby udzielają odpowiedzi na pytanie.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel przeprowadza rozmowę na temat bezpieczeństwa w szkole. Wyjaśnia, że ze względu na liczbę przebywających w niej osób trzeba zachować ostrożność i przestrzegać obowiązujących zasad. Uczniowie wspólnie podają przykłady wypadków, których byli świadkami w szkole lub które mogą przytrafić się w tym miejscu.

2. Prowadzący zajęcia wiesza na tablicy arkusz papieru ze schematem meta planu
i przedstawia problem do rozstrzygnięcia: Jak dbać o bezpieczeństwo w szkole? (krótki opis metody metaplanu zamieszczono w Materiałach dla nauczyciela). Na podstawie własnych obserwacji uczniowie udzielają odpowiedzi na pytania umieszczone na schemacie. Wybrane osoby zapisują flamastrami na arkuszu najtrafniejsze stwierdzenia. Nauczyciel podsumowuje ich wypowiedzi i poleca sformułować od 3 do 5 wniosków dotyczących poprawy sytuacji
w szkole. Zapisuje je w wyznaczonym miejscu tabeli. Następnie informuje, że propozycje rozwiązania problemu bezpieczeństwa w szkole zostaną przekazane przewodniczącemu zespołu wychowawców, który wykorzysta je do ewaluacji szkolnego systemu oceniania zachowania oraz regulaminu dyżurów nauczycieli. Przykładowy metaplan znajduje się
w Materiałach dla nauczyciela.

3. Uczniowie zapoznają się z tekstem „Jak zapobiegać wypadkom w szkole?” ze s. 6 podręcznika. Następnie wykonują ćwiczenie 1. (podręcznik, s. 6) - opisują właściwe zachowanie osób przebywających w pracowni technicznej. Ochotnicy głośno odczytują swoje notatki.

4. Nauczyciel rozdaje wszystkim osobom w klasie kopie regulaminu szkolnej pracowni technicznej. Uczniowie zapoznają się z punktami regulaminu, a następnie wklejają dokumenty do zeszytu, podpisują je swoim imieniem i nazwiskiem oraz dopisują nazwę miejscowości i datę. Na zakończenie wykonują ćwiczenie 2. ze s. 7 podręcznika, w którym uzupełniają podanymi wyrazami fragment tekstu dotyczący zasad obowiązujących w szkolnej pracowni technicznej.

5. Uczniowie czytają tekst „Ważne znaki” ze s. 7 podręcznika i analizują materiał ilustracyjny „Rodzaje znaków bezpieczeństwa”, zamieszczony pod tekstem. Następnie nauczyciel zadaje pytanie: W jakich miejscach w szkole znajdują się znaki, których ilustracje zostały zamieszczone w podręczniku?. Po udzieleniu odpowiedzi uczniowie uzupełniają tabelę
w ćwiczeniu 3. ze s. 8 podręcznika. Ochotnicy przedstawiają wyniki pracy na forum klasy.

6. Nauczyciel informuje, że w każdej szkole znajdują się „Instrukcja ochrony przeciwpożarowej” oraz „Instrukcja ewakuacji w bezpieczne miejsce”. Uczniowie pod opieką prowadzącego lekcję opuszczają salę i udają się drogą ewakuacyjną do wyjścia. Podczas przechodzenia przez szkołę wskazują znaki przeciwpożarowe oraz ewakuacyjne i podają ich znaczenie. Wyjaśniają także, dlaczego - ich zdaniem - dany znak został umieszczony
w takim, a nie innym miejscu.

7. Po powrocie do sali lekcyjnej uczniowie wykonują ćwiczenie 4. ze strony 8 podręcznika - podają nazwy miejsc, w których powinny znajdować się znaki ewakuacyjne. Następnie opisują przebieg drogi ewakuacyjnej z pracowni technicznej do drzwi wyjściowych w ich szkole (ćwiczenie 5., s. 9). Wskazane osoby odczytują rozwiązania na forum klasy.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel rozdaje karty pracy. Uczniowie indywidualnie wykonują zamieszczone w nich ćwiczenia - zaznaczają właściwe dokończenia zdań (zadanie 1.), rozpoznają znak ostrzegający przed możliwością potknięcia się (zadanie 2.), odpowiadają na pytania, co należy zrobić, aby znaki ewakuacyjne świeciły w ciemności (zadanie 3.) i jakie informacje zawiera instrukcja ewakuacji budynku. Wskazują także znak nakazujący ochronę twarzy podczas wykonywania niebezpiecznych prac (zadanie 4.). Następnie ochotnicy odczytują rozwiązania, a prowadzący lekcję podsumowuje ich wypowiedzi.

2. Zadanie domowe:

Wykonaj projekty znaków według polecenia z ćwiczenia „Mam pomysł” ze s. 9 podręcznika.

Materiały dla nauczyciela

Krótki opis metody metaplanu

Metaplan to sposób prowadzenia dyskusji, umożliwiający rozwiązywanie problemów. Kolejne etapy analizy danego zagadnienia przedstawiane są na odpowiednio przygotowanym schemacie. Pomaga to uczniom w skoncentrowaniu się na celu rozmowy - poszukiwaniu przyczyn zjawisk i zdarzeń, ocenie faktów, a także formułowaniu wniosków. Osoby biorące udział w tworzeniu metaplanu uczą się wyrażania i uzasadniania swoich opinii oraz akceptowania różnych stanowisk i poglądów.

Przykładowy metaplan do zagadnienia „Jak dbać o bezpieczeństwo w szkole?”

---