PRACA PRZEJŚCIOWA

Logistyka, eksploatacja i ubezpieczenia w firmach spedycyjnych.

Ubezpieczenia komunikacyjne, mienia i na życie.

SPIS TREŚCI

1. Wstęp 3

2. Cel i zakres pracy 4

3. Rodzaje ubezpieczeń komunikacyjnych w Polsce. 5

3.1. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej OC 5

3.2. Ubezpieczenia autocasco AC 10

3.3. Ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków NW 29

3.4. Ubezpieczenia Zielona Karta 34

3.5. Ubezpieczenia mienia w transporcie 37

4. Ubezpieczeń grupowych na życie 43

5. Ubezpieczeń majątkowych 57

6. Zakończenie 62

7. Literatura 64

WSTĘP

Dana praca jest próbą analizy rynku ubezpieczeń dostępnych na polskim rynku.

Rozwój motoryzacji i szybki wzrost liczby pojazdów w naszym kraju powoduje ryzyko wypadków. Firmy ubezpieczeniowe wychodzą naprzeciw temu, oferując szeroką ofertę ubezpieczeń korzystają nie tylko poszkodowani, ale również i sprawcy, którzy nie muszą wypłacać osobiście odszkodowań.

Ubezpieczenia majątkowe w działalności gospodarczej umożliwiają firmom nie ponoszenie często ogromnych kosztów za losowe oraz nieszczęśliwe wypadki, związane ze zniszczeniem pomieszczeń służbowych, hal produkcyjnych czy też maszyn lub materiałów składowanych na terenie firmy.

Ubezpieczenia grupowe na życie, to odpowiedzialność cywilna za wypadki pracowników. Towarzystwa ubezpieczeniowe wypłacają odszkodowania za utratę zdrowia, zdolności do pracy jak również z tytułu zgonu ubezpieczonego. Ten fakt jest dużym odciążeniem finansowym dla pracodawcy.

Każda z firm ubezpieczeniowych ma szeroką ofertę dla swoich klientów. W niniejszej pracy postaram się dokonać porównań ofert niektórych firm będących na naszym rynku ubezpieczeniowym.

2. CEL I ZAKRES PRACY

Celem pracy jest przedstawienie obecnej sytuacji panującej na polskim rynku ubezpieczeń oraz analiza i porównanie ofert towarzystw ubezpieczeniowych działających w naszym kraju.

Praca została następująco zredagowana.

Punkt 1 zawiera wstęp dotyczący sytuacji na polskim rynku ubezpieczeniowym.

Punkt 2 to cel i zakres pracy.

Punkt 3 zawiera ubezpieczenia komunikacyjne w Polsce.

Punkt 4 to ubezpieczenia grupowe na życie.

Punkt 5 to rodzaje ubezpieczeń majątkowych.

W punkcie 6 znajdują się wnioski wynikające z napisanej pracy i analizy materiałów zamieszczonych w niej.

3. RODZAJE UBEZPIECZEŃ KOMUNIKACYJNYCH W POLSCE

3.1.Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej OC

Rozdział ten jest opisywany na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów dnia 24 czerwca 2000 roku, w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, za szkody powstałe na terytorium Polski, w związku z ruchem tych pojazdów.

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej jest obowiązkowe. Istotą tego ubezpieczenia jest ochrona poszkodowanych w wyniku ruchu pojazdów. Z ubezpieczenia korzystają również sprawcy gdyż nie muszą płacić poszkodowanym odszkodowań, które obejmują nie tylko koszty pomocy medycznej dla ofiar i koszty likwidacji bezpośrednich skutków wypadków, lecz także świadczeń długoterminowych i renty wypłacane ofiarom, a także zwrot utraconych dochodów.

Ubezpieczenie OC musi posiadać każdy właściciel pojazdu mechanicznego. Zakłady ubezpieczeniowe działające w Polsce oferują ubezpieczenia OC, które oparte jest na Rozporządzeniu Ministra Finansów.

W rozumieniu tego rozporządzenia za pojazdy dopuszczone do ruchu na terytorium Polski przyjmuje się:

- pojazdy zarejestrowane w Polsce oraz motorowery,

- pojazdy zarejestrowane za granicą,

- inne pojazdy będące w posiadaniu jednostek podległych ministrom obrony narodowej i spraw wewnętrznych, napędzane umieszczonym na nich silnikiem, wraz z ciągniętym wszelkiego rodzaju sprzętem.

- pojazdy podlegające rejestracji, które nie są zarejestrowane, a mimo to są wprowadzone do ruchu.

- pojazdy podlegające rejestracji, które nie są zarejestrowane a mimo to są wprowadzone do ruchu.

Jeżeli pojazd jest zarejestrowany czasowo lub jest zarejestrowany za granicą to ubezpieczenie OC zawiera się na czas krótszy niż 12 miesięcy. We wszystkich innych przypadkach ubezpieczenie zawierane jest na okres 12 miesięcy, i ulega ono przedłużeniu na następne 12 miesięcy, chyba, że posiadacz pojazdu nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu, na jaki zostało zawarte ubezpieczenie, powiadomi zakład o jego wypowiedzeniu.

Umowę ubezpieczenia OC zawiera się na wniosek posiadacza pojazdu lub osoby przez niego upoważnionej, złożony ubezpieczycielowi, który zawarcie tej umowy potwierdza polisą lub innym dokumentem ubezpieczenia.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy i zapłacenia składki lub pierwszej jej raty. Można ustalić inny termin rozpoczęcia odpowiedzialności, ale tylko wówczas, gdy umowę zawiera się na czas krótszy niż 12 miesięcy lub przed zarejestrowaniem pojazdu. W razie opłacania składki ubezpieczeniowej w ratach niezapłacenie przez posiadacza pojazdu raty w oznaczonym terminie nie powoduje ustania odpowiedzialności ubezpieczyciela. System taryf ustalany jest na podstawie:

- oceny i klasyfikacji ryzyka przejmowanego przez ubezpieczyciela w ramach ubezpieczenia OC.

- stosowanych zniżek składki z tytułu bezszkodowego przebiegu ubezpieczenia,

- stosowanych podwyżek składki z uwagi na szkodowy przebieg ubezpieczenia. Stawka składki podstawowej ustalana jest przez zakład ubezpieczeniowy na dwunastomiesięczny okres ubezpieczeniowy, i może zostać podwyższona, jeżeli; w ciągu jednego kwartału średni wzrost cen w gospodarce narodowej przekroczy; 10 % w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Zniżka składki za każde 24 miesiące bezszkodowego przebiegu ubezpieczenia nie może być niższa niż 10% stawki podstawowej, a stopa zniżek z tego tytułu nie może przekroczyć 60 % stawki podstawowej. Jeżeli chodzi o podwyżkę składki, to zależnie od ubezpieczenia nie może ona przekroczyć 160 % stawki podstawowej. Posiadacz pojazdu traci prawo do zniżki, jeżeli okres przerwy w posiadaniu pojazdu przekroczy 2 lata. Firmy ubezpieczeniowe stosują też zniżki za jednorazowe opłacenie składki oraz za posiadanie ubezpieczenia AC.

Posiadacz pojazdu obowiązany jest zawrzeć umowę ubezpieczeniową OC najpóźniej w dniu rejestracji pojazdu. W razie nabycia pojazdu już zarejestrowanego, na jego nabywcę przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z powyższego ubezpieczenia. Ponadto zbywca musi bezzwłocznie powiadomić ubezpieczyciela o fakcie sprzedaży pojazdu, z podaniem danych osobowych nabywcy. Jeżeli sprzedający pojazd - wbrew obowiązkowi - nie posiadał ubezpieczenia OC, to nabywca jest zobowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia w dniu nabycia pojazdu. Umowa ulega rozwiązaniu z chwilą wyrejestrowania pojazdu. Jeżeli chodzi o osoby kierujące pojazdem mechanicznym zarejestrowanym za granicą to wjeżdżając na obszar Polski muszą one posiadać dowód ubezpieczenia OC na okres przebywania pojazdu na tym obszarze. Umowa taka nie może być zawarta na okres krótszy niż 15 dni. W razie braku dowodu ubezpieczenia OC, po przekroczeniu granicy należy natychmiast takie ubezpieczenie zawrzeć.

Z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie za koszty spowodowane ruchem pojazdu, którego właściciel był ubezpieczony. Za szkodę uważa się:

- śmierć, uszkodzenie ciała,

- rozstrój lub utratę zdrowia,

- zniszczenie lub uszkodzenie mienia,

- oraz szkody powstałe podczas:

- wsiadania lub wysiadania z pojazdu,

- załadunku i rozładunku pojazdu,

- postoju i naprawy pojazdu na trasie jazdy,

- garażowania.

Wielkość odszkodowania ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Należy też dodać, że odszkodowanie zostanie wypłacone również wtedy, gdy sprawca szkody nie został zidentyfikowany lub nie posiadał ubezpieczenia OC. W takiej sytuacji odszkodowanie zostaje wypłacone przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Ubezpieczyciel zobowiązany jest też do zwrotu kosztów mających na celu zapobieżeniu zwiększenia szkody oraz pokrycia kosztów obrony sądowej przeciw roszczeniom osoby trzeciej w sporze prowadzonym na polecenie ubezpieczyciela lub za jego zgodą.

Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody:

- dotyczące uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia, wyrządzone przez kierowcę posiadaczowi pojazdu,

- wynikłe z przewożonych za opłata ładunków, przesyłkach lub bagażu, chyba, że odpowiedzialność za powstałą szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu niż pojazd przewożący,

- polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, dokumentów, zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych,

- w następstwie, których zanieczyszczeniu lub skażeniu uległo środowisko naturalne,

- które łącznie nie przekraczają 50 % najniższego wynagrodzenia pracowników, ustalonego przez Ministra Pracy.

W razie zaistnienia wypadku kierujący pojazdem powinien:

- przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku,

- starać się o złagodzenie skutków wypadku,

- zapewnić pomoc lekarską osobom poszkodowanym,

- zapobiec, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody,

- udzielić osobom poszkodowanym niezbędnych informacji, koniecznych do identyfikacji ubezpieczyciela, łącznie z podaniem danych dotyczących zawarcia umowy ubezpieczenia OC,

- w razie kolizji z innym pojazdem ustalić ubezpieczyciela, u którego posiadacz tego pojazdu jest ubezpieczony,

- powiadomić policję o wypadku z ofiarami w ludziach oraz o wypadku powstałym w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że popełniono przestępstwo.

Posiadacz pojazdu lub osoba zgłaszająca roszczenie powinna przedstawić ubezpieczycielowi posiadane dowody dotyczące wypadku, oraz ułatwić mu ustalenie okoliczności wypadku i rozmiar szkód. Ubezpieczyciel niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia przeprowadza postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego wypadku, zasadności roszczeń i wysokości odszkodowania. Jeżeli okaże się, że posiadacz lub kierujący pojazdem nie dopełnili obowiązków, jakie na nich spoczywają i będzie to miało wpływ na ustalenie zakresu ich odpowiedzialności cywilnej bądź też na zwiększenie rozmiarów szkody, to ubezpieczyciel może dochodzić od tych osób zwrotu części utraconego odszkodowania. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jeżeli odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu, to wówczas Ubezpieczyciel informuje o tym na piśmie osobę zgłaszającą roszczenie i posiadacza pojazdu. Kierujący pojazdem musi się także liczyć z koniecznością zwrotu otrzymanego odszkodowania, jeżeli:

- wyrządził szkodę umyślnie lub w stanie nietrzeźwym,

- wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,

- nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie ludzkiego życia lub mienia albo ściganie przestępcy.[16].

Jak już wspomniałem ubezpieczenie OC jest obowiązkowe. Jednak nie wszyscy dostosowują się do tego przepisu. Jeżeli kierujący pojazdem nie posiada polisy OC, to policjant musi uniemożliwić dalszą jazdę i może ukarać kierowcę mandatem. Odholuje też samochód na parking policyjny, by nie powodował na drodze ryzyka powstania szkód, za które nie zapłaci żaden ubezpieczyciel. Pojazd można odebrać dopiero po wykupieniu ubezpieczenia OC i uiszczeniu opłat za holowanie i parkowanie pojazdu. O braku obowiązkowego ubezpieczenia policja zawiadomi też Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, który nałoży na właściciela karę pieniężną. Od decyzji UFG wymierzającej karę nie ma odwołania.

3.2 Ubezpieczenie autocasco AC

Ubezpieczenie autocasco chroni nasze pojazdy przed uszkodzeniem, zniszczeniem i kradzieżą. Nie jest ono obowiązkowe, a mimo to wielu właścicieli pojazdów, zwłaszcza tych drogich i luksusowych decyduje się na jego zakup. Świadczy o tym fakt, iż ubezpieczenie autocasco stanowi największy procent rynku ubezpieczeń majątkowych i osobowych w Polsce i jest o 10 % większe niż obowiązkowe ubezpieczenie OC.

Porównanie ogólnych warunków ubezpieczenia AC w polskich towarzystwach ubezpieczeniowych. W OWU AC można zauważyć również podobieństwa, które są charakterystyczne dla wszystkich towarzystw ubezpieczeniowych działających w naszym kraju. Po opłaceniu dodatkowej składki bądź na warunkach szczególnych można ubezpieczyć szkody powstałe:

- podczas jazd wyścigowych i konkursowych oraz treningów do tych jazd jak również podczas użycia pojazdu jako rekwizytu,

- w pojazdach prototypowych oraz używanych do jazd próbnych,

- w pojazdach wykorzystywanych do nauki jazdy,

- w pojazdach wynajmowanych (rent a car),

- w pojazdach używanych do zarobkowego przewożenia osób i towarów.
Za dodatkową opłatą można również zabezpieczyć wyposażenie dodatkowe pojazdu. Ten wariant jest oferowany przez wszystkie towarzystwa. Za wyposażenie dodatkowe rozumie się według OWU AC elementy niebędące wyposażeniem seryjnym pojazdu a zamontowane w nim w sposób trwały.

Są to:

- sprzęt audio foniczny i audiowizualny,

- głośniki i anteny,

- pokrowce siedzeń i dywaniki,

- spojlery i nakładki,

- sprzęt łączności radiofonicznej i telefonicznej,

-taksometr i tachograf,

- bagażnik zewnętrzny,

- napisy i naklejki reklamowe,

- dyktafon, barek, dodatkowa instalacja gazowa,

- system nawigacji satelitarnej,

- klimatyzacja.

Firmy zawierają umowę ubezpieczenia AC na podstawie pisemnego wniosku klienta, który sporządzany jest na formularzu firmy i który zawiera, co najmniej imię i nazwisko ubezpieczającego, określenie użytkownika pojazdu w tym jego wiek oraz dane pozwalające na identyfikację ubezpieczanego pojazdu. Wniosek stanowi integralną część umowy. Przy zawarciu umowy towarzystwo ubezpieczeniowe sprawdza cechy identyfikacyjne pojazdu, jego stan i wyposażenie oraz przeprowadza indywidualna ocenę ryzyka. Agent zawierający umowę zobowiązany jest do:

- ustalenia źródła pochodzenia pojazdu - w tym celu wymagane są: dowód rejestracyjny, dowód nabycia pojazdu

- przeprowadzenia szczegółowych zewnętrznych oględzin stanu technicznego pojazdu oraz sprawdzenia zgodności numerów nadwozia i silnika z zapisem w dowodzie rejestracyjnym,

- sprawdzenia wymaganych zabezpieczeń antywłamaniowych,

- odnotowania w polisie rzeczywistego stanu licznika przebiegu kilometrów pojazdu oraz widocznych braków i uszkodzeń oraz cech charakterystycznych, w tym wyposażenia ponadstandardowego pojazdu,

- wykonania minimum 2 sztuk fotografii pojazdu w ujęciu po przekątnej z widoczną tablicą rejestracyjną. Zdjęcia należy wykonać przy pomocy aparatu fotograficznego z datownikiem na barwnym materiale fotograficznym. Umowę ubezpieczenia zawiera się na rok lub okres krótszy. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeniowego rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż po zapłaceniu składki albo jej raty. Wysokość składki zależy od:

- rodzaju i wartości pojazdu,

- zakresu umowy ubezpieczeniowej,

- dotychczasowego przebiegu ubezpieczenia,

- zastosowania dodatkowych zabezpieczeń antywłamaniowych,

- ryzyk dodatkowych,

- indywidualnej oceny ryzyka.

Jeżeli rata składki nie zostanie zapłacona w terminie to odpowiedzialność firmy ubezpieczeniowej wygasa.

Umowa ubezpieczenia zostaje również rozwiązana, gdy:

- zostanie wypłacone odszkodowanie w kwocie równej wartości pojazdu,

- wyczerpie się suma ubezpieczenia wskutek wypłaty odszkodowania,

- nastąpi utrata przedmiotu ubezpieczenia,

- minie 3 dni robocze od daty zbycia pojazdu.

Gdy umowa ubezpieczenia ulegnie rozwiązaniu przed upływem końcowego terminu określonego w dokumencie ubezpieczenia to klient ma prawo do zwrotu składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia, z tym, że składka ta zostaje pomniejszona o 15 - 20 %. Zwrot składki nie przysługuje, jeżeli w okresie ubezpieczenia nastąpiło zdarzenie w związku, z którym towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciło odszkodowanie.

W razie powstania szkody właściciel pojazdu lub upoważniony kierowca powinien:

- zapobiec zwiększeniu się szkody,

- nie dokonywać w uszkodzonym pojeździe żadnych zmian, jeżeli nie są one uzasadnione koniecznością kontynuowania dalszej bezpiecznej jazdy i nie podejmować naprawy bez uprzedniego przeprowadzenia oględzin przez zakład ubezpieczeniowy lub jego przedstawiciela chyba, że oględziny nie zostały przeprowadzone w ciągu 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie a 14 dni, jeżeli niezbędne było powołanie biegłych - rzeczoznawców,

- o szkodzie powstałej na terytorium RP powiadomić niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od daty uszkodzenia pojazdu i 3 dni od daty kradzieży pojazdu,

- o szkodzie powstałej poza granicami RP powiadomić nie później niż w ciągu 7 dni od daty powrotnego przekroczenia granicy,

- w razie kolizji z innym pojazdem odnotować dane dotyczące tego pojazdu, osoby nim kierującej a także numer polisy, nazwę i adres ubezpieczyciela w zakresie ubezpieczenia OC,

- powiadomić niezwłocznie policję o kradzieży czy rabunku ubezpieczonego pojazdu lub jego części oraz o szkodzie powstałej w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że popełniono przestępstwo jak również, gdy została spowodowana poważna szkoda w mieniu,

- w razie szkody spowodowanej przez pieszego odnotować jego dane osobowe i adres,

- przedstawić posiadane dowody dotyczące zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem i ułatwić ubezpieczycielowi lub służbom działającym na jego zlecenie ustalenie okoliczności i rozmiaru szkody,

- udzielić pomocy w dochodzeniu przez ubezpieczyciela roszczeń przeciwko sprawcy szkody.

W razie uszkodzenia pojazdu uwzględniane są koszty naprawy uszkodzeń wyłącznie w zakresie określonym w ocenie technicznej sporządzonej przez ubezpieczyciela lub wykonanej na jego zlecenie. Gdy pojazd jest znacznie uszkodzony tzn., gdy koszt jego naprawy przekracza 80 % wartości pojazdu ustalone zostaje odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu pomniejszonej o wartości pozostałości. Wartość pozostałości ustalana jest indywidualnie w zależności od rozmiaru uszkodzenia i stopnia zużycia eksploatacyjnego. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe uważają naprawę za nieopłacalną, jeżeli koszt usunięcia szkody przekracza 70 % rzeczywistej wartości pojazdu. Na wniosek klienta ubezpieczyciel może przejąć prawo do własności uszkodzonego pojazdu. W takiej sytuacji odszkodowanie stanowi kwota odpowiadająca wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania. Kwota ta nie może przekraczać sumy ubezpieczenia. Wycena kosztów naprawy pojazdu dokonywana jest z uwzględnieniem cen usługi i części zamiennych stosowanych w Polsce. Koszty robocizny ustala się przy uwzględnieniu norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu, ujętych w systemie AUDATEX lub EUROTAX, oraz stawki za 1 roboczogodzinę stosowanej i uznawanej przez ubezpieczyciela. Jeżeli nie umówiono się inaczej, w szkodach polegających na uszkodzeniu pojazdu, do ustalenia wysokości odszkodowania przyjmuje się wartość części użytych do naprawy pomniejszoną o kwoty odpowiadające wartości zużycia eksploatacyjnego części zakwalifikowanych do wymiany. Zużycie ustalane jest w zależności od okresu eksploatacji pojazdu.

W razie utraty pojazdu odszkodowanie wypłacone zostaje w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalania odszkodowania. Jeżeli kradzieży dokonano z miejsca niestrzeżonego wówczas potrąca się udział własny w wysokości 10 % ustalonego odszkodowania. Udział własny potrącany jest także przy drugiej szkodzie w wysokości 20 % a przy trzeciej i następnych w wysokości 30 %.

Jeżeli szkoda powstała za granicą i pojazd wymaga naprawy w zakresie niezbędnym do kontynuowania bezpiecznej jazdy (naprawa prowizoryczna) to naprawa ta jest wykonywana na koszt firmy ubezpieczeniowej wyłącznie na zlecenie jej zagranicznego przedstawiciela.

Jeżeli koszty naprawy prowizorycznej zostały poniesione bezpośrednio przez poszkodowanego to zwrot tych kosztów następuje w Polsce na podstawie imiennych, oryginalnych rachunków. Gdy naprawa przeprowadzona za granicą przekracza kwotę zakresu upoważnienia przez firmę ubezpieczeniową lub jej zagranicznego przedstawiciela, to wówczas odszkodowanie w tej części ustalane jest i wypłacane według cen obowiązujących w Polsce chyba, że faktycznie poniesione koszty są niższe.

Towarzystwa ubezpieczeniowe zwracają też koszty związane z:

- koniecznością holowania pojazdu uszkodzonego poza granicami RP,

- holowaniem lub transportem pojazdu do zakładu naprawczego najdalej do
miejsca zamieszkania właściciele pojazdu,

- zabezpieczeniem uszkodzonego pojazdu w okresie nie dłuższym niż do dnia
dokonania oględzin i sporządzenia powypadkowej oceny technicznej,

- działaniami podjętymi w celu zapobieżenia zwiększeniu się szkody.

Oprócz podobieństw w OWU AC daje się też zauważyć różnice, które decydują o tym, że klient wybiera ofertę tej firmy, która najbardziej mu odpowiada.

Różnice te dotyczą:

- przedmiotu ubezpieczenia,

- zakresu ubezpieczenia,

- warunków prawidłowego zabezpieczenia pojazdów,

- odpowiedzialności firm ubezpieczeniowych,

- sumy ubezpieczenia,

- składki ubezpieczenia,

- zniżek.

Szczegółowy opis ubezpieczenia AC poszczególnych firm działających na naszym rynku przedstawia poniższe zestawienie.

PZU. Przedmiotem ubezpieczenia AC są pojazdy wraz z wyposażeniem:

- podlegające rejestracji w Polsce,

- inne pojazdy napędzane umieszczonym na nim silnikiem,

- trolejbusy i tramwaje.

W porozumieniu z właścicielem można ubezpieczyć pojazdy inne niż wyżej wymienione. Za wyposażenie pojazdu rozumie się sprzęt i urządzenia służące do utrzymywania i używania pojazdu zgodnie z jego przeznaczeniem oraz urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą. Ubezpieczeniem są objęte szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie pojazdu bądź jego wyposażenie wskutek:

- zderzenia pojazdów,

- działania siły mechanicznej w chwili zetknięcia pojazdu z osobami, zwierzętami lub przedmiotami,

- powodzi, zatopienia, piorunu, pożaru, wybuchu, opadu atmosferycznego, huraganu, osuwania lub zapadania się ziemi,

- działania czynnika chemicznego lub termicznego,

- uszkodzenia przez osoby trzecie,

- kradzieży pojazdu, jego części lub wyposażenia,

- zaboru pojazdu w celu krótkotrwałego użycia.

Ubezpieczenie AC może być zawarte w zakresie pełnym lub ograniczonym. Zakres ograniczony obejmuje kradzież pojazdu lub jego części, zabór w celu krótkotrwałego użycia, a także działanie czynnika termicznego lub chemicznego, jak również szkody powstałe na skutek działania sił przyrody. Można również skorzystać z ubezpieczenia mini casco, które obejmuje tylko szkody powstałe na skutek zderzenia pojazdów.

Odszkodowania można otrzymać, jeżeli szkoda powstała na terytorium: Polski, innych państw Europy, oraz Algierii, Iranu, Iraku, Maroka, Izraela i Tunezji. Ubezpieczenie nie obejmuje obszaru Rosji; Ukrainy, Estonii, Litwy, Łotwy i Mołdawii.

Suma, na jaka zawiera się ubezpieczenie nie może być niższa niż 50 % wartości rynkowej pojazdu w dniu zawarcia umowy. Przez wartość rynkową rozumie się wartość ustaloną przez PZU na podstawie notowań rynkowych cen pojazdu danej marki i typu z uwzględnieniem roku produkcji, wyposażenia, przebiegu i stanu technicznego pojazdu. Suma ubezpieczenia stanowi podstawę do określenia wysokości składki i ulega w czasie trwania ubezpieczenia pomniejszeniu o wypłaty odszkodowania.[3].

PZU oferuje swoim klientom następujące zniżki w składce ubezpieczenia AC:

- do 60 % za bezszkodową jazdę,

- 15 % za ubezpieczenie OC w PZU,

- 20 % za pojazdy osobowe produkcji polskiej,

- 5 % za blokadę skrzyni biegów lub immobiliser,

- 5 % za autoalarm,

- 10 % przy jednorazowej opłacie składki rocznej.

Obniżki przysługujące z różnych tytułów nie mogą przekroczyć 70 % stawki podstawowej. [18].

WARTA Firma ubezpiecza takie same pojazdy jak PZU. Z tytułu ubezpieczenia przysługuje odszkodowanie w razie uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu wraz z wyposażeniem, wskutek:

- nagłego działania siły mechanicznej,

- powodzi, zatopienia, huraganu lub działania innych sił przyrody,

- działania osób trzecich,

- pożaru i wybuchu,

- działania czynnika termicznego i chemicznego,

- użycia pojazdu w związku z przewozem osób, którym ma być udzielona pomoc lekarska.

Ubezpieczeniem są objęte szkody powstałe na terytorium Polski, pozostałych krajów europejskich, w tym wyłonionych z byłego ZSRR, a także Maroka, Tunezji, Izraela i Iranu.

Zawierając umowę ubezpieczenia AC klient może wybrać jeden z trzech wariantów związanych z likwidacją szkody:

- Warta - Standard - klient zleca dokonanie naprawy pojazdu w dowolnym warsztacie a wypłata odszkodowania następuje poprzez zwrot poniesionych kosztów na podstawie rachunków z warsztatu,

- Warta - Serwis - naprawa dokonywana jest bezgotówkowe, klient wybiera warsztat autoryzowany przez Wartę i w nim dokonuje naprawy,

- Warta - Ekspres - oferowana klientom, którzy mogą dokonać naprawy pojazdu we własnym zakresie. Po zaistnieniu szkody i zgłoszeniu jej do ubezpieczyciela, zostaje dokonana wycena i w ciągu dziesięciu dni następuje wypłacenie odszkodowania.

Warta we wszystkich wariantach ubezpieczenia AC proponuje następujące zniżki:

- do 50 % za bezwypadkową jazdę,

- 15 % dla wszystkich ubezpieczonych w zakresie OC, bez względu na wybór ubezpieczyciela,

- od 10 % do 20 % na wszystkie nowe samochody nabyte u autoryzowanych dealerów,

- 5 % dla ubezpieczających się po raz pierwszy w Warcie,

- 5 % za kontynuację ubezpieczenia AC.

Składka podlegająca zapłaceniu po zastosowaniu wszystkich przysługujących zniżek nie może być niższa niż 40 % składki podstawowej. Ubezpieczenie AC w Warcie nie chroni klienta od kradzieży pojazdu. Aby tak się stało należy dokonać rozszerzenia ubezpieczenia AC o ryzyko kradzieży KR. Umowę ubezpieczenia KR zawiera się na okres obowiązywania umowy AC z tym, że może ona być zawarta tylko w terminie do 6 miesięcy. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje te same kraje, co ubezpieczenie AC z wyjątkiem krajów wyłonionych z byłego ZSRR. Aby pojazd został przyjęty do ubezpieczenia KR musi posiadać odpowiednie zabezpieczenia.

Są to:

- oznakowanie systemem gwarantującym wprowadzenie danych do banku danych uznanego przez Wartę i policję,

- zainstalowane urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą, które muszą być dopuszczone do obrotu na polskim rynku oraz muszą posiadać w dokumencie wykonania montażu informacje o posiadanym certyfikacie i ewentualnej klasie skuteczności.[5]

SAMOPOMOC Firma w zakresie ubezpieczenia AC ubezpiecza pojazdy mechaniczne wraz z wyposażeniem standardowym, które podlegają rejestracji w RP oraz pojazdy napędzane umieszczonym na nich silnikiem i trolejbusy. Nie można ubezpieczyć pojazdów eksploatowanych ponad 10 lat, oraz tzw. składaków.

Ponadto takie pojazdy jak: Mercedes, BMW, Audi, Volkswagen Passat, Lexus, Volvo, Scania oraz samochody amerykańskie mogą być objęte ubezpieczeniem w zależności od oceny ryzyka dokonanej przez dyrektora jednostki organizacyjnej T.U.Samopomoc. Ubezpieczenie obejmuje szkody powstałe wskutek:

- nagłego zderzenia pojazdu z osobami, przedmiotami lub zwierzętami,

- powodzi, zatopienia, piorunu, pożaru, wybuchu, gradobicia, huraganu, oraz innych sił przyrody,

- nagłego działania czynnika termicznego lub chemicznego,

- uszkodzenia pojazdu przez osoby trzecie,

- użycia pojazdu bez zgody ubezpieczającego albo kradzieży pojazdu lub jego części.

Ubezpieczenie może być zawarte według trzech wariantów:

Wariant l - Top Casco - obejmuje wszystkie szkody.

Wariant II - Standard Casco - nie obejmuje użycia pojazdu bez zgody ubezpieczającego albo kradzieży.

Wariant III - Mini Casco - obejmuje wszystkie szkody, z tym, że pierwszą część szkody pokrywa ubezpieczający w zamian za obniżkę składki o 50 %. Ubezpieczenie obejmuje szkody powstałe na terytorium Polski oraz krajów europejskich, a za dodatkową opłatą również państw powstałych z byłego ZSRR. Suma ubezpieczenia pojazdu ustalona jest w porozumieniu z klientem w wysokości aktualnej wartości danego pojazdu, przez którą rozumie się:

- cenę fakturową

- wartość ustaloną w dowodzie odprawy celnej wraz z wniesionymi opłatami celnymi i podatkowymi,

- wartość ustaloną przez Urząd Skarbowy w umowie kupna - sprzedaży,

- wartość rynkową podawaną w publikowanych notowaniach organizacji rzeczoznawców techniki samochodowej i ruchu drogowego lub w notowaniach giełdowych. [4].

Firma oferuje w ubezpieczeniu AC następujące zniżki:

- 10 % za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia,

- 10 % za jednorazową opłatę składki,

- 5 % za posiadanie ubezpieczenia OC w T. U. Samopomoc,

- 5 % za kontynuację ubezpieczenia.

COMPENSA Przedmiotem ubezpieczenia są pojazdy wraz z wyposażeniem podstawowym zarejestrowane (również czasowo) lub dopuszczone do ruchu na terytorium Polski. Nieubezpieczane są pojazdy zabytkowe, składaki oraz starsze niż 10- letnie.

Compensa odpowiada za szkody wynikłe na skutek:

- nagłego zetknięcia z przedmiotami, osobami lub zwierzętami,

- powodzi, zatopienia, huraganu, gradobicia, uderzenia piorunu, pożaru, wybuchu oraz innych sił przyrody działających nagle,

- działanie czynnika termicznego lub chemicznego,

- działanie osób trzecich.

Również szkody spowodowane kradzieżą pojazdu lub jego części są ubezpieczone, ale tylko wówczas, gdy pojazd posiada zabezpieczenie wymagane konstrukcją oraz przez Compensę, tzn.:

- dla pojazdów o wartości do 5 000 dolarów - co najmniej jedno proste zabezpieczenie mechaniczne ( blokada kierownicy lub sprzęgła, urządzenie odcinające dopływ paliwa),

- dla pojazdów o wartości powyżej 5 000 dolarów - co najmniej jedno samodzielne zabezpieczenie, posiadające wymagany atest ( autoalarm, mechaniczna blokada skrzyni biegów),

- dla pojazdów o wartości powyżej 15 000 dolarów - co najmniej dwa różne samodzielne zabezpieczenia, posiadające wymagany atest. Ubezpieczeniem AC objęty jest obszar Polski, państw należących do systemu Zielonej Karty, oraz państw wyłonionych z byłego ZSRR. Na terytorium państw wyłonionych z byłego ZSRR oraz Rumunii, Albanii i Bułgarii Compensa nie odpowiada za szkody polegające na kradzieży pojazdu. Umowa ubezpieczeniowa może być zawarta w jednym z poniższych wariantów:

- standard - firma odpowiada za uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu lub jego części oraz kradzież pojazdu z miejsca strzeżonego,

- extra - firma odpowiada za wszystkie szkody oraz kradzież pojazdu z każdego miejsca,

- lux - jest taki sam jak wariant standard z tym, że samo ubezpieczenie nie ulega obniżeniu o kwotę wypłaconych odszkodowań,

- super lux - jest taki sam jak wariant extra z tym, że suma ubezpieczenia nie ulega obniżeniu o kwotę wypłaconych odszkodowań. Suma ubezpieczenia powinna w dniu zawarcia umowy odpowiadać rzeczywistej wartości pojazdu, chyba, że umówiono się, że suma ubezpieczenia będzie niższa tzw. niedoubezpieczenie. Podstawą do ustalenia wartości pojazdu są notowania rynkowe.[1].

Firma oferuje tylko zniżkę za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia, która wynosi-20%.

HESTIA Ubezpieczenie AC obejmuje:

- pojazdy samochodowe wraz z wyposażeniem podstawowym, podlegające rejestracji w naszym kraju,

- inne pojazdy napędzane silnikiem,

- pojazdy bez własnego napędu.

Szkody objęte ubezpieczeniem to:

- zderzenie z pojazdami, osobami, przedmiotami lub zwierzętami,

- uszkodzenie pojazdu przez osoby trzecie,

- uszkodzenie wskutek ognia, wybuchu, zatopienia oraz nagłego działania innych sił przyrody, niezależnie od miejsca ich powstania,

- nagłego działania czynnika termicznego lub chemicznego.

Ubezpieczenie może być zawarte w zakresie podstawowym, który obejmuje zderzenie z pojazdami, osobami, przedmiotami lub zwierzętami, oraz uszkodzenie pojazdu przez osoby trzecie, lub w zakresie rozszerzonym obejmującym wszystkie szkody.

Aby zabezpieczyć się przed kradzieżą pojazdu lub jego części należy ubezpieczenie AC rozszerzyć o ryzyko kradzieży. W takiej sytuacji pojazd musi być odpowiednio zabezpieczony tzn.:

- jeden trwale zamontowany, sprawny i atestowany system mechaniczny lub elektroniczny zabezpieczenia antywłamaniowego - dla samochodów o wartości do 30 tyś. złotych,

- dwa systemy - dla samochodów o wartości od 30 do 50 tyś. złotych,

- trzy systemy - dla samochodów o wartości powyżej 50 tyś. złotych.

Ochroną ubezpieczeniową są objęte szkody powstałe w granicach geograficznych Europy, z tym, że na terytorium państw byłego ZSRR (z wyjątkiem Litwy, Łotwy, Estonii) uwzględnia się tylko szkody powstałe przez zderzenie z innymi pojazdami, osobami, przedmiotami lub zwierzętami.

W razie rezygnacji z ochrony ubezpieczeniowej poza terytorium Polski klient opłaca składkę w zmniejszonej wysokości. Suma ubezpieczenia deklarowana jest przez klienta według wartości rynkowej pojazdu na dzień zawarcia umowy, ustalonej na podstawie danych zamieszczonych w miesięczniku PZM „Pojazdy samochodowe - wartości rynkowe".[19].

Zniżki, jakie oferuje Hestia w ramach ubezpieczenia AC to:

- 5 % za ubezpieczenie przez współmałżonka drugiego samochodu osobowego w rodzinie,

- 10 % jeżeli wiek właściciela pojazdu zawiera się w granicach 28 - 55 lat,

- 20 % za zawarcie ubezpieczenia w pakiecie „Hestia - Rodzina", „Hestia - Business" lub „Hestia - VIP",

- do 60 % za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia.

FILAR Przedmiotem ubezpieczenia mogą być pojazdy wraz z wyposażeniem podstawowym, podlegające rejestracji w RP oraz inne pojazdy napędzane umieszczonym na nich silnikiem, a także trolejbusy i tramwaje. W porozumieniu z klientem firma może ubezpieczyć inne pojazdy.

Z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia AC przysługuje odszkodowanie za szkody powstałe wskutek:

- nagłego zderzenia z osobami, zwierzętami lub przedmiotami,

- uszkodzenia pojazdu przez osoby trzecie,

- uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu w związku z przewozem osób, którym ma być udzielona pilna pomoc medyczna,

- pożaru, piorunu, huraganu, powodzi, zatopienia, gradu, wybuchu lub innych siła przyrody a także nagłego działania czynnika termicznego i chemicznego,

- kradzieży pojazdu lub jego części bądź wyposażenia albo zaboru w celu krótkotrwałego użycia.

Ubezpieczenie może być zawarte w trzech wariantach:

- zakres pełny - obejmuje wszystkie ryzyka, ale nie dotyczy on motocykli i motorowerów,

- zakres ograniczony - nie obejmuje szkód związanych z działaniem sił przyrody oraz kradzieży pojazdu,

- zakres ograniczony - nie obejmuje szkód powstałych podczas zderzenia pojazdu z osobami, zwierzętami lub przedmiotami oraz spowodowanych przez osoby trzecie i nie dotyczy on motocykli i motorowerów.

Aby pojazd został przyjęty do ubezpieczenia musi posiadać następujące zabezpieczenia antywłamaniowe:

- dla aut o wartości od 10 do 20 tyś. zł. - jedno atestowane zabezpieczenie (np. system alarmowy klasy standard, blokada skrzyni biegów, blokada kierownicy),

- dla aut o wartości od 20 do 40 tyś. zł. - dwa atestowane zabezpieczenia,

- dla aut o wartości powyżej 40 tyś. zł - dwa atestowane zabezpieczenia klasy profesjonalnej.

Wszystkie wyżej wymienione pojazdy muszą być oznakowane według systemu pozwalającego na wprowadzenie do ogólnopolskiego banku danych, a właściciel powinien posiadać dokumenty wykonania oznakowania oraz montażu lub sprawności wymaganych zabezpieczeń antywłamaniowych przez wyspecjalizowane i autoryzowane zakłady usługowe.

Ochroną ubezpieczeniową objęte są szkody powstałe na terytorium RP i Europy oraz Maroka, Tunezji, Izraela i Iranu. Ubezpieczenie nie obejmuje krajów wyłonionych z byłego ZSRR, a także państw, w których aktualnie toczy się wojna. Suma ubezpieczenia winna odpowiadać wartości rzeczywistej pojazdu wraz z wyposażeniem podstawowym na dzień zawarcia umowy ubezpieczeniowej. Notowania stanowiące podstawę do ustalenia wartości pojazdu zawarte są w uznanych przez zakład ubezpieczeniowy katalogach średnich wartości rynkowych. Zniżki oferowane przez firmę w ramach ubezpieczenia AC to:

- do 60 % za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia,

- do 10 % za zainstalowanie i sprawne urządzenie zabezpieczające pojazd przed kradzieżą

- 15 % za zawarcie ubezpieczenia OC w firmie,

- 5 % za kontynuację ubezpieczenia AC w firmie,

- 10 % za jednorazową opłatę składki.

Obniżki przysługujące z różnych tytułów nie mogą przekroczyć 70 % składki podstawowej.

Szkody, które nie są objęte ubezpieczeniem AC.

Firmy ubezpieczające działające w naszym kraju nie obejmują ubezpieczeniem AC pewnych szkód. W ten sposób chronią się przed wypłatą odszkodowań za szkody, które powstały z winy kierowcy lub były następstwem nietypowych zdarzeń.

Podobieństwa wstępują i w tym przypadku, poszczególne firmy nie ubezpieczają pewnych szkód w pakiecie AC; są to m.in.:

- szkody, których wartość nie przekracza 1% sumy ubezpieczenia określonej w dokumencie ubezpieczenia, nie mniej niż 200 PLN,

- szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez właściciela lub kierowcę,

- szkody powstałe, gdy kierowca był pod wpływem alkoholu, narkotyków lub środków działających odurzająco,

- szkody powstałe w pojeździe nie zarejestrowanym lub nieposiadającym ważnego badania technicznego,

- szkody powstałe, gdy pojazd został użyty jako narzędzie przestępstwa,

- szkody powstałe, gdy pojazd nie został zgłoszony do miejsca odprawy celnej przez osobę, która go wprowadziła do Polski.

Występują również i różnice miedzy firmami.

PZU nie ubezpiecza:

- szkody powstałe, gdy kierowca nie posiadał ważnego dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdem,

- szkody powstałe, gdy kierowca zbiegł z miejsca zdarzenia,

- szkody spowodowane działaniami wojennymi,

- szkody powstałe w pojazdach biorących udział w akcjach protestacyjnych i blokadach dróg,

- szkody powstałe podczas używania pojazdu niezgodnie z jego przeznaczeniem,

- szkody zaistniałe wskutek niewłaściwego załadowania i przewożenia ładunku,

- szkody powstałe, Gdynie zabezpieczono kluczyków lub dokumentów pojazdu z należytą starannością, a pojazd został skradziony chyba, że kradzieży dokonano z użyciem przemocy,

- szkody powstałe, gdy nie zabezpieczono pojazdu przed kradzieżą w sposób przewidziany w konstrukcji i nie uruchomiono wszystkich urządzeń zabezpieczających chyba, że kradzieży dokonano z zamkniętego pomieszczenia lub z użyciem przemocy. [3]

WARTA szkody, które nie są objęte ubezpieczeniem:

- szkody powstałe, gdy kierowca nie posiadał ważnego dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdem,

- szkody powstałe, gdy kierowca zbiegł z miejsca zdarzenia,

- szkody spowodowane działaniami wojennymi, rozruchami, strajkami,

- szkody powstałe w pojazdach biorących czynny udział w akcjach protestacyjnych i blokadach dróg,

- szkody powstałe w okolicznościach innych niż podane ubezpieczycielowi,

- szkody eksploatacyjne i związane z wadą wykonania pojazdu,

- szkody powstałe przed zawarciem umowy ubezpieczenia. [5]

SAMOPOMOC, nie ubezpiecza:

- szkody powstałe, gdy kierowca nie posiadał ważnego dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdem,

- szkody powstałe, gdy kierowca zbiegł z miejsca zdarzenia,

- szkody spowodowane działaniami wojennymi,

- szkody spowodowane rozruchami, zamieszkami, terroryzmem, strajkami,

- szkody eksploatacyjne oraz związane z wadą wykonania pojazdu,

- szkody powstałe w pojazdach pochodzących z kradzieży, przywłaszczenia lub oszustwa,

- szkody powstałe, gdy nie zabezpieczono pojazdu przed kradzieżą w sposób przewidziany w konstrukcji i nie uruchomiono wszystkich urządzeń zabezpieczających chyba, że kradzieży dokonano z zamkniętego pomieszczenia.[4].

HESTIA, nie obejmuje ubezpieczeniem:

- szkody powstałe, gdy nie zabezpieczono pojazdu przed kradzieżą w sposób przewidziany w konstrukcji i nie uruchomiono wszystkich urządzeń zabezpieczających chyba, że kradzieży dokonano zamkniętego pomieszczenia lub z użyciem przemocy w sposób zuchwały,

- szkody powstałe, gdy nie zabezpieczono kluczyków lub dokumentów pojazdu z należytą starannością, a pojazd został skradziony chyba, że kradzieży dokonano z użyciem przemocy,

- szkody powstałe w materiałach pędnych lub smarnych,

- szkody spowodowane trzęsieniem ziemi, działaniem energii jądrowej, promieniowaniem radioaktywnym,

- szkody powstałe podczas używania pojazdu niezgodnie z jego przeznaczeniem,

- szkody spowodowane działaniami wojennymi, zamieszkami, strajkami,

- szkody powstałe wskutek normalnych wstrząsów pojazdu,

- szkody w pojazdach, w których stwierdzono nielegalną ingerencję w fabryczne oznakowanie,

-szkody powstałe w materiałach pędnych lub smarnych.[19]

3.3. Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków NW.

Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków jest dobrowolne. Przedmiotem ubezpieczenia NW są trwałe następstwa wypadków drogowych powstałe w związku z ruchem pojazdu, polegające na uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia, powodujące trwały uszczerbek na zdrowiu lub śmierć ubezpieczonego. Ubezpieczeniem jest objęty kierowca pojazdu mechanicznego oraz pasażerowie tego pojazdu posiadający obywatelstwo polskie i zamieszkujący na stałe w RP. Ubezpieczenie obejmuje wypadki zaistniałe na terytorium Polski oraz poza jej granicami a świadczenia wypłacane są wyłącznie w złotych. Niektóre firmy np.: Samopomoc ubezpieczeniem NW obejmują tylko obszar Polski, a rozszerzenie ubezpieczenia poza granice wymaga dodatkowej opłaty. Za nieszczęśliwy wypadek objęty ochroną ubezpieczeniową uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną w trakcie;

- wsiadania i wysiadania z pojazdu,

- jazdy pojazdem,

- przebywania w pojeździe w czasie jego postoju lub naprawy,

- bezpośrednio przy załadowywaniu i rozładowywaniu pojazdu.

Firmy ubezpieczeniowe nie odpowiadają za choroby zawodowe i wszelkie choroby lub stany chorobowe nawet takie, które występują nagle. Za ryzyka związane z zawałem mięśnia sercowego oraz udarem mózgu odpowiada tylko PZU

Ubezpieczeniem NW nie są objęte następstwa zdarzeń powstałych:

- podczas prowadzenia pojazdu przez osobę nieposiadającą wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem lub będącą pod wpływem alkoholu, narkotyków czy innych podobnie działających środków,

- w odniesieniu do pasażera będącego w stanie po spożyciu alkoholu, narkotyków lub innych podobnie działających środków, jeżeli ten stan miał wpływ na zaistnienie zdarzenia,

- w odniesieniu do wszystkich osób jadących w pojeździe, jeżeli nie były przypięte pasami bezpieczeństwa - z wyłączeniem osób, których nie dotyczy ten obowiązek,

- w odniesieniu do dziecka do lat 10, które nie było przewożone w obowiązkowych fotelikach ochronnych stosownie przypiętych pasami bezpieczeństwa,

- umyślnie przez posiadacza pojazdu lub upoważnionego kierowcę oraz wówczas, gdy kierowca zbiegł z miejsca wypadku,

- gdy pojazd został użyty jako narzędzie przestępstwa lub samobójstwa,

- podczas użytkowania pojazdu nie zarejestrowanego lub nieposiadającego ważnego badania technicznego, albo nielegalnie sprowadzonego na polski obszar celny,

- w trakcie działań wojennych lub stanu wojennego albo wyjątkowego,

- w czasie użycia pojazdu w związku z obowiązkowymi świadczeniami na rzecz wojska i policji a także w akcjach protestacyjnych i blokadach dróg,

- w wyniku zatrucia spowodowanego spożywaniem alkoholu bądź używaniem narkotyków,

- w wyniku wystąpienia u ubezpieczonego zaburzeń psychicznych lub wad wrodzonych a także chorób tropikalnych,

- w wyniku pracy zarobkowej za granicą

- podczas katastrof, w wyniku, których nastąpiło skażenie jądrowe, chemiczne bądź napromieniowanie. [20].

W niektórych towarzystwach ubezpieczeniowych np.: PZU, za dodatkową opłatą można zabezpieczyć się przed następstwem wypadku, który powstał w czasie użycia pojazdu do jazd wyścigowych, konkursowych i treningowych oraz jako rekwizytu.

Ubezpieczenie obejmuje następujące świadczenia:

- w razie 100 % uszczerbku na zdrowiu ubezpieczyciel wypłaca pełne odszkodowanie, a w razie częściowego uszczerbku taki procent sumy ubezpieczenia, w jakim ubezpieczony doznał trwałego uszczerbku,

- w razie śmierci zaistniałej najpóźniej w ciągu 2 lat od daty wypadku świadczenie wynosi 50 % sumy ubezpieczenia,

- zwrot kosztów nabycia protez oraz specjalnych środków ochronnych i pomocniczych do wysokości 10 % sumy ubezpieczenia oraz zwrot kosztów przeszkolenia zawodowego inwalidów w wysokości 10 % sumy ubezpieczenia,

- zwrot udokumentowanych kosztów transportu zwłok z miejsca zgonu do miejsca pochowania w Polsce, w kwocie nieprzekraczającej 50 % sumy ubezpieczenia,

- zasiłek dzienny z tytułu pełnej niezdolności do pracy lub nauki w wysokości

1 % sumy ubezpieczenia, jednak nie więcej niż za 180 dni i nie więcej niż 30 zł. dziennie.

Świadczenie z tytułu śmierci wypłaca się członkowi rodziny zmarłego według następującej kolejności: małżonkowi, dzieciom, rodzicom, krewnym powołanym do dziedziczenia z ustawy.

Umowę ubezpieczenia NW zawiera się na podstawie pisemnego wniosku złożonego przez klienta. Podstawą do zawarcia umowy są dane dotyczące pojazdu, jego właściciela lub użytkownika wymienione w dowodzie rejestracyjnym. Umowa ubezpieczenia zawierana jest w formie bezimiennej, wskazując jednak imię i nazwisko, bądź nazwę właściciela pojazdu. Liczbę osób ubezpieczonych ustala się na podstawie informacji zawartych w dowodzie rejestracyjnym. Na żądanie towarzystwa ubezpieczeniowego klient powinien podać również inne informacje niezbędne do prawidłowej oceny ryzyka. Okres ubezpieczenia trwa jeden rok, chyba, że umowę zawarto na okres krótszy. W razie zbycia pojazdu, prawa i obowiązki wynikające z ubezpieczenia NW nie przechodzą na nabywcę pojazdu.

Składka ubezpieczeniowa za ubezpieczenie kierowcy i pasażerów w rocznym okresie ubezpieczenia wynosi:

- dla samochodów osobowych do 5 miejsc - 28 zł.,

- dla samochodów osobowych powyżej 5 miejsc-35 zł.,

- dla mikrobusów (liczba miejsc od 10 do 15) - 42 zł.,

- dla autobusów (liczba miejsc powyżej 15) - 100 zł.,

- inne pojazdy za 1 miejsce - 9 zł.

Składkę opłaca się jednorazowo przy zawieraniu umowy ubezpieczenia.[21].

Odpowiedzialność towarzystwa ubezpieczeniowego kończy się:

- z upływem końcowego terminu, określonego w dokumencie ubezpieczeniowym,

- z dniem odstąpienia od umowy,

- z chwilą wyrejestrowania pojazdu.

W razie wypadku ubezpieczony i uprawniony, każdy w zakresie swoich możliwości; zobowiązany jest do:

- złagodzenia skutków wypadku przez niezwłoczne poddanie się opiece lekarskiej,

- zawiadomieniu policji w razie odniesienia obrażeń wskutek wypadku drogowego,

- dostarczenia ubezpieczycielowi dokładnie wypełnionego formularza zgłoszenia wypadku oraz dokumentów niezbędnych do ustalenia zasadności roszczenia i wysokości świadczenia,

- dostarczenia ubezpieczycielowi w razie śmierci ubezpieczonego dokumentu urzędu stanu cywilnego stwierdzającego pokrewieństwo lub powinowactwo uprawnionego do odszkodowania,

- umożliwienie firmie ubezpieczeniowej zasięgnięcia informacji u lekarzy, którzy sprawowali lub nadal sprawują opiekę nad ubezpieczonym po wypadku,

- poddania się na żądanie firmy ubezpieczeniowej badaniu przez lekarzy wskazanych przez tą firmę.

Firmy ubezpieczeniowe zastrzegają sobie prawo weryfikacji dostarczonych dowodów oraz zasięgania opinii lekarzy specjalistów. Jeżeli wskutek niedbalstwa ubezpieczony lub uprawniony nie wypełnił- swoich obowiązków i miało to wpływ na ustalenie okoliczności wypadku lub wysokości świadczenia to wówczas ubezpieczyciel może odmówić wypłaty świadczenia lub je zmniejszyć.[22]

3.4. Ubezpieczenie Zielona Karta.

Ubezpieczenie Zielona Karta to nic innego jak ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej poza granicami kraju, w którym zostało zawarte. System Zielonej Karty działa od 1953 roku, a Polska weszła do niego w 1958 roku.

Poza Polską należą do tej organizacji również: Albania, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Islandia, Iran, Irlandia, Izrael, Włochy, Irak, Luksemburg, Macedonia, Malta, Maroko, Holandia, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Tunezja, Turcja, Ukraina, Wielka Brytania i Północna Irlandia oraz Jugosławia.

Ochroną ubezpieczenia objęte są osoby będące posiadaczem lub kierującym pojazdem, którego dane, zgodnie z dowodem rejestracyjnym, są określone w Międzynarodowej Karcie Ubezpieczenia Samochodowego zwanej Zieloną Kartą. Z polisy wypłacane są odszkodowania osobom, które zostały poszkodowane przez zagranicznego kierowcę. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierowcy pojazdu, określonej przez prawo obowiązujące w miejscu zdarzenia, najwyżej jednak do limitów przewidzianych w regulacjach prawnych państwa, na terytorium, którego miało miejsce zdarzenie lub do sumy gwarancyjnej określonej w dokumencie ubezpieczenia. Umowę ubezpieczenia Zielona Karta zawiera się na pisemny wniosek posiadacza pojazdu lub osoby przez niego upoważnionej i na okres nie krótszy niż 15 dni i dłuższy niż 12 miesięcy. Zawarcie umowy potwierdza się dowodem ubezpieczenia oraz Zieloną Kartą.[23].

Kupując Zieloną Kartę warto upomnieć się o formularz powypadkowy. Zawiera on dokładne dane o towarzystwie ubezpieczeniowym, numer polisy, informacje o ubezpieczonym oraz schemat przedstawiający samochód, na którym w razie wypadku zaznacza się uszkodzone miejsca. Gdy zdarzy się wypadek, obcokrajowcy z reguły zaczynają od wypełnienia formularza. Polacy nie mając tego dokumentu ograniczają się do zapisania numerów rejestracyjnych samochodu i nazwiska kierowcy, który uczestniczył w wypadku. W wielu krajach te dane jednak nie wystarczą, żeby uzyskać informacje gdzie sprawca wypadku jest ubezpieczony. Jeśli nie dostaniemy od osoby, która ponosi winę za wypadek jej formularza albo go nie przepiszemy, to możemy mieć duże trudności z wyegzekwowaniem odszkodowania.

W przypadku utraty lub zniszczenia dokumentów ubezpieczenia, towarzystwo ubezpieczeniowe wystawia na pisemny wniosek klienta nowe dokumenty.

Umowa zostaje rozwiązana, gdy:

- upływa termin określony w umowie,

- zostają przeniesione prawa własności pojazdu na nowego właściciela (ubezpieczony powinien niezwłocznie zawiadomić towarzystwo ubezpieczeniowe o zbyciu pojazdu i podać dane osobowe nabywcy),

- klient odstępuje od umowy ubezpieczenia (może tego dokonać najpóźniej 30 dni od daty zawarcia umowy i jeżeli została ona zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy).

Rozwiązanie umowy następuje pod warunkiem zwrotu kompletnej oryginalnej Zielonej Karty. Składka ubezpieczenia jest płatna jednorazowo przy zawarciu umowy. W dokumencie ubezpieczenia można jednak określić inny sposób i termin opłacenia składki. Odpowiedzialność towarzystwa ubezpieczeniowego rozpoczyna się od dnia następnego po zapłaceniu składki i nie wcześniej niż z chwilą przekroczenia granicy Polski. Kierujący pojazdem w ruchu zagranicznym obowiązany jest posiadać dokumenty ubezpieczeniowe i okazywać je na każde żądanie organów kontrolnych. Ubezpieczyciel nie odpowiada za skutki nie okazywania Zielonej Karty podczas wjazdu, przebywania i wyjazdu pojazdu z terytorium państw wymienionych w dokumencie ubezpieczenia.

W razie wypadku kierujący pojazdem zobowiązany jest do:

- przedsięwzięcia odpowiednich środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku,

- złagodzenia skutków wypadku oraz w miarę możliwości zapewnienia pomocy lekarskiej osobom poszkodowanym,

- zabezpieczenia mienia osób poszkodowanych,

- zapobieżenia zwiększaniu się szkody,

- zebrania dowodów pozwalających na ustalenie okoliczności wypadku oraz rodzaju i rozmiarów szkody,

- udzielenia osobom poszkodowanym niezbędnych informacji, koniecznych do identyfikacji zakładu ubezpieczeń, łącznie z podaniem danych dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia Zielona Karta,

- odnotowania, w razie zderzenia z innym pojazdem mechanicznym danych tego pojazdu, osoby kierującej tym pojazdem, a także numeru polisy, nazwę i adres zakładu ubezpieczeń, w którym ta osoba posiada ubezpieczenie OC,

- powiadomienia policji o wypadku z ofiarami w ludziach oraz o wypadku powstałym w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że popełniono przestępstwo, jak również, gdy została spowodowana poważna szkoda w mieniu. Posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani w terminie 14 dni od daty zdarzenia, poinformować towarzystwo ubezpieczeniowe o zaistniałym wypadku, a także przedstawić okoliczności i posiadane dowody dotyczące wypadku i rozmiaru szkód. Klient nie może bez zgody ubezpieczyciela podejmować żadnych zobowiązań w stosunku do osób zgłaszających roszczenia ani też składać żadnych oświadczeń o przyjęciu odpowiedzialności za wypadek. Jeżeli poszkodowany wystąpi z roszczeniem o odszkodowanie na drogę sądową przeciwko posiadaczowi lub kierującemu pojazdem to są oni zobowiązani do niezwłocznego zawiadomienia o tym fakcie swojego ubezpieczyciela. W sytuacji, kiedy klient nie dopełni któregokolwiek z obowiązków i będzie to miało wpływ na ustalenie zakresu jego odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie lub na zwiększenie rozmiarów szkody to ubezpieczyciel może dochodzić zwrotu części lub całości wypłaconego odszkodowania.

Odszkodowanie nie zostanie wypłacone, jeżeli kierujący pojazdem:

- wyrządził szkodę umyślnie lub pod wpływem alkoholu albo innych środków odurzających (stan nietrzeźwości kierującego określa się według przepisów prawa kraju, w którym miało miejsce zdarzenie, chyba że przepisy prawa polskiego byłyby w tym zakresie korzystniejsze),

- wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,

- nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie ludzkiego życia lub mienia albo ścigania przestępcy,

- w innych przypadkach określonych prawem kraju zdarzenia,

- sfałszował dokumenty ubezpieczenia.

3.5.UBEZPIECZENIE MIENIA W TRANSPORCIE - CARGO

Ubezpieczenie mienia na czas transportu należy do kategorii ubezpieczeń dobrowolnych. Nie należy ono do grupy ubezpieczeń komunikacyjnych, ale jest oddzielnym produktem oferowanym przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Towar w transporcie narażony jest na wielorakie niebezpieczeństwa:

- zniszczenie lub uszkodzenie wskutek awarii środka przewozowego lub wskutek niewłaściwego obchodzenia się z towarem przez przewoźnika lub inne osoby uczestniczące w procesie przemieszczania towarów,

- kradzież, zaginięcie,

- zepsucie,

- ubytek ciężaru wskutek właściwości towaru. Zniszczenie lub uszkodzenie przewożonego towaru może być również następstwem działania siły wyższej o charakterze naturalnym (żywiołowym) lub społecznym (działania wojenne, strajki, itp.). Zakres tych niebezpieczeństw grożących towarowi w transporcie, określanych jako ryzyko transportowe jest różny i zależy od wielu okoliczności, takich jak:

- rodzaju przewozu,

- sposobu organizowania przewozu,

- trasy przewozu,

- długości i czasu trwania przewozu,

- właściwości przewożonego towaru.

W krajowym przewozie towarów ryzyko transportowe może być znacznie ograniczone jeżeli osoba zainteresowana bezpiecznym przemieszczaniem towaru bezpośrednio nadzoruje jego przemieszczenie tzn. posługuje się własnym środkiem transportu lub zaufanym przewoźnikiem. W transporcie międzynarodowym jest to już znacznie bardziej utrudnione i regułą jest korzystanie z usług osób zawodowo zajmujących się transportem towarów, z którymi osoba zainteresowana w bezpiecznym przewozie może nie mieć bezpośredniego kontaktu, lub które są jej wręcz nieznane

Umowa ubezpieczeniowa, podobnie jak inne umowy dochodzi do skutku na podstawie zgodnego oświadczenia woli stron. Odbywa się to zazwyczaj w for­mie złożenia oferty przez jedną ze stron i przyjęcia tej oferty przez drugą stronę. W praktyce z inicjatywą zawarcia umowy ubezpieczenia występuje zazwyczaj klient ofertą zawarcia umowy wystąpił zakład ubezpieczeń. W ubezpieczeniu mienia w transporcie dochodzi jeszcze pytanie, kto jest klientem, który ubezpiecza towar: czy wysyłający przesyłkę, czy tez jej adresat, odbiorca? Najogólniej można powiedzieć, że jest to osoba, która ma w tym interes, a więc ten, kto ponosi ryzyko szkód transportowych. Ryzyko takie spoczywa zazwyczaj na kupującym a sprzedawca ponosi odpowiedzialność tylko do chwili wydania rzeczy kupującemu, albo też zawodowemu przewoźnikowi. Uczestnicy obrotu towarowego mogą w swojej umowie określić inny sposób momentu przejścia własności sprzedanej rzeczy, a także momentu przejścia ryzyka transportowego na nabywcę. Strony jednak nieczęsto korzystają z takiej możliwości.[24].

Według postanowień OWU dotyczących mienia w transporcie, a wydawanych przez różne zakłady ubezpieczeń, umowę zawiera się na podstawie pisemnego wniosku stanowiącego w istocie ofertę ubezpieczającego. Wniosek taki powinien zawierać dane określone w specjalnym kwestionariuszu, który ubezpieczający powinien wypełnić. Chodzi mianowicie o ścisłe określenie mienia zgłaszanego do ubezpieczenia, sposobów opakowania, wartości, a także wskazania środka transportowego i miejsca nadania do przewozu, miejsca przeznaczenia. Ubezpieczający jest obowiązany do udzielenia prawdziwych oraz ścisłych odpowiedzi na pytania zamieszczone w kwestionariuszu, jak też do podania innych znanych mu okoliczności istotnych do oceny ryzyka, zakresu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, a tym samym mających wpływ na wysokość składki. Składkę za ochronę ubezpieczeniową ustala się na podstawie taryfy wydanej przez dany zakład ubezpieczeniowy, albo też na podstawie indywidualnego porozumienia. Często za podstawę do ustalenia wysokości składki przyjmuje się wartość przewożonego mienia. Zakład ubezpieczeń zastrzega sobie zwykle prawo do sprawdzenia danych zawartych w kwestionariuszu, a także dokumentów mających związek z ubezpieczeniem. Na dowód przyjęcia oferty klienta i zawarcia z nim umowy, zakład wystawia stosowny dokument, zwany polisą.

W ubezpieczeniach ładunku ukształtowało się kilka obowiązujących obecnie polis. Są to:

- polisa jednostkowa,

- polisa generalna,

- polisa obrotowa.

- polisa odpisowa.

Polisa jednostkowa stanowi dowód ubezpieczenia konkretnej przesyłki na przewóz określonym środkiem transportu na określonej trasie. Forma taka jest stosowana przy ubezpieczeniach sporadycznych przesyłek, przez osoby nieprowadzące stałej działalności gospodarczej. Polisa generalna obejmuje cały potok ładunków. Opiewa ona nie na konkretny przewóz, lecz obejmuje cały okres, w ciągu, którego ochroną ubezpieczeniową będą objęte wysyłane przesyłki. Polisa ta może obejmować wszystkie lub tylko niektóre rodzaje przesyłek, ale powinna określać jej rodzaj, zakres objętych ryzyk, rodzaj środka transportowego, trasę przewozu. Niezależnie od tego ubezpieczający obowiązany jest prowadzić tzw. dziennik ubezpieczeń, do którego powinny być wpisywane wszystkie przesyłki objęte ubezpieczeniem. Polisa obrotowa to odmiana polisy generalnej. Również obejmuje ona cały obrót transportowy ubezpieczającego, tzn. wszystkie przesyłki przez niego wskazane, przesyłane lub odbierane na odcinku trasy, na którym ponosi on ryzyko. Różnica polega na tym, że na podstawie polisy obrotowej nie muszą być ewidencjonowane poszczególne przesyłki. Wystarczy, że klient poda zakładowi ubezpieczeń, co pewien czas wartość obrotu transportowego, przekazując jednocześnie składkę. Polisa ta wprowadza maksymalne uproszczenie manipulacji przy obsłudze ubezpieczenia i tym samym przyczynia się do obniżenia kosztów tej obsługi.

Polisa odpisowa również stanowi odmianę polisy generalnej. Według niej ochroną ubezpieczeniową obejmuje się, w sposób niejako „hurtowy", całą pulę jednorodnych przesyłek przewożonych określonym rodzajem środka transportowego. Wartość kolejnych przesyłek odpisuje się od podanej na początku kwoty globalnej, aż do wyczerpania całej sumy ubezpieczenia. W Polsce jednak nie jest ona stosowana.

OWU mienia w transporcie wydawane przez zakłady ubezpieczeń wykazują w znacznej mierze ujednoliconą treść. Według zasad przyjętych w OWU mienia w transporcie krajowym, ochroną objęte są ładunki przewożone różnymi środkami transportowymi w granicach państwa polskiego, na całej przestrzeni przewozu, przy użyciu jednego lub kilku środków transportu. Ubezpieczenie obejmuje wszystkie fazy przewozu tj. od chwili nadania przesyłki do przewozu aż do momentu dostarczenia jej na miejsce przeznaczenia, wraz z niezbędnymi czynnościami przeładunkowymi oraz przejściowym składowaniem. Zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność za szkody w substancji przesyłki, polegające na jej całkowitej lub częściowej utracie, uszkodzeniu czy tez zniszczeniu przewożonego mienia.

Jeżeli chodzi o ubezpieczenia mienia w transporcie międzynarodowym, to podstawowe uregulowania powinny znajdować się w umowie ubezpieczenia i w OWU. Chodzi tu o stosowanie warunków możliwie powszechnie w tym obrocie znanych i akceptowanych. Najpowszechniej stosowane są warunki angielskie tzw. „klauzule instytutowe", opracowane przez Institute of London Underwriters. Posługiwanie się tymi warunkami zapewnia atrakcyjność ubezpieczenia w obrocie międzynarodowym i ułatwia reasekurację przyjętego ryzyka.

W razie powstania szkody w przewożonym mieniu, zarówno na terenie Polski jak i zagranicą ubezpieczający jest zobowiązany do użycia wszelkich dostępnych mu środków w celu jej zmniejszenia oraz w celu zabezpieczenia zagrożonego mienia. Jeżeli szkoda powstała w wyniku wypadku drogowego środka transportu należącego do ubezpieczającego lub też przez niego najętego, należy bezzwłocznie zawiadomić policję, a w razie podejrzenia powstania szkody w czasie transportu, ubezpieczający powinien zażądać od przewoźnika sporządzenia stosownego protokołu na tę okoliczność. Zasada sporządzania protokołu obowiązuje również w tych wszystkich przypadkach, kiedy nie ma zawodowego przewoźnika, a mienie jest przewożone własnym lub najętym środkiem transportu. Protokół zostaje wówczas sporządzony przez powołaną w tym celu komisję.

O każdym przypadku szkody ubezpieczający powinien bezzwłocznie zawiadomić zakład ubezpieczeń oraz dostarczyć mu dokumenty niezbędne do likwidacji szkody. Chodzi w szczególności o takie dokumenty jak: dowód ubezpieczenia przesyłki, dokument przewozowy, protokół szkody, rachunek lub inny wiarygodny dowód wartości przesyłki. W razie niedopełnienia przez ubezpieczającego z winy umyślnej lub niedbalstwa któregokolwiek z wymaganych obowiązków zakład ubezpieczeń może odmówić wypłacenia odszkodowania w całości lub jego części. Od ustalonej wcześniej wysokości szkody potrąca się wartość pozostałości po zniszczonym towarze, jak również udział własny ubezpieczającego, o ile był zastrzeżony w umowie ubezpieczenia. Z drugiej strony - do wartości szkody dolicza się poniesione przez ubezpieczającego i udokumentowane koszty ratowania przewożonego mienia.

Wszystkie polskie firmy ubezpieczeniowe posiadają w swojej ofercie ubezpieczenie mienia w transporcie. W obecnej sytuacji, gdy transport samochodowy jest stosowany na szeroką skalę, jest to sytuacja oczywista. Firmy wychodzą naprzeciw potrzebom klienta, który zdaje sobie sprawę z coraz większych niebezpieczeństw czyhających na jego mienie.[25].

4. RODZAJE UBEZPIECZEŃ GRUPOWYCH NA ŻYCIE

PORÓWNANIE OWU NA ŻYCIE

We wszystkich ubezpieczeniach można dostrzec podobieństwa, w ubezpieczeniach grupowych również występują podobieństwa.

Ubezpieczenia grupowe na życie

Ogólne Warunki Ubezpieczenia stosuje się w umowach ubezpieczenia zawieranych przez towarzystwo ubezpieczeń

2. Użyte w OWU określenia oznaczają:

1) ubezpieczający - osobę fizyczną, prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, zatrudniającą ubezpieczonych; dla potrzeb niniejszych OWU na równi z zatrudnieniem traktuje się istnienie pomiędzy ubezpieczającym i osobami obejmowanymi ubezpieczeniem każdego innego związku (przynależność ubezpieczonego do partii politycznej, stowarzyszenia, związku zawodowego, itp.) uzasadniającego, zdaniem zakładu ubezpieczeń, możliwość objęcia tych osób ubezpieczeniem na zasadach określonych w niniejszych OWU,

2) ubezpieczony - osobę fizyczną, zatrudnioną przez ubezpieczającego, której życie jest przedmiotem ubezpieczenia,

3) współubezpieczony - członka rodziny ubezpieczonego, którego życie jest przedmiotem ubezpieczenia,

4) uprawniony - osobę fizyczną, prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której w przypadku zajścia zdarzenia przewidzianego w umowie ubezpieczenia zakład ubezpieczeń wypłaca świadczenie,

5) umowa ubezpieczenia - umowę, przez którą zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie na rzecz uprawnionego w razie zajścia zdarzenia przewidzianego w umowie ubezpieczenia, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę,

6) suma ubezpieczenia - sumę pieniężną określoną w umowie ubezpieczenia, będącą podstawą ustalania wysokości świadczenia zakładu ubezpieczeń,

7) świadczenie zakładu ubezpieczeń - sumę pieniężną, którą zakład ubezpieczeń wypłaca uprawnionemu w razie zajścia zdarzenia przewidzianego w umowie ubezpieczenia,

8) wypadek - nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powstałe w czasie trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, w następstwie którego ubezpieczony, niezależnie od swej woli, doznał trwałego uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarł,

9) trwały uszczerbek na zdrowiu - zaburzenie czynności uszkodzonego organu, narządu lub układu będące następstwem wypadku, któremu ubezpieczony uległ w okresie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, powodujące jego trwałą dysfunkcję,

10) zawał serca - martwica części mięśnia sercowego spowodowana niedostatecznym zaopatrzeniem go w krew; każdy przypadek musi mieć udokumentowane: bóle zamostkowe w wywiadzie, potwierdzone nowe zmiany w EKG (cechy zawału), podwyższony poziom enzymów specyficznych dla zawału serca,

11) udar mózgu - każde nagłe wystąpienie objawów ogniskowych (neurologicznych) wywołanych zaburzeniami krążenia mózgowego trwających ponad 24 godziny. Zaburzenia te powodują określone zmiany morfologiczne w tkance mózgowej (zniszczenie tkanki mózgowej spowodowanej wylewem, zawałem zatorowym lub niezatorowym) manifestujące się trwałym deficytem neurologicznym potwierdzonym obiektywnie (badanie lekarskie),

12) dziecko ubezpieczonego - dziecko własne ubezpieczonego, dziecko przysposobione przez ubezpieczonego lub pasierb (jeżeli nie żyje ojciec lub matka),

13) karencja - okres, w którym odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń jest ograniczona.[6].

Przedmiotem ubezpieczenia jest:

1) życie ubezpieczonego i współubezpieczonych,

2) zdrowie ubezpieczonego.

Zakres ubezpieczenia:

1. W ramach umowy ubezpieczenia, zakład ubezpieczeń udziela ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obejmującym ryzyka.

2. Zakład ubezpieczeń, zgodnie z postanowieniami umowy ubezpieczenia, wypłaca następujące świadczenia:

Zdarzenia Wysokość świadczenia określona w % sumy ubezpieczenia

1) zgon ubezpieczonego,--100%

2) nieszczęśliwy wypadek powodujący:

a) zgon ubezpieczonego,--200%

b) trwały uszczerbek na zdrowiu ubezpieczonego:

- za każdy 1% trwałego uszczerbku,--4%

- za 100% trwałego uszczerbku,--400%

3) zgon ubezpieczonego na skutek zawału serca,--200%

4) zgon ubezpieczonego na skutek udaru mózgu,--200%

5) zgon współubezpieczonych:

a) małżonka, z którym ubezpieczony pozostaje w związku małżeńskim,--100%

b) dziecka w wieku od l roku do dnia 25 urodzin,--30%

c) dziecka poczętego lecz nienarodzonego, jeżeli zgon nastąpił

najwcześniej w 28 tygodniu ciąży oraz zgonu dziecka, które przyszło

na świat żywe i nie ukończyło l roku życia,--20%

d) rodziców oraz rodziców małżonka lub ojczyma albo macochy

ubezpieczonego i jego małżonka, jeżeli nie żyje ojciec lub matka,--20%

6) urodzenie się dziecka ubezpieczonemu,

7) osierocenie dziecka przez ubezpieczonego - zgon ubezpieczonego, który

nastąpił przed dniem 18 urodzin dziecka ubezpieczonego, a w razie

uczęszczania do szkoły - przed dniem 25 urodzin lub bez względu na wiek

dziecka ubezpieczonego - w razie ich trwałej niezdolności do pracy,

uniemożliwiającej rozpoczęcie pracy zarobkowej; jednorazowe świadczenie

dla każdego dziecka ubezpieczonego.—40%[8].

SUMA UBEZPIECZENIA

1. Suma ubezpieczenia ustalana jest przez strony umowy ubezpieczenia przy jej zawieraniu,

2. Suma ubezpieczenia w umowach ubezpieczenia zawieranych na podstawie niniejszych OWU nie może przekraczać następujących limitów:

1) suma minimalna: 2-krotna wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym zawarto umowę ubezpieczenia,

2) suma maksymalna: 12-krotna wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym zawarto umowę ubezpieczenia.

3. Ubezpieczeni zatrudnieni u ubezpieczającego mogą być podzieleni na grupy.

4. Suma ubezpieczenia ustalana jest jednakowo dla wszystkich ubezpieczonych w ramach jednej grupy.

5. Suma ubezpieczenia może być aktualizowana w każdą rocznicę zawarcia umowy ubezpieczenia, na wniosek ubezpieczającego składany w terminie 30 dni przed upływem okresu ubezpieczenia, o ile żadna ze stron umowy ubezpieczenia nie złoży oświadczenia.

Umowa ubezpieczenia może być zawarta, jeżeli ubezpieczeniem zostanie objętych:

1) u ubezpieczającego zatrudniającego od 10 do 25 pracowników - 90% pracowników,

2) u ubezpieczającego zatrudniającego od 26 pracowników do 100 pracowników - przynajmniej 75% pracowników, nie mniej jednak niż 23 osoby,

3) u ubezpieczającego zatrudniającego od 101 pracowników do 500 pracowników - przynajmniej 65% pracowników, nie mniej jednak niż 75 osób,

4) u ubezpieczającego zatrudniającego powyżej 500 pracowników - przynajmniej 55% pracowników, nie mniej jednak niż 325 osób.

Umowa ubezpieczenia zawierana jest na okres jednego roku:

1) umowa ubezpieczenia przedłuża się na następny, roczny okres ubezpieczenia, jeżeli żadna ze stron nie złoży oświadczenia o nieprzedłużaniu umowy ubezpieczenia,

2) oświadczenie powinno być doręczone drugiej stronie pod rygorem nieważności na piśmie, najpóźniej na miesiąc przed upływem okresu ubezpieczenia,

3) umowa ubezpieczenia może być przedłużana na dowolną liczbę okresów ubezpieczenia.

2. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na podstawie kompletnie wypełnionego wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia podpisanego przez ubezpieczającego oraz deklaracji uczestnictwa podpisanej przez ubezpieczonego, skierowanych do

zakładu ubezpieczeń na formularzu zakładu ubezpieczeń.

3. Dokumenty stanowią załączniki do wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia i powinny być podpisane przez ubezpieczonego i ubezpieczającego.

4. Jeżeli wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia został wypełniony nieprawidłowo lub jest niekompletny, zakład ubezpieczeń wezwie ubezpieczającego do uzupełnienia tego wniosku, względnie do sporządzenia nowego wniosku, w dodatkowym, wyznaczonym przez zakład ubezpieczeń terminie, pod rygorem nie dojścia do skutku umowy ubezpieczenia.

5. Umowa ubezpieczenia jest zawarta w dniu oznaczonym w polisie jako początek okresu ubezpieczenia.[7].

Z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia ubezpieczający zobowiązany jest do opłacania składki w wysokości wskazanej w umowie ubezpieczenia. Składka płatna jest miesięcznie, kwartalnie, półrocznie lub rocznie. Ubezpieczający zobowiązany jest zapłacić pierwszą składkę w terminie 14 dni, licząc od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia. Każdą następną składkę ubezpieczający zobowiązany jest zapłacić do pierwszego dnia okresu, za który składka jest należna. Za dzień wpłaty składki uznaje się dzień wpływu składki w wysokości wynikającej z umowy ubezpieczenia na rachunek wskazany przez zakład ubezpieczeń. W przypadku niezapłacenia przez ubezpieczającego składki w wysokości wynikającej z umowy ubezpieczenia w terminach zakład ubezpieczeń wezwie ubezpieczającego do zapłaty składki w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez zakład ubezpieczeń w pisemnym wezwaniu oraz powiadomi go o skutkach niezapłacenia składki w dodatkowym terminie. Składka obliczana jest na podstawie obowiązującej taryfy składek. Jeżeli liczba ubezpieczonych ulegnie zmianie, odpowiedniej zmianie ulegnie również składka.

Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w odniesieniu do każdego z ubezpieczonych, rozpoczyna się w dniu wskazanym w polisie jako początek okresu ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu pierwszej składki przez ubezpieczającego na rzecz danego ubezpieczonego. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń kończy się wraz z upływem okresu ubezpieczenia, jeżeli przynajmniej jedna ze stron umowy ubezpieczenia złoży oświadczenie. W przypadku przedłużania umowy ubezpieczenia w trybie odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń trwa nieprzerwanie przez cały okres, na który umowa ubezpieczenia została przedłużona. W czasie trwania umowy ubezpieczenia, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w odniesieniu do ubezpieczonego i współubezpieczonych wygasa:

1) z upływem 2 miesięcy licząc od końca miesiąca kalendarzowego, za który została zapłacona ostatnia składka za danego ubezpieczonego,

a) w czasie zatrudnienia ubezpieczonego u ubezpieczającego,

b) w przypadku ustania zatrudnienia ubezpieczonego u ubezpieczającego, jeśli za ubezpieczonego zostały opłacane składki przez okres co najmniej 12 miesięcy,

2) z końcem miesiąca kalendarzowego, w którym ustało zatrudnienie ubezpieczonego u ubezpieczającego, jeśli za danego ubezpieczonego zostały opłacane składki przez okres krótszy niż 12 miesięcy,

3) w okresie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia - z upływem miesiąca kalendarzowego, za który opłacono ostatnią składkę, najpóźniej z dniem rozwiązania umowy ubezpieczenia,

4) w dniu zgonu ubezpieczonego.[7].

Umowa ubezpieczenia rozwiązuje się wskutek:

1) odstąpienia od umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego,

2) wypowiedzenia umowy ubezpieczenia,

3) niezapłacenia składki w dodatkowym terminie, z dniem upływu dodatkowego terminu,

4) złożenia przez jedną ze stron umowy ubezpieczenia oświadczenia, z upływem okresu ubezpieczenia.

Ubezpieczający może odstąpić od umowy ubezpieczenia:

1)w ciągu 7 dni, licząc od daty zawarcia umowy ubezpieczenia, jeżeli jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej,

2) w ciągu 30 dni, licząc od daty zawarcia umowy ubezpieczenia, jeżeli jest osobą fizyczną.

Umowa ubezpieczenia może być wypowiedziana przez ubezpieczającego na piśmie na koniec miesiąca kalendarzowego z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Odstąpienie od umowy ubezpieczenia lub jej wypowiedzenie nie zwalnia ubezpieczającego z obowiązku zapłacenia składki za okres udzielanej przez zakład ubezpieczeń ochrony ubezpieczeniowej. Ubezpieczającemu, który odstąpił od umowy ubezpieczenia lub ją wypowiedział, przysługuje zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Przy zwrocie składki, o którym mowa w ust. 3, każdy rozpoczęty miesiąc kalendarzowy obowiązywania umowy ubezpieczenia uważa się za miesiąc pełny.[10].

W trakcie obowiązywania umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń może objąć ochroną ubezpieczeniową pracowników wcześniej nieubezpieczonych na podstawie list osób przystępujących i deklaracji uczestnictwa. Ubezpieczający przed końcem każdego miesiąca kalendarzowego obowiązywania umowy ubezpieczenia, dostarcza zakładowi ubezpieczeń listę osób przystępujących do ubezpieczenia wraz z deklaracjami uczestnictwa i listę osób występujących z ubezpieczenia:

1) lista osób przystępujących obejmuje osoby przystępujące do ubezpieczenia od pierwszego dnia następnego miesiąca,

2) lista osób występujących obejmuje osoby występujące z ubezpieczenia z upływem danego miesiąca.

4. Za osobę występującą z ubezpieczenia uważa się osobę wymienioną na liście osób występujących

Zakład ubezpieczeń jest wolny od odpowiedzialności z tytułu zgonu ubezpieczonego, zgonu współubezpieczonych oraz z tytułu urodzenia się dziecka ubezpieczonemu w okresie 6 miesięcy od daty zawarcia umowy ubezpieczenia na rzecz danego ubezpieczonego, jeżeli ubezpieczony jest:

1) pracownikiem, który byt zatrudniony przez ubezpieczającego w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia, a sam przystąpił do ubezpieczenia po upływie 2 miesięcy od tej daty,

2) pracownikiem, który został zatrudniony przez ubezpieczającego po dniu zawarcia umowy ubezpieczenia i przystąpił do ubezpieczenia po upływie 2 miesięcy od daty zatrudnienia u ubezpieczającego,

3) pracownikiem, który powrócił z urlopu wychowawczego, bezpłatnego, zagranicznej delegacji służbowej lub odbywania służby wojskowej i przystąpił do ubezpieczenia po upływie 2 miesięcy od daty przystąpienia do pracy.

2. Ograniczenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń nie stosuje się jeżeli zgon ubezpieczonego nastąpił wskutek nieszczęśliwego wypadku.

Odpowiedzialnością zakładu ubezpieczeń nie są objęte zdarzenia powstałe w wyniku:

1) samookaleczenia lub okaleczenia na własną prośbę, popełnienia lub usiłowania popełnienia samobójstwa przez ubezpieczonego w ciągu 2 lat od daty zawarcia umowy ubezpieczenia,

2) działań wojennych, stanu wojennego,

3) czynnego udziału ubezpieczonego w zamieszkach, rozruchach, aktach terroru,

4) poddania się przez ubezpieczonego zabiegom o charakterze medycznym, odbywanym poza kontrolą lekarzy lub innych osób uprawnionych.

Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń za skutki nieszczęśliwych wypadków powstałe w wyniku:

1) prowadzenia pojazdu lądowego, wodnego lub powietrznego bez wymaganych dokumentów,

2) uprawiania niebezpiecznych sportów, takich jak: nurkowanie, alpinizm, wspinaczka skałkowa, speleologia, baloniarstwo, lotniarstwo, szybownictwo, lotnictwo (pilotaż sportowy, wojskowy, zawodowy, amatorski, samolotów, helikopterów), skoki spadochronowe, wyścigi samochodowe, motocyklowe, jazda gokartami, sporty motorowodne, sporty walki, skoki na gumowej linie,

3) przewozu lotniczego wykonywanego przez przewoźnika nienależącego do IATA,

4) zatrucia/działania pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych podobnie działających środków, wyłączając przypadki zażycia tych środków zgodnie z zaleceniem lekarza,

5) popełnienia lub usiłowania popełnienia przestępstwa z winy umyślnej przez ubezpieczonego, uprawnionego lub inną osobę przy ich współudziale lub za ich namową, jest ograniczona.

Odpowiedzialnością zakładu ubezpieczeń nie są objęte następujące zdarzenia, powodujące trwały uszczerbek na zdrowiu ubezpieczonego:

1) choroby zawodowe i wszelkie inne choroby lub stany chorobowe, nawet takie, które występują nagle oraz wszelkie zawały, wylewy i udary,

2) obrażenia ciała lub choroby ujawnione przed datą zawarcia umowy.

Świadczenia z tytułu zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową, zakład ubezpieczeń wypłaca osobom uprawnionym w wysokościach ustalonych w umowie ubezpieczenia. Osobami uprawnionymi do otrzymania świadczeń zakładu ubezpieczeń są:

1) osoby wskazane przez ubezpieczonego jako uprawnione

2) ubezpieczony - w przypadku zgonu współubezpieczonego, urodzenia się dziecka ubezpieczonemu lub trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Z tytułu zgonu ubezpieczonego, zakład ubezpieczeń wypłaca osobie uprawnionej świadczenie w wysokości sumy ubezpieczenia obowiązującej w dniu zgonu ubezpieczonego. Świadczenie z tytułu nieszczęśliwego wypadku może być ustalone po stwierdzeniu, że istnieje związek przyczynowy pomiędzy wypadkiem a zgonem lub trwałym uszczerbkiem na zdrowiu ubezpieczonego - na podstawie dostarczonych dowodów oraz wyników badań lekarskich. Stopień (procent) trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego powinien być ustalony po zakończeniu leczenia i ewentualnej rehabilitacji, nie później niż po upływie 36 miesięcy od dnia wypadku. Późniejsza zmiana stopnia trwałego uszczerbku (polepszenie lub pogorszenie) nie daje podstawy do zmiany wysokości świadczenia. Przy ustalaniu stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu nie bierze się pod uwagę pracy lub czynności wykonywanych przez ubezpieczonego. Jeżeli ubezpieczony wskutek wypadku doznał 100% trwałego uszczerbku na zdrowiu, zakład ubezpieczeń wypłaca świadczenie w maksymalnej wysokości 400% sumy ubezpieczenia a w razie częściowego uszczerbku 4% sumy ubezpieczenia za każdy 1% uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego:

a) stopień uszczerbku ustala komisja lekarska wyznaczona przez zakład ubezpieczeń,

b) w razie utraty lub uszkodzenia organu, narządu lub układu, których funkcje przed wypadkiem byty już upośledzone wskutek samoistnej choroby lub trwałego inwalidztwa, ustalony stopień (procent) trwałego uszczerbku na zdrowiu pomniejsza się o stopień (procent) trwałego uszczerbku istniejący bezpośrednio przed wypadkiem.

Świadczenie z tytułu zgonu wskutek nieszczęśliwego wypadku przysługuje, jeżeli ubezpieczony wskutek nieszczęśliwego wypadku zmarł w ciągu 6 miesięcy od daty wypadku będącego przyczyną zgonu. Świadczenie z tytułu zgonu ubezpieczonego na skutek zawału serca lub na skutek udaru mózgu przysługuje, jeżeli zgon nastąpił w ciągu 6 miesięcy od daty zajścia jednego z powyższych zdarzeń. W przypadku zajścia zdarzenia zgonu ubezpieczonego w wyniku wypadku, zgonu ubezpieczonego na skutek zawału serca lub na skutek udaru mózgu zakład ubezpieczeń wypłaca osobie uprawnionej wyłącznie świadczenie w wysokości 200% sumy ubezpieczenia. Jeżeli zakład ubezpieczeń wypłaci świadczenie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego, a następnie w ciągu 6 miesięcy od daty wypadku nastąpi zgon ubezpieczonego, wówczas ze świadczenia wypłacanego z tytułu zgonu ubezpieczonego potrącona zostanie kwota świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego w wyniku wypadku wypłaconego przez zakład ubezpieczeń w sześciomiesięcznym okresie poprzedzającym zgon ubezpieczonego. Jeżeli do wypadku, z tytułu, którego zakład ubezpieczeń zobowiązany jest wypłacić ubezpieczonemu przewidziane umową świadczenie, doszło w czasie zaistnienia zaległości w opłacaniu składek przez ubezpieczającego, a zakład ubezpieczeń udzielał w tym okresie ochrony ubezpieczeniowej, wówczas wypłacane świadczenie pomniejszone jest o kwotę odpowiadającą zaległym składkom.[9].

Świadczenia wypłacane są na podstawie wniosku o wypłatę świadczenia, do którego osoba uprawniona zobowiązana jest dołączyć dokumenty wskazane przez zakład ubezpieczeń jako niezbędne do ustalenia zasadności i wysokości świadczenia. Zakład ubezpieczeń wypłaca świadczenia niezwłocznie, najpóźniej w ciągu 30 dni, licząc od daty otrzymania kompletnego wniosku o wypłatę świadczenia. Gdyby w powyższym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia zasadności wypłaty świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie zakładu ubezpieczeń zostanie wypłacone w ciągu 14 dni od wyjaśnienia tych okoliczności. W razie odmowy wypłaty świadczenia, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest uzasadnić swoje stanowisko na piśmie, w którym pouczy uprawnionego o przysługującym mu prawie dochodzenia swych roszczeń przed sądem właściwym dla siedziby zakładu ubezpieczeń. Wszelkie świadczenia zakład ubezpieczeń może pomniejszyć o zaległości z tytułu opłacania składek wraz z należnymi odsetkami. Zakład ubezpieczeń może w ciągu trzech lat od zawarcia umowy ubezpieczenia na rzecz danego ubezpieczonego odpowiednio zmniejszyć wysokość świadczenia lub odmówić wypłaty świadczenia w przypadku zatajenia lub podania nieprawdziwych informacji, które spowodowałyby większe ryzyko ubezpieczeniowe.

Ubezpieczony może wskazać osobę uprawnioną do otrzymania świadczenia zakładu ubezpieczeń na wypadek zgonu ubezpieczonego zarówno przed zawarciem umowy ubezpieczenia, jak i w każdym czasie jej obowiązywania. Ubezpieczony ma prawo w każdym czasie obowiązywania umowy ubezpieczenia zmienić wskazanie. Ubezpieczony składa wniosek o zmianę osoby uprawnionej na formularzu zakładu ubezpieczeń. Zakład ubezpieczeń związany jest dokonaną zmianą począwszy od 14 dnia po otrzymaniu wniosku.

Jeżeli ubezpieczony wskazał więcej niż jedną osobę uprawnioną do otrzymania świadczenia, świadczenie wypłaca się osobie uprawnionej w wysokości wynikającej ze wskazania procentowego udziału w świadczeniu; jeżeli ubezpieczony nie wskazał udziału tych osób w sumie ubezpieczenia przyjmuje się, iż udziały tych osób w sumie ubezpieczenia są równe. W przypadku wskazań kwotowych lub jeżeli suma wskazań procentowych jest wyższa niż 100% sumy ubezpieczenia, przyjmuje się, że udziały osób uprawnionych w sumie ubezpieczenia są równe. Jeżeli uprawniony umyślnie spowodował zgon ubezpieczonego lub przyczynił się do jego zgonu, to traci on prawo do świadczenia zakładu ubezpieczeń; tracą prawo do świadczenia również osoby, które mogłyby ustawowo dziedziczyć po uprawnionym, pod warunkiem, że nie są to osoby. Jeżeli ubezpieczony nie wskazał uprawnionego, albo gdy uprawniony w dniu zgonu ubezpieczonego nie żył lub utracił prawo do świadczenia, osobami wskazanymi uprawnionymi do świadczenia są członkowie rodziny zmarłego, według następującej kolejności:

1) małżonek,

2) w równych częściach dzieci, jeżeli brak jest współmałżonka,

3) w równych częściach rodzice, jeżeli brak jest małżonka i dzieci,

4) w równych częściach inne osoby powołane do dziedziczenia po ubezpieczonym.

Jeżeli ubezpieczony nie wskazał uprawnionego, albo gdy uprawniony w dniu zgonu ubezpieczonego nie żyt lub utracił prawo do świadczenia i nie żyje żadna z osób wymienionych w ust. 4, świadczenie wypłacane jest w równych częściach spadkobiercom testamentowym ubezpieczonego, z wyłączeniem uprawnionego.

W razie nieszczęśliwego wypadku ubezpieczony jest obowiązany:

1) starać się o złagodzenie skutków wypadku przez niezwłoczne poddanie się opiece lekarskiej i zaleconemu leczeniu,

2) umożliwić zakładowi ubezpieczeń uzyskanie informacji odnoszących się do okoliczności wypadku, w szczególności u lekarzy, którzy nad ubezpieczonym sprawowali lub nadal sprawują opiekę lekarską,

3) poddać się na żądanie zakładu ubezpieczeń badaniu przez lekarzy wskazanych przez zakład ubezpieczeń lub obserwacji klinicznej.

Jeżeli wskutek rażącego niedbalstwa ubezpieczony nie wykonał obowiązków, a miało to wpływ na ustalenie okoliczności wypadku lub wysokości świadczenia, zakład ubezpieczeń może odmówić wypłaty świadczenia lub je zmniejszyć.[6].

O zajściu zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, ubezpieczający, ubezpieczony lub uprawniony powinien niezwłocznie powiadomić zakład ubezpieczeń najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia jego zaistnienia. Zawiadomienia i oświadczenia, w związku z umową ubezpieczenia, powinny być składane na piśmie za pokwitowaniem przyjęcia lub wysyłane listem poleconym, pod rygorem nieważności. Jeżeli ubezpieczający lub ubezpieczony zmienił adres zamieszkania lub siedziby i nie zawiadomił o tym zakładu ubezpieczeń, przyjmuje się, że zakład ubezpieczeń wypełnił swój obowiązek zawiadomienia lub oświadczenia wysyłając pismo pod ostatni znany mu adres.

5. UBEZPIECZENIA MAJĄTKOWE

Przedmiotem ubezpieczenia są;

l) budynki - za które uważa się obiekty budowlane, będące trwale zwężane z gruntem, wydzielone z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadające fundamenty i dach, w tym także w trakcie budowy,

2) budowle - za które uważa się obiekty budowlane niebędące budynkami lub obiektami małej architektury, w szczególności: wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkowa, w tym także w trakcie budowy,

3) pozostałe -środki trwałe - do których zalicza się maszyny, aparaty i urządzenia techniczne zapewniające funkcjonowanie obiektu oraz inne mienie zaliczane do środków trwałych, a także środki transportu wewnętrznego, zwane dalej „środkami trwałymi",

4) rzeczy ruchome - za które uważa się środki obrotowe, a w szczególności' towary, surowce, materiały w przerobie, półfabrykaty, wyroby polowe, materiały pomocnicze i opakowania, narzędzia, maszyny i urządzenia oraz ich części zapasowe, zwane dalej „-środkami obrotowymi",

5) wyposażenie placówek handlowych, usługowych, rzemieślniczych, produkcyjnych, jak również biur, pracowni, gabinetów lekarskich, dentystycznych, zakładów gastronomicznych, obiektów o charakterze kulturalno-rozrywkowym,

6} mienie osobiste pracowników ubezpieczającego, zwane dalej „mieniem pracowników",

7) wartości pieniężne, za które uważa się krajowe i zagraniczne znaki pieniężne, czeki, weksle, żetony telefoniczne i inne dokumenty zastępujące w obrocie gotówkę -opiewające na walutę krajową, jak również platynę, złoto i srebro, oraz wyroby tych metali, kamienie szlachetne i perły, zwane dalej „wartościami pieniężnymi",

8) przedmioty przyjęte od osób trzecich, w celu wykonania usługi

ZAKRES UBEZPIECZENIA

Odpowiedzialność obejmuje:

1) szkody powstałe wskutek pożaru, uderzenia piorunu, wybuchu, huraganu powodzi, deszczu nawalnego, gradu, upadku pojazdu powietrznego, wydostania się wody z urządzeń wodnokanalizacyjnych, lawiny, osunięcia się ziemi, zapadania się ziemi i tąpnięcia,

2) szkody powstałe wskutek akcji ratowniczej prowadzonej w związku ze zdarzeniami

3) koszty związane z ratunkiem ubezpieczonego przedmiotu oraz koszty uprzątnięcia miejsca szkody.

Przez zdarzenia losowe rozumie się:

1) pożar - ogień, który powstał bez przeznaczonego do tego celu paleniska lub opuścił palenisko i rozprzestrzenił się o własnej sile,

2) uderzenie piorunu - bezpośrednie trafienie wylądowania atmosferycznego w ubezpieczone mienie,

3) huragan - działanie wiatru o szybkości nie mniejszej niż 24,5 m/s, które wyrządziło masowe szkody. Pojedynczą szkodę uznaje się za spowodowaną huraganem, gdy w najbliższym Jej sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu,

4) powódź - zalanie terenów powstałe, w następstwie podniesienia się poziomu wody w korycie wody płynącej lub w zbiorniku wody stojącej, a także wskutek nadmiernych opadów atmosferycznych na terenach bezodpływowych oraz wskutek spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich lub falistych,

WYŁĄCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI

Ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody:

1) nieprzekraczające równowartości najniższego miesięcznego wynagrodzenia pracowników określonego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej,

2) powstałe w ubezpieczonych rzeczach w zwidział z poddawaniem ich w procesie technologicznym działaniu ognia lub ciepła technologicznego albo w związku z wytwarzaniem lub przekazywaniem przez nie w procesie technologicznym ognia lub ciepła technologicznego.

3) w silnikach spalinowych spowodowane przez wybuch mający miejsce w komorze spalania,

4) w przełącznikach elektrycznych spowodowane wybuchem powstałym w wyniku występującego w nich ciśnienia gazów,

UMOWA UBEZPIECZENIA

Umowę ubezpieczenia zawiera się na podstawie wniosku na formularzu towarzystwa, który powinien uwzględniać, co najmniej następujące dane:

1) nazwę i adres ubezpieczającego,

2) miejsce ubezpieczenia,

3) rodzaj prowadzonej działalności,

4) przedmiot ubezpieczenia,

5) sumę ubezpieczenia, okres ubezpieczenia,

Umowę ubezpieczenia uważa się za zawarła po jej podpisaniu przez strony oraz po opłaceniu przez ubezpieczającego całość i lub pierwszej raty składki w terminie określonym w umowie ubezpieczenia. Potwierdzeniem zawarcia ubezpieczenia jest polisa wysławiona przez ubezpieczyciela

Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia zawierana jest na okres roczny.

POCZĄTEK I KONIEC ODPOWIEDZIALNOŚCI

Odpowiedzialność towarzystwa rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy ubezpieczenia, nie wcześniej jednak, niż po zapłaceniu, co najmniej pierwszej raty składki. Okres ubezpieczenia liczy się od dnia rozpoczęcia okresu odpowiedzialności i trwa przez okres, za kloty została zapłacona składka, nie dłużej jednak niż 1 rok. W przypadku zmiany właściciela lub posiadacza ubezpieczonego mienia, umowa ubezpieczenia ulega automatycznemu rozwiązaniu z dniem, w którym nastąpiło przeniesienie własności lub posiadania.

OBOWIĄZKI UBEZPIECZAJĄCEGO

Przed zawarciem umowy ubezpieczenia ubezpieczający obowiązany jest do podania wszystkich znanych mu okoliczności istotnych dla oceny ryzyka. Po złożeniu wniosku o ubezpieczenie, ubezpieczający nie może dopuście do zwiększenia ryzyka. Ubezpieczający obowiązany jest do przestrzegania wszelkich przepisów mających wpływ na zapobieganie powstawaniu szkód, a w szczególności przepisów o ochronie przeciwpożarowej, budowie i eksploatacji urządzeń technicznych oraz wykonywaniu dozoru technicznego nad tymi urządzeniami. W razie powstania szkody ubezpieczający jest obowiązany do:

1) użycia wszelkich dostępnych -Środków w celu zmniejszenia rozmiarów szkody oraz zabezpieczenia mienia bezpośrednio zagrożonego

2) powiadomienia o szkodzie w terminie 3 dni od jej dały powstania szkody, a w przypadku zaginięcia ubezpieczonych przedmiotów podczas akcji ratowniczej, także policji.

Przed likwidacją szkody ubezpieczający nie powinien zmieniać stanu faktycznego spowodowanego zdarzeniem objętym ubezpieczeniem, chyba, że zmiany byty konieczne dla zabezpieczenia rzeczy pozostałych po zdarzeniu lub zmniejszenia rozmiaru szkody. Ubezpieczający jest zobowiązany do umożliwienia dokonania czynności niezbędnych do ustalenia okoliczności powstania szkody, oraz ustalenia jej rozmiaru. Ubezpieczający jest zobowiązany do przedłożenia rachunku (wniesionych strat oraz innych dowodów niezbędnych do ustalenia wysokości szkody i odszkodowania).

ZWROT SKŁADKI

Część opłaconej składki, przypadającej na okres po odstąpieniu od umowy ubezpieczenia lub po wygaśnięciu umowy z powodu przejścia praw własności mienia na inną osobę, podlega zwrotowi, jeżeli w okresie trwania ubezpieczeń nie powstała szkoda, za którą firma wypłaciła, odszkodowania. Składkę za okres odpowiedzialności wylicza się proporcjonalnie do okresu ubezpieczenia określonego w umowie. Rozpoczęły miesiąc liczy się jako pełny. Z kwoty podlegającej zwrotowi potrąca się opłatę manipulacyjną w wysokości 15% składki. Zwrotu składki dokonuje się za zwrotem oryginału dokumentu ubezpieczenia.

USTALENIE WYSOKOŚCI SZKODY

Do ustalenia wysokości szkody powstałej w przedmiocie ubezpieczenia przyjmuje się:

1) dla budynków i budowli - koszt odbudowy tub remontu

2) dla wyposażenia i środków trwałych - koszt zakupu lub naprawy mienia

3) jeżeli ubezpieczający nie zgadza się z odmową zaspokojenia roszczenia lub ustaleń wysokości odszkodowania, może w terminie 30 dni od daty otrzymania stanowiska w sprawie ponownego rozpatrzenia sprawy.

6. Zakończenie

W pracy autor starać się przedstawić obecną sytuację panującą na polskim rynku ubezpieczeń komunikacyjnych i dokonać analizy poszczególnych produktów związanych z tymi ubezpieczeniami.

Analiza ta przyniosła następujące wnioski i spostrzeżenia. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej OC, które należy do obowiązkowych w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych jest ignorowane przez posiadaczy pojazdów w Polsce. Ludzie wolą zabezpieczyć swój pojazd przed kradzieżą czy zniszczeniem niż chronić się przed odpowiedzialnością związaną z ruchem swojego pojazdu. Konsekwencje nie posiadania ubezpieczenia OC są poważne, ale należy dążyć do zmiany przepisów prawnych, które uniemożliwiłyby zarejestrowanie pojazdu wówczas, gdy jego właściciel nie posiada ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Chcąc wykupić ubezpieczenie autocasco należy dokładnie zapoznać się z ogólnymi warunkami tego ubezpieczenia. Nie we wszystkich towarzystwach ubezpieczeniowych będziemy chronieni np. przed kradzieżą zuchwałą rozbojem, działaniem ognia, czy wybuchem. Należy pamiętać, aby przed wyjazdem za granice Polski wykupić ubezpieczenie Zielona Karta, które zapewni nam bezproblemowe przekroczenie granicy oraz ochronę na terenie obcego kraju w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Należy mieć świadomość, że tylko ubezpieczenie NW wraz z ubezpieczeniem assistance daje pełny zakres ochrony w razie nieszczęśliwego wypadku, którego konsekwencją może być trwałe kalectwo lub śmierć kierowcy bądź pasażerów pojazdu. Wszyscy przewoźnicy oraz firmy, które chcą chronić swój towar podczas transportu powinni wykupić jedną z polis ubezpieczenia Cargo. Będzie to gwarancją, że wszystkie zdarzenia losowe, które przyczynią się do zniszczenia lub uszkodzenia ich towaru, łącznie z jego kradzieżą będą chronione przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Aby otrzymać pełne odszkodowanie z któregokolwiek rodzaju ubezpieczenia musimy dokładnie i rzeczowo wypełnić wszystkie wymagania danego towarzystwa ubezpieczeniowego. Coraz częściej towarzystwa ubezpieczeniowe tworzą własne „policje", które zwalczą z oszustwami i wyłudzeniami. W Polsce ten proceder jest rozpowszechniony na szeroką skalę. Również w naszym interesie jest z nim walczyć, ponieważ każde jedno wyłudzone odszkodowanie powoduje podniesienie składki, którą będziemy musieli w przyszłości zapłacić. Pocieszające jest to, że coraz więcej tego typu spraw jest wykrywanych, jednak bardzo często ich sprawcy pozostają bezkarni.

Pamiętajmy, że nie należy oszczędzać na ubezpieczeniach, zwłaszcza komunikacyjnych i wychodzić z założenia, że „to nas nie dotyczy, nam się nic nie stanie". Lepiej zapobiegać niż później ponosić konsekwencje swojej lekkomyślności i „oszczędności".

Mam nadzieję, że ta praca uświadomi czytelnikom ile zyskują dzięki posiadaniu ubezpieczeń komunikacyjnych i pomoże w dokonaniu wyboru odpowiedniego towarzystwa ubezpieczeniowego w przyszłości.

7. Literatura

1. OWU Auto-casco Compensa 2000r.

2. OWU Auto-casco Filar S.A. 1998r.

3. OWU Auto-casco PZU 1998r.

4.OWU AC T.U. SAMOPOMOC S.A. 2000r.

5.OWU ACC WARTA 1998r.

6.Grupowe ubezpieczenia na życie FILAR S.A.

7. Grupowe ubezpieczenia na życie w firmach COMPENSA 2000r.

8. Oferta ubezpieczeń grupowych na życie PZU 99r.

9 Grupowe ubezpieczenia na życie T.U.SAMOPOMOC 2000r.

10. Grupowe ubezpieczenia na życie z funduszem „XXI-Grupa” Warta

11.OWU OC z tytułu posiadania nieruchomości i prowadzenia działalności gospodarczej COMPENSA 2000r.

12. Ubezpieczenia od zdarzeń losowych mienia osób prowadzących działalność gospodarczą FILAR 2001r.

13OWU OC z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej PZU 1999r.

14. OWU budynków i lokali mieszkalnych T.U.SAMOPOMOC 2000r.

15 Ubezpieczenia w działalności gospodarczej OWU WARTA 1999r.

16.Dziennik ustaw 24 czerwca 2001r.

17.Wąsiewicz A. Ubezpieczenia komunikacyjne Poznań 2001

18.Taryfa składek AC PZU 1999r.

19 OWU AC HESTIA

20 OWU następstw nieszczęśliwych wypadków kierowcy i pasażerów pojazdów mechanicznych. PZU 99r.

21 Taryfa składek za ubezpieczenie NW COMPENSA

22 OWU NW FILAR S.A.

23 OWU odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w krajach należących do systemu Zielonej Karty w związku z ruchem tych pojazdów WARTA

24.Wąsiewicz A. Ubezpieczenia w gospodarce rynkowej cz.1

25 Wąsiewicz A. Ubezpieczenia mienia w transporcie Bydgoszcz

4

---