BIOLOGIA I MIKROBIOLOGIA

Wykładowca: Prof. dr hab. Stanisław Jankowski

Kontakt z wykładowcą: Katedra Biologii Parazytologii Lekarskiej AM Wrocław

ul. Mikulicza - Radeckiego 9, tel. [phone] - 12.

Zjazd I 29.09.2007r.

Wirusologia lekarska:

WIRUS - to patogen na poziomie molekularnym. Potrafi po wniknięciu do komórki przestroić metabolizm tej komórki w ten sposób że komórka zaczyna produkować różne części na potrzeby wirusa.

Cechy:

1. Namnażają się tylko wewnątrzkomórkowo.

2. Rozmiary są drobnymi cząsteczkami, łatwo przechodzą przez filtry bakteryjne, są tak drobne że nieraz są trudno widoczne przez mikroskop.

3. posiadają tylko jeden kwas nukleinowy, mogą posiadać DNA lub RNA. Te kwasy mogą występować w różnych postaciach:

RNA - jednoniciowy, dwuniciowy, dwuniciowy segmentowy np. grupa bardzo łatwo ulegająca mutacji.

DNA - jednoniciowy, dwuniciowy, kolisty - łatwo ulegający mutacji.

RNA i DNA - retrowirusy ( HIV ). Na początku zawiera jeden kwas, po wniknięciu do komórki to RNA jest matrycą na podstawie, której tworzą się informacje przepisane na DNA, które zostają wbudowane do chromosomu komórki.

Rewetraza - enzym biorący udział w zmianie RNA na DNA.

RNA -------- DNA

Limfocyt T

FAG ( z greckiego FAGOS - Pożeracz)

4. Struktura kwasu nukleinowego zawartego przez wirus.

Cechy, które przemawiają za tym, że wirus jest żywym organizmem:

• posiadają własne enzymy ( HIV - Rewertaza ),

• uaktywniają się tylko w żywym organizmie.

5. Wirusy dzielimy na eterowrażliwe i eteroodporne.

6. Wirusy namnażają się tylko w żywej komórce.

Wirusy dzielimy na:

1. Wirusy atakujące bakterie ( BAKTERIOFAGI).

2. Wirusy atakujące rośliny ( mozaiki tytoniu).

3. Wirusy zwierzęce, należą do nich wirusy atakujące człowieka.

POCHODZENIE WIRUSÓW

Niektóre wirusy mogą powstawać z materiału komórek. W chrosomie komórki dochodzi do mutacji, które pozwalają na wyodrębnienie cząstki z której powstaje wirus. Dowody:

• łatwość włączenia się do materiału genetycznego komórki ( bakteriofagi, wirusy antogenne ).

BUDOWA WIRUSA

1. Budowa chemiczna wewnątrz:

• kwas nukleinowy - centrum informacji wirusa,

• enzym.

• Budowa fizyczna:

• na zewnątrz - KAPSYD - zbudowany jest z pojedynczych elementów nazywanych kapsydami.

Twór złożony z kwasu nukleinowego i kapsydu -( nukleokapsyd ).

• na zewnątrz kapsydu znajduje się otoczka ( płaszcz lipidowy ) chroniący wirus przed złymi warunkami środowiska - często ale nie zawsze.

• na jej otoczce znajdują się receptory, za pomocą których przyczepiają się wirusy do komórki. Receptory ( wirus HIV ) są glikoproteinami ( gp ), zbudowane są

BAKTERIOFAGI - zostały wykryte w 1910 r. przez Twortl a potoczna nazwa ( pożeracze bakterii ).

Dzielimy ja na:

1.Bakteriofagi zjadliwe ( ŚLOPEK )--> GÓRSKI zastosowanie:

• możliwość ich zastosowania w chorobach układu pokarmowego,

• możliwość używania w sprawach oparzeniowych, uszkodzone powłoki skórne,

• zakażenia dróg moczowych.

a). Bakteriofagi działają wybiórczo na określone szczepy bakterii.

b). Bakteriofagi nie działają na komórki tkankowe organizmu.

2. Bakteriofagi łagodne ( LWOF N )

• znalazły duże zastosowanie w genetyce.

TRANSDUKCJA - przenoszenie informacji genetycznej u bakterii z jednej na drugą przez wirusa.

1. ADSORBCJA

• czynniki nieswoiste:

• niskie pH np. ( żołądek, pochwa itp.)

• czynniki nie swoiste

• receptory wirusowe i komórkowe

Receptory komórkowe

• mukoproteinowe, wiążą wirusy: grypy, świnki, odry. Mogą być zniszczone przez różne czynniki np. nuraminidazy ( enzym występujący w wirusie grypy ),

• lipoprokinowe, wiążą szereg różnych wirusów np. opryszczki.

2. PENETRACJA, - w jaki sposób wirus przenika przez ścianę.

• wielopepsja - cząstka wirusa, która kontaktuje się z komórką i zachodzi zjawisko: wnikające wirusa do komórki otaczanego wakuola, komórka produkuje enzym niszczący płaszcz lipidowy i uwalnia kwas nukleinowy wirusa, co sprzyja namnażaniu się wirusa,

• fuzja - wirus styka się z receptorami komórki i następuje zlanie kapsydów ze ścianą komórki i uwalniania się kwasu nukleinowego wirusa. W ten sposób działa wirus HIV.

3. EKLIPSA - czas potrzebny do wniknięcia wirusa do komórki a pojawieniem się nowych cząstek wirusa w komórce.

• w jaki sposób materiał genetyczny uwalniany z kapsydu dociera do replikacji, która nie do kończ jest wyjaśniona. W komórce euktariotycznrj istnieje system kanalików w siateczce śródplazmoczynnych i uważnie tym systemem wirus dociera do centrów replikacji.

1. Materiał genetyczny zmienia metabolizm komórki, komórka zaczyna produkować na potrzeby wirusa a nie na swoje co prowadzi do destrukcji komórki.

2. W komórce przebiegają dwa tory metaboliczne:

• jeden tor to komórka produkuje na swoje potrzeby - wolniej,

• drugi tor to komórka produkuje na potrzeby wirusa.

• W przypadku wirusów antogennych następuje transformacja komórkowa, przemiany w komórce następują szybko, komórka ta wyłamuje się szybko spod kontroli.

ETAPY NAMNAŻANIA SIĘ - wchodzi w proces eklipsy.

1. Etap transkrypcji - polega na tym, że informacja genetyczna przepisana jest na specjalny typ kwasu nukleinowego mRNA.

2. Etap translacji - z tego mRNA informacja zostaje przepisana na powstające białka- enzymatyczne kapsydu. W efekcie powstaje cała cząstka wirusa.

Czas trwania eklipsy.

WIRUS HODOWLA TKANKOWA CZAS

1. Wirus fibroblasty 3h

grypy ludzkie

2. Wirus odry hodowla tkankowa Hela 30h

3. Wirus kleszczowego hodowla tkankowa Hela 11h zapalenia mózgu

4. Bakteriofag escherica coli 17 min.

4.UWOLNIENIE WIRUSA Z KOMÓR

• uwolnieniu towarzyszy rozpad komórek, wirus się namnaża i niszczy komórkę,

• poprzez wodniczki, komórka nie zostaje uszkodzona, wraz z metabolitami komórkowymi,

• przez kanaliki, siateczki śródplazmatycznej,

• przez rozluźnioną ścianę komórki.

JAK NAMNAŻA SIĘ WIRUS (hodowla wirusa )

1. Hodowla tkankowa:

• hodowla na fizjologicznych komórkach np. fibroblastach polega na przygotowaniu specjalnych butli Roh a w niej np. nerki małpy. Polana jest ona specjalnym płynem odżywczym, który ożywia tkanki.

Hodowla pasażowa ( z komórek nowotworowych )

• hodowca Hela ( z komórek nowotworowych raka szyjki macicy )

• hodowla Hep ( z raka przełyku )

2. Hodowla na zarodku kurzym.

3. Hodowla na zwierzętach ( noworodkach mysich, szczurzych).

Kiedy komórka rozpada się przez wirusa mówimy o efekcie cytopatyczntm.

a). Pojawienie się nie zmienionych komórek.

b). Pojawienie się subsydiów komórkowych.

c). Powstawanie wtrętów komórkowych.

Pobieranie materiału zasady:

a). Bardzo ważny jest czas pomiędzy pobraniem materiału a dostarczeniem do laboratorium, im dłużej tym mniejsza możliwość prawidłowej diagnostyki.

b). Jałowość - naczynia muszą być jałowe.

Pobieranie materiału w kierunku wirusologii:

a). Do materiału musi być dołączony antybiotyk, najlepiej o szerokim spektrum działania.

b). Przesyłanie na lodzie ( np. termos z wkładami schładzającymi lub lodem ), jedynym wyjątkiem nie schładzania jest krew na posiew.

Laboratorium ma prawo odmówić zbadania krwi z hemolizowanej.

Rodzaje materiałów:

1.Wymazy z gardła ( najczęściej pobierane na czczo )

• popłuczyny z gardła,

• z migdałków,

• z łuków podniebiennych.

2. Krew na posiew.

3. Kał - należy dodać do niego antybiotyk, musi być musi być dostarczony bardzo szybko do laboratorium.

4. Mocz.

5. Płyn mózgowo - rdzeniowy natychmiastowe dostarczenie do laboratorium.

Tezy Kocha:

1. Izolacja zarazka od chorego.

2. Rozdzielanie tych drobnoustrojów.

3. Nie stosowania już zakażenia zwierzęcia w celu wywołania objawów podobnych jak u człowieka. Teraz zakaża się zarazkiem hodowlę.

Coraz rzadziej stosuje się w Polsce izolację wirusa na tkankach pobranych od zwierząt np.

( nerka małpy ).

Badania serologiczne - wykrycie swoistych przeciwciał we krwi, drobnoustrojach lub fragmentów antygenów we krwi.

ANTYGEN - substancja, która wprowadza do organizmu wyższego drogą pozajelitową, pobudza ten organizm do wytworzenia przeciwciał i jest rozpoznawana przez umfocyty T.

DROGI SZERZENIA WIRUSÓW

1. Zakażenie fekalno - oralne:

ZRÓDŁO ZAKAŻENIA

KAŁ-----------------> brudne ręce ----------------> pokarm

muchy ----------------------> pokarm

ścieki -----> woda pitna --> pokarm

( nawożenie pól )

przewód pokarmowy

2. Zakażenie przez uszkodzoną skórę:

wirusy papiloma choroby brodawki

wirusy herpes choroby opryszczki, brodawczaki

a). Wirusy przenoszone poprzez zakażoną igłę

HIV ---> AIDS

b). Pogryzienie

wirus LISSA -----> wścieklizna

(wirus wścieklizny)

( owad )

wirus ARBO -----> gorączka tropikalna

3. Uszkodzone błony śluzowe:

a). układ oddechowy

PARAMYKSO wirus -----> świnka, odra

( wirus odry, świnki )

b). układ pokarmowy

POLIO wirus -----> porażenie dziecięce

ROTA wirus -----> biegunka, zapalenie żołądka i jelit

4. Poprzez spojówki:

ENTERO wirus -----> zapalenie spojówki

ADENO wirus -----> zapalenie rogówki

5. Drogą płciową lub moczową:

RETRO wirus -----> HIV ( AIDS )

HEPA DNA wirus -----> WZW typu B

PAPILOMA wirus -----> brodawki szyjki macicy, rak szyjki macicy.

II Zjazd 14.10.2007r.

Odporność ( immunologiczna ).

Odporność - są to mechanizmy, które występują u człowieka i zwierząt. Pozwalają odróżnić to co jest moje a co jest obce. Dobrym przykładem tego odróżnienia może być chirurgia gdzie dokonywane są przeszczepy. Właśnie w tym momencie immunologia dochodzi do głosu, bo organizm dochodzi do głosu i próbuje odrzucić to co potrzebne, ale obce ( przeszczep ).

1. Odporność wrodzona ( nieswoista ).

2. Odporność nabyta ( swoista ).

Ad. 1

ODPORNOŚĆ WRODZONA

Ogólnoustrojowa Humoralna Komórkowa

1. Niskie pH 1. C 1. Fagocytoza

2. Powłoki 2. Inhibitory

wirusowe a). zapalenie

a). skóra

b). błony śluzowe

3. Hormony

• leczenie sterydami

( półpasiec, ospa wietrzna, opryszczka ) 2. Interferony

• ciąża

• menopauza

4. Genetyczne

5. Temperatura

6. Immunosupresja

Niskie pH - ( kwaśne środowisko chroni przed różnymi drobnoustrojami np.: kwas solny, kwaśne środowisko pochwy - chroni przed bakteriami ( lectobacilius ), pocenie się ( pot też posiada odczyn kwaśny - dodatkowe bariery chroniące przed zakażeniami ).

Skóra - nienaruszona skór stanowi bariery nie do naruszenia, naruszona choćby przez owada np.: komar, osa, mucha. Na powłoce występuje tzw. gronkowiec skórny, który odgrywa rolę ochronną do momentu nie naruszenia skóry a w momencie naruszenia staje się chorobotwórczy.

Błony śluzowe - wyściełają drogi oddechowe, przewód pokarmowy np.: przełyk.

Hormony - kwalifikuje się jako zagrożenie ponieważ powoduje zaburzenia hormonalne, menopałzyczne także powoduje zaburzenia w gospodarce hormonalnej kobiet. Miesiączka również powoduje zaburzenia w gospodarce.

Genetyczne - istnieją dwie linie białych myszek np.:

• jedna jest odporna na zarażenie wirusem ,, wątroby „

• druga wrażliwa uwarunkowana genetyczną odpornością

Temperatura - jest barierą ochronną. W szczególności przed zakażeniami wirusowymi ( temperaturo odporność ) - chroni i jest objawem choroby.

Immunosupresja - występuje w szczególności u pacjentów z przeszczepami. Podaje się leki w celu jej stłumienia a żeby przeszczep nie został odrzucony przez organizm. Tego typu osoba jest szczególnie narażona i wrażliwa na różnego typ zarażenia i zakażenia ( bakterie, grzyby ). W tej sytuacji komórki żerne są bardzo leniwe i jest ich mniej niż u człowieka zdrowego. Flora bakteryjna się zmienia co powoduje mniejszą jego odporność nieswoistą.

Ad. 2

ODPORNOŚĆ HUMORALNA

C - komplet ( dopełniacz ). Droga aktywacji występuje u kręgowców. Jest to około 30 białek i nazywamy ją aktywacją białek. Droga klasyczna posiada inne białka i lektynowa inne.

Droga klasyczna - droga aktywacji u dorosłego ważna jest obecność obcej komórki np.: grzyby, pierwotniaki, bakterie.

Rola białka C3b - aktywacja.

Droga alternatywna - tu nie występuje konieczność aktywacji innego białka. Aktywacja białek polega na tym że białka zostają rozbite ( C4 i C2 oraz inne ). Obie drogi spotykają się w białku C3. U pacjentów, którzy nie posiadają białka C3 często ulegają zakażeniu chorobami. Białko o którym mowa po drodze zostaje rozbite na C3a i C3b.

Rola białka C3b !

C3b - w organizmie pełni funkcje przyczepiania się do różnych obcych komórek np.: wirusów. Nawet potrafi przypiąć się do komórki nowotworowej -OBSONIZACJA. Łatwo ulegają fagocytozie przez komórki żerne. Odgrywa ważną rolę w aktywacji.

Drogi alternatywne - amplifikacja ( aktywacja ) :

- umacnianie drogi alternatywnej

• aktywacja późno oddziałująca

C3a - ( anafilatoksyna ) - bierze udział w procesie stanu zapalnego.

ODPORNOŚĆ NIESWOISTA ( KOMÓRKOWA )

1. Fagocytoza dzieli się na : zapalenie. Objawy kliniczne zapalenia to:

• tkliwość,

• czułość dotykowa,

• rumień,

• wyciek ropny.

W naszej krwi krążą komórki żerne ( neutrofile i bazofile ) i usuwają wszystkie niepotrzebne - stare rzeczy z krwi np.: stare komórki krwi. Neurofil działa rozsuwając ściany naczyń krwionośnych i powoduje że wyślizguje się na zewnątrz do komórek, tkanek.

Bakterie w tym momencie nie próżnują i wytwarzają czynniki chemotaktyczne rozprzeszczeniając się po całej tkance. Te komórki powodują że do organizmu napływają komórki żerne. W tej wojnie raz zwycięża bakteria a raz neurofil, dlatego wytwarza się ropa.

II etap

Proces fagocytozy

Bakteria przyłącze przez

niespecyficzne

receptory

mikrofag

Uwalnianie bakteryjnych Przyłączenie przez

pozostałości receptory dla C3b

Zabójca początek wchłonowy

Fuzja lizosomów Utworzenie

fagosomów

Wszystkie komórki żerne to komórki posiadające jądra ( podzielne ).

III. etap

Wewnątrz komórkowe zabicie bakterii.

Proces fagocytozy dzielimy na trzy etapy :

1. etap - wytworzenie stanu zapalnego,

2. etap - wchłonięcie obcej komórki,

3. etap - wewnątrzkomórkowe zabicie ( na drodze tlenowej w lizosomie następuje wytwarzanie H2O2 wody utlenionej.

Chloramina - stosowana do dezynfekcji, zabijania zarazek, rzadko się ją stosuje. Jest środkiem mukogennym - droga poza tlenowa LIZOZYM.

LIZOZYM - występuje poza komórkowo ( w surowicy tężca ) ale przede wszystkim w komórkach żernych.

Układ fagocytarny - nie zawsze pełni rolę pozytywną . wirusy są najczęściej oporne na fagocytozę, jak również z fagocytami rozprzeszczeniając się po organizmie ( działają na zasadzie windy docierając do mózgu np.: rzeżączka uwalniając się z fagocytu mogą spowodować niepłodność ). Fagocytoza odgrywa bardzo dużą role w walce z komórkami nowotworowymi ( są to komórki obce ). Przy pojedynczych komórkach są one pojedynczo umiejscowione w fagocytozie. Nie są groźne. Zastosowany jest wobec nich tzw. areszt prewencyjny - pochłania ale nie niszczy.

Odporność komórkowa interferonowa.

INTERFERON - nie zabija wirusów bezpośrednio. Zmienia metabolizm komórkowy tak, że komórka sama się broni przed zakażeniem.

Proenzyn kinezy białkowej - wirus wnika do komórki ( mówi bronicie się ) i ten interferon wytwarza proenzym komórki białkowej. Kineza białkowa niszczy tylko białka wirusowe. Degraduje enzym RNA i DNA.

Odporność swoista ( nabyta )

Antygen - to substancja, która wprowadza drogą poza jelitową do organizmu wirusa, pobudza go do produkcji antyciał - limfocytu T i B.

Każda komórka obca jest mozaiką antygenową.

Dzielimy je na dwie cechy :

• swoistość GP41 reaguje tylko z antygenem

• antygenowość to substancja, która pobudza organizm do wytwarzania przeciw ciał.

Przeciw ciała - zmienna frakcja surowicy krwi pod wpływem antygenowym.

Wyróżniamy pięć klas przeciwciał :

• IgA - imunoglobulia ( przeciwciała skierowane przeciwko wirusowi. Przeciwciała wydzielnicze wydostają się na światło ),

• IgG - są skierowane przeciwko bakteriom ( przechodzą nawet przez łożysko matki ),

• IgM - ma skomplikowaną budowę,

• IgE - kierowana przeciwko pasożytom np.: tasiemce, robaki itp., jest odpowiedzialna za alergię, odgrywa niekorzystną rolę,

• IgD -

Limfocyty T i B są odpowiedzialne za powstawanie przeciwciał.

Limfocyt T - nawiązuje kontakt z antygenem z powierzchni i występuje stymulacja. Polega na tym że wytwarza się antygen i łączy się z B.

Limfocyt B - musi być sterowany przez Limfocyt T.

Przeciwstawne właściwości, odporności wrodzonej i nabytej.

Wrodzona Nabyta

Odporność - nie zmieniona przez - doskonała przez powtarzające

powtarzające się bakterie się zakażenia tzw. pamięć immunologiczna

Swoistość - ogólnie skuteczna przeciw - swoista do symulującego

wszystkim mikroorganizmom mikroorganizmu

Ważne komórki - fagocyty - limfocyty

- naturalne komórki

zabijające NK

Ważne - lizosomy - przeciwciała

Cząsteczki - dopełniacz - cytokinezy limfocytów

- białka ostrej fazy

- interferony

BARDZO WAŻNE !!!

Odporność swoistą dzielimy na dwie grupy :

• odporność czynną,

• odporność bierną.

Każda odporność dzielona jest na naturalną i sztuczną :

• odporność naturalna czynna - przechorowanie ( ospa ),

• odporność sztuczna czynna - szczepionki ( największy sukces medycyny ). Pierwszą szczepionkę wynalazł lekarz JENNER ( szczepionka na ospę ), wyprodukował ją ze strupów nieżywych osób, które zmarły na wskutek choroby.

Paster - przygotował pierwszą szczepionkę na wściekliznę. Pobrał ślinę od wściekłych psów i wszczepił je królikom podczas badań.

Bujlwid - stworzył filię instytutu w Warszawie później przeniósł do Krakowa. Pierwszy stworzył ośrodek szczepień na wściekliznę. Pierwszy zwalczył że kobiety mogą studiować.

Odporność bierna naturalna - produkuje gotowe przeciwciała IgA ( np.: w mleku matki ).

Odporność bierna sztuczna - surowice odpornościowe. Leczenie swoiste bierne np.: leczenie surowicą odpornościową. Chroni przed chorobami.

III. Wykład 27.10.2007r.

Wirusy ludzkie dzielimy na takie, które zawierają DNA i RNA.

Wirusy, które zawierają DNA:

Podstawową jednostką wirusów jest rodzina. Rodzina rozpada się na rodzaje:

• ADENOVIRUSY

• HEPRESVIRUSY

• POXVIRUSY

• PAPAVIRUS

I. Rodzina - ma dwuniciowe DNA ( antygen C ) - zbudowane jest z białek. Pod wpływem tego antygenu wyróżniamy szereg odmian serologicznych. Pozwala wyróżnić w medycynie 33 typy antygenowe. Jest to jedna z niebezpieczniejszych i częstszych zakażeń dróg oddechowych u małych dzieci np. ostre nieżyty górnych dróg oddechowych, zapalenie krtani, zapalenie spojówek.

Ostry nieżyt dróg oddechowych jest zwany zespołem przeziębieniowym ( jesień, wczesna wiosna ).

Objawy: ból gardła łamanie w kościach, suchy kaszel, częste powiększenie węzłów szyjnych. To wskazanie że jest się zarażony adenowirusem. W skrajnym przypadku mogą przerodzić się w zapalenie płuc ( ok. 15% wywołany jest przez adenowirus ). Może mieć postać ostrą i przebiegać będzie w skupiskach ludzkich ( przedszkolach ).

Jeśli wystąpi zapalenie płuc wywołane adenowirusem to choroba może zakończyć się śmiercią.

Zapalenie spojówek - na spojówkach pojawiają się drobne wypryski ( płyn surowiczy w środku, którego znajdują się wirusy ).

DIAGNOSTYKA - materiał do badania pobiera się z gardła ( popłuczyny z gardła, plwocina w przypadku zapalenia płuc ).

EPIDEMIOLOGIA - nauka o szerzeniu się danej choroby lub zakażenia.

Adenowirusy - rozprzeszczeniają się tylko wśród ludzi np. z człowieka na człowieka. Najbardziej rozprzeszczeniają się wśród DZIECI ( tzw. najpopularniejsze u dzieci przez pierwsze 8 dni, a potem nie jest źródłem zakażania ). Dorośli przechodzą bezobjawowo.

Wirus może szerzyć się :

• źródło zakażenia - człowiek,

• drogi szerzenia się adenowirusów

• kropelkowe ( kaszel, katar ),

• kąpiel ( baseny, dzikie kąpieliska ),

• bezpośredni kontakt ( okulista, laryngolog ),

• używanie wspólnych rzeczy ( ręcznik, bielizna ).

Jedyna uodporniona i niewrażliwa grupa na zakażenia to niemowlęta ponieważ przeciwciała przekazywane są od matki, zaraz po urodzeniu - odporność bierna. W późniejszym terminie te p/ciała giną i dziecko jest na te chorobę.

Zapobieganie - BRAK, gdyż jest tyle typów wirusa że nie sposób wyprodukować 33 odmian szczepionek. Swoiste zapobieganie polega na izolacji dziecka.

II. Rodzina POXVIRYDE - są największą grupą na pograniczu widoczność wirusa w mikroskopie świetlnym. Wirusy w materiale zakaźnym zachowują zjadliwość przez kilka miesięcy, natomiast w materiałach wysuszonych są niewrażliwe na temp. do 100 stopni C przez 15 minut. Są wrażliwe na alkohol.

Ta rodzina poxwiride rozpada się na kilka rodzajów. Jednym z rodzajów to ortopoxwirus. Mamy tu doczynienie z trzema grupami wirusa :

• wirus ospy,

• wirus krowianki,

• wirus ospy małpiej.

JANER - 1798R. - PRZYGOTOWAŁ PIERWSZĄ PRAWDZIWĄ SZCZEPIONKĘ OCHRONNĄ ZE STRUPÓW CHORYCH PRZECIWKO OSPIE.

W Polsce ostatnie zachorowanie na OSPĘ odnotowano w 1963r. a w 1979r. powszechne szczepienie doprowadziło do tego że nie odnotowano zachorowań.

Źródłem zachorowań był człowiek, bielizna np. Amerykanie rozdawali koce nasączone ropą z wirusem i służyło to jako broń biologiczna. Zakażenie przeważnie szerzy się droga kropelkową lub pyłową.

Wirus krowianki - przypasowany do krowy.

OSPA MAŁPIA - szerzy się przede wszystkim w Afryce. Wirus ten został wyizolowany od szympansa w Kopenhadze. Pierwsze zachorowania zaobserwowano w Zairze w latach 1975 - 1980r zostały odnotowane największe zachorowania. Najczęściej chorują tubylcy.

III. Rodzina PAPILOMAWIRUS to ( brodawczakowość brodawczaki ). Jest to jedyny udokumentowany wirus DNA, który powoduje raka. Najczęściej występuje w :

• w komórce błon skóry,

• w błonach śluzowych.

Namnaża się tylko w organizmie człowieka są to ( brodawczaki krtani, brodawki na skórze oraz na narządach płciowych ).

NIEKTÓRE TYPY SEROLOGICZNE WYWOŁUJĄ NASTĘPUJĄCE RODZAJE I POSTACIE NOWOTWORÓW :

• rak szyjki macicy,

• rak krtani,

• rak odbytu,

• rak prącia.

Materiał genetyczny tego wirusa można włączyć się do materiału genetycznego człowieka i ma postać zintegrowaną. Wśród tylu wirusów papalomawirus występuje aż 40 rodzajów swoistych typów serologicznych. Są to typy nr : 16, 18, 45 i 56 wywołują chorobę nowotworową.

IV. Rodzina HERPESVIRUS - wirus zawierający 2 niciowe DNA, wyróżniamy 5 rodzajów serologicznych :

1. wirus opryszczki pospolitej ( HSV1 ),

2. wirus choroby płuc ( HSV2 ),

3. typ Varicela - Zoster ( wywołujący 2 choroby półpasiec i ospę ),

4. typ Ebsztajna - Bar,

5. Wirus cytomegalii.

Ad. 1 i 2.

Wirusy HSV1 to wirusy najczęściej występujące w przyrodzie a w 80% źródłem zakażenia jest człowiek. Zarazić można się drogą kropelkową natomiast wirusem HSV2 drogą płciową między 18 - 30 r.ż.

Stan latencji składa się za trzech etapów:

1. ustalenie latencji,

2. utrzymanie latencji - procesu polegającego długim przechowywaniu wirusa,

3. reaktywacja wirusa.

Ad. 3.

Varcella - Zosta - zakażenie półpaścem. Jest bardzo niebezpieczny dla kobiet w ciąży choroba trwa od 2 do 5 tygodni. Objawy: wysypka pęcherzowa w obrębie szyi lub pasa na połowie ciała człowieka lub na całości.

Ad. 4.

Jest czynnikiem etiologicznym ( chłonniak Burkita ).

Ad. 5.

Może występować w płodzie i u małych dzieci. Są dwie postacie:

• cytomegalia wrodzona - najczęściej kończy się poronieniem lub gdy dziecko się urodzi to może zachorować na głowę lub wątrobę.

• cytomegalia nabyta - przeprowadzenie transfuzji ( u dzieci kończy się zapaleniem płuc i wątroby ).

IV. Wykład 28.10.2007r.

Wirusy RNA

Rhabdoviride - wirus wścieklizny. Wyróżniamy 2 rodzaje:

• LISSVIRUS,

• VESICHLOVIRUS.

Pierwszy jest to wirus wrażliwy na temp. Już od 50 stopni C, ultrafiolet i promienie słoneczne. Trypsyna zjada tego wirusa.

WŚCIEKLIZNA - choroba odzwierzęca bardzo niebezpieczna. Atakuje ośrodkowy układ nerwowy. Do zakażenia dochodzi przez naruszenie powłok skóry. W Polsce również źródłem zarażenia mogą być nietoperze. Wścieklizna nie leczona kończy się śmiercią.

Objawy :

• nudności,

• niepokój,

• po 4 dniach wodowstręt.

Należy pamiętać że objawy mogą występować szybko i wolno w zależności od miejsca ugryzienia lub zadrapania np.:

• w nogę od 4 miesięcy do 1 roku,

• wyższe partie ciała może wystąpić natychmiast.

Pierwotnie wirus namnaża się w ślinie, nerkach, wątrobie.

LUDWIG PASTER - 1884r. wynalazł szczepionkę na wściekliznę pobierając ślinę od wściekłego psa a następnie wszczepił ją królikom w celu przeprowadzenia badań.

Uodpornienie czynne - to podanie szczepionki,

Uodpornienie bierne - podaje się surowicę odpornościową ( Bujlwid ).

Są trzy techniki wg. Ludwika Pastera:

1. podanie szczepionki,

2. uodpornienie bierne podanie surowicy końskiej,

3. podanie interferonu.

Jak postępować w przypadku pogryzienia :

rodzaj narażania człowieka postępowanie zapobiegawcze

1. Oślinienie skóry uodpornienie czynne przez podanie szczepionki

2. Pogryzienie koniecznie uodpornienie bierno - czynne

podaje się od razu szczepionkę i surowicę

3. Mechanizm działania podanie surowicy ( końskiej ), ale przed

podaniem trzeba wykonać próbę uczuleniową na

surowicę i obserwować czy nie wystąpił rumień.

Swoiste leczenie - podanie swoistej surowicy.

Szczepionkę podaje się zapobiegawczo a surowicę leczniczo !

Jeśli podajemy surowicę to spada poziom przeciw ciał.

EPIDEMIOLOGIA - od wielu lat w Polsce nie odnotowano zachorowań na wściekliznę ponieważ prowadzi się szczepienia. Największym skupiskiem roznoszenia tej choroby były lisy.

Toga wirus ( togadivide ) dzieli się na :

1. alpha wirus

są roznoszone przez ostro nogi ( kleszcze, komary ) niebezpieczne

2. flawo wirus dla dzieci w szczególności, ale dla dorosłych np. zapalenie mózgu.

3. rubi wirus - wirus różyczki u dzieci starszych ma przebieg łagodny rozmnaża się

w drogach oddechowych i rozprzestrzenia się przez krew. Występuje

wysypka, która nie zostawia śladów.

4. pesty wirus

paramyxviride - cechy charakterystyczne to że mają 1 część RNA występujący w jednej cząsteczce.

I.Paramyxo wirus - choroba dziecięca ( świnka ) atakuje ślinianki. Wirus nagłego zapalenia przyusznych. W wieku dorosłym u mężczyzn może zakończyć się bezpłodnością.

Zapobieganie swoiste stało się dzięki adaptacji wirusa. Są 2 szczepionki :

• przygotowana z wirusa martwego,

• przygotowana wirusów atenuowanych ( żywych ).

Najczęściej w życiu podaje się tylko raz szczepionkę a u dzieci, które skończyły pierwszy rok życia. Komplikacje po zachorowaniu :

• bezpłodność,

• zapalenie obustronne jąder lub jajników.

1. Morbili wirus - choroba dziecięca ( odra ).

Wykład z dnia 17.11.07r.

Temat : rodzaje wirusów.

Polio wirus

Wirus grypy

Zakażenia rota wirusem

Polio - należy do rodziny PIKO RNA VIRYDE - zbudowane z RNA. Rozkłada się na 2 rodzaje :

1. Enterowirus

2. Rhinowirus

I.

1. Poliowirus - który dzieli się na 1,2,3 grupy serologiczne.

2. Koksaciwirus

3. Ekowirus

4. Enterowirus

1.POLIO WIRUS - są odporne na czynniki fizykochemiczne zamrożone przechowują się dobrze wiele lat np. w temp. 0 stopni 1 rok.

Choroby omawiane w europie zostały wyeliminowane a nasze dzieci są zaszczepione. Występuje jedynie w Indiach, Ameryce Południowej i krajach biednych. Wirusy te wywołują ostre zapalenie rogów przednich rdzenia mózgu np. HEJNEGOMEDINA. Choroba może występować bezobjawowo lub objawowo.

Postać bezobjawowa występuje u 90%, objawowa poronna to : rozwolnienie, silne bóle głowy, zaparcia, wymioty itp.

OBJE POSTACIE SĄ BARDZO NIEBEZPIECZNE DLA OTOCZENIA.

Ponieważ są wydalane z kałem np. źródło zakażenia przedszkole. Bezobjawowa postać polio to : sztywnienie karku, bolesność szyi i karku.

Porażeniowa postać - poraża mięśnie po niedługim czasie po przeprowadzonej rehabilitacji wycofuje się pozostawiając jedynie : podkurcz górnych i dolnych kończyn ( bardzo niebezpieczna ). Atakuje niektóre neurony i powoduje uszkodzenie lub całkowite uszkodzenie. Z reguły uszkodzone są rogi przednie rdzenia. Występuje też porażenie kończyn oddechowych.

Swoiste zapobieganie ( są dwa szczepy w użyciu ) !!!

• zawiera żywe wirusy atenułowane 1,2,3, ( Sabina, KOPROWSKIEGO - Polak ) - stosowana w Polsce. Szczep składa się ze wszystkich trzech szczepów serologicznych.

Oporność :

Przeciwciała są wytwarzane w przełyku ( błony śluzowe ).

Bariery chroniące przed wirusem :

a). IGA wydzielnicze, które dostają się do światła jelita.

b). IGG i IGM krążące z krwią.

• szczep SALKA - szczep składa się z zabitych wirusów, nie wytwarza przeciwciał IGA. Stosowany w innych krajach.

2.KOKSACI WIRUS - nie są łagodne wywołują wirus zapalenia mózgowo - rdzeniowych ( objaw sztywność karku, wymioty ). Wycofując się nie pozostawia żadnych ubocznych czynników.

3.ECHO WIRUS - zapalenie jelit u małych dzieci wywołujące następujące choroby :

• zapalenie mózgowo rdzeniowe,

• zapalenie górnych dróg oddechowych,

• zakażenie przewodu pokarmowego z częstymi biegunkami.

4.ENTERO WIRUS - zapalenie wątroby typu A.

II.RHINO WIRUS

Bardzo małe RNA, wirus ma budowę serologiczną. Składa się ze 150 odmian. Wirusy namnażają się w górnych drogach oddechowych, atakują szczególności nos.

Objawy to :

• silne zapalenie błon śluzowych,

• silny katar.

Przebycie zakażenia nie pozostawia żadnych trwałych uszkodzeń lub porażeń. Dzieci są narażone bardziej od dorosłych.

WIRUS GRYPY.

Orthomyxoviride ( wirus grypy ) są trzy grupy wirusa A,B,C.

Wirus grypy zawiera jednoniciowe RNA i jest segmentowane na 8 segmentów. Te segmenty sprzyjają na mutację wirusa ma charakter budowy. Są dwa typy receptorów :

• neurominidaza,

• hemaglutynina.

Przez wyżej wymienione receptory wirusy przyczepiają się na górne drogi oddechowe. Mogą one się tam zmutować lub pojedynkować ( zostać pojedyncze ).

Hemaglutynina

H5 N1 - odmiana serologiczna ( ptasia grypa )

Neurominidaza

Źródłem zakażenia wirusem grypy jest człowiek. Ma charakter sezonowy. Jest wrażliwy na niskie temperatury ( lubi ciepło ). Przenosi się drogą kropelkową np. kaszel, kichanie itp. W/w epidemią człowiek zakaża się 6 dni przed ujawnieniem się przeziębienia / choroby, po tygodniu ustępuje typ A, a typ B ustępuje po dwóch tygodniach. W czasach wojennych chorowało 500 tyś. ludzi a zmarło 20 milionów. Wirus wnika rabunkowo w górne drogi oddechowe i blokuje w produkcji śluzu.

W BŁONACH ŚLUZOWYCH ZAATAKOWANY W GÓRNYCH DROGACH ODDECHOWYCH PRODUKUJE WYDZIELNICZE IGA.

Objawy :

• kaszel,

• nieżyt górnych dróg oddechowych.

HEMOPHILUSINFLOENCE ( pałeczka grypy ). Występuje u człowieka podczas obniżonej odporności. U dzieci może dostać się w krwioobieg, dostając się do serca i prowadzi do jego zapalenia np. zapalenie mięśnia sercowego.

Prof. Brydak - uważał że wszyscy powinni się szczepić przeciwko grypie. Natomiast Prof. Gładysz pisze szczepimy się z głodu tj. osoby, które nie przebywają w dużych otoczeniach ludzi to nie muszą się sczepiać, zalecane jest osobom o bardzo niskiej odporności, pracownikom służby zdrowi czy hipremarketów.

Zjawisko resortacji - wymieszanie w organizmie zwierzęcym dwóch typów wirusów = powstanie nowa odmiana. Czasami wirus grypy pozostawia duże zmiany i porażenia po grypowe np. wirusowe zapalenie rdzenia, zapalenie mięśnia sercowego.

Zjazd 01.12.2007r.

Wirus HIV - należy do grupy Retroviride.

Retrowirusy - zawierają 2 niciowy RNA. Występowanie receptorów na powierzchni wirusa HIV za pomocą limfocytów ThCD4 przyczepiają wirusa HIV.

Limfocyt ThCD4 - ( jego znaczenie ). W naszym organizmie występują komórki, które mogą prezentować antygen na swojej powierzchni. Antygen zostaje rozczepiony na epitopy.

Limfocyt ThCD4 aktywuje limfocyt B.

Wirus wnikając do komórki następuje przekształcenie przez rozłożenie na poszczególne jednostki, na powierzchnię. Komórki limfocytu ThCD4 nawiązuje kontakt z antygenem i jednocześnie aktywuje limfocyt B. aktywny limfocyt B dzieli nowo powstałe komórki, które zaczynają wydzielać przeciwciała.

Osoba chora na HIV.

Limfocyt ThCD4 - który ma wprowadzony genetycznie HIV jest nie zdolny do pobudzenia limfocytu B jest ślepy ( brak odporności ). Dodatkowo u chorych występują nowotwory. Na limfocyt zadziała stres i wtedy materiał genetyczny HIV wyłamuje się z chromozomu.

Przykład I.




Poziom

HIV we

krwi













1 rok 10 lat 20 lat starość


lata






Przykład II

AIDS

Poziom

HIV we Krwi


( Leki nie wyleczają z AIDS, utrzymują

tylko niski poziom choroby ).










Lata





Przykład III AIDS


Przekazanie choroby dziecku przez matkę.

Poziom HIV we

krwi











1 rok 10 lat 20 lat starość

Noworodek może być zakażony przez matkę wirusem HIV.








Przykład IV przeciwciała AIDS



limfocyty







limfocyty



Limfocyty



cytotoksyczne








1 rok 10 lat 20 lat starość

Jest tu wyraźny związek.

Grupa ryzyka :

• homoseksualiści,

• heteroseksualiści ( którzy często zmieniają partnerów ),

• prostytutki,

• biorca krwi,

Najwięcej zakazić się można od :

• narkomanów,

• przez stosunki seksualne,

• nasienie męskie,

• krew.

Niewielkie ilości występują w ślinie, łzach, moczu. Do zakażenia wirusem HIV nie dochodzi przez :

• używanie wspólnych naczyń,

• ubikacji,

• normalnych stosunków międzyludzkich.

Można zarazić się poprzez badania laboratoryjne. Zapobieganie :

• abstynencja,

• stały partner,

• stosowanie prezerwatyw.

Najczęszcze zakażenia występujące u pacjentów HIV :

• pierwotniak ( pneumocistus carini ) w ogóle nie atakuje zdrowych ludzi. U zakażonych wywołuje zapalenia płuc oraz biegunki,

• pierwotniak ( toxoplasma gondi ) dociera do mózgu i powoduje śmierć, atakując układ nerwowy,

• zakażenia grzybicze ( kandida anlitokus ) występują w błonach śluzowych,

• zakażenia bakteryjne

• pałeczki jelitowe,

• paciorkowce ropne,

• zakażenia prątkami.

Wszystkie wymienione mogą występować u chorych jednocześnie. Nowotwory, które rzadko występują u zdrowego człowieka np. skóra mięczak Kaposiego.

Wirusy WZW.











Nazwa wirusa transmisja rok wykrycia kwas śmiertelność uszkodzenie

( przenoszenie ) nukleinowy rok rak




HAV postać jelitowa 1979 RNA 0,6% +

ABV pozajelitowa 1968 DNA 2 - 4% +++

HCV pozajelitowa 1988 RNA 20% ++++

HDV pozajelitowa 1977 RNA 30% ++++

HEV jelitowa 1990 RNA 40%* +++++

HAV - izolowane są w różnych zakątkach świata. Jest wrażliwy na temperaturę, wodę chlorowaną, promieniowanie UV. Szerzy się w drogach pokarmowych ( np.. zakażenie powodować mogą brudne ręce ).

ABV - występuje przy przetaczaniach krwi. Posiada zdolności przyczepu do hepacytów.

Zapobieganie :

Przygotowanie szczepionki genetycznej. Genetycy wycieli gens, który jest odpowiedzialny za antygen HB3Hg. Wprowadzony został przez nich do materiału piekarniczego ( drożdże ). Jest to klasyczny przykład materiału transgenicznego.

HBV - nie jest wrażliwy na gotowanie i wysoką temperaturę.

Epidemiologia - nosiciele tego wirusa są naturalnym rezerwuarem tego wirusa. Inkubacja, pojawienie się tego wirusa wymaga b. długi czas nawet do 6 miesięcy. HBV występuje we t wszystkich wydzielinach i wydalinach chorego. Pierwsze pojawiają się przeciwciała IgM, które utrzymują się krótko w organizmie od kilku dni do kilku miesięcy. Następne przeciwciała to IgG. Szczepić powinni się :

• pracownicy służby zdrowia,

• cukrzycy,

• uczniowie uczelni medycznych,

• osoby dializowane.

HCV - wirus uszkadza wątrobę ( marskość ). Zakażenie ma charakter potransfuzyjny.

HDV - wirus defektywny nie namnaża się sam w organizmie człowieka. Występuje zjawisko koinekcji zakaża wirusami HDV i HBV.

HEV - zakażenie jest łagodne dochodzi przez drogi pokarmowe np. b. woda. Najbardziej narażone są kobiety w ciąży. Występuje w Kuwejcie, Afganistanie.

Zjazd 09.12.2007r.

RÓŻNORODNOŚĆ, WSPÓŁDZIAŁANIE MIĘDZY ORGANIZMAMI.

1. Postacie współżycia

• 
  
  symbioza ( rodzaj współżycia korzystny dla obu partnerów - różnogatunkowy Escherica coli - człowiek, którzy czerpią korzyści )

dostarcza witamin z grupy K,E to organizm dostarcza pokarm Escherice coli

występujący stale w jelicie. Chroni jelita przed

przed zakażeniami chorobotwórczymi i bierze

udział w trawieniu pokarmów. Chroni też przed

grzybami.

• z przyrody : współżycie glonów i jamochłon





dostarcza tlen jamochłonom otrzymuje CO2

• 
  
  ze świata roślin glony - grzyby

dostarczają grzybom węglowodanów sole i wodę mineralną dla glona

• komensalizm dwa równo gatunkowe organizmy współdziałające ze sobą lecz nie dają sobie ani korzyści, ani negatywnych skutków. Mogą korzystać ze wspólnych źródeł pożywienia.



pierwotniak ( Entaneba coli - człowiek )

odżywia się bakteriami z jelit nic nie daje nie szkodzi

nie przynosi szkody ani korzyści.

PASOŻYTNICTWO

Pasożytnictwo - to współżycie różnych organizmów należących do różnych gatunków, w czasie którego pasożyt jednostronnie czerpie korzyści z tego współżycia, które przynoszą szkodę żywicielowi. Żywicielami dla organizmu pasożytów mogą być stałe lub różnocieplne organizmy. Pasożyty zasiedlać mogą bezkręgowce i kręgowce. Wyższego gatunku mogą wystąpić jako :

• larwy - zasiedlając jeden organizm, później drugi i na końcu żywiciela ostatecznego.

• Forma dorosłego osobnika :

• tasiemiec ( świnie - pośredni, ostateczny człowiek ),

• tasiemiec bąlowcowy ( żywiciel pośredni człowiek, ostateczny lis lub pies ).

Istnieją inne też gatunki BRUZDOGŁOWE, który ma dwa typy żywicieli :

• widłonogi,

• ryby

Żywicielem ostatecznym wyżej przedstawionych grup będzie człowiek.

Szkodliwe działanie pasożyta na żywicieli.

Wyróżniamy następujące gatunki :

• mechaniczne ( uszkadzają tkanki, komórki ),

• toksyczne,

• stresogenne,

• korzystające z pokarmów żywych ( np. płyny ustrojowe dla swojego rozwoju ).

Ustrój żywiciela ostatecznego stanowi środowisko I rzędu dla pasożyta. Zachodzą w nim końcowe etapy rozwoju stadiów indywidualnych i realizowane są zasady rozmnażania płciowego.

Pokarm umiejscowienie PASOŻYT ubytki w tkankach toksyny







wyczerpanie i śmierć organizmu żywego stres infekcja

larwy wolnożyjące i ich dalszy rozwój u jednego

lub kilku żywicieli pośrednich

Szkodliwe działanie pasożyta polega na uszkodzeniach błon, powłok skórnych a następnie wprowadzenie toksyny do organizmu żywego np. śliny ( komar ). Innym przykładem może być tasiemiec uzbrojony - przyczepia się haczykami , które posiada do jelita uszkadzając je. Mniej drastycznie uszkadza jelito glista ludzka, której duże ilości mogą doprowadzić do niedrożności jelit i trzeba przeprowadzić operację ( najczęściej występuje u dzieci może znajdować się nawet do 1000 szt. ). Może też wnikać do ran pooperacyjnych i powoduje ropienie i stany zapalne do sepsy włącznie. Larwy glisty mogą atakować wątrobę oraz tkankę płucną powodując wybroczyny i krwawienia.

Działania toksyczne.

Pasożyty wytwarzają metabolity, które zatruwają organizm ( wytwarzanie substancji toksycznych, które to z krewią rozprzestrzeniają się po organizmie ). Te toksyny to najczęściej związki amonowe. Mogą one oddziaływać alergicznie na pacjenta ( wymioty, nudności, wybroczyny na skórze a szczególnie u dzieci ). Substancje toksyczne mogą powodować zwyrodnienie narządów. Czasami banalne pogryzienie skóry może zakończyć się sepsą ( szczególnie u dzieci ).

Działalność stresogenna.

Stres po inwazji następuje równo u ludzi jak i zwierząt. U małych dzieci są następujące czynniki :

• zaburzenie snu,

• zgrzytanie zębami.

Szkodliwa działalność sumuje się i prowadzi do zaburzenia odporności. Zwiększają podatność żywiciela na inne zakażenia.

Wrota i źródła inwazji.

Wrota inwazji :

• pokarmowa ( alimentarna ),

• oddechowa,

• moczowo - płciowe,

• przez skórę !

• przez błony śluzowe,

• łożysko,

• bezpośredni kontakt.

Choroba inwazyjna - szkodliwe oddziaływanie pasożyta na organizm żywiciela w zależności od wieku, kondycji i odporności żywiciela oraz gatunku pasożyta. Przebiega gwałtownie, gdy pasożyt jest silnie patogenny.

Źródła inwazji - zwierzęta lub człowiek. Zagrożone pasożytem pokarm, gleba ,woda, fekalia. Nosiciele pasożytów ( gatunki rezerwuarowe oraz różne gatunki bezkręgowców jako

wektory ) np. owady.

Zakażenia pasożytem dzielimy na :

• czynne - pasożyty czynne poruszają się licznie na zewnątrz np. pluskwa, wesz, pchła, kleszcz,

• bierne - zakażenie alimentarne ( peros ) - cysty pierwotniaka. Zakażenie przez skórę za pośrednictwem stawonogów, które mogą doprowadzić nawet do śpiączki.

Epidemiologiczne - łańcuch epidemiologiczny składa się z trzech pojęć ;

• źródło zakażenia,

• źródło infekcji ( woda, gleba, człowiek, odchody ludzkie ),

• drogi szerzenia to inaczej przenoszenie pasożyta ze źródła zakażenia do dróg inwazji ( kleszcz, mucha, komar, brudne ręce ).

Wrota inwazji - miejsce wtargnięcia pasożyta do organizmu wyższego. Dzielimy je na :

• inwazje bierną - wtedy gdy pasożyt ma dodrze rozwinięte organelle np. mucha ( skrzydła ), pluskwy, komary, pajęczaki, kleszcze,

• inwazja czynna - występuje w ustach, na skórze, drogach wewnętrznych.

Przedstawiciele stawonogów przenosicieli patogenów i chorób transmisyjnych :

• mucha tse - tse,

• meszki,

• komar widliszek, pchła szczurza,

• wesz ludzka,

• komar pospolity.

Stawonogi to najliczniejsza grupa zwierząt na świecie. Liczba gatunków stawonogów jest obecnie oceniana na kilka milionów ( najliczniejsza to owady aż 70% ).

Ciało stawonogów składa się przynajmniej z trzech części :

• głowa,

• tułów,

• odbyt.

U roztoczy nie ma podziału segmentów. U niektórych stawonogów jama gębowa zastępuje chipostom. Umożliwia on przebicie skóry i przyczepienie się do ciała. W chipostomie występują zęby, które utrudniają oderwanie się od skóry ( np. kleszcze ), układ krążenia mają otwarty. U prostszych stawonogów w jamie osierdziowej znajduje się naczynie tętnicze a u bardziej skomplikowanych serce z komorą. Są rozdzielnopłciowe, występuje zjawisko przeobrażenia ( np. larwy - postać dorosła ). Poczwarki larwy różnią się znacznie od form dojrzałych wówczas mamy do czynienie z przeobrażeniem zupełnym. Do stawonogów zaliczamy :

• skorupiaki ,

• pajęczaki,

• owady,

• żmije.

STAWONOGI JAKO CZYNNIKI CHORÓB PASOŻYTNICZYCH I ZAKAŹNYCH.

Szkodliwe medyczne działanie stawonogów można rozpatrzyć w trzech aspektach :

• stawonogi jako bezpośredni przyczyny zachorowań.

• Świerzb, zależnie wtórne gronkowce, wydzieliny świerzbowca. Świerzb występuje w Polsce, Rosji, Indonezji, Brazylii i leczyć go można szeregiem leków i preparatów.

• Wesz ( pediculus humenus ) - wywołuje wszawicę. Podczas pobierania krwi ślina jej może być wprowadzana do niej. Wesz odzieżowa składa jaja w bieliźnie, co jest efektem silnego podrażnienia skóry. Przez dzieci może być takie uczulenie czy podrażnienie rozdrapywane i powstają zakażenia. Może być efektem alergii i również może wywoływać chorobę transmisyjną.

• Kleszcz pospolity - występuje przeważnie w lasach, na łąkach, w okolicy Ślęży we Wrocławiu. Może powodować powstawanie bezpośredniej przyczyny choroby, wprowadzając toksyny, ślina kleszcza np. daje paraliż przejściowy. Kleszcze przenoszą jeszcze inne drobnoustroje i powstaje choroba transmisyjna, która przenoszona jest przez pasożyty. Pasożyty krwiopijne to np. kleszcz, wesz, mogą być żywicielami form rozwojowego pasożyta.

Występowanie choroby transmisyjnej - to choroba zakażeniowa wywołana przez bakterie, wirusy, grzyby, przenoszone przez stawonogi krwiopijne.

ŁAŃCUCH EPIDEMIOLOGICZNY





PATOGENY DAWCA WEKTOR BIORCA


wirus zakażony kleszcz zakażony człowiek

człowiek lub inny lub zwierzę kręgowe


bakterie lub roztocz

zwierze albo owad

pierwotne grzyby






TRANSMISYJNE CHOROBY WIRUSOWE W EUROPIE



CHOROBA CZYNNIK PRZENOSICIEL REZERWUAR WYSTĘPOWANIE





ETIOLOGICZNY

kleszczowe flaviviride kleszcz gryzonie, owady, Europa i Polska !


zapal. mózgu ptaki, kleszcze

gorączka Nilu flaviviride komar ptaki Czechy, Słowacja,


Węgry, Egipt

zakażenie togaviride komar ptaki Słowacja

wirusem

sinris


zapalenie reoviride







CHOROBYBAKTERYJNE PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZE










CHOROBA CZYNNIK PRZENOSICIEL REZERWUAR WYSTĘPOWANIE


ETIOLOGICZNY

Dur wysyp - Riketsia wesz ludzka człowiek ! kosmopolistyczny

- kowy odzieżowa

epidemiczny


Gorączka Riketsia kleszcz gryzonie Europa zachodnia

Słowacka owadożerne i środkowa




Tularemia Francisella kleszcz i inne ssaki, ptaki, gady Półkula północna

Tularensis roztocze i owady Polska




Dur powrotny Borelia wesz ludzka człowiek Europa

odzieżowa




Bolerioza z Borelia kleszcz ssaki i kleszcze Polska okolice


LYME Ślęży Wrocław

RUDOLF WEIGEL - 1883 - 1957r. biolog, prof. - twórca szczepionki roznoszonej przez wszy ( tyfus plamisty ). Pochodził z rodziny niemieckiej. A w czasie wojny uważał się za Polaka.

DUR PLAMISTY - to choroba nędzy, głodu i biedy, roznoszona przez wszy. Bakterie nie rozmnażają się na podłożu in vitro. Szczepionkę wyprodukowano z jelit wszów.






CHOROBY TRANSMISYJNE ROZNOSZONE PRZEZ PASOŻYTY








CHOROBA CZYNNIK PRZENOSICIELE REZERWUAR WYSTĘPOWANIE

ETIOLOGICZNY




Leiszmanioza Leiszmania ćmy z rodziny człowiek Wybrzeże i morza

choroba tropica phlebotomis śródmorskie

błon śluzowych

setki, tysiące

ludzi choruje

i umiera




Zimnica Plazmodium vivas komary z rodzaju człowiek kosmolistyczne

Anopheles




Tasiemczyce pchły pies i człowiek kosmolistyczne


Psie Polska







CHOROBY PRZENOSZONE MECHANICZNIE PRZEZ STWAONOGI







CHOROBA CZYNNIK PRZENOSICIELE REZERWUAR WYSTĘPOWANIE

ETIOLOGICZNY




Dur brzuszny salmonella muchy człowiek Afryka, Azja, Afryka

(w Polsce ( typhi ) Południowa

opanowany)




Salmonelloza salmonella muchy, brudne ręce, człowiek kosmolistyczne

owady zwierzęta domowe

i dzikie




Czerwonka Shigella muchy i inne owady człowiek kosmolistyczne

Bakteryjna




Wąglik Bacilla kosmolistyczne

broń biologiczna




Glista Ascaris muchy człowiek kosmolistyczne




Zjazd 05.01.2008r.

BAKTERIE.

Bakteria - może prowadzić do powstania odległych ognisk zakażenia, jeśli nie jest leczona może doprowadzić do wstrząsu septycznego




Bakterie należą do prokaryota. Należą do najmniejszych organizmów. Z jednej komórki powstają następne dwie potomne. Typowe klonowanie co 15 min. Charakterystyczną cechą jest, że nie posiadają jądra. Mają krótkie DNA.

Wszystkie bakterie mają stosunkowo prostą budowę komórkową. Ważnym składnikiem komórki bakteryjnej jest ściana komórkowa. Podział bakterii za pomocą Grama - fuksyna zasadowa i fiolet zasadniczy. Gram wynalazł metodę badania poprzez barwienie na czerwono czy fioletowo. Nazwano ją metoda Grama. Opierając się na różnicach w strukturze ścian bakterie można podzielić na dwie grupy: Gram - dodatnie i Gram - ujemne. Gram-dodatnie mają ścianę komórkową składającą się z grubej warstwy mureiny. Gram-ujemne ścianę mają cieńszą, ale występuje u nich podwójna błona komórkowa.

Dodatkowymi elementami, w które mogą być zaopatrzone powłoki komórek bakteryjnych, są rzęski i fimbrie, które umożliwiają ruch, przyleganie do innych komórek bakteryjnych i koniugację. Niektóre bakterie potrafią tworzyć struktury przetrwalnikowe zwane endosporami, które pozwalają przetrwać niekorzystne warunki.

Komórki są zbudowane z:

- cytoplazmy, która jest substancją koloidalną, wypełniającą wnętrze komórki,

• nukleoidu, który jest obszarem cytoplazmy, w którym znajduje się nić DNA,

• otoczki, która jest ścianą o funkcji szkieletowej, na niej są zawieszone rzęski

• ściany komórkowej, która pełni funkcję ochronną, w jej skład wchodzi mureina,

• błony komórkowej, która jest strukturą oddzielającą wnętrze komórki od świata zewnętrznego,

• rybosomu, który jest organellum służącym do produkcji białek,

• rzęsek, które są wypustkami pełniącymi funkcję ruchową,

• wici, która jest organellem ruchu.

Ułożenie bakterii między sobą - jest ważną cechą w mikrobiologii.

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA KSZTAŁT:
    ziarniaki - kuliste (Coccus - Streptococcus, Staphylococcus)
    pałeczki - wydłużone
    krętki - spiralne
    promieniowce - nitkowato rozgałęzione
    przecinkowce - przypominające przecinki
    maczugowce - przypominające maczugi
    śrubowce - mają kształt falisty i są podobne do węży
    PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB GRUPOWANIA SIĘ:
    dwoinki - występują parami
    czworaczki - występują czwórkami
    sześcianki - występują szóstkami (w dwu rzędach po trzy)
    paciorkowce - tworzą łańcuszki
    gronkowce - nieregularne skupienia na kształt kiści winogron.

Bakterie rozmnażają się przez podział komórki, poprzedzony replikacją genoforu.

CHOROBOTWÓRCZOŚĆ BAKTERII:

1. Cechy morfolologiczne:

1. otoczka bakteryjna chroni bakterie przed zgubnym wpływem środowiska. Otoczka K1 występuje w zakażeniach jelitowych Escherichia coli;

2. rzęska( organ ruchu, mogą przemieszczać się i kolonizować kolejne etapy

3. wyrostki białkowe (fibrie) kolonizują określoną tkankę (przyczepia się).

Adhezyny - przyleganie komórek, bakteria zakotwicza się na organizmie wyższym i dochodzi do kolonizacji np. drogi moczowe, jest to I etap zakażenia.

Laseczki (Bacillus) mają przetrwalnik, który ułatwia przetrwać niesprzyjające warunki. Jest to fragment cytoplazmy otoczony grubym płaszczem - wąglik. Są niewrażliwe na gotowanie. W tych przetrwalnikach procesy przechodzą bardzo wolno, mogą być używane jako broń bakteriologiczna. Przetrwalniki decydują o chorobotwórczości

2. Produkcja toksyn - 2 rodzaje toksyn:

• egzotoksyny - metabolity komórkowe wydalane przez żywą komórkę na zewnątrz. Jedne z najsilniejszych toksyn zatruwające człowieka. Cechy charakterystyczne - silny antygen, można przeprowadzić w anatoksynę. Białka. Anatoksyna tężca.

• endotoksyny - toksyny ściśle związane ze ścianą komórkową. Wnikają do organizmu po rozbiciu komórki np. przez antybiotyk. Endotoksyny są lipopolisacharydami. Endotoksyna chroni bakterie przed różnymi mechanizmami odpornościowymi np. fagocytozą. Jest chorobotwórcza. Ma kształt jeża. Jest słabym antygenem. Nie da się przeprowadzić w anatoksynę.

3. Enzymy chorobotwórcze

Hemolizyna - jest to związek wytwarzany przez gronkowce, paciorkowce. DNAZA. Działają toksycznie na limfocyty.

Koagulaza - produkowana przez gronkowce. Dodatnie szczepy są chorobotwórcze.

4. Oporność na antybiotyki

W bakterii poza chromosomem jest dziedziczenie chromosomalne. S, to plazmidy. W plazmidach zlokalizowane są geny odpowiedzialne za oporność antybiotyku. Plazmidy są lecz nie wiadomo skąd się biorą.

Mechanizmy: na plazmidach, tych dodatkowych elementach dziedziczonych są geny odpowiedzialne za rozkładanie antybiotyku. β - laktamy. Plazmidy przenoszą się w obrębie jednego szczepu lub inne w procesie koniugacji.

Struktura genowa. Każda bakteria to mozaika antygenowa. Soma - antygen. Struktura tej komórki jest różnorodna u każdej bakterii np. lipopolisacharyd(EPS). Antygen otoczkowy chroni bakterie przed mechanizmami chorobotwórczymi. Jest w stanie wyprodukować ok. 1 mld antygenów.

WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

Świat bakterii można podzielić na dwie grupy:

1. prototrofy - takie, które nie mają żadnych wymogów, np. pałeczka ropy błękitnej,

2. auksotrofy - mają duże wymagania, np. paciorkowce.

Wpływ tlenu na rozwój bakterii. Dzielimy bakterie na tlenowe i beztlenowe:

1. tlenowe - gruźlica,

2. beztlenowe - tlen jest dla nich śmiertelny, laseczki beztlenowe,

3. Escherichia coli - rozwija się w środowisku tlenowym i beztlenowym.

Temperatury, w których rozwijają się bakterie, np.:

• mezofile rozwijają się w temp. 36- 37^oC

• termofile rozwijają się w temp. 89-90^oC.

Naturalna flora bakteryjna dla bakterii, np. w jelicie jest mnóstwo bakterii. Stwierdzono również, że w jamie ustnej jest więcej bakterii niż w odbycie. Do pierwszej grupy - jelitowej możemy zaliczyć Escherichia coli. W przewodzie pokarmowym występują jeszcze Pseudomonas.

MATERIAŁ DO BADAŃ

Pobierać bezpośrednio do podłoża transportowego.

Zakażenie opon mózgowo - rdzeniowych - pobiera się płyn przez nakłucie lędźwiowe.

Materiał z krwi daje się do pożywki hemomedium, aby nie było skrzepu. Nie wolno pobierać krwi z wenflonu. Na hodowlę tlenową i beztlenową około 15 ml, dzieci 4-5 ml krwi.

BACTEC - szybkie oznaczanie obecności CO2. W tym systemie stosuje się radioaktywny węgiel.

BACTEC 660 - promieniowanie podczerwone. Oglądanie pod mikroskopem.

Jak pobieramy materiał:

1. Układ oddechowy: wymazy jałową wilgotną wymazówką ze ściany gardła, na czczo przed śniadaniem, usta wypłukane.

2. Plwocina: z głębokiego odkrztuszenia, przepłukać usta wodą.

3. Układ moczowy: mocz ze środkowego strumienia; badanie jakościowe - powyżej 3 źle pobrane; badanie ilościowe moczu- krótki czas przesłania.

U osób cewnikowanych

4. Zakażenia dróg rodnych: wymazy pobiera się z cewki, z pochwy.

Zjazd 19.01.2008r.

SEPSA.

SEPSA, czyli posocznica, jest zespołem objawów chorobowych wywołanych przez obecność bakterii lub ich toksyn, wirusów lub grzybów we krwi, w tkankach w warunkach osłabienia zdolności obronnych (organizmu) ustroju.

Sepsa :

• szpitalna

• nie szpitalna.

Sepsa szpitalna

* pojawia się szereg szczepów opornych na antybiotyki, np. wirus Staphylococcus na metycylinę).





MRSA





Szczepy MRSA - są oporne na szereg antybiotyków - penicylina, cefalosporyny, karbapeny.

Szczepy MRSA - makrolidy, aminoglikozydy.

Gronkowce to jedna z najgroźniejszych bakterii.

Szczepy MRSA posiadają geny, które są odpowiedzialne za modyfikowanie antybiotyku (penicylina).

* pobyt w szpitalu - na oddziałach gdzie stosuje się techniki inwazyjne (biopsja, żywienie pozajelitowe, cewnikowanie, wenflon), czyli zakażenie łożyska naczyniowego, związane z terapią dożylną. To najczęstsza przyczyna zakażeń szpitalnych( wywołują sepsę).

Również inne zakażenia wywołują pałeczki jelitowe - Escherichia coli, Klebsiella)

Przyczyną sepsy mogą być również grzyby - Candida albicans.

* kolejną przyczyna sepsy jest spadek odporności u pacjentów przebywających w szpitalu. Obniżoną odporność mają biorcy organów, pacjenci z AIDS, chorzy z nowotworami, osoby dializowane.

* pacjenci z chorobami wyniszczającymi (cukrzyca, alkoholizm).

CZYNNIKI ETIOLOGICZNE WYWOŁUJĄCE SEPSĘ

Można je podzielić na dwie grupy:

I grupa - pałeczki jelitowe

1. Haemophilus influenzae - pałeczka grypy występuje w gardle zdrowych ludzi, ale po przebyciu grypy kiedy występuje odporność indywidualna, czyli spadek odporności. Haemofilus influenzae po dostaniu się do krwi daje poważne zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie płuc, ucha środkowego, zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych u dzieci - zakażenie tą pałeczka przebiega gwałtownie z dużą śmiertelnością. Może rozwiązać się gwałtownie od pełnego zdrowia do śmierci - nikt nie jest w stanie nic zrobić.

2. Proteus mirabilis - pałeczka jelitowa często daje zakażenie dróg moczowych - u kobiet ok. 30 %, za pomocą rzęsek wędruje do pęcherza moczowego, to może być przyczyną sepsy, coraz częściej odporny na antybiotyki.

3. Serratia marcenus - żyje w glebie, w wodzie, jest przyczyną zapalenia płuc, układu oddechowego.

4. Enterobacter cloaxe - występuje w glebie, ściekach, wodzie - łatwo wprowadzić na oddział przez buty, występuje na skórze, jest bardzo niebezpieczny dla osób z obniżoną odpornością.

5. Escherichia coli - występuje w przewodzie pokarmowym- dobre, ale są szczepy chorobotwórcze wywołujące biegunki. Można to zaleczyć, ale nie wyleczyć. Może być groźne w zapaleniu pęcherza, zapaleniu dróg moczowych.

6. Pseudomonas aeruginosa.

Cechy szczepów dających często sepsę:

• odporność na antybiotyki,

• odporność na środki dezynfekcyjne - wręcz może się na nich namnożyć

• praktycznie nie ma wymagań odżywczych (wystarczy mu tylko kropla wody),

• występuje często w glebie, wodzie, kwiatach,

• zmienność antygenowa - bakteria zmienia antygeny,

• zjawisko mimikry - jak kameleon- bakteria wytwarza takie antygeny, które są zbliżone do antygenów na naszej komórce i organizm uznaje ją za naszą komórkę (czyli nie rozróżnia jej).

7. Klebsiella (pałeczka zapalenia płuc) - bardzo niebezpieczna dla małych dzieci,

noworodków - znajduje się w wodzie, rurach kanalizacyjnych.

Bardzo zjadliwa - sepsę wywołują w kilka godzin - od pełnego zdrowia aż do śmierci.

II grupa - ziarniaki kuliste

1. Nosicielstwo gronkowca złocistego ( bardzo odporny na antybiotyki ).

2. Streptococus pneumonice - paciorkowiec zapalenia płuc może też występować w gardle. Może być przyczyną sepsy pozaszpitalnejnp. Picie z jednej butelki czy kubka.

3. Candida albicans - grzyby np. drożdżak białawy. Może występować na błonach śluzowych, górnych drogach oddechowych u dzieci wywołuje pleśniawki, które to mogą być też przyczyną sepsy. W szczególności atakuje chorych na AIDS.

CO WPŁYWA NA PRZEBIEG SEPSY ?

1. Wtargnięcie bakterii do krwioobiegu i zaburzenie całkowicie systemu odpornościowego.

2. Istnienie chorób współistniejących np. cukrzyca, AIDS, grypy.

3. Niewydolność narządowa np. nerek, wątroby, serca.

4. Immunosupresja przy i po przeszczepach.

5. Niedożywienie u dzieci.

6. Choroby nowotworowe.

7. Różne rodzaje drobnoustrojów.

8. Miejsce zakażenia.

OBJAWY :

Skutki działania sepsy:

• wybroczyny krwawe na skórze dłoni, kończyn dolnych a w końcowym efekcie chory skrwawia się do wewnątrz.

ZAPOBIEGANIE PRZED ZACHOROWANIEM NA SEPSĘ:

1. Neisena memngitios typ C - chroni dzieci przed sepsą pozaszpitalną oraz zapaleniem opon mózgowo - rdzeniowym ( szczepionka ).

2. Neisenia Vacl ( szczepionka ).

3. Prewenil szczepionka przeciwko paciorkowcom ropnym.

PODSTAWOWĄ RZECZĄ JEST PODSTAWOWA HIGIENA!!!.

• żelazna konsekwencja to mycie dokładne pomieszczeń, naczyń, sprzętu,

• stała dezynfekcja pomieszczeń,

• stała kontrola procesu sterylizacji,

• stała kontrola osób odpowiedzialnych za utrzymanie czystości,

• rygorystyczne przestrzeganie higieny w szkołach, przedszkolach, jednostkach wojskowych,

• stosowanie rękawic ochronnych ponieważ personel medyczny średni tj. ok. 40% ma przygotowane ręce do pracy ( dokładnie umyte i odkażone ).

LECZENIE:

Leczenie antybiotykami powinno być natychmiastowe - decydują godziny.

Przed podaniem antybiotyku pobiera się krew na posiew i wysyła do laboratorium.

Meningomenium - pożywkę można trzymać w lodówce, ale przed posianiem pożywka musi być ogrzana do 36-37^o - bo w zimnie te bakterie giną, podczas transportu również musi być utrzymana ta temperatura. W 50% nic się nie wykrywa - przyczyna nieokreślona- czy niewłąściwy transport, czy też inna przyczyna.

Wstępne leczenie posocznicy

Leki stosowane, gdy dane kliniczno - mikrobiologiczne nie wskazują na rodzaj drobnoustroju:

• układ moczowo płciowy - cefalosporyna + gentamycyna

• cewniki dożylne - flukloksacyna + gentamycyna

metoda dyfuzyjno - krążkowe - określa wrażliwość mikroorganizmów na antybiotyk

leczenie sepsy zawsze powinno być prowadzone w OIOM - wspomaganie oddechu, dializa, pełen monitoring.

CHOROBY PRIONOWE

I. Cechy charakterystyczne dla chorób prionowych :

• są zawsze śmiertelne,

• dotyczą zawsze mózgu ( tam pojawia się uszkodzenie w postaci dziur- enceloptholie gąbczaste ( przypominają gąbkę )),

• występują rzadko 1 x 10 do 6, oraz 1 x 10 do 8,

• przebiegają w ciekawy sposób od wtargnięcia czynnika etiologicznego często mija kilka lat do pojawienia się pierwszych objawów wówczas w ciągu kilku miesięcy następuje śmierć,

• są to choroby genetyczne jak i zakaźne.

PODZIAŁ PRZEZ PROF. KULCZYCKIEGO ( otrzymał on za to nagrodę Nobla ):

I. Choroba KURU - występuje na Wyspach Nowej Gwinei

( ale też rzadko w szczepach Fore ).

Objawy : drżenie kończyn, później chory traci możliwość poruszania się, następnie może tylko siedzieć a w końcowej fazie tylko leży ( zaburzenia motoryki ).

Przyczyny : ludzie ( kanibale ) zjadali mózgi swoich ofiar. Prof. zrobił doświadczenie pobierając od zmarłych próbki mózgu i zaszczepiał go u małp.

II. Choroba Creutzfelda Jacoba - CJD- skrót.

1. Pierwsza postać to sCJD - mała występowalność 1 : 1000.000 nie przenosi się z człowieka na człowieka.

Objawy : otępienie, ruchy mimowolne, niezborność ruchowa, ślepota.

2. Postać genetyczna ( rodzinna postać ) rCJD to choroba dziedziczna.

a). Śmiertelna postać dziedziczna występuje senność nawet 2-3 tygodni a w końcowej fazie śmierć.

b). Postać Gedsman, Streisler, Schenker - zespół GSS i jest to postać bardzo rzadka 1 x 10 do 8, charakterystyczną rzeczą jest to że występuje głuchota i ślepota.

3. Postać Jatrogenna jCJD przy niezamierzonym udziale lekarza, pielęgniarki i ratownika np. po przeszczepie rogówki dochodzi do zakażenia :

• gdy są źle wysterylizowane narzędzia,

• leczeniem hormonem wzrostu,

• wariant choroby vCJD.

W tkance zmienionej chorobowo występuje białko chorobotwórcze. Dr Prussiner wystosował nowe metody, że w tym białku nie ma żadnych kwasów nukleinowych ani DNA i RNA. Wykazał że u każdego z nas w chromosomie występuje białko komórkowe i bierze udział w procesach nauczania się i snu.

Białko chorobowe - jest niewrażliwe na enzym białka komórkowego jest wrażliwe na tepsynę.

ZAKAŻENIA PRIONAMI :

1. gdy spożywamy surowe mięso,

2. poprzez matkę podczas porodu,

3. kontakt z dużą ilością krwi,

4. poprzez zabiegi chirurgiczne,

5. inhalacje.

Gen odpowiedzialny za produkcję postaci prionów - występowanie :

1. w tkance nowotworowej,

2. śledzionie,

3. sercu,

4. płucach np. gruźlica,

5. jelitach,

6. rogówce.

Choroba Scropie ( swędzenie ) wydzieranie wełny przez owcę.

Choroba szalonych krów może być w paszach dla zwierząt wystarczy zmielenie kości chorego zwierzęcia. Objawy : traci zdolność do podnoszenia się, strachliwość.

OWCE - KROWA → vCJD

oporny

Staphylococcus aureus

metycylina

---