Wójcik Barbara M2Re, grupa II
Górka Beata
Budzyńska Patrycja
Janur Karolina
Elżbieta Prus
Joanna Miazga
Regina Mosz
Temat: Praca socjalna w praktyce
Współczesne koncepcje i teorie pracy socjalnej
Pomoc społeczna - cele, zadania, zakres działania
Wielość ról zawodowych pracowników socjalnych
Kwalifikacje i kompetencje niezbędne w zawodzie pracownika socjalnego
Specyfika kontaktu z klientem pomocy społecznej
Załączniki
Współczesne koncepcje i teorie pracy socjalnej
Współczesne teorie pracy socjalnej
Aby lepiej zrozumieć, na czym polega praca socjalna, należy się zapoznać z poszczególnymi teoriami związanymi z pracą socjalną. Pracownicy socjalni opierają swoją pracę na teoriach, wykorzystując je w kontaktach z klientem.
Wykorzystywanie teorii w praktyce, jest trudne zwłaszcza dla początkujących pracowników socjalnych. Również natura samej teorii pracy socjalnej powoduje, pewne kontrowersje dotyczące obiektywizmu i trafności teorii. Głównym zarzutem, który jej dotyczy to, że opiera się na ludzkich doświadczeniach, zachowań i myśli gdzie nie zawsze są takie same, uwarunkowane czasem, miejscem, kulturą. Dlatego teoria się ciągle zmienia i nie można powiedzieć, że jest ona doskonała.
Na szczęście istnieje parę teorii w pracy socjalnej, które większość uznawane są przez psychologów i socjologów. A są nimi teoria społecznego uczenia się, teoria postrzegania, teoria wymiany społecznej, oraz teoria osobistego rozwoju Rogersa.
Teoria społecznego uczenia się
Teoria społecznego uczenia się dotyczy, w jaki sposób dzieci i dorośli uczą się wzorców zachowań pod wpływem interakcji społecznych lub radzeniu sobie ze swym środowiskiem. Istnieje kilka procesów, które mają wpływ na nasze zachowanie, czy wzorce myślenia, a są nimi:
Naśladowanie osób, zwłaszcza tych, które są dla nas ważne
Nagradzanie, czyli otrzymywanie nagrody za konkretne zachowanie
Wynik zjawisk poznawczych, polega on na aktywnym rozmyślaniu nad pojęciami i sytuacjami oraz zgodne z tymi przemyśleniami zachowania
Odniesienie do pracy socjalnej:
Korzystanie pracownika socjalnego z tej teorii jest bardzo istotne w jego pracy. Pracownik nie skupia całej swojej uwagi na patologicznych zagadnieniach, lecz stara się uwypuklać mocne strony i możliwości jednostki. Ten sposób postępowania powoduje nabrania pewności siebie przez klienta, jak i pomoc mu udzielona będzie lepiej wykorzystana.
Teoria społecznego uczenia się według behawiorystów
Trochę inaczej teorię społecznego uczenia się spostrzegają behawioryści, dla których sposób przyswajania wiedzy jest równie istotny, lecz większy nacisk kładzie na rolę jednostki i systemów, w obrębie, których funkcjonuje. Mischel twierdzi, że ludzie pozostają pod silnym wpływem zebranych doświadczeń związanych z wychowaniem, lecz mogą się im buntować.
Teoria społecznego uczenia się bazuje na trzech teoriach:
Uczenie się przez wzmocnienie i sprzężenie zwrotne
Osoby zajmujące się dziećmi wykorzystują świadomie lub nie świadome zasady wzmacniania, są nimi:
Pozytywne wzmocnienie lub sprzężenie zwrotne, jest to sytuacja, którego wynikiem jest wzrost prawdopodobieństwa wystąpienia poprzedzającego je zachowanie np. pochwała
Negatywne wzmocnienie lub sprzężenie zwrotne, jest to takie wydarzenie, którego brak postrzegany jest, jako nagroda
Kara, natomiast jest wydarzeniem, którego skutkiem jest zmniejszenie się prawdopodobieństwa wystąpienia poprzedzającego je zachowanie np. krytykowanie
Uczenie się przez naśladownictwo i modelowanie
Uczenie się to proces polegający na serii sprzężeń zwrotnych, których doświadczamy, jak i sposobem naśladowania innych. Małe dzieci uczą się od swoich rodziców mowy, postaw, ról. Modelowanie nie zawsze może mieć zabarwienie pozytywne. Młodzież często czerpie swoje wzorce z grupy rówieśniczej, która przejawia antyspołeczny charakter.
Uczenie się za sprawą procesów poznawczych
Każdy człowiek jest jednostką niepowtarzalną, dlatego jego sposób myślenia jest również niepowtarzalny. Otrzymanie nagrody nie zawsze oznacza to samo dla każdej osoby, jego wartości i prześwięcające aspiracje mają wpływ na nasze widzenie pewnych rzeczy.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Ten sposób traktowania teorii społecznego uczenia się, może pomóc pracownikowi socjalnemu na leprze zrozumienie pewnych prawidłowości. Ujęcie behawioralne wymaga, aby precyzyjnie oceniać sytuacje, interwencje oraz jej skuteczność. Istnieje kilka zasad postępowania np. Ciągłe karanie dziecka może przynieść odwrotny skutek od zamierzonego. Równie ważne jest, aby cele, które sobie stawiamy były ustalane z klientem, co pomoże do realizacji zadań, które sobie stawiamy.
Teoria postrzegania
Teoria postrzegania dotyczy naszych spostrzeżeń wobec drugiej osoby. Pierwsze wrażenie, jakie robi człowiek na nas jest bardzo ważne, ale nie zawsze prawdziwe. Często przesądy i stereotypy powodują, że oceniamy jakąś osobę negatywnie, np. osoby niepełnosprawne, Cygany. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, że nasza ocena jest błędna i być gotowym do zmiany zdania o kimś. Negatywne nastawienie do kogoś, może spowodować udzielenie pomocy rutynowej, zamiast dostosować nasze działanie do potrzeb jednostki. Badania dowodzą, że bardziej lubimy osoby o podobnym systemie wartości, postawie do swoich, dlatego nie powinno się skreślić osobę o innych poglądach czy wartościach.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Pracownik socjalny, który dokonuje negatywnej oceny klienta na podstawie stereotypu, wyglądu, czy czytania raportów popełnia straszliwy błąd. Analizując akta należy pamiętać, że pisał je inny pracownik, który mógł spisać swoje opinie o kliencie a nie fakty, dlatego należy odpowiednio je od siebie oddzielić i dokonać właściwej analizy. Pracownik socjalny powinien zachować równowagę między wizerunkiem człowieka, który popełnił pewne wykroczenia, a przyjmowanie naiwnego obrazu ludzi, którzy naiwni nie są. Również powinien być gotowy na zmianę opinie z chwilą uzyskania nowych danych. W pracy z ludźmi bardzo ważna jest empatia, która umożliwia pracownikowi wczucie się w sytuację klienta i jego lepsze zrozumienie.
Teoria wymiany społecznej
Teoria wymiany społecznej mówi o naturze interakcji międzyludzkich, czyli każde zachowanie społeczne jest postrzegane, jako wymianę dóbr międzyludzkich w kontekście społecznym. Wszystkie nasze zachowania społeczne są kalkulowane pod względem naszych zysków i strat. Według tej teorii jednostka, jeśli nie osiąga, chociaż minimalnej korzyści z swojego zachowania w przyszłości nie będzie chętne, aby je powtórzyć.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Teoria wymiany społecznej umożliwia lepsze zrozumienie przyczyn różnych, często nam niezrozumianych zachowań. Kalkulacja zysków i strat jest sprawą indywidualną i często nie ma charakteru materialnego, lecz wartości, lojalności, przekonań religijnych, lękiem przed upokorzeniem itp. Klient przychodząc do ośrodka pomocy społecznej, wcześniej dokonuje kalkulacji zysków i strat. Dobrze jest, jeśli osoba przychodzi by uzyskać właściwą pomoc, natomiast, jeśli chce korzystać z ośrodka pomocy społecznej traktuje się, jako piętno, czyli koszt dla pracownika.
Teoria osobistego rozwoju Rogersa
Rogers zajmował się naturą Ja, oraz poszukiwaniem warunków i okoliczności, które umożliwiają człowiekowi dążenie do dojrzałości i rozwoju. Interesowało go, jakie warunki musza być spełnione, aby rozpoczął się proces wzrostu osobistego i rozwoju. Rogers uważał, że aby wspomóc ten potencjał należy klienta obdarzyć bezwarunkowym szacunkiem. Twierdził, że jest to forma uzdrawiająca. Terapia tego typu była całkowicie skoncentrowana na kliencie.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Praca socjalna oparta o teorię osobistego rozwoju Rogersa powinna polegać na obdarzeniu klienta odpowiednim szacunkiem. Ludzie cierpiący koncentrują swoją uwagę wyłącznie na siebie, nie zauważając potrzeb innych. Dlatego obdarzenie kogoś szacunkiem w pracy socjalnej jest bardzo ważna, nawet, jeśli mamy klientowi przekazać nieprzyjemne wiadomości. Teoria ta również kładzie nacisk, aby zapewnić klientom, zwłaszcza dzieciom zaspokojenie podstawowych potrzeb, zwłaszcza bezpieczeństwa. Nie zaspokojenie podstawowych potrzeb powoduje złą komunikacją między klientem a pracownikiem socjalnym. Pracownik socjalny traktowany jest często, jako zagrożenie wynikające z roli pełnionej i posiadanej władzy. Dlatego powinien on dążyć do zredukowania poczucia zagrożenia, aby lepiej porozumieć się z klientem.
Współczesne koncepcje pracy socjalnej
Każdy człowiek od urodzenia posiada w sobie pewne zasoby indywidualne, które odróżniają go od innych osób. Z jednej strony każdy z nas jest niepowtarzalna indywidualnością, a z drugiej nie może egzystować bez innych ludzi, ponieważ jest jednostką społeczną. Psycholodzy na całym świecie prowadzą badania dotyczące natury człowieka i jego egzystencji z innymi ludźmi. Prowadząc jednak badania nad człowiekiem, naukowcy muszą brać pod uwagę osobę w holistycznym ujęciu. Muszą uwzględniać jego czynniki biologiczne, psychiczne, doświadczenie, zdolności itd. Żeby szerzej wyjaśnić tą złożoność trzeba wyjaśnić koncepcje człowieka tzw. modele człowieka, które pozwolą na lepsze zrozumienie tego holistycznego ujęcia.
Koncepcje człowieka:
Koncepcja biologiczna
Koncepcja biologiczna zakłada, że człowiek dziedziczy cechy w genach. Cechy te maja wpływ na jego rozwój i maja znaczenie w występowaniu różnych chorób i zachowań człowieka. Takie cechy jak inteligencja, towarzyskość itp., to według naukowców 50 % wpływu ludzkich genów.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Pracownicy socjalni powinni orientować się w procesach biologicznych człowieka i mieć rozeznanie, które z cech są rzeczywiście wpływem genów, a które po prostu własnych przemyśleń człowieka. Pracownik socjalny często występuje w roli edukatora i jego wiedza na temat wpływu genów na zachowanie człowieka pomaga np. wytłumaczyć klientowi pomocy społecznej zachowanie dziecka lub też jego zachowanie. Obniża to niepokój spowodowany jego niewiedzą i pozwala na lepsze zrozumienie klienta i jego sytuacji.
Koncepcja psychodynamiczna
Koncepcja psychodynamiczna jest jedną z najstarszych koncepcji człowieka sformułowanych przez Z. Freuda i in. Z . Freud stwierdził, że cześć zaburzeń nie ma podłoża fizjologicznego, tylko psychiczne. Opracował on teorię osobowości składającą się z trzech elementów. Id (wewnętrzne popędy), ego (teraźniejszość) i superego (tzw. sumienie). Freud zajmował się naturą lęków i jego przyczyn oraz reakcji obronnych człowieka - racjonalizacja, wyparcie, zaprzeczanie rzeczywistości.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Praca w zawodzie pracownika socjalnego, wymaga wielu ról. Może polegać między innymi na wysłuchaniu osoby cierpiącej, wsparciu jej, poradach, a także pozwoleniu jej na wyrażenie własnych myśli, emocji, co jest najważniejszym składnikiem w pracy terapeutycznej. Część osób stosuje mechanizmy wyparcia, nie chcąc pamiętać o złych doświadczeniach z przeszłości. Potrzebują oni możliwości wysłuchania ich. Pracownik socjalny powinien wiedzieć, jakie mechanizmy istnieją i jakie stosują klienci, aby móc im pomóc i nie stać się ofiarą wysłuchiwanych emocji.
Koncepcja behawioralna
J.P Watson twierdził, że jedynym mierzalnym czynnikiem jest zachowanie człowieka, a znaczna cześć uczenia się przebiega przez tzw., warunkowanie.
Wyróżnił on dwa warunkowania:
- klasyczne (uczenie się przez skojarzenie z nieznanym wcześniej bodźcem), - sprawcze (uczenie się zachowań pod wpływem konsekwencji i wpływu środowiska).
Odniesienie do pracy socjalnej:
W zadaniach pracownika socjalnego ważnymi składowymi są: ocena sytuacji, interwencja i skuteczność. Żeby określić sposób działania należy poobserwować, co wyzwala zachowanie, co robi dziecko i co się dzieje już po tym zachowaniu. Badania wskazują, że taka obserwacja pozwala na zmodyfikowanie zachowania przed jego wystąpieniem i poniesienie konsekwencji już po zdarzeniu. Nie należy zapominać, że na przykład agresywne dziecko też bywa serdeczne i przyjazne i należy go nagradzać. Spowoduje to spadek agresji i będzie ona coraz rzadziej występowała.
Koncepcja poznawcza
Prekursorem tej koncepcji jest Jean Piageut. Zgodnie z tą koncepcją ludzie najpierw obserwują dane zjawisko, sytuacje, informacje, a dopiero potem podejmują decyzje. A zatem odrzuca myśl, że człowiek jest istotą napędzaną poprzez popędy i biernie reagującą na oddziaływanie środowiska.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Pracownik socjalny powinien wiedzieć, na jakim etapie procesu poznawczego znajduje się dziecko i postępować zgodnie z tymi etapami. Należy takiemu dziecku tłumaczyć pewne sprawy takim językiem i wykazywać taką serdeczność, aby czuło się bezpieczne i rozumiane. Zasady teorii poznawczej ważne są w postępowaniu, w rozmowie z osobami, które obwiniają się za pewne wydarzenia, na które nie miały wpływu.
Koncepcja humanistyczna
Prekursorzy:
Abraham Maslow i C. Rogers. Ujęcie tych naukowców koncentruje się na pozytywnym myśleniu o człowieku. Maslow twierdził, że zaspokojone potrzeby są niezbędne do optymalnego rozwoju.
Odniesienie do pracy socjalnej:
Zaspokojenie potrzeb człowieka zarówno fizycznych jak i psychicznych przyczynia się do ich optymalnego rozwoju. Pracownicy socjalni dosyć często mają do czynienia z rozbitymi rodzinami, a wśród nich: z dziećmi porzuconymi, z niespełnionymi potrzebami. Należy wówczas zająć się zaspokojeniem podstawowych fizjologicznych potrzeb, następnie potrzeb bezpieczeństwa. Pracownik socjalny powinien postępować też z szacunkiem i respektem, kiedy musi przekazać rodzicom, że nie wywiązują się ze swoich obowiązków. Pracownik socjalny jest w myśleniu takich ludzi zagrożeniem, kimś, kto posiada władze nad pewnymi czynnościami, dlatego kontakt z takim klientem nie jest łatwy i należy starać się zredukować nieprzyjemne sytuacje do minimum.
Pomoc społeczna - cele, zadania, zakres działania
Podstawowym celem pomocy społecznej jest zrozumienie przyczyn cierpień, wspieranie osób słabych, bezradnych oraz poprawa ludzkiej kondycji. W momencie, kiedy zostanie osiągnięty ten cel pracownik pomocy społecznej jest wstanie zrealizować kolejne cele, jakimi są: pomoc w walce w przezwyciężeniu trudnych sytuacji życiowych osobom, które są niezaradne życiowo. Osoby te, na co dzień borykają się z: ubóstwem, bezrobociem, bezdomnością, niepełnosprawnością, długotrwałą lub ciężką chorobą, z przemocą w rodzinie. Dlatego celem jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych poszczególnych osób jak i całych rodzin. Umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. Bardzo często pracownik społeczny ma za cel pomóc osobą, które są bezradne w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, nie radzą sobie z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Takiego nadzoru wymagają zwłaszcza rodziny niepełne lub wielodzietne. Celem jest również pomoc w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej różnego rodzaju placówki opiekuńczo-wychowawcze. Udzielając wsparcia pomoc społeczna kieruje się tym, aby został wypełniony cel, który polega na w miarę możliwości doprowadzenia do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Ostatnim celem bardzo ważnym jest zapobieganie powstawaniu sytuacji powodujących konieczność korzystania z pomocy społecznej. Powinna mobilizować do aktywnego i samodzielnego działania i rozwiązywania trudnych sytuacji życiowych.
Po zagłębieniu się w ustawach jak również zasięgnięcia wiedzy w MOPS możemy wyróżnić następujące zadania, które polegają w szczególności na:
Zadania własne
przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych, celowych specjalnych oraz okresowych
przyznawanie pomocy rzeczowej
inne zadania z zakresu pomocy społecznej, które wynikające z rozeznanych potrzeb
całodobowa opieka specjalistyczna np. dom opieki oraz domy samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi
udzielanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego np. powódź
kierowanie osób wymagających opieki do Domu Pomocy Społecznej.
Zadania zlecone
przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych,
opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne osób korzystających z określonych świadczeń zawartych w ustawie o pomocy społecznej
zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej, bądź innych ustaw mających na celu ochronę poziomu życia osób i rodzin po zapewnieniu odpowiednich środków.
Pracownicy socjalni są podzieleni na grupy. Każda z grup na inne zadanie. Są grupy wyspecjalizowane w pracy z rodziną i dziećmi. Ich zadaniem jest między innymi badanie przypadków podejrzenia o emocjonalne lub fizyczne maltretowanie dziecka czy tez o wykorzystywanie seksualne. Bardzo prawdopodobne, że pracownik socjalny jako swoje zadanie będzie musiał umieścić dziecko w rodzinach zastępczych. Opiekować się rodzicami naturalnymi, jak i zastępczymi, przyjmować, rozpatrywać wnioski o adopcję. Przeprowadzać wywiady związane z adopcją i dokonywać ustaleń. Inna grupa ma za zadanie zorganizowanie opieki nad osobami nie w pełni samodzielnymi (ludzie w podeszłym wieku, upośledzeni umysłowo, chorzy psychicznie). Zadaniem kolejnej grupy pracowników socjalnych jest praca w instytucjach zbiorowej opieki. Polega ona na troszczeniu się o tych, którzy nie mogą pozostać w domach rodzinnych. Pomoc społeczna ma za zadanie angażowanie młodzieży i innych grup w działalność na rzecz lokalnej społeczności.
Pracownicy socjalni mają za zadanie przewidzieć czy rodzice będą zaniedbywać i maltretować swoje dzieci. Czy ktoś, kto popełnił drobne wykroczenie, popełni je ponownie? Inne zadanie to wzmacnianie i praca na mocnych stronach oraz możliwościach jednostki tak, aby osoby, z którymi pracuj nabrały pewności siebie. Próba przekonania ludzi o potencjale ich możliwości i kompetencjach. Pracownik socjalny pracuje według schematu wstępna ocena, planowanie, realizacja, ocena i ewaluacja. Dzięki takim konkretnym krokom zostaje udzielone wsparcie i kolejne zadanie pracownika socjalnego.
Zadaniem pracowników socjalnych jest znajomość procesów genetycznych i ich wpływach na ludzkie doświadczenia. Maja za zadanie przekazanie rodzica istotnych informacji na temat rozwoju dziecka. Powinni potwierdzać informacje przekazywane przez lekarzy i naukowców. Pracownicy socjalni maja za zadanie edukowanie społeczeństwa i przekazywanie rzetelnych informacji dotyczących zachowań, które nie są wynikiem działania czynników genetycznych.
Zakres działania pomocy społecznej
Pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
1. Zakres działania pomocy społecznej realizowanej przez MOPS to:
a) przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń przewidzianych ustawą o pomocy społecznej,
b) prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego, dom opieki lub mieszkaniach chronionych;
c) prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej,
d) analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy
społecznej,
e) opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką ojcem lub rodzeństwem;
f) realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych,
g) pozyskiwanie dotacji rozwojowych ze środków Unii Europejskiej, przygotowywanie
i realizacja projektów,
h) nadzór nad ludźmi wykolejonymi społecznie oraz pomoc osobom usamodzielniającym się.
i) rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach
zidentyfikowanych potrzeb.
j) dożywianie
k) prowadzenia prac społecznie-użytecznych w instytucjach określonych ustawowo, działających na terenie miasta
l) prowadzenia postępowania w sprawie wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Wielość ról zawodowych pracowników socjalnych
Rola pracownika socjalnego znajduję się w trakcie istotnych przemian, związanych ze zmianami społecznymi, ekonomicznymi i prawnymi zachodzącymi w naszym kraju. Pracownik socjalny jest postrzegany przez większość społeczeństwa jako osoba zajmująca się głównie sporządzaniem wywiadów środowiskowych oraz kwalifikowaniem osób i rodzin do korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. Jednak zakres czynności oraz ról, jakie pracownik socjalny ma do spełnienia jest znacznie szerszy.
Pięć argumentów uzasadniających poszerzenie zakresu ról pracownika socjalnego:
Nadmiernie rozbudowana procedura udzielania pomocy w sektorze państwowym
Zbyt formalne stanowisko ustawy w kwestii ubiegania się o pomoc społeczną
Pojawienie się nowych zagrożeń i niebezpieczeństw, wobec których człowiek staje się często bezradny
Powiększenie się zbiorowości ludzi, którzy nie potrzebują pomocy materialnej, ale wsparcia emocjonalnego i borykają się z problemami natury psychicznej
Niepokojący fakt społeczny polegający na tym, że kategorie podlegające marginalizacji i wykluczeniu społecznemu nie podejmują starań, aby wejść w role klienta pomocy społecznej
Wielkość ról, jakie wypada pełnić pracownikowi socjalnemu można przedstawić poprzez:
Konstruowanie modeli kilku ról, które winny być uruchamiane w sytuacjach (np. w ramach interwencji kryzysowej)
Konstruowanie modeli wąsko zakresowych, pojedynczych ról, które winny być realizowane wobec określonych grup beneficjentów (przyznawanie określonych świadczeń)
Konstruowanie modeli wiązek, koalicji ról, które winny być prawnie nierozłączne i realizowane jednocześnie podczas rozwiązywania konkretnego problemu.
Role pracownika socjalnego wg M. Łuczyńskiej:
Planista
Badacz
Administrator
Konsultant
Superwizor
Nauczyciel
Kierownik
Adwokat
Pośrednik
Osoba zarządzająca przypadkiem
Mediator
Negocjator
Terapeuta
Doradca
Osoba kierująca i odsyłająca do właściwych źródeł pomocy
Według ustawy o pomocy społecznej do ważnych zadań pracownika socjalnego należą:
Dokonywanie analizy i oceny zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenie pomocy społecznej
Udzielanie informacji, wskazówek
Pomoc potrzebującym w zakresie rozwiązywania spraw życiowych
Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej do zadań pracownika socjalnego należy w szczególności:
praca socjalna;
dokonywanie analizy i oceny zjawisk, które powodują zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej oraz kwalifikowanie do uzyskania tych świadczeń;
udzielanie informacji, wskazówek i pomocy w zakresie rozwiązywania spraw życiowych osobom, które dzięki tej pomocy będą zdolne samodzielnie rozwiązywać problemy będące przyczyną trudnej sytuacji życiowej; skuteczne posługiwanie się przepisami prawa w realizacji tych zadań;
pomoc w uzyskaniu dla osób będących w trudnej sytuacji życiowej poradnictwa dotyczącego możliwości rozwiązywania problemów i udzielania pomocy przez właściwe instytucje państwowe, samorządowe i organizacje pozarządowe oraz wspieranie w uzyskiwaniu pomocy;
udzielanie pomocy zgodnie z zasadami etyki zawodowej;
pobudzanie społecznej aktywności i inspirowanie działań samopomocowych w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób, rodzin, grup i środowisk społecznych;
współpraca i współdziałanie z innymi specjalistami w celu przeciwdziałania i ograniczania patologii i skutków negatywnych zjawisk społecznych, łagodzenie skutków ubóstwa;
inicjowanie nowych form pomocy osobom i rodzinom mającym trudną sytuację życiową oraz inspirowanie powołania instytucji świadczących usługi służące poprawie sytuacji takich osób i rodzin;
współuczestniczenie w inspirowaniu, opracowaniu, wdrożeniu oraz rozwijaniu regionalnych i lokalnych programów pomocy społecznej ukierunkowanych na podniesienie jakości życia.
Przy wykonywaniu zadań pracownik socjalny jest obowiązany:
kierować się zasadami etyki zawodowej;
kierować się zasadą dobra osób i rodzin, którym służy, poszanowania ich godności i prawa tych osób do samostanowienia;
przeciwdziałać praktykom niehumanitarnym i dyskryminującym osobę, rodzinę lub grupę;
udzielać osobom zgłaszającym się pełnej informacji o przysługujących im świadczeniach i dostępnych formach pomocy;
zachować w tajemnicy informacje uzyskane w toku czynności zawodowych, także po ustaniu zatrudnienia, chyba, że działa to przeciwko dobru osoby lub rodziny;
podnosić swoje kwalifikacje zawodowe poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie.
Analiza ról pracownika socjalnego oraz ról społecznych w 3 ujęciach:
Normatywne - związane z dyrektywami opracowanymi przez pracodawcę. Oczekiwania ustawodawcy wobec pracowników służb społecznych, oraz oczekiwania niezbędne w procesie udzielania pomocy. Pracownik socjalny powinien współpracować z innymi profesjonalistami oraz instytucjami i organizacjami, których zadaniem jest doskonalenie istniejących oraz poszukiwanie nowych rozwiązań w dziedzinie pracy socjalnej.
Swobodne działania, warunkowane właściwościami jednostki. W tej elastycznie formułowanej roli, pracownik socjalny wkłada o wiele więcej wysiłku niż przewiduje ustawodawca, bowiem jest kreatywny i jednocześnie zaangażowany emocjonalnie. Praca pozwala na samorealizację oraz kontrole efektów działania.
Połączenie elementów normatywnych i osobowościowych. Rola w tym ujęciu ma kulturowe, jednostkowe i sytuacyjne uwarunkowania. Łącznie ról w celu skuteczniejszego rozwiązywania sytuacji trudnych oraz problemów jednostkowych i społecznych.
Nowe role rozwiązujące kilka problemów społecznych:
rola łącznika międzyinstytucjonalnego - związana z faktem pojawienia się nowego obszaru pomocy rodzinom doświadczającym choroby nowotworowej. Pracownik pełniłby rolę pośrednika między rodzina dotkniętą dramatem choroby a różnymi instytucjami medycznymi, terapeutycznymi oraz organizacjami pomocowymi i stowarzyszeniami, które świadczą fachowa pomoc. Może być wykorzystywana w rozwiązywaniu takich problemów jak: choroba nowotworowa w rodzinie, choroba psychiczna, niepełnosprawność, niewydolność wychowawcza, oraz inne dysfunkcje w rodzinie. Sytuacje trudne w życiu jednostki wymagające działań o charakterze informacyjnym, motywującym, wspierającym, pośredniczącym, kontrolnym, monitującym, podtrzymującym, zachęcającym oraz ułatwiającym.
rola podpory psychicznej - pracownik odgrywa tą role w procesie adaptacji jednostki do utraconego środowiska rodzinnego i zawodowego, a także sąsiedzkiego, może jednocześnie pełnić rolę osoby towarzyszącej w poszukiwaniu pracy, osoby zachęcającej do uczestnictwa w życiu klubowym, osoby informującej o możliwości wchodzenia w nowe relacje międzyludzkie. Rola sprowadza się do szeroko rozumianego wsparcia w tych formach i w tych sferach życia, w których jednostka wycofana z życia społecznego dotkliwie doświadcza poczucia osamotnienia.
rola łącznika miedzy szkoła a rodziną - uzasadnieniem tej roli jest fakt, że wiele problemów jednostkowych związanych z okresem adolescencji, skłonnością do uzależnień, a także zachowań agresywnych widocznych jest i tym samym stosunkowo łatwych do zdiagnozowania na terenie szkoły. Wiele dysfunkcji rodziny można zaobserwować na podstawie zachowania ucznia. Rola pracownika międzyinstytucjonalnego obejmować powinna:
działania służące rozpoznaniu sytuacji życiowej uczniów
działania niwelujące nieprawidłowe relacje miedzy uczniami a nauczycielami
działania stymulujące uczniów do radzenia sobie w różnych sytuacjach
działania naprawcze i resocjalizujące w stosunku do uczniów i ich rodziców
rola organizatora społeczności lokalnej (rozwiązująca problemy społeczności lokalnej) - pracownik socjalny wykorzystuje swoje doświadczenia praktyczne oraz wiedzę o cechach środowiska i jego głównych problemach. Istotne jest współdziałanie z wieloma instytucjami i organizacjami z tego też względu rola ta wymaga połączenia z rolą środowiskowego koordynatora działań społecznych. W roli tej pracownik powinien pobudzać aktywność mieszkańców społeczności lokalnej i wskazywać im za pomocą, jakich środków i jakich metod pokonywać trudności w porozumiewaniu się między różnymi grupami interesu. Szczególnym celem działania może być aktywizacja pasywnych i marginalizowanych grup społecznych oraz kategorii wykluczenia społecznego. Łączenie rozpoczętych działań instytucji z nowymi inicjatywami na rzecz społeczności lokalnej.
W roli środowiskowego koordynatora istotne są następujące umiejętności:
umiejętność koordynowania działań pomocowych rozproszonych w środowisku
umiejętność przekonywania partnerów do współpracy na rzecz rozwiązywania konkretnych problemów w środowisku
umiejętność wyjaśniania sensy skoordynowanych działań i bezsensu dublowania programów o małej efektywności
umiejętność łączenia działań będących w gestii innych instytucji, organizacji pozarządowych, fundacji czy organizacji strukturalnych
połączenie roli projektanta programów profilaktycznych z rolą projektanta i koordynatora projektu sieciowego - ta wiązka ról ma szczególne znaczenie w realizacji długotrwałych programów zapobiegających szerzeniu się negatywnych zjawisk o charakterze dewiacyjnym i patologicznym (alkoholizm, narkomania, uzależnienia, zachowania autodestrukcyjne). Pracownik socjalny wykorzystuje wiedzę płynącą z badań diagnostycznych może ją przełożyć na autorski program zapobiegający szerzeniu się np. uzależnień w środowisku szkolnym czy w środowisku wybranej dzielnicy miasta.
połączenie roli badacza problemów społecznych z rolą odkrywcy nowych obszarów społecznego oddziaływania, czyli nowych obszarów pracy socjalnej - poznawanie przyczyn, przebiegu i skutków wybranych problemów społecznych i wskazywanie na możliwości wykorzystywania teorii w ich interpretacji. Prowadzenie badań może być czynnością autonomiczną może tez być czynnością towarzyszącą działaniu praktycznemu, albowiem pracownik socjalny może podczas wykonywania rutynowych czynności pomocowych gromadzić informacje dotyczące konkretnego problemu jednostkowego czy społecznego. Pracownik socjalny jako badacz - odkrywca może być autorem oryginalnych programów pomocy i wsparcia, akcji społecznej na rzecz pomocy dla specyficznej grupy skazanej na marginalizację społeczną.
Kwalifikacje i kompetencje niezbędne w zawodzie pracownika socjalnego
Istotą zawodu pracownika socjalnego jest zapewnienie ludziom potrzebującym wsparcia zarówno materialnego, jak i psychicznego. Pracownik socjalny działa na rzecz jednostek znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej.
Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 (Dz.U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm), a dokładniej artykuł 116 szczegółowo określa jakie kwalifikacje zawodowe powinna mieć osoba chcąca ubiegać się o stanowisko pracownika socjalnego. Zgodnie z powyższym artykułem, pracownikiem socjalnym może być osoba, która posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników służ społecznych, ukończyła studia wyższe na kierunku praca socjalna lub do dnia 31 grudnia 2013r. ukończyła studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: pedagogika, pedagogika specjalna, politologia, polityka społeczna, psychologia, socjologia, nauki o rodzinie.
Zasada praw nabytych sprawiła, że ustawodawca określił warunki w których osoby nie posiadający kwalifikacji zawodowych zgodnych z art. 116 mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego. Szczegółowo kwalifikacje osób o których mowa określono w art. 156 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z tym art. uprawnienia do wykonywania zawodu pracownika socjalnego zachowują osoby które:
- przed dniem 1 maja 2004r. ukończyły studia wyższe na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia, politologia i nauki społeczne lub socjologia;
- w okresie 3,5 roku od dnia wejścia ustawy ukończą studia wyższe magisterskie na kierunkach pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia;
- osoby zatrudnione przed wejściem w życie ustawy na stanowisku aspiranta pracy socjalnej, które w okresie 3,5 roku od dnia wejścia w życie ustawy ukończą studia wyższe na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia i uzyskają tytuł licencjata, w okresie 5,5 roku wyższe magisterskie.
Należy dodać, że osoby posiadające tytułu zawodowy pracownik socjalny, a dyplom otrzymały do 1 stycznia 2008r. niezależnie od stażu pracy w zawodzie, zmiany miejsc zatrudnienia, przerw w zatrudnieniu, a nawet braku stażu mają nieograniczone prawo do wykonywania zawodu pracownika Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego, kierując się koniecznością odpowiedniego przygotowania absolwentów do wykonywania zawodu pracownika socjalnego określili, w drodze rozporządzenia wymagane umiejętności, wykaz przedmiotów, minimalny wymiar zajęć dydaktycznych oraz zakres i wymiar praktyk zawodowych dla specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego.
Osoba wykonująca pracę na stanowisku pracownik socjalny powinna posiadać wiedzę w zakresie psychologii, socjologii pedagogiki, a także z zakresu prawa i elementów medycyny.
Zawód pracownika socjalnego jest zawodem specyficznym, do którego wykonywania nie wystarcza jedynie wiedza zawodowa uzyskana w szkołach wymienionych wcześniej, ale niezbędna jest również odpowiednia postawa i umiejętności. Kandydatów na pracowników socjalnych powinna cechować przede wszystkim otwartość na ludzi i ich problemy. W swej pracy powinni kierować się zasadą dobra potrzebujących i przeciwstawiać się praktykom niehumanitarnym lub dyskryminującym osobę czy grupę osób.
Pracownik socjalny swoje obowiązki wykonywać powinien w sposób rzetelny, bezstronny, a postępowanie prowadzić w sposób wolny od podejrzeń o jakąkolwiek formę interesowności. Pracownika socjalnego powinny cechować wysokie morale zawodowe i osobiste.
Zawód pracownika socjalnego skupiającego osoby, które mają stać na straży opieki socjalnej, zwalczające patologie społeczne i niosący pomoc defaworyzowznym społecznie posiada niejako odpowiedzialność w stosunku do społeczeństwa. Odpowiedzialność ta przejawia się działalnością na rzecz dobra ogólnego. Pracownik nierzadko buduje świadomość społeczną podopiecznych.
Kolejną cechą charakterystyczną pracownika socjalnego jest łatwość nawiązywania kontaktów, umiejętność postępowania z ludźmi i nakłaniania ich do zmiany postaw i podjęcia określonych działań mających na celu polepszenie ich sytuacji materialno - bytowej.
Niezwykle ważnym elementem cechującym pracownika socjalnego jest etyka zawodowa. Aspekt postaw moralnych pracownika socjalnego stawiany jest na równi z jego wysokimi kwalifikacjami zawodowymi.
Praca socjalna jako profesjonalna działalność umożliwia pomyślny rozwój zgodny z możliwościami ludźmi, zapobiega ich dysfunkcją i defaworyzacji jednostki, skupia się nie tylko na rozwiązywaniu problemów społecznych, a także na zmianie w społecznościach w życiu indywidualnych osób, rodzin poprzez włączanie ludzi do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, dlatego niezwykle istotnym jest by zawód pracownika wykonywały osoby nie tylko spełniające ustawowe kwalifikacje, ale posiadały odpowiednie umiejętności społeczne i kierowały się odpowiednią postawą.
Specyfika kontaktu z klientem pomocy społecznej
Jak dobrze nam wiadomo zaistnienie więzi pomiędzy profesjonalistą niosącym pomoc, a pacjentem jest niezbędnym warunkiem rozpoczęcia, trwania procesu zmian. W relacji tej mamy trzy istotne czynniki takie jak:
-kształtowanie relacji terapeutycznej na bazie empatii, należy zdać sobie sprawę z istnienia różnic i podobieństw między pacjentem, a terapeutą. Ważne jest by podjąć czy będzie to kontakt bliski, akcentujący pozytywne konsekwencje podobieństwa, czy uwypuklanie różnic w wieku, poglądach, które mogą mieć znaczenie terapeutyczne, gdyż stanowią źródło nowych wyzwań.
- odreagowanie emocjonalne pacjenta (powinniśmy pozwolić pacjentowi na płacz, złość, wstyd, poczucie bezradności.) Wysłuchanie skarg, a także wyrażenie zrozumienia dla pacjenta. Często należy porozmawiać z pacjentem o możliwości korzystania z pomocy psychoterapeuty, czy innych specjalistów.
-zmniejszenie napięcia.
Podstawowe czynniki istotne przy nawiązaniu dobrej relacji:
- wzbudzanie nadziei,
-zachęcanie pacjenta do poszukiwania nowych rozwiązań problemów,
- zachęcanie do podejmowania nowych aktywności,
- próba wyzwolenia pacjenta od poczucia niskiej wartości, samooceny, bezradności, itp.
-uczciwość terapeuty,
-troska i zainteresowanie pacjentem,
-poczucie bycia rozumianym przez terapeutę,
- wzbudzenie zaufania pacjenta do terapeuty poprzez okazywanie zainteresowania problemami pacjenta, uważne słuchanie, docenianie wysiłków związane z radzeniem sobie z problemami,
1.Pacjent będący w kryzysie:
Proszę krótko scharakteryzować pojęcie kryzysu.
Kryzys- punkt zwrotny w życiu człowieka, sytuacja nagła, często zagrażająca życiu, charakteryzuję się dużym napięciem emocjonalnym, przerażeniem, utratą kontroli, poczuciem bezradności, np. śmierć bliskiej osoby, ciężka choroba, utrata pracy, itp.
-udziela się nie tylko wsparcia emocjonalnego, ale także materialnego, udziela się potrzebne informacje,
- bardzo ważna jest ocena zdrowia i życia osoby, a także jej najbliższych,
-pozwolenie pacjentowi na odreagowanie uczuć związanych z sytuacją kryzysową,
- uważne słuchanie pacjenta, w atmosferze akceptacji i zrozumienia,
-pomoc w załatwieniu formalności w urzędach, opieka nad dziećmi, itp.
- należy zwrócić uwagę czy pacjent nie mówi o samobójstwie, gdyż jest to szczególnie trudna sytuacja kryzysowa,
- terapeuta musi wyraźnie zaakcentować gotowość do udzielenia pomocy pacjentowi
Pacjent odmawiający kontaktu:
- nawiązanie pozytywnego kontaktu z pacjentem zależy od warunków zewnętrznych, w jakich relacja ma miejsce,
- należy uwzględnić właściwości psychiczne, gdyż osoby o różnym poziomie natężenia zaburzeń psychicznych będą się odnosiły bardziej lub mniej pozytywnie do oferowanej pomocy,
- cechy środowiska, które sprzyjają rozmowie to jasna, zrozumiała i pozbawiona kontrastów przestrzeń, cisza,
- przełamywanie niechęci pacjenta do kontaktu powinno się odbywać w środowisku jak najbardziej mu znanym i bliskim, np. dom pacjenta i obecność bliskich mu osób,
3.Pacjent agresywny
- przewidywanie wystąpienie zachowania agresywnego może spowodować w pacjencie potrzebę zaradzenia temu,
- w miarę możliwości wyeliminowanie okoliczności, które skłaniałyby pacjenta do zachowań agresywnych,
- podkreślenie szacunku do osoby chorej, życzliwe zainteresowanie bez lekceważenia i odrzucania,
- stworzenie sprzyjających warunków do rozmowy odpowiednia ilość czasu, pozycja siedząca, podanie jakiegoś napoju do picia,
- pacjent powinien zdać sobie sprawę, że osoba, z którą rozmawia jest gotowa do doświadczenia mu wszelakiej pomocy w eliminowaniu agresywnych impulsów.
4.Pacjent depresyjny
- postawa wobec osoby chorej na depresje powinna być przesiąknięta zrozumieniem, współczuciem dla brzemienia objawów, z jakimi boryka się pacjent,
- rozmowa z chorym o wszystkich jego dolegliwościach, daje mu to poczucie zrozumienia,
- chorego należy ciągle pocieszać i ciągle wyjaśniać, należy z nim rozmawiać o myślach samobójczych i wyjaśniać ich związek z chorobą,
5.Kontakt z chorym maniakalnym:
- pacjenta należy poinformować, że jego zachowania są wynikiem zaburzeń psychicznych, nie powinno się chorego okłamywać, straszyć czy używać podstępów
- postawa terapeuty powinna cechować się zrozumieniem, stanowczością, nie wdawanie się w nie potrzebne dyskusje,
- należy zaproponować pomoc lekarza,
- pacjenta trzeba poinformować o możliwości wystąpienia strat materialnych i moralnych wynikających z niekontrolowanych zachowań chorego,
6.Specyfika kontaktu z pacjentem roszczeniowym:
- praca z pacjentem roszczeniowym wymaga od terapeuty wielkiej uwagi i czujności,
- należy się skupić na redukcji lęku społecznego,
- historia opowiadana przez pacjenta powinna być uważnie wysłuchana, a emocje, jakie z nimi wiąże pacjent powinny zostać rozładowane,
W krótkiej scence przedstawimy specyfikę kontaktu z pacjentem, waszym zadaniem będzie odgadnąć, jaki jest to pacjent? oraz jakie podstawowe błędy popełnił pracownik
socjalny(terapeuta)?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. Załączniki
1. Krzyżówka
Pytania:
Są niezbędne do podjęcia pracy pracownika socjalnego.
Jeden z psychologów, twórca koncepcji humanistycznej.
Przekazywane np. podczas pracy z dzieckiem.
Pracownik socjalny podejmuje ich wiele w swojej pracy.
Są wykonywane w pracy i służą pomocy innym.
Na niej bazuje praktyka.
2. Scenka - Wywiad z klientem depresyjnym
Klient: Dzień dobry!
Pracownik socjalny: Dzień dobry! Proszę usiąść! Jak mogłabym pomóc?
Klient : No, mam parę poważnych problemów. Mam czwórkę dzieci- dwie dziewczynki i dwóch chłopców, którzy już chodzą do szkoły. Waryjuję już od tego, obawiam się że moje dzieci zostaną umieszczeni w rodzinie zastępczej, bo mam problemy z pieniędzmi oraz nadużywaniem przez męża alkoholu. Nie wytrzymuje już tej sytuacji, czuję, że tracę siły , a problemy mnie przerastają!
Pracownik socjalny: Czyli ma pani kilka poważnych problemów - zła sytuacja materialna oraz nadużywanie przez męża alkoholu. Myślę, że pani jest również zmęczona i wymaga wsparcia.
Klient : Tak! Jestem zmęczona, nie wiem co mam robić, gdzie szukać pomocy. Koleżanka podpowiedziała mi, że tutaj znajdę pomoc i zrozumienie (płacz).
Pracownik socjalny: Proszę nie płakać, proszę opowiedzieć o swojej sytuacji życiowej. Następnie zastanowimy się wspólnie nad rozwiązaniem pani problemów.
Klient : Mój mąż Krzysiek bardzo lubi spotykać się ze swoimi znajomymi, często wraca do domu pijany. Gdy pytam się co robił? Zaraz jest kłótnia. On często używa wulgarnych słów, obraża mnie. Wtedy czuję się jakby ktoś mnie nożem ranił, płaczę. Zdarza się, że uciekam z domu lub zmykam się w pokoju i nakrywam poduszką głowę, tak aby nic nie słyszeć. Często jest również tak, że z nikim nie rozmawiam, bo nie mam na to ochoty.
Pracownik socjalny : Co dzieje się z dziećmi podczas kłótni z mężem? Próbowała pani zmienić swoją sytuację?
Klient : Moja mama mieszka niedaleko nas. Moje dzieci często same uciekają do babci, nawet gdy ja jestem w domu.
Nie jestem w stanie zmienić swojej sytuacji, gdyż nie mam tyle siły, a poza tym, czy byłoby lepiej? Moje życie nie ma sensu, zastanawiam się czy nie skończyć ze sobą. Nie chce mi się żyć, nie mogę patrzyć na mojego męża.
Pracownik socjalny: Spokojnie, zastanówmy się co jest dla pani najważniejsze. Ma przecież pani czworo dzieci, które na pewno potrzebują mamy. Może to właśnie dla nich warto jest się zastanowić nad sensem swojego życia i podjąć próbę rozwiązania swoich problemów. Mam dla pani pewną propozycję, mogłabym panią umówić z psychologiem, tak aby pani uzyskała siłę do podejmowania działań.
Klient : No nie wiem, czy psycholog pomoże. .Niestety na dodatek nasza sytuacja materialna jest beznadziejna. Mój mąż nie pracuje, podejmuje jakąś robotę u kolegi. Nawet nie wiem kto to jest. Rzadko daje mi pieniądze, gdyby nie moja mama to bym nie miała co dzieciom dać do jedzenia. Ja sama również nie pracuje od kilku lat. Wstydzę się powiedzieć: ale boje się ,że nikt mnie do pracy nie przyjmie, ja przecież nic nie umiem.
Nie wiem czy ten psycholog mógłby mi pomóc.
Pracownik socjalny: Proszę się nie martwić, spróbujemy wspólnie ustalić plan pomocy pani rodzinie!
Klient : To co mam zrobić?
Pracownik socjalny: Proszę napisać podanie do Kierownika OPS z prośbą o pomoc finansową z uwzględnieniem opisu swojej sytuacji życiowej. Następnie spróbujemy razem napisać wniosek do GKRPA celem objęcia męża leczeniem.
Klient : Ale proszę pani będzie w domu okropna awantura, jak mąż się dowie co zrobiłam. Ja nie mogę tego zrobić, boję się, nie dam rady.
Pracownik socjalny: Proszę się nie martwić. Powinna pani pomyśleć o dzieciach i o tym, czy chce pani zmienić swoje życie. Czy chce pani aby mąż przestał nadużywać alkoholu, poszedł do pracy. Ponadto warto zastanowić się nad spotkaniem z psychologiem. Ten specjalista doda pani odwagi do pokonywania trudności życiowych i wskaże inną wizję życia.
Klient : Chciałabym, aby moje życie było inne. Może spróbuje się spotkać z psychologiem?
Pracownik socjalny: Zachęcam panią do kontaktu z psychologiem. W miesiącu październiku psycholog przyjmuje we wtorki i piątki od 16.00 do 18.00. Ponadto odwiedzę panią w miejscu zamieszkania celem przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.
Klient : Myśli pani, że psycholog doda mi siły?
Pracownik socjalny: Myślę, że tak! Poza tym zawsze może pani przyjść do mnie i porozmawiać o swoich problemach. Pomogę pani również w formalnościach związanych z leczeniem męża. Proszę pamiętać, że warto podejmować jakiekolwiek działania zmierzające do rozwiązania swojej trudnej sytuacji.
Klient : Dziękuję za wszystko,
Pracownik socjalny: Ja również dziękuje, że pani przyszła do mnie.
Klient : Do widzenia!
Pracownik socjalny: Do widzenia!