![]() | Pobierz cały dokument s.6.wyrownanie.spostrzezen.bezposrednich.doc Rozmiar 533 KB |
Wyrównanie spostrzeżeń bezpośrednich jednakowo dokładnych
Źródła błędów:
1) niedoskonałość zmysłów obserwatora,
2) narzędzia pracy (taśma, teodolit, niwelator, łata itp.),
3) warunki pracy: czyli środowisko (temperatura, wiatr, teren pagórkowaty lub zadrzewiony).
Podział błędów:
1) absolutne (
)to błędy przypadające na całą mierzoną wielkość
2) błędy względne (
)wyrażają stosunek błędu absolutnego do wielkości mierzonej, a więc są to błędy przypadające na jednostkę wielkości mierzonej; błędy względne służą do oceny dokładności pomierzonych wielkości; w tym celu przedstawiamy je zazwyczaj w postaci ułamka lub w procentach.
1) błędy grube (omyłki) - zostają wykryte i wyeliminowane przez podwójne pomiary tych samych wielkości}
2) błędy systematyczne (stałe) - mają stały znak (+ lub -) a czasem stałą wartość i najczęściej dają się usunąć z dokonanych obserwacji przez wprowadzenie do wyniku odpowiedniej poprawki (np. wpływ temperatury na pomiar długości taśmą stalową), lub przez zastosowanie odpowiedniej metody pomiaru (np. usunięcie błędu ekscentryczności alidady przez wzięcie średniej arytmetycznej z odczytów dwóch, noniuszy).
3) błędy przypadkowe - niewielkie i z różnymi znakami są nieuchwytne i dlatego niemożliwe do usunięcia. Rachunek wyrównawczy zajmuje się tylko błędami przypadkowymi. Błędy przypadkowe dzielimy na;
1) błędy prawdziwe (rzeczywiste),
2) błędy pozorne.
Najczęściej w praktyce mamy do czynienia z błędami pozornymi.
Błąd prawdziwy ε jest to różnica między wartością prawdziwą X a obserwowaną l:
czyli
Błąd pozorny v jest to różnica między wartością najprawdopodobniejszą
(średnią arytmetyczną) a wartością obserwowaną (pomierzoną) l:
czyli
Dla charakterystyki dokładności pomiarów przyjmuje się najczęściej następujące wielkości:
1) błąd średni m,
2) błąd graniczny
Błąd średni spostrzeżeń jednakowo dokładnych
Błąd średni - wskaźnik dokładności w geodezji - pozwala na ocenę dokładności wykonanej pracy. Rozróżniamy błędy średnie: pojedynczego spostrzeżenia i średniej arytmetycznej.
Błąd średni m pojedynczego spostrzeżenia wyrażony przez błędy prawdziwe określony jest wzorem:
gdzie liczba pomiarów
.
W praktyce stosujemy zazwyczaj błąd średni pojedynczego spostrzeżenia wyrażony przez błędy pozorne:
Błąd średni m pozwala ocenić dokładność wykonania poszczególnego pojedynczego pomiaru, czyli przy kilku pomiarach tej samej wielkości charakteryzuje nam dokładność każdego z nich.
![]() | Pobierz cały dokument s.6.wyrownanie.spostrzezen.bezposrednich.doc rozmiar 533 KB |