1.Cechy strukturalne i teksturalne skał wylewnych. Co to są "plamy gorące"?  Struktury: skrytokrystaliczne, częściowo krystaliczne, szkliste. Tekstury: zbite, nieuporządkowane, porowate i kierunkowe. Skały głębionowe: Struktury: pełno krystaliczne Tekstury: zbite, nieuporządkowane. .  Plama gorąca (punkt gorąca, pióropusz gorąca) - przejaw wulkanizmu nie związanego z obecnością granic płyt litosfery, wynikający z obecności w górnym płaszczu stref o anomalnie wysokiej temperaturze, ale o niewielkim zasięgu. Powoduje to przetapianie wyżej ległej skorupy, generowanie ognisk magmy i powsta- wanie wulkanu. 2. W jaki sposób mogą powstać wapienie? Powstawanie stromatolitów Stromatolity powstają w wyniku wytracania się weglany wapnia przez kolonie sinic porastające dno basenu sedymentacyjnego. 3. Narysuj i omów przykładowy profil litologiczny rejestrujący zlodowacenie rozdzielone interglacjałem w obrębie strefy peryglacjalnej. 

Zlodowacenia rozdzielone interglacialem 1- lessy 2- sandry 3- morena czołowa 4- morena denna 5- osady międzylodowcowe 6- pradolina 4. Narysuj i omów przykładowy profil litologiczny będący efektem transgresji i deglacjacji lądolodu kontynentalnego na obszarze Niżu Polskiego z uwzględniając zmienność facjalną utworów morenowych. Pod wpływem transgresji (przemieszczania, wchodzenia) lądolodu kontynentalnego przed lądolodem tworzą się sandry i moreny czołowe. W dolnej warstwie występują piaski osadzane przez rzeki glacyfluwialne wypływające spod lodowca, w górnej warstwie profilu mamy morenę czołową powstającą przed czołem lodowca z olbrzymiej ilości osadów transportowanych przez lodowiec.

5. Profil podłużny dna doliny rzecznej z dwoma lokalnymi bazami erozyjnymi. 

6. Na przekrojach doliny rzecznej przedstaw w jaki sposób zmiany poziomu bazy erozyjnej rzeki mogą wpływać na reżim hydrogeologiczny.  7. Zasoby dyspozycyjne są to ilości wód podziemnych z obszaru bilansowego możliwe do zagospodarowania w określonych warunkach środowiskowych i hydrogeolo- gicznych bez wskazania lokalizacji i warunków techniczno-ekonomicznych ujęć. Do sporządzania dokumentacji regionalnej. Zasoby eksploatacyjne to ilość wód możliwa do pobrania z ujęcia w założonej jednostce czasu w określonych warunkach hydrogeologicznych środowiskowych i ekonomicznych. Zasoby ustala się dla ujęć wód podziemnych solanek wód leczniczych i termalnych. Sufozja - to wypłukiwanie materiału przez wody podziemne, które polega na powolnej, stopniowej migracji drobnych frakcji osadowych pomiędzy grubszymi w wyniku przepływu przez ten osad wody, na przykład wypłukiwanie frakcji pylastych z ze żwiru. 9. Główne typy metod określania wieku warstw skalnych.  1.Skamieniałości przewodnie 2.C14 3.Litostratygraficzna - obserwacja ciągłości sedymentacji dominującego w danym okresie typu osadu. 4.Paleomagnetyczna- polega na rozpoznawaniu w skałach orientacji magnetycznej cząstek deponowanych w warunkach zmieniającej się w czasie charakterystyki pola magnetycznego Ziemi. 5.Uranowo-torowa, strontowo-rubidowa, argonowo-potasowa - polegają na badaniu ilości pierwiastków. 10. Profil rejestrujący transgresję morską. Uzasadnij obecność poszczególnych warstw w profilu.

Transgresja, czyli przesunięcie zespołów facji związanych z wybrzeżem w kierunku lądu jest wywołana przez wzrost przestrzeni dla depozycji osadów, czyli akomodacji wskutek podwyższenia poziomu bazy.

4. Narysować fałd na planie i w przekroju

. Przekrój przez doline wisły w raz z wysoczyzna w okolicach warszawy

3. Dziczenie rzek. Narysować profil

Piaski

Mady

Zróżnicowane wielkościowe ziaren np. Pd Pr

Subst. ilaste i organiczne

Piaski różnych frakcji

Glina

5. Osuwisko na mapie warstwicowej i w przekroju

2. Etapy zarastania jeziora 1. Gromadzenie sie osadów na dnie zbiornika 2. Spłycanie toni wodnej 3. Porastanie dna roślinnością podwodna 4. Nasuniecie torfowisk od strony brzegu śródleśnych, co powoduje jeszcze większe zmniejszenie powierzchni toni lustra wody

6. Zaznaczyć hydroizohipsy i wododziały wiedząc że rzeka jest drenująca (do tego był rysunek przez niego podany)

7. Typy ekshalacji wulkanicznych /etapy krystalizacji pomagmowej

Ekshalacje wulkaniczne- wyziewy składników lotnych: magmy(gazów i par) wydobywające się z głębi ziemi; przejaw aktywności wulkanicznej.

Typy ekshalacji: mofeta, fumarola, solfatara. Wyróżnia się trzy etapy procesów pomagmowych, następujące po sobie wraz ze spadkiem temperatury: pegmatytowy (temperatura 800-600°C), pneumatolityczny (temperatura 600-400°C) oraz hydrotermalny (temperatura poniżej 400°C). Procesy pomagmowe prowadzą do powstania złóż rzadkich i cennych pierwiastków chemicznych.
8. Wybrzeże abrazyjne

9. Makroporowatość- charakterystyczna dla lessów i utworów lessopodobnych struktura polegająca na tym ze przestrzenie miedzy ziarnami SA większe niż same ziarna. Jest to cecha skał okruchowych . Tworzą one stabilna strukturę dzięki siłom spójności i występowaniu spoiwa głównie węglanowego . Osiadanie zapadowe- zjawisko występujące w lessach i innych gruntach makroporowatych polega ono na gwałtownym zmniejszaniu objętości obciążonego gruntu, który został nasycony woda. Nie trwała struktura gruntu makroporowatego załamuje się wówczas w wyniku zniszczenia wiązań łączących ziarna zbudowane z różnych soli, a także niszczenia agregatów o spoiwie ilastym. Metamorfizm impaktowy (zderzeniowy, uderzeniowy, szokowy) - jest rodzajem metamorfizmu zachodzący na powierzchni Ziemi wskutek uderzenia dużego ciała kosmicznego. polega on na przeobrażeniu wskutek fali uderzeniowej działającej w bardzo krótkim czasie, przy wytworzonym bardzo dużym ciśnieniu i bardzo wysokiej temperaturze Paramorfizm- przeobrażenie tej samej substancji chemicznej, rodzaj pseudomorfozy. Nowa subst. Zachowuje kształt i skład chem. a zmniejsza się budowa wew. Pseudomorfizm- przeobrażenie substancji doprowadzające do powstania innego chemicznie minerału. Nowo powstały minerał dziedziczy formę zew. Natomiast skład chem. i bud. wew. jest nowa. Izoformizm- zdolność do przyjmowania takich samych form krystalograficznych przez substancję o odmiennym bądź tylko częściowo podobnym składzie chem. Diatomit- zwięzła ziemia okrzemkowa. Jest skałą higroskopijną, używaną do oczyszczania płynów. 2. szczelinowatość (przyczyny?) *Oddziaływanie ził zew. Podczas stygnięcia zakrzepłej magmy. *Spękanie skał pod wpływem ciśnienia zew. *Wietrzenia fizyczne insolacje, zamróz, zmiany temp., pęcznienie, skurcz minerałów ilastych.
3. przykładowy profil strefy deluwialnej

6.Biostratygrafia- gałąź stratygrafii zajmująca się opisem i klasyfikacją warstw skalnych na podstawie zawartych w nich zespołów skamieniałości. Litostratygrafia- Jest to dziedzina stratygrafii, która zajmuje się kartowaniem, korelacją i interpretacją jednostek litologicznych na podstawie ich cech litologicznych oraz relacji stratygraficznych Klimatostratygrafia - dziedzina stratygrafii, stosowana w badaniach czwartorzędu (ostatnich 2,6 mln lat). Polega na obserwacji w osadach szczątków organicznych świadczących o charakterze zbiorowisk roślinnych i zwierzęcych oraz ich zmianach w czasie. 
9.Wysadzinowość gruntów- zdolność do przystosowania lodu w ich strukturach. Jej efektem są sezonowe zmiany objętości gruntów. Zjawisko to prowadzi do deformacji pow. Terenu i w efekcie do uszkodzenia budowli. Inwolucje- zaburzenia polegające na zaniku pierwotnego warstwowania w wyniku przemarzania zawodnionych skał luźnych. Przyczyny tego zjawiska są różnice przyrostu objętości warstw w czasie zamarzania, wynikające z ich porowatości.

10. typy genetyczne wód podziemnych i klasyfikacja wg Pazdro

1. Diageneza to zespół procesów fizycznego i chemicznego przekształcania osadów, który rozpoczyna się w chwili zdeponowania osadu, choć następuje głównie po jego przykryciu przez młodsze osady. 2. organogeniczne skały krzemionkowe  powstają przez nagromadzenie się na dnie basenu krzemionkowych szkieletów organizmów; wyróżnia się: diatomity- utworzone głównie z pancerzyków okrzemek. Radiolaryty- złożone ze skorupek radiolarii. Spongiolity- głównym elementem skałotwórczym są igły gąbek zlepione chalcedonowym spoiwem

7. Posługując się rysunkiem warstwicowym przedstaw:

- dolinę erozyjną ze stożkiem napływowym

8. Etapy wypełniania jeziora wytopiskowego na Niżu Polskim

9. Geneza wód podziemnych Ze względu na sposób powstawania wód podziemnych można wyróżnić wody infiltracyjne, które powstają wskutek przesiąkania wody przez szczeliny w glebie i warstwach skalnych, wody kondensacyjne, czyli takie, których przyczyną powstania było skraplanie pary wodnej w przypowierzchniowych warstwach gruntu, wody juwenilne, czyli wody, które powstają z magm wydostających się z głębi Ziemi lub wody reliktowe, które w przeszłości geologicznej zostały uwięzione w warstwach skalnych i przez to nie miały kontaktu z otoczeniem przez długi czas. Wśród reliktowych rozróżnić możemy również sedymentacyjne i infiltracyjne.

4. na czym polega różnica przebiegu procesów wietrzenia w klimacie umiarkowanym i w tropikach /klimat umiarkowany - w takim klimacie wietrzenie fizyczne występuje w równowadze z wietrzeniem chemicznym, te pierwsze intensywniej działa w trakcie zimy a drugie w lato, produkty to głównie rumosze skalne, gliny zwietrzelinowe itp. klimat tropikalny - charakteryzuje się dużą wilgotnością i wysokimi temperaturami - czynniki idealne do rozwoju intensywnego wietrzenia chemicznego, produktem którego są pospolite w gorącej strefie klimatycznej lateryty. 5. Minerał- pierwiastek lub związek chemiczny o stałym stanie skupienia i zwykle krystalicznej budowie, utworzony w wyniku procesów geologicznych lub kosmologicznych. Skała- zespół różnych minerałów lub wiele osobników jednego minerału, które powstały w wyniku naturalnych procesów geologicznych. Grunt budowlany- to cześć skorupy ziemskiej mogąca współpracować z obiektem budowlanym, stanowiąca jego element lub służąca jako tworzywo do wykonywania z niego budowli ziemnych. 8. co to jest osiadanie zapadowe Osiadanie jest to powolny ruch gruntu, w wyniku którego powierzchnia terenu ulega obniżeniu i powstaje niecka. Osiadanie zapadowe powstaje w wyniku: usunięcia materiału niżej leżącego przez jego rozpuszczenie  wymycie lub wybranie materiału niżej leżącego przez człowieka w obszarach górniczych. 10. Piezometr- otwór o małej średnicy, który służy do pomiaru stanów zwierciadła wody i poboru próbek do badań fizykochemicznych . Płuczka wiertnicza- płyn wtłaczany na spód otworu wiertniczego podczas wiercenia w celu wynoszenia na powierzchnię zwiercin, chłodzenia narzędzia oraz utrzy- mywania ścian otworu w równowadze. Szlamówka- Urządzenie do usuwania urobku z otworów wiertniczych Wiercenie na boso- wiercenie bez użycia rur osłonowych. 1. Narysuj osuwisko w przekroju i szkicu i podpisz elementy

6. przedstaw w pkt etapy prac geologicznych prowadzących do określenia ukształtowania powierzchni zwierciadła wód podziemnych Aby ustalić położenie zwierciadła wody, jak tez jego zmiany w czasie, wykonuje się pomiary. W tym celu wykorzystuje się studnie kopane i wiercone, głębokie wykopy, źródła. W razie potrzeby wykonuje się specjalną sieć punktów obserwacyjno- pomiarowych(piezometrów). Każdy pkt. Obserwacyjny, w którym dokonuje się pomiaru zwierciadła wody, powinien mieć określoną wysokość. W tym celu wykonuje się pomiary niwelacyjne. Do pomiaru gł. Zwierciadła wody używa się gwizdka hydrogeologicznego(świstawki; jest to rura o dł. Ok. 30cm i śr.3,5cm. Od dołu jest otwarta a u góry przechodzi w cienką rurkę z gwizdkiem, zakończoną kółkiem do zawieszania. na obwodzie rury co cm umieszczone są miseczki, które wypełniają się wodą zależnie od gł. zanurzenia przyrządu. W momencie gdy dolna część świstawki zanurza się w wodzie powietrze uchodzi przez gwizdek. Następnie przyrząd podnosi się ostrożnie do góry i odczytuje gł.

2. Wymień główne typy lodowców na planie i przekroju

4. Klasyfikacja ruchów zboczowych Spływy-(spływanie) są nieregularnym, przypowierzchniowym ruchem mas skalnych w dół zbocza wywołanym przesyceniem wodą, upłynnieniu ulegają łatwo materiały ilaste toteż tzw. Spływy błotne(gliny, iły) są najczęstszym rodzajem spływów. Osady spływów tworzą jęzory, potoki i pokrywy. Zsuwy-(zsuwanie) przemieszczanie mas skalnych wzdłuż jednej lub kilku powierzchni poślizgu. Ruchy te zachodzą najczęściej na zboczach o nachyleniu 30.Obrywy-(obrywanie) powstają w wyniku nagłego ruchu mas skalnych, któremu towarzyszy krótkotrwała utrata kontaktu z podłożem. Powstają na zboczach o nachyleniu powyżej 60. Efektem są nieregularne skupiska bloków i zwaliska u podnóża zbocza. 5. Uproszczona teoria tektoniki płyt . Teoria wędrówki kry litosfery nosi nazwę tektoniki płyt. Podstawowym dowodem na przemieszczanie się partii litosfery - kontynentów była zgodność ich linii brzegowych. Ta zbieżność miała świadczyć o istnieniu w przeszłości jednego prakontynentu, który rozpadł się, a jego części rozsunęły się po powierzchni kuli ziemskiej. W powierzchni Ziemi można wydzielić rozległe płyty litosfery. W ich podłożu, w materii budującej płaszcz występują prądy konwekcyjne. Materia krąży między jądrem, gdzie ulega podgrzaniu, a powierzchnią, gdzie ciepło zostaje oddawane. Taki obieg to komórka konwekcyjna. Tam gdzie 2 komórki stykają się ze sobą strefami prądów wznoszących płyta pęka a rozgrzany materiał z płaszcza wypływa ma powierzchni ę w postaci lawy. Zastygając przyrasta ona do brzegu płyty tworząc jej najmłodszą strefę. Rozrastająca płyta musi gdzieś ulegać redukowaniu, aby rozmiary kuli ziemskiej były stałe. Istnieją miejsca, gdzie dochodzi do kolizji płyt. W miejscach tych jedna płyta wciskana jest pod druga i ulega asymilacji. Są to tzw. Strefy subdukcji. Magma tworzy się z roztapianych skał oraz w wyniku tarcia płyt litosfery w czasie kolizji, lub w miejscach zwanych plamami gorąca tzn tam gdzie docierają z płaszcza prądy płynnego materiału. W rejonach tych występują czynne wulkany. Z ochładzającej się magmy krystalizują minerały. 9. Opisz metodę 14C i metodę skamie- niałości przewodnich Metoda 14C- należy do metod bezwzględnego określania wieku skał. Opracował Libby w 1955r. Opiera się ona na zjawisku stałego stężenia w organizmach żywych atomów izotopu C14. Izotop ten asymilowany jest z CO2 przez rośliny, a następnie trafia do wszystkich organizmów żywych w łańcuchu pokarmowym. Śmierć organizmu przerywa proces asymilacji, którego ilość w organizmie maleje zgodnie z czasem połowicznego rozpadu wynoszącym 5568lat. Metoda skamieniałości przewodnich - jest metodą względną. Opracował Smith. Jest to metoda biostratygraficzna opiera się ona na szczątkach lub śladach bytowania organizmów występujących w danym środowisku sedymentacji.10. Hipocentrum-jest to ośrodek drgań, wstrząsów sejsmicznych zlokalizowany w głębi litosfery. 11.  Przyczyny powstawania trzęsień ziemi -kolizje płyt litosfery -zawały- zapadanie pustek krasowych -roboty górnicze -napełnianie sztucznych zbiorników wodnych -w czasie prób i działań wojskowych.13. Narysuj Profil zwietrzelinowy

14. Wysokość hydrauliczna- w określonym punkcie w polu filtracji wyraża sumę wysokości położenia tego punktu ponad poziom odniesienia i wysokości ciśnienia piezometrycznego w tym punkcie. Spadek wysokości hydraulicznej- nachylenie zwierciadła wody.

15.Izostazja- równowaga między różnymi wycinkami skorupy ziemskiej, dążenie do równowagi mas skalnych w litosferze.
16. Klasyfikację źródeł

Warstwowe-powstaje w miejscu, gdzie warstwa wodonośna jest rozcięta przez powierzchnię terenu.

Szczelinowe-drenuje wody krążące w szczelinach skał litych.

Krasowe-powstają w kanałach zbiorczych w skałach intensywnie rozpuszczanych w warunkach podziemnego krążenia wody.

Dyslokacyjne- wypływa wzdłuż płaszczyzny uskokowej, której towarzyszy strefa spękań

17. Co to jest ploso i jak powstaje

Rzeka meandrująca podcina wklęsły brzeg, a nadbudowuje brzeg wypukły. W

sąsiedztwie podcinanego brzegu koryto ma największą głębokość jest to tzw. Ploso.

18. Wymień trzy formy erozji wiatru i przedstaw je na rysunku

20. Strefa aeracji - wolne przestrzenie wypełnione są powietrzem, parą wodną, wodą związaną, wodą kapilarną, wodą wolną. Strefa saturacji - wszystkie przestrzenie wypełnione są wodą mającą zdolność do różnokierunkowego przemieszczania się pod wpływem grawitacji i różnicy ciśnień hydrostatycznych. Granicą obu stref jest zwierciadło wody podziemnej. 21. Wymień procesy inicjujące przemieszczania osadów w obrębie zbocza -podcięcie stóp zbocza w wyniku erozji rzecznej, abrazji (niszczenie w wyniku falowania) morskiej lub jeziornej, -wietrzenie, -zniszczenie pokrywy roślinnej, której system korzeniowy stabilizował zwietrzelinę, -podniesienie poziomu wód gruntowych, które pociąga za sobą zmniejszenie kąta tarcia wewnętrznego i zwiększenie gęstości objętościowej gruntu, -wstrząsy sejsmiczne, -współczesne ruchy skorupy ziemskiej.
22. Wymień środki przeciwdziałania i ograniczania przemieszczeń zboczowych Czynne: -drenaż zbocza obejmujący wody powierzchniowe (wykonywanie odwadniających rowów) oraz podziemne ( studnie, sztolnie), -usuwanie gruntu, który może ulec przemieszczeniu, -budowanie murów oporowych, -wykonywanie stabilizujących pali, cementacji, kotwienie fragmentów skalnych. Bierne - zakazy: -zakaz niszczenia pokrywy roślinnej, -zakaz stosowania materiałów wybuchowych i wywoływania drgań, -zakaz wykonywania budowli obciążających zbocze.24. Szczelinowatość - własność hydrogeologiczna skał, która wynika z istnienia w skale szczelin.

Rodzaje: -szczeliny syngenetyczne - powstają w czasie stygnięcia magmy, -szczeliny tektoniczne - pod wpływem ciśnień zewnętrznych, -szczeliny zwietrzelinowe - w czasie wietrzenia.25. Na czym polega istota wietrzenia mrozowego i wymień 3 formy . Wietrzenie mrozowe - polega na rozsadzaniu skał w wyniku działania ciśnienia wywołanego przez wielokrotnie zamarzającą i odmarzającą wodę znajdującą się w szczelinach i porach.

Formy: -klin mrozowy, -festony - gruzowiska powstałe przez zamarzanie wody w spękanych skałach, -inwolucje, -pingo - stożkowaty pagórek, tworzy go soczewka lodu gruntowego.26. Wymień rodzaje wulkanów i krótko je opisz. Wulkany eksplozywne - lepka magma z trudnością wypływa na powierzchnię zastygając już w kominie wulkanicznym. Wzrost ciśnienia doprowadza do erupcji. W wyniku erupcji stożek wulkaniczny może ulec zniszczeniu. Wulkany efuzywne - magma wylewa się spokojnie, stożki SA rozległe i płaskie, mało składników gazowych. Stratowulkany - typ mieszany. Początek aktywności to erupcja w wyniku której do atmosfery dostaje się ogromna ilość popiołów. Po niej następuje spokojny wypływ lawy.27. Co to jest epicentrum Ośrodek drgań sejsmicznych zlokalizowany jest najczęściej w głębi litosfery jest to hipocentrum. Sferyczna projekcja hipocentrum na powierzchni Ziemi to epicentrum. 28. W jaki sposób tworzą się wody kapilarne Powstają na skutek działania zjawiska włoskowatości. Polega ono na tym że w bardzo wąskich szczelinach lub kanalikach woda podnosi się ponad zwierciadło swobodne i zostaje tam zatrzymana pod wpływem sił adhezji. 30. Uskok jako podstawowa forma tektoniki nieciągłej Uskok-przerwanie ciągłości warstwy Rodzaje: -zrzutowe, -przesuwcze, -zrzutowo-przesuwcze, -nożycowe

33. Przedstaw za pomocą rysunku  różne Typy osuwisk


34.profil osadów budujących strefę deluwialną

36.Formy rozpadu skał pod wpływem temperatury. -rozpad ziarnisty-na drobne fragmenty przez różnice w rozszerzalności termicznej kryształów, -rozpad blokowy- w skałach jednorodnych np. gołoborza - gruzowiska ostrokrawędziste kwarcytów, -eksfoliacja- złuszczenie skał w wyniku naprężeń wywołanych ogrzaniem, gdy wnętrze ogrzewa się wolniej.

38. Skala Mohsa 1.Talk 2.Gips 3.Kalcyt 4.Fluoryt 5.Apatyty 6.Ortoklaz 7.Kwarc 8.Topaz 9.Korund 10.Diament 39. Typy tarasów rzecznych na przekroju

40. Narysuj 4 rodzaje wydm na mapie warstwicowej, na szkicu i na przekroju

42. Klasyfikacja metamorfizmu M. regionalny - przeobrażenie dużych kompleksów skał pod wpływem temp i ciśnienia. M. termiczny - (kontaktowy) pod wpływem wysokiej temp M. dynamiczny - pod wpływem wysokiego ciśnienia M. impastowy - w warunkach ekstremalnie wysokiego ciśnienia i temp np. uderzenie meteorytu 45. Opisz powstawanie klinów mrozowych 1. Zamarznięty grunt kurczy się i powstaje szczelina. 2.W lecie w szczelinę wpływa zawodniony grunt, zamarzając powiększa swoją objętość i deformuje osady w sąsiedztwie szczeliny 3.Zamarznięty grunt kurczy się szczelina odnawia się 48. Powstawanie lejów krasowych. Leje krasowe powstają na skutek stopniowego usuwania słabo związanego podłoża skalnego przez płynącą wodę, zapadnięcie się stropu jaskiń czy też obniżenie się lustra wody. • żłobki krasowe,• żebra krasowe,• uwały (kilka połączonych lejów krasowych),• zapadliska krasowe,• wąwozy krasowe,• jary krasowe, 49. Wody wgłębne przykryte są utworami słabo lub nieprzepuszczalnymi pozostają pod ciśnieniem hydrostatycznym. Jeśli w otworze wiertniczym zw. Wody ustabilizuje się powyżej powierzchni terenu - ciśnienie artezyjskie, jeżeli poniżej powierzchni terenu - ciśnienie subartezyjskie. 1. W jaki sposób mogą powstawać wapienie? Opisz powstawanie stromatolitów. Wapienie stromatolitowe powstają w strefie przybrzeżnej w miejscach gdzie w wodzie żyją sinice. Tworzą one maty glonowe, do których przyklejają się pył węglanowy, powstający w strefie brzegowej w wyniku abrazji oraz kalcyt, który wykrystalizował z wody morskiej. W dzień strzępki glonów przerastają warstwę osadu, tworząc nową kleistą powłokę, do której w nocy przykleja się kolejna warstwa pyłu. Wapienie stomatolitowe tworzą płaskie lub kopulaste warstwowane formy.2. Co to jest i jak powstaje glina zwałowa. Gliny lodowcowe powstają w wyniku bezpośredniego wytopienia materiału skalnego z masy lodu. Utwory te charakteryzujące się brakiem selekcji ziaren nazywane są glinami zwałowymi.4. Jakie zjawiska mogą doprowadzać do upłynnienia gruntu?Sufozja chemiczna- wynoszenie cząstek gruntu przez przepływające wody związane z rozpuszczaniem spoiwa .Sufozja mechaniczna- selektywne wynoszenie lub przemieszczanie drobniejszych cząstek szkieletu mineralnego gruntu wywołane ciśnieniem spływowym. upłynniony grunt w wyniku sufozji to kurzawka Tiksotropia- upłynnienie nawodnionych gruntów pod wpływem drgań 5. Opisz etapy powstawania skał osadowych( etapy diagenezy) .1. wietrzenie (chem. i fiz.) 2. transport 3. sedymentacja 4.diageneza(przemiany osadów) Minerały allogeniczne- obce dla tego środowiska- m. in. kwarc, skalenie, łyszczyki Minerały autogeniczne- minerały tworzące się w osadzie lub skale osadowej w wyniku: 1.strącania z nadległego słupa wody lub cieczy porowych (tu najczęściej kalcyt i dolomit),2. rekrystalizacji lub strukturalnego zastępowania jednego minerału przez drugi oraz 3. zamiany istniejących minerałów na drodze wymiany jonów z płynami w skale, czyli metasomatozy. M.in. halit, sól kam. , chalcedon, opal.6. narysuj przekrój geo. przykładowego obszaru na niżu polskim, wiedząc że były tam 2 zlodowacenia rozdzielone Interglacjałem i podczas pierwszego zlodowacenia obszar znajdował się w strefie peryglacjalnej.

Iły zastoiskowe wytworzyły się w wyniku osadzania materiału przez rzeki płynące na północ, które miały zablokowany odpływ przez lodowiec ,przed którym powstały ogromne rozlewiska wody. Następnie rzeki spływające z lodowca nanosiły drobne, średnie piaski wytopione z lodowca. Podczas 1 zlodowacenia obszar znajdował się w strefie peryglacjalnej tak więc lodowiec nie dotarł na ten obszar, więc nie mamy gliny zwałowej. Potem w interglacjale obszar tez zaczął zarastać roślinnością i wytworzyła się warstwa humusu. Następnie miało miejsce kolejne zlodowacenie i znowu najpierw osadzały się iły zastoiskowe, potem piaski , no i kolejno glina zwałowa, gdyż lodowiec w tym zlodowaceniu dotarł na ten obszar. Na samej górze profilu mamy iły muły- świadczące o istnieniu jeziora wytopiskowego, a także piaski- związane z rzekami polodowcowymi( Osady te świadczą o deglacjacji lodowaca)

. przekrój przez doline z zaznaczeniem granic wysoczyzny w centralnej polsce

. co powoduje woda w gruncie
. przykładowy profil rozwoju środowiska fluwialnego poddanego antropopresji

. W jaki sposób woda przepływająca w skale może zmieniać jej właściwości.
. Narysuj profil podłużny dna doliny rzecznej z dwoma lokalnymi bazami erozyjnymi.

---