001

Obsługa i naprawa pojazdów samochodowych kl.4T 1

Lekcja 9

Temat: Temat: Procesy współuczestniczące w zużywaniu wskutek tarcia Procesowi zużywania przez tarcie towarzyszy proces erozji, kawitacji, korozji.

Erozja metali - zjawisko niszczenia części mechanizmów nietrących bezpośrednio o siebie, następuje pod wpływem udarów strumienia przepływających cieczy i gazów jest typowym procesem zużywania łopatek turbin i pomp wirnikowych.

Proces zużywania w wyniku erozji może zachodzić obok dominującego procesu zużycia w wyniku tarcia w czasie intensywnego przepływu cieczy smarnej pod ciśnieniem przez luz między trącymi częściami maszyn (łożyska ślizgowe silnika) oraz gazów spalinowych przez szczelinę miedzy tokiem i cylindrem.

Kawitacja - zjawisko fizyczne zachodzące w cieczy polegające na tworzeniu i zaniku pęcherzyków wypełnionych parą tej cieczy przy wzroście i spadku ciśnienia.

Zjawisko kawitacji powstaje w obszarach gdzie suma hydrodynamicznego i hydrostatycznego ciśnienia cieczy ma wartość mniejszą od wartości ciśnienia par cieczy. Kawitacja może powstawać, gdy istnieją duże prędkości przepływu cieczy lub w wyniku drgań (cieczy) o wysokiej częstotliwości.

Proces niszczenia metalu następuje w wyniku występowania uszkodzeń mechanicznych, które są efektem udarów powstałych w czasie uderzeń o metal mikrostrumienia cieczy lub fali ciśnieniowej. Pod wpływem udarów w metalu następują zmiany układu naprężeń zachodzą przemiany strukturalne i fazowe, które powodują odrywanie cząstek metalu.

Niszczenie kawitacyjne następuje na zamkniętych powierzchniach tulei omywanych cieczą chłodzącą z procesem niszczenia kawitacyjnego współdziała proces korozji chemicznej lub elektrochemicznej znajdując swe ogniska w odkształconym materiale.

Korozja tarciowa - utlenianie metalu zachodzące pomiędzy dwoma ściśle dopasowanymi powierzchniami (pasowanie przylgowe, lekki wcisk i wcisk) w następstwie tarcia przy przesunięciach mających charakter oscylacyjny. Pomiędzy powierzchniami stwierdza się obecność drobnych ziarenek tlenków, a na powierzchni wżery. Występuje szczególnie intensywnie i powszechnie w częściach mechanizmów podlegających drganiom.

Korozja elektrochemiczna - atmosferyczna; żelazo koroduje przechodząc w wodorotlenek żelaza, zwany popularnie rdzą, dla wystąpienia tego typu korozji muszą istnieć dwa decydujące czynniki:

•    powierzchnia misi być pokryta w części lub w całości warstwą elektrolitu przewodzącego energię elektryczną,

•    do metalu dopływać musi tlen lub powietrze.

Korozja elektrochemiczna może występować w formie: całkowitej, punktowej, lokalnej, wżerowej.

Elektrolit - wodnu roztwór da Cl

Rys.9.1 Korozja z absorpcją tlenu

Korozja chemiczna - występuje przede wszystkim w atmosferze gazów spalinowych szczególnie w podwyższonej temperaturze oraz w cieczach (paliwach). Narażone na nią są elementy grupy tłokowej i układu wydechu, których materiały zmieniają w wyniku działania gazów spalinowych swój skład chemiczny.

Lekcja 9