0000015 (16)

Zamiast przewodności właściwej w praktyce używa się często przewodności równoważnikowej, zdefiniowanej wzorem

17.19

A =    = Fu. (m₊ 4- u-)

gdzie:

c — stężenie równoważnikowe.

Ryc. J7.6. Zależność przewodności właściwej od stężenia roztworu kwasu siarkowego w wodzie.

Porównując doświadczalne wartości przewodności elektrolitów i lepkości r_t różnych rozpuszczalników, Walden wykrył zależność empiryczną, według której iloczyn przewodności i lepkości jest w przybliżeniu wielkością stałą (reguła Waldena)

A 7) = const    17.20

17.1.3. Zjawiska elektrokinetyczne

W odróżnieniu od roztworów prawdziwych, jakimi są np. wodne roztwory elektrolitów, często, zwłaszcza w biologii, mamy do czynienia z roztworami koloidalnymi, tj. zawiesinami lub emulsjami, które składają się z bardzo drobniutkich cząstek ciał stałych, ciekłych lub pęcherzyków gazowych (o średnicach od 0,1 do 100 nrn) rozproszonych w ośrodku ciekłym. W takich ultramikroniejednorodnych układach wyróżniamy więc co najmniej dwie fazy: rozproszoną i rozpraszającą. Na powierzchni naładowanych cząstek fazy rozproszonej adsorbują się jony jednego (przeciwnego) znaku w postaci ściśle przylegającej otoczki (ryc. 17.7). Ładunki samej cząstki i warstwa jonów przylegających tworzą elektryczną warstwę podwójną, wewnątrz której potencjał ma przebieg liniowy (ryc. 17.8). Nieco dalej od powierzchni cząstki jony tego samego znaku co jony adsorbowane tworzą warstwę dyfuzyjną, czyli rozmytą, w której potencjał nie zmienia się już liniowo z odległością. Wartość potencjału, jaka ustala się na granicy warstw podwójnej i rozmytej nazywa się potencjałem clcktrokinetycznym i oznacza się go literą dzeta C Najczęściej określa się go po prostu potencjałem C

Z istnieniem elektrycznej warstwy podwójnej i potencjałem dzeta związane są tzw. zjawiska elektrokinetyczne, do których należą: elektroosmoza, elektroforeza, potencjał przepływu i efekt Dorna.

315