82
82
łOÓLNL
BIBlh HiR Mit WAŻNE DLA BADAŃ LITtRACKICH
ników brzmi: „Urzędowy Wykaz Druków Wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej i Druków Polskich lub Polski Dotyczących Wydanych za Granicą”, Polonica zagraniczne zestawiane są oddzielnie pt. Wykaz druków nieperiodycznych polskich lub Polski dotyczących wydanych za granicą na końcu każdego kwartału, a w 1929 r. na końcu każdego miesiąca. W roczniku 1929 znajduje się nadto, również publikowany miesięcznie, Urzędowy wykaz druków periodycznych wydawanych ir Rzeczypospolitej Polskiej, który obejmuje tylko czasopisma nowo powstałe i zawieszone.
Od 1930__r—zasięg pisma zostaje ograniczony do druków zwartych opublikowanych na terenie Polski, co znajduje wyraz w tytule: „Urzędowy Wykaz Druków Wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej”. Jako oddzielne dodatki'miesięczne'żacżynają^się ukazywać: „Wykaz Druków Polskich lub Polski Dotyczących Wydanych za Granicą” oraz „Urzędowy Wykaz Czasopism Wydawanych w Rzeczypospolitej Polskiej”, od 1931 r. pt. „Urzędowy Wykaz Czasopism Nowych, Wznowionych i Zawieszonych Wydawanych w Rzeczypospolitej Polskiej" (od 1936 r. włączony do „Urzędowego Wykazu Druków”).
„Urzędowy Wykaz Druków” obejmuje wszystkie wydawnictwa zwarte publikowane na terenie państwa polskiego: druki z tekstem słownym, a także nuty i mapy; w 1929 r. nadto czasopisma nowo powstałe i zawieszone. Od 1930 do 1935 r. w związku z wydzieleniem spisu czasopism uwzględnia oprócz druków zwartych tylko wydawnictwa ciągłe, ukazujące się nieregularnie lub rzadziej niż raz na kwartał. Od 1930 r. rejestruje również portrety, obrazki, pocztówki odbijane w większej liczbie egzemplarzy. Mimo dążenia w zasadzie dó~komplelńego rejestrowania druków, ód 193(?_r. stosowana jest pewna selekcja dokumentów życia społecznego; opisywane są tylko publikacje władz państwowych i samorządowych.
Zestawienia poloników zagranicznych obejmują: druki w języku polskim bez względu na narodowość autora, prace Polaków w językach obcych, prace autorów obcych dotyczące Polski oraz druki gdańskie i dotyczące Gdańska. Rejestrowane są druki zwarte oraz pojedyncze zeszyty czasopism w językach obcych poświęcone w całości lub w przeważnej części sprawom polskim.
Opis druków jest w zasadzie rejestracyjny; tylko nieliczne pozycje posiadają adnotacje. Hasiem druków autorskicRTuniieszczonym w oddzielnym wierszu, jest nazwisko autora (początkowo w formie podanej na karcie tytułowej, a od 1930 r. w formie oryginalnej) bądź pseudonim lub kryptonim (bez przestawiania, jak to było stosowane uprzednio, kolejności liter). W opisie druków anonimowych hasłem jest pierwszy wyraz tytułu, natomiast dokumenty życia społecznego wyrazy określające ich rodzaj (nawet gdy nie występują w tytulejT iip: „Katalog”, „Odezwa”, „Regulamin”, „Statut”, „Sprawozdanie”. Dalszymi elementami opisu są: tytuł i podtytuł, miejsce i rok, wydawnictwo i drukarnia, format w centymentrach, liczbowanie stron. W opisach dzieł drukowanych grażdanką stosuje się transliterację. W adnotacji podawane są: zawartość dzieł zbiorowych i tomów artykułów jednego autora,
informacje o instytucji sprawczej, patronującej danemu wydawnictwu, seria, w której książka została wydana; przy odbitkach — tytuł czasopisma, z którego odbitka została wykonana. Od 1930 r. pozycje są numerowane,
W 1936 r. wprowadzono pewne zmiany w celu uproszczenia i usystematyzowania kolejności niektórych elementów opisu (np. podawanie tylko pierwszego miejsca wydania, skrócenie informacji o wydawnictwie do nazwiska wydawcy lub nazwy firmy). Dla wyróżnienia dzieł zawierających bibliografię załącznikową wprowadzono znak kwadratu; gwiazdką oznaczono opisy sporządzone poza biurem rejestracji egzemplarza obowiązkowego.
Układ. Pozycje grupowane są w sposób następujący; 1. Druki tj języku polskim, 2. Druki w językach obcych, 3. Mapy, 4. Nuty, 5. Ryciny. W obrębie" poszczegoThycITgfup"uTtład jest alfabetyczny. Od 'PSTj. dokumenty piśmiennicze dzielone są na dwie części: część pierwsza obejmuje prace naukowe, gogularnonaukowe, literaturę piękną, podręczniki szkolne; część druga — dokumenty życia społecznego'.
„Urzędowy Wykaz Druków” posiada od 1930 r. indeksy tygodniowe rzeczowe (klasowe) oraz indeksy roczne (wydane oddzielnie) dó roczników 1931 — 1937; indeks alfabetyczny, z wydzieleniem w oddzielne grupy nut, map i rycin, indeks "rzeczowy (klasowy), indeks druków hebrajskich i żydowskich '"(alfa betyćZhy i rzeczowy).
POLSKA BIBLIOGRAFIA NARODOWA BIEŻĄCA PO 1944 R.
Zgodnie z współczesną koncepcją polska bibliografia narodowa bieżąca składa się obecnie z czterech bibliografii prymarnych, obejmujących w sumie wszystkie rodzaje i typy dokumentów publikowanych w Polsce oraz poloników zagranicznych. Są to wydawane przez Bibliotekę Narodową — Instytut Bibliograficzny: „Przewodnik Bibliograficzny”, „Bibliografia Zawartości Czasopism”, bibliografia „Polonica Zagraniczne”, „Bibliografia Czasopism i Wydawnictw Zbiorowych”.
..PKZHWIIDNIK mnUOORAI ICZNY "
„Przewodnik Bibliograficzny” publikowany jest od 1946 r. W pierwszych latach pełny tytuł pisma brzmiał; „Przewodnik Bibliograficzny. Urzędowy wykaz druków wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej i poloników zagranicznych”; od 1949 r. zasięg pisma został ograniczony do wydawnictw publikowanych na terenie państwa polskiego, co znalazło odbicie w zmienionym podtytule: „Urzędowy wykaz druków wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej”, od 1953 r.: „Urzędowy wykaz druków wydanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. W 1946 r. ukazały się tylko numery 1/3, 10—12, rejestrujące produkcję wydawniczą za pierwszy i ostatni kwartał roku; w 1947 r. — nr 4 — 28. Całość materiałów za pierwsze lata po wyzwoleniu wydano w 1955 r. pt. Przewodnik bibliograficzny. Urzędowy wykaz druków wydanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1944—1947, w którym pozycje ogłoszone uprzednio