r>. iMujawn yi /fł»wipin«/ł i i, nnsawi ainro
»BN 978-8341-14814-0.by WN PWN 2007
ROZDZIAŁ 8 Narzędzia polityki handlowej 291
między sobą. Jednak głównymi nabywcami sprzętu telekomunikacyjnego są firmy telefoniczne, które w Europie aż do niedawna były w całości własnością rządów. Firmy te dokonują zakupów u producentów krajowych nawet wtedy, kiedy dostawcy żądają wyższych cen niż dostawcy z innych krajów. W rezultacie handel sprzętem telekomunikacyjnym w Europie jest niewielki.
3. Bariery biurokratyczne. Czasem rząd chce ograniczać import bez działań formalnych. Na szczęście lub nie. bardzo łatwo jest przekształcić normalne procedury związane z ochroną zdrowia, bezpieczeństwem lub procedury celne tak. aby sta ły się odczuwalnymi barierami w handlu. Klasyczny przykład to francuski dekret z 1982 roku, zgodnie z którym wszystkie japońskie magnetowidy muszą przechodzić przez mały posterunek celny w Poitiers, co skutecznie ograniczało ich import.
W 199$ roku po ulicach Miami i Baltimore zaczęły jeździć nowe, eleganckie- autobusy. Prawdopodobnie niewielu pasażerów zdawało sobie sprawę, żc autobusy te zostały wyprodukowane na Węgrzech.
Dlaczego na Węgrzech? Przed upadkiem komunizmu w Europie Wschodniej Węgry produkowały autobusy na eksport do innych krajów bloku wschodniego. Pojazdy te byli jednak źle zaprojektowane i kiepsko wykonanc; niew iclc osób sądziło, żc w bliskiej przyszłości przemysł ten będzie mógł podjąć eksport do krajów zachodnich.
Sytuacja zmieniła się, kiedy kilku sprytnych węgierskich inwestorów zdało sobie sprawę, że w mało znanej, ale bardzo ważnej amerykańskiej ustawie z 19.? ? roku. Ustawie o kupowaniu amerykańskich produktów (Boy American Art), istnieje pewna luka prawna Ustawa ta w istocie zobowiązuje dostosowania przepisów domieszkowych w odniesieniu do znacznej grupy produktów
W ustawie uregulowano także kwestię zakupów dokonywanych przez agendy rządowe. W tym również władze stanowe i lokalne. Na mocy ustawy we wszystkich takich zakupach pierwszeństwo mają produkty firm amerykańskich. Oferta firmy zagranicznej może zostać wybrana tylko wtedy, kiedy jcj cena jest o określony odsetek niższa od ceny oferowanej przez firmę krajową. W przypadku autobusów i innego sprzętu rranspor towego zagraniczna oferta musi być przynajmniej o 2'% tańsza od oferty krajowej, co w praktyce w większości przypadków oznacza wyeliminowanie zagranicznych producentów. Firma amerykańska nie może także występować jako przedstawiciel handlowy firm zagranicznych: podczas gdy .amerykańskie" produkty mogą zawierać części zagra-niczne, $l4i> materiałów, z jakich są wykonane, musi być pochodzenia kra|<>wego.
Węgrzy wpadli na pomysł stworzenia zakładu, który będzie spełniał te kryteria na poziomie minimalnym. Stworzyli dwa zakłady produkcyjne: jeden na Węgrzech, produkujący kadłuby autobusów (tylko karoserie, bez innych elementów), oraz zakład montażowy w stanic Georgia. Anserykańskic osie i opony przc\vo2ono na Węgry, gdzie montowano je w kadłubach autubusów, a te następnie wysyłano z powrotem do Stanów Zjednoczonych. Tu instalowano amerykańskie silniki i skrzynie biegów. Cały produkt był w niewiele ponad $1% amerykański i tym samym z prawnego punki u widzenia były to autobusy wyprodukowane w Stanach Zjednoczonych, a władze miejskie miały prawo je kupować. Korzyścią z całego przedsięwzięcia była możliwość użycia taniej węgierskiej siły roboczej. Chociaż montaż autobusu zajmuje węgierskim pracownikom 1500 godzin, w porównaniu z 900 godzinami w Stanach Zjednoczonych, przy godzinowej stawce wynagrodzenia na poziomie 4 dolarów całe przedsięwzięcie było opłacalne.