65

Istotny jest. również charakter skał stanowiących osłonę intruzji. Największe zmiany zachodzą w sytuacjach, gdy ich skład chemiczny kontrastowo różni się od chemizmu intrudującej magmy.

Strefa kontaktowa ciała magmowego dzieii się zasadniczo na dwie części: 1 - obejmuje najbardziej zewnętrzna, część intruzji zwaną strefą endotermiczną (end o kontaktową) oraz bezpośrednio do niej przyległa część skał osłony określaną strefą egzotermiczną (egzokontaktową). Ta ostatnia zwana jest też niekiedy aureolą kontaktową.

Strefa endotermiczna intruzji odznacza się charakterystycznymi zmianami zachodzącymi w brzeżnej części ciała magmowego wskutek jego szybkiego ochładzania. W przypadku intruzji granitowej, w strefie tej - o szerokości wahającej się zazwyczaj od kilku do kilkudziesięciu metrów -dominują skały o barwach jaśniejszych niż pozostałe granity, odznaczające się zmiennymi, drobno- bądź gruboziarnistymi strukturami.

Strefa egzotermiczna intruzji powstaje w wyniku podgrzania skał osłony przez wdzierającą się w nią magmę. Osiąga ona zazwyczaj szerokość wahającą się od kilku metrów do kilku lub nawet kilkunastu kilometrów. Jeszcze większym zasięgiem odznacza się metasomatyezne oddziaływanie magmowego batolitu. W przypadku intruzji o charakterze żyłowym, miąższość strefy egzotermicznej rzadko przekracza kilka lub kilkanaście centymetrów. Bardzo wyraziste zmiany kontaktowe towarzyszą wdarciu się magmy w utwory ilasto-mułowcowe, fyllity lub łupki łyszczykowe. Na kontakcie z intruzją tworzą się wtedy skały zwane hornfelsami, nieco dalej od ciała magmowego powstają łupki gruz elkowe, a najdalej - łupki plamiste. Wskutek wdarcia się magmy w utwory węglanowe tworzą się marmury, a w skały węgianowo-krzerńianowe -skarny. Węgiel na kontakcie z intruzją może zamienić się w grafit, natomiast nieco dalej od kontaktu - w antracyt. Stosunkowo niewielkim zmianom kontaktowym ulegają utwory odznaczające się podobnym składem chemicznym jak intrudująca je magma. Piaskowce kwarcytowe ulegaja_u najczęściej rekrystalizacji, przechodząc w kwarcyty. Piaskowce