Momentom 527
Dywergencja
Inną ważną cechą oscylatorów jest pokazywanie dywergencji, czyli sytuacji, kiedy nowym szczytom lub dołkom cenowym nie towarzyszą nowe szczyty lub dołki oscylatora. Dywergencja hossy, zwana też dywergencją pozytywną, powstaje, kiedy ceny tworzą dołek, rosną, a następnie spadają jeszcze niżej, natomiast oscylator w tym czasie po utworzeniu dołka i wzroście nie spada do poziomu nowego minimum. Dywergencja bessy, zwana też dywergencją negatywną, powstaje, gdy rynek tworzy nowy szczyt, spada, a następnie rośnie powyżej poziomu pierwszego szczytu, natomiast oscylator w ostatniej fazie nie tworzy nowego maksimum (diagram 15.4).
Dywergencja to wczesne ostrzeżenie, że rynek może zmieniać swój trend. Kiedy sygnał dywergencji jest poprawny, trader może kupić w pobliżu dołka cenowego i sprzedać niedaleko szczytu. Niestety, sygnały te są bardzo często fałszywe. Sygnały dywergencji dawane przez oscylator są przecież zawsze przeciwne do trendu, który mają określać, a traderzy kupują zaraz po spadku do nowego dołka lub sprzedają wkrótce po wzroście do nowego szczytu. W dłuższym ruchu cenowym może wystąpić kilka dywergencji, zanim trend ostatecznie się zmieni. Wiarygodność dywergencji można jednak znacznie zwiększyć, czekając, aż zachowanie cen potwierdzi sygnały oscylatora. Takim potwierdzeniem może być na przykład przebicie linii trendu (diagram 15.5), przebicie średniej kroczącej (diagram 15.6) i dni odwrotu (diagram 15.7). Po omówieniu pięciu popularnych oscylatorów przyjrzymy się dwóm szczególnie skutecznym metodom potwierdzania sygnałów dywergencji, jakimi są kanał średniej kroczącej oraz szczyty mikro-M i dołki mikro-W.
Oscylator momentum porównuje dzisiejszą cenę zamknięcia z ceną zamknięcia sprzed określonej liczby dni. Aby obliczyć na przykład momentum dziewięciodniowe, należy odjąć cenę zamknięcia sprzed dziewięciu dni od bieżącej ceny zamknięcia. Dla skonstruowania szybszego lub wolniejszego oscylatora należy po prostu zmniejszyć lub zwiększyć liczbę dni uwzględnianych w obliczeniach (diagram 15.8). Wzór momentum to M = C - Cn, gdzie C jest ostatnią ceną zamknięcia, a Cn jest ceną zamknięcia sprzed n dni.
Zakładając, że n = 9, kiedy 9-dniowe momentum znajduje się powyżej swojej linii zero i rośnie, zmiany cen z dziewięciu dni są dodatnie i zwiększają się, co oznacza, że trend jest rosnący i przyspiesza (diagram 15.9). Jeśli linia momentum biegnie poziomo, oznacza to, że zmiany cen w danym