Warzywnictwo012

Ważną cechą odmianową jest przyleganie łusek suchych i ich zabarwienie. Odmiany przeznaczone do długiego przechowania powinny mieć grube łuski okrywające i ściśle przylegające do łusek mięsistych bez skłonności do odpadania. Ścisłość przylegania łusek jest cechą odmianową, zależną jednak od terminu zbioru. Cebula zbierana po całkowitym zaschnięciu szczypioru ma łuski łatwo odpadające i gorzej się przechowuje. Najsilniejsze przyleganie łusek uzyskuje się przy sprzęcie cebuli, gdy około 50-60% szczypioru jest załamanego i jest on jeszcze zielony.

Zabarwienie łusek okrywających może być białe, żółte, brązowe, czerwone i fioletowe w różnych odcieniach. Na odcień barwy łuski w znacznym stopniu wpływają warunki atmosferyczne w okresie sprzętu i dosuszania cebuli na polu, przy częstych opadach barwa łusek okrywających jest ciemniejsza. Do uprawy na cebulę konserwową nadają się odmiany o łuskach srebrzystobiałych. Odmiany o łuskach żółtych i brązowych są zwykle uprawiane na przechowanie. Z barwą łusek okrywających jest skorelowana odporność cebuli na niektóre choroby, a zwłaszcza na Colletotrichum allii. Odmiany o łuskach białych są wrażliwe na tego grzyba, natomiast u odmian o łuskach barwnych stwierdzono znaczną odporność. Jest ona związana z obecnością związków fenolowych, jak kwas protokatechinowy i katechol. Szczególnie ważną cechąjest wyrównanie odmiany pod względem zabarwienia.

Barwa łusek mięsistych może być biała, biała z odcieniem zielonym lub żółtym, czerwona lub fioletowa. Najbardziej są poszukiwane odmiany o łuskach białych. Cebula przeznaczona na susz nie powinna zmieniać zabarwienia w czasie suszenia. Odmiany mogą się różnić liczbą wierzchołków wzrostu i skłonnością do rozszczepiania na pojedyncze cebule. Polskie odmiany mają małą liczbę wierzchołków wzrostu i wykazują małą skłonność do rozszczepiania się.

Smak cebuli może być łagodny lub ostry. Odmiany przeznaczone na cebulę konserwową oraz do konsumpcji jako warzywo (cebula duszona lub sałatki) powinny charakteryzować się łagodnym smakiem. Odmiany przyprawowe powinny mieć smak ostry. Substancje aromatyczne powodujące ostry smak cebuli mają działanie bakterio-statyczne, przeciwdziałające przeziębieniom i grypie oraz hamują rozwój komórek rakowych.

Twardość cebuli jest związana ze ścisłością przylegania łusek mięsistych. Odmiany

0    cebulach twardych przechowują się zwykle lepiej niż odmiany o cebulach miękkich.

Ważną cechą jest równomierność załamywania się szczypioru. Cecha ta ma szczególne znaczenie przy sprzęcie mechanicznym cebuli. O przydatności odmiany do mechanicznego sprzętu i sortowania decyduje jej wyrównanie pod względem kształtu

1    zabarwienia, a także odporność na uszkodzenia mechaniczne w czasie sprzętu.

Cebula jest rośliną o długim okresie wegetacji wynoszącym około 5 miesięcy. Istnieją odmiany średnio wczesne, które dojrzewają już na początku trzeciej dekady sierpnia i odmiany bardzo późne dojrzewające pod koniec pierwszej dekady września. Okres dojrzewania może ulec znacznemu przesunięciu pod wpływem przebiegu warunków atmosferycznych w drugiej połowie lata. Duża ilość opadów i niska tem-

12