Czasami trwają bardzo krótko, innym razem zaś potrafią absorbowali strony przez miesiące czy nawet lata. Bywają traktowane jako coś niekorzystnego, zagrażającego lub odwrotnie - postrzega się je, jako funkcjonał^ ne i pożądane. Pomimo tej różnorodności, pewne elementy składające się na sytuacje konfliktowe móżna uznać za wspólne czy też podobne dla wszystkich. Każdy konflikt — niezależnie od tego, czy dotyczy jednostek czy grup - składa się z kilku następujących po sobie faz, które charakteryzują się własną specyfiką i dynamiką. Fazy te tworzą tzw. cykl konfliktu.
Faza I Faza II Faza III
Dostrzeżenie sprzeczności -► Zachowania • Zakończenie
powstaje frustracja, np. walka, wycofanie nie zawsze oznacza
niezadowolenie rozwiązanie konfliktu - j
jeżeli wynik nie jest satysfakcjonujący dla stron, , pojawia się frustracja i sytuacja wraca do punktu wyjścia, tj. fazy I
Konflikt rozpoczyna się od wystąpienia — przynajmniej u jednej ze stron - stanu niezadowolenia czy frustraci1 (towarzyszą temu silne emocje). Stan ten wywołany jest przez przekonanie czy też świadomość, iż druga strona uniemożliwia bądź utrudnia realizację interesów stron, celów czy działań. Niezadowolenie rodzi określone zachowania (np. unikanie, walkę), te zaś wpływają na reakcje drugiej strony. Jeżeli rozwiązanie kwestii spornej jest dla stron zadowalające, konflikt nie wraca do fazy pierwszej.
Można również wskazać przykłady, bardziej rozbudowanych opisów, uwzględniających np. takie elementy jak poddanie konfliktu obserwaqi otoczenia społecznego i oddziaływanie otoczenia społecznego na uczestników konfliktu [30] s. 24 i nast. Fazy konfliktu mogą być zatem ujmowane jako:
>■ ukształtowanie się sytuacji konfliktowej (jednostki, grupy zaczynają odbierać swoje położenie w danym układzie relacji społecznych jako niekorzystne, niedogodne lub niesłuszne);
> zachowanie stron w konflikcie (wynikiem takiej subiektywnej oceny sytuacji mogą być działania zmierzające do zmiany danego stanu; może również zdarzyć się tak, że strony, powodowane różnymi względami odstąpią od dążenia do zmiany swego położenia, tj. nie dochodzi dp uzewnętrznienia zachowań, skierowanych przeciwko innemu podmiot towi lub podmiotom);
Frustracja, a więc zablokowanie dążeń jednostki, spowodowane pojawieniem 5ĆS przeszkody (zewnętrznej lub wewnętrznej) uniemożliwiającej osiągnięcie celu; stan przykrego napięcia emocjonalnego towarzyszący tej sytuacji.