DSC07375

nam, że aby wydostać się z tej opresji, konieczny jest powrót do konsensuainego modelu polityki; tym, czego nasz zgtobalizo* wany świat potrzebuje, jest wprowadzenie kosmopolitycznego podejścia liberalnego.

To skojarzenie Schmitta i neokonserwatystów uważam za wynik głębokiego nieporozumienia. Oczywiście Schmitt wielokrotnie powtarzał, że rozróżnienie przyjatiel/wróg stanowi differentia specifica polityczności. Jednak zawsze podkreślał przy tym, że to rozróżnienie musi być przeprowadzone na sposób czysto polityczny, nie na gruncie ekonomii czy etyki. Zdecydowanie nie zgodziłby się ze sposobem, w jaki Bush używa moralnej kategorii „zła" do wskazywania swoich wrogów i odrzuciłby jego mesjanistyczny dyskurs o amerykańskim obowiązku niesienia światu wolności i demokracji.

Tak naprawdę podejście Schmitta, dalekie od usprawiedliwiania strategii Busha, dostarcza nam licznych wglądów podważających jej główne założenia. Demaskując jej morali-styczny dyskurs pomaga nam zrozumieć retoryczne posunięcia _; pozwalające obecnemu rządowi Stanów Zjednoczonych na * zawłaszczenie i zmonopolizowanie idei cywilizacji. Schmitt był bardzo krytyczny wobec liberalnego uniwersalizmu z jego roszczeniami oferowania prawdziwego » jedynie słusznego systemu politycznego. Krytykował liberałów za posługiwanie się pojęciem .ludzkości’ jako bronią ideologiczną na służbie imperialistycznej ekspansji oraz postrzega! humanitarną etykę jako nośnik gospodarczego imperializmu. Wskazywał, że Jeżeli jakieś państwo w imieniu ludzkości wałczy ze swoim politycznym wrogiem, nie znaczy to wcale, że wojnę prowadzi ludzkość, ale że państwo to próbuje zagarnąć pewne uniwersalne pojęcie, z którym mogłoby się identyfikować (tym samym odbiera prawo posługiwania się nim przeciwnikowi). W podobny

_ Aktualną wyiwanla <W» _w,yjv

sposób nadużywa się pojęć pokoju, sprawiedliwościTp^l i cywilizacji, które zachowuje się dla siebie, odmawiając slątyftP samym wrogowi”*³.

To jego zdaniem tłumaczyło, dlaczego wojny prowadzone w imię ludzkości były szczególnie nieludzkie. W momencie, gdy wróg został przedstawiony jako wyrzutek człowieczeństwa, wszystkie środki były dozwolone. Wyznaczenie granic między przyjacielem i wrogiem jako granic między .cywilizowanym światem" a „złymi wrogami" postrzegałby on jako typowa zagranie liberalnego uniwersalizmu, który rości sobie prawo i obowiązek zaprowadzenia' swojego ładu w reszcie świata w imię praw człowieka.

Schmitt argumentował, że nie istnieje włączenie (indu-sion) bez wykluczenia {exctusion), norma bez wyjątku. Wytrwałe obnażał roszczenia liberalizmu do całkowitej ińkluzywnośd oraz do przemawiania w imieniu „ludzkości". Jednakże rozpoznał on retoryczną siłę takiej identyfikacji z ludzkością, stosowaną przez liberalizm w celu pozbawienia lęgitymacji każdej zasady przeciwnej do swojej własnej. Jak wskazuje William Rasch było to dla Schmitta centralnym mechanizmem, który ustanowił hegemonię Zachodu i nie mógł się on powstrzymać od podziwu dla sposobu, w jaki amerykański system zdobył globalną hegemonię poprzez zrównywanie swoich partykularnych interesów z powszechnie obowiązującymi normami moralnymi, co prowadziło do tego, że „przeciwstawić się amerykańskiej hegemonii znaczyło przeciwstawić się uniwersalnemu dobru i wspólnemu interesowi ludzkości"^M.

Jednak Schmitt ostrzegał też, że każda próba narzucenia całemu światu jednego modelu będzie miała zgubne konsekwencje. Był w pełni świadomy niebezpieczeństw, jakie, pociągał u sobą współczesny mu kierunek, w którym rozwijały słą spraw