ED (70)

ED (70)



180 VL Zasady pneprowadzania dowodu

W rezultacie, chcąc poznać instytucję społeczną należącą do określonego rodzaju, będziemy porównywali rozmaite jej formy nie tylko u ludów danego rodzaju, ale również we wszystkich rodzajach wcześniejszych. Weźmy np. organizację rodzinną. Będziemy musieli stworzyć najpierw typ możliwie najbardziej rudymentarny, a następnie śledzić krok za krokiem, w jaki sposób ulegał on stopniowej komplikacji. Metoda ta, którą można nazwać genetyczną, daje jednocześnie analizę i syntezę zjawiska. Z jednej strony, ukazuje nam jego składowe elementy w stanie rozłączenia oraz proces ich stopniowego dodawania się do siebie, z drugiej strony, dzięki rozległości perspektywy porównawczej, umożliwia nam określenie warunków ich powstawania i łączenia się ze sobą. Złożony fakt społeczny można więc wyjaśnić tylko wtedy, gdy śledzi się jego pełny rozwój poprzez wszystkie rodzaje społeczne. Socjologia porównawcza jest nie jednym z działów socjologii, lecz socjologią samą - taką socjologią, która przestała być czysto opisowa i zmierza do zrozumienia faktów.

W trakcie tych rozległych porównań popełnia się często błąd, który fałszuje ich wyniki. Czasami, kiedy chcemy ocenić kierunek rozwoju wydarzeń społecznych, zdarza się nam porównywać tylko to, co dzieje się u schyłku każdego rodzaju, z tym, co wytwarza się w zaraniu rodzaju następnego. Postępując w ten sposób, uważa się za możliwe mówić np., że słabnięcie wierzeń religijnych i wszelkiego tradycjonalizmu musi być w życiu ludów zjawiskiem jedynie przejściowym, gdyż występuje ono tylko w ostatnim okresie ich egzystencji i zanika wówczas, gdy zaczyna się nowa ewolucja. Stosując taką metodę, jesteśmy wszakże narażeni na to, iż za prawidłowy i konieczny postęp weźmiemy skutek zupełnie innej przyczyny. Stan, w jakim znajduje się młode społeczeństwo, nie jest bowiem po prostu przedłużeniem stanu, jaki osiągnęły u swego schyłku społeczeństwa poprzednie, lecz wynika częściowo z owej młodości, która przeszkadza w przyswojeniu i wykorzystaniu od razu doświadczeń wcześniejszych. Tak samo dziecko otrzymuje od swych rodziców uzdolnienia i skłonności, które dopiero później zaczynają odgrywać rolę w jego życiu. Jest więc możliwe, podejmijmy ten sam przykład, iż powodem nawrotu tradycjonalizmu, jaki obserwujemy na początku każdej historii, jest nie to, że jego spadek musi być zawsze tylko przejściowy, ale szczególne warunki, w których znajduje się każde początkujące społeczeństwo. Porównanie będzie miało wartość dowodową dopiero wtedy, gdy wyeliminujemy ten czynnik wieku, który je zakłóca. Aby to osiągnąć, wystarczy rozważać porównywane społeczeństwa w jednym i tym samym okresie ich rozwoju. Tak więc, chcąc poznać kierunek ewolucji zjawiska społecznego, będziemy porównywali to, czym było ono w młodości każdego rodzaju, z tym, czym stawało się w młodości rodzaju następnego, i w zależności od tego, czy na kolejnych etapach było ono bardziej, mniej lub tak samo intensywne, powiemy, że dane zjawisko postępuje, ustępuje lub utrzymuje się niezmienione.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ED (70) 180 VI. Zasady przeprowadzania dowodu W rezultacie, chcąc poznać instytucję społeczną należą
ED (63) 166 VI. Zasady pneprowadzania dowodu pełnianie jej tym, co nazywał metodą historyczną; ale p
ED (63) 166 VI, Zasady pneprowadzania dowodu pełnianie jej tym, co nazywał metodą historyczną; ale p
ED (65) 170    V7. Zasady pneprowadzania dowodu Metoda zwana metodą reszt (jeżeli jes
ED (65) 170    VI. Zasady przeprowadzania dowodu Metoda zwana metodą reszt (jeżeli je
ED (66) 172 VI. Zasady przeprowadzania dowodu jakiś dowód, nie wystarczy wykazać, iż przemawiają prz
ED (68) 176 VI. Zasady przeprowadzania dowodu nieprzerwanym ciągiem przekształceń warunków bytu zbio
ED (69) 178 VI. Zasady przeprowadzania dowodu który w całym kraju jest taki sam i tak samo funkcjonu
ED (67) 174 VI. Zasady przeprowadzania dowodu dwóch społeczeństw, które różnią się lub są zgodne tyl
ED (66) 172 VI. Zasady przepmwadzania dowodu jakiś dowód, nie wystarczy wykazać, iż przemawiają prze
ED (68) 176 VI. Zasady przeprowadzania dowodu nieprzerwanym ciągiem przekształceń warunków bytu zbio
ED (69) 178 VI. Zasady przeprowadzania dowodu który w całym kraju jest taki sam i tak samo funkcjonu
ED (64) MMwnHiinwiismimmnimammlijmi 168    V7. Zasady przeprowadzania dowodu czy
70 KAZIMIERZ WOLNY-ZMORZYŃSKI portażu są rezultatem obserwacji i badań reportera, zbierającego
ED (46) nntimnmiimum:a 132    Zasady wyjaśniania faktów społecznych do tego same
ED (11) 62 II. Zasady obserwacji faktów społecznych i wyjaśniania. Nasze idee na ich temat są sercu
ED (12) 64 II. Zasady obseiwacji faktów społecznych 2. Poprzednia zasada jest wszakże czysto negatyw

więcej podobnych podstron