IMGP2311

228 4

n*'M. lego określenia / przytaczanym ju/ wcześniej pojęciem nowych plemion M.ilTesolcjjo .."fajerwerków a*» publiczność poczęta / okazji (i na czas) estradowego występu. kinowej premiery czy kolejnych odcinków "Wielkiego Brata» jest najhardziej dziś bodaj pospolitym surogatem "wspólnoty**. /as zdarzenia towarzyszące jej narodzinom i motylemu żywotowi są najbard/icj bodaj dostępna namiastka jej przeżycia" (Bauman. 2007: 9|.

Po czwarte, potrzeba swoistego kultu celebrytow może świadczyć o anomii rzeczywistych więzi społecznych. Tradycyjne więzi, na przykład rodzinne, w po-nowoc/csnym swiecie ulegają osłabieniu czy wręcz zerwaniu. Liczą się krótkie spotkania. poszukiwanie wciąż nowych wrażeń i emocji. Życic toczy się bowiem ih! projektu do projektu. Ucieczka przed nudą i powtarzalnością, schematami stanowi mechanizm napędzający jednostki. Istnienie cclcbrytów demaskuje naszą jednostkową samotność. „Gdy wszystkie więzi ludzkie, jakie przeobrażały niegdyś zbiorowość w "Społeczność** lub we «w spólnotę**. wątleją i kruszeją w zawrotnym tempie, gdy wszystko to. co dzieli, pleni się o wiele obficiej niż to, co łączy, gdy konkurencja panoszy się na polach niegdyś przez solidarność uprawianych, wtedy w "jednostkach na mocy dekretu**, na jakie zbiorowość się rozpjda. wzbiera lęk przed samotnością i zabłąkaniem, które samotne poczynania wro/a. Wzbiera też łaknienie ucieczki przed pułapkami samotności choćby /ludnej ucieczki i chwilowej: rośnie pragnienie zanurzenia się i rozpuszczenia w pobratymczej współmyslącej, współczującej, współprzeży wająccj rzeszy" j Bauman. 2007 IOJ. Taki mechanizm ucieczki i wiecznych poszukiwań jest w rezultacie /ludny, bowiem też prowadzi do powielania pewnych schematów i powtarzalności (wspólnoty tanów skic. naśladownictwo trendsetterów itp.).

Po piąte, zmianie ulega zatem kontekst, w jakim do życia powoływani są cc-Icbryci. Współczesne media uprzyw ilejowały swą funkcję rozrywkową czy info-tainmentową w jej różnych odmianach kosztem pozostałych: informacyjnej, edukacyjnej, łączącej. Media podporządkowują się również procesowi tabloidy-zacji (w formalnym i jakościowym sensie) (por. rozdz. 5). Proces ten. rozpoczęty w prasie, dotyczy wszystkich typów mediów (również intemetu. czego przykładem mogą być tabloidalnc portale typu pudclek.pl. kaprysy.pl. cgoisci.pl. plotck.pl f \ pociąga za sobą konwergencję, w rezultacie czego media upodabniają się. a podział na opiniotwórcze, poważne i rozrywkowe wydaje się coraz bardziej formalny i złudny (por. rozdz. 2.. przykład 2 ). Zatem dominującym kontekstem jest kontekst rozrywkowy, chociaż zgodnie z konwergencją gatunków czasami funkcje edukacyjne czy informacyjne są realizowane przez tablo-

' Wzrost zainteresowania takimi portalami jest duży. W 2007 roku odwiedziło je -t.5 min osób W maju 2012 roku. liczba użytkowników najpopularniejszych serwisów (mips o2 takich jjk o2 pl. Pudclck.pl. Wrzuu.pl. Kafctcria.pl wyniosła łącznic 0.57 min. za http: www.wirtualnc-medut pl.artykuł •grupa-o2-idzic-na-gpw-dchiut-w-ciuęu-kilku-tygo«lni. dostęp: 10.0f».20l2.

Crtrbryo ^ko kluciow aktafff poo©arocieVK>**»

id;ilno media Wia/ /c zmieniającym się kontekstem warto /wrócić uwagę > ^na N/osta rolę cclebrytów przejmujących rolę liderów opinii.

Iluuman przeciwstawia cclebrytów tradycyjnie rozumianym autorytetom „«Autorytety» to osoby, jakie obdarzamy duchowy nad nami władza <a IX⁷> najmniej takie, którym przyznajemy duchową nad nami wyższość), który m ula my • których sądom i orzeczeniom skłonni jesteśmy wierzyć a priori, mc zmiennie Nic / tych rzeczy nie ma w pojęciu «cclcbrvtow». Nic zakłada ono ani zaufania, ani zapowiedzi wierności; omija zaś zupełnie kwestię rangi umysłowej czy moralnej Celebryci to tyle tylko, co osoby, które obdarzamy zainteresowaniem. których poczynaniom się bacznie, i o których częściej niż o innych ludziach (oprócz naszych najbliższych, krewnych i intymnych przyjaciołach) mówimy a interesujemy się. przyglądamy i mówimy nie dlatego bynajmniej, że spodziewamy po nich mądrości i moralnego wzoru, lecz po prostu dlatego, że podobnie czyni tylu innych ludzi znanych nam osobiście, ze słyszenia. / ekranów telewizyjnych czy ze statystyk z nimi związanych itp. |Bauman, w Godzić. 2007; 12-131.

Autorka ryzykuje dalej idące twierdzenie: cclcbrytom nic tylko się przyglądamy czy ich podglądamy, ale w różnych przypadkach postępujemy albo co najmniej chcielibyśmy postępować - tak jak oni. I to pragnienie tworzy szóstą funkcję im przypisaną. Z jednej strony, mogą być to nieuświadomione mechanizmy ulegania marketingowym zabiegom z wykorzystaniem kapitału cclcbryty (np. efekt Oprali'¹ . czy oddziaływanie cclcbryty w kampaniach promocyjno-reklamowych). / drugiej zaś strony, świadome w łączanie się w kulturę tanów ska. uczestniczenie w fanpugc'ach. wydarzeniach z udziałem cclebrytów. udział w głosowaniach i plebiscytach z nimi związanych itp.

Siódma funkcja spełniana przez cclebrytów to możliwość zrealizowania tkwiącej w każdym potrzeby uznania. Celebryci stanow ią wytwór tych. którzy

Nazwa pochodzi od nazwiska gwiazdy amerykańskiego talk-show. dziennikarki Oprah Wmtrcy pr/c/ lala znajdującej się na topie tankingu Joibcu". uznawanej przez wielu publicystów za najbardziej wpływową kobietę na święcie W maju 2011 roku po 25 latach Wmfrcy zakończyła prowadzenie legendarnego talk-show I zaczęła prowadzić własny kanał telewizyjny OW\ W czasie kampanii prezydenckiej Rameka Obamy udzieliła mu swego poparcia, co w zmocniło tego pozycję w wyborach. Efekt ten dotyczy przede wszystkim wyborców nieuświadomionych Wyniki badan wskazują. Ze mimo iZ swoją wiedzę o polityce i o politykach wyborcy zdobywam z pr»vgra mów typu talk-show. które dostarczają informacji miękkich, to ..mają rozeznanie co do własnych interesów i glosują zginlnie / nimi** (Baum. 2006; 957. cyt za Piontek. 201 Id S*). Co ciekawe, wpływ opinii Oprah widoczny był tak/c w sprzedaży pewnych produktów, co do kn>rych wyrażała swoje zdanie. Przekonali się o tym ponoć hodowcy bydła z Teksasu podczas choroby szalonych krów w 1996 roku „Kiedy Oprah powiedziała na antenie. >c me zje juZ nigdy więcej hamburgera, ceny skupu Żywca spadły na tyle drastycznie. Ze farmerzy pozwali Oprah do «ądu~ Sprawę przegrali (Piontek. 201 Id K5J