ACTA UN!VERSITATIS WRATISLAVrKNSIS No Kształcenie Językowe_6(16) Wrocław 2007
Uniwersytet Zielonogórski
A oto. wszystko to marność i pogoń za wiatrem {l, 14)*
„Jest to chyba jeden z najpotężniej poetyckich tekstów Biblii” - tak pisze o Księdze Koheleta Czesław Miłosz'. Niektórzy bibliści uważają, iż księga ta jest „zgorszeniem Starego Testamentu'" albo że jest to „najbardziej oryginalna i skandaliczna księga Starego Testamentu”4. Możemy przeczytać, że KLohe-let to kontestator5, „autor, który zbija z tropu"*, pierwszy wątpiący wśród ludzi, tajemniczy sceptyk czy człowiek o niespotykanej odwadze i nieprzeciętnej wolności myślenia , twórca - mędrzec o drastycznym i prowokującym sposobie pisania8. W jego nauce dostrzega się różnorodne wpływy hellenizmu (głównie stoicyzmu, epikureizmu, sceptycyzmu)9; ich rozpoznawanie i zderzanie z myślą sapiencjalną starożytnych Hebrajczyków powoduje, że księgę określa się często za pomocą przeciwstawnych pojęć: najbardziej jaskrawe to kontrastowe zestawianie pesymizmu i optymizmu10.
1 W odwołaniach do Księgi Koheleta podaję numer rozdziału i wersetu, pomijam siglum biblijne.
2 JS/dezJasta, {w:} Księgi pięciu megilot. przełożył z hebrajskiego t greckiego Czesław Miłosz. Kraków 1998, s. 90.
3 J. Scharbert. Im Bibbia. Storia - autori messaggio, cyt za Z. Ziółkowski. Najtnuiniejsze stronice Biblii, Warszawa 1997, s. 249.
4 Io podtytuł pracy: G. Ravasi, Kohelet, Kraków 2003.
5 Por. Z. Ziółkowski, op. cu., s. 251.
6 A. Salas, Mądrość Izraela Sumienie i prawo - rozważania, Częstochowa 1999, s. 122.
' Zob S. Jankowski, Biblia w życiu człowieka i Kościoła, Gniezno 1996, s. 161 i 163; W.H. Schmidt, Wprowadzenie do Starego Testamentu, Bielsko-Biała 1997, s. 274.
* Por. B. Maggioni, Wędrówka przez Biblię. Droga wtajemniczenia. Kielce 2005, s. 126.
9 2ob W. Ty loch. Judaizm religia Żydów, [w:] Zarys dziejów religii. red. J Keller. W. Koiań-sk;, W. Tyioch, B. Kupis. Warszawa 1986, s. 551.
10 Por. S. Potocki. Księga Koheleta, [w:] Wstęp do Starego Testamentu, red. L. Stachowiak, s. 452; 1;. Zawiszewski, Księgi dydaktyczne Starego Testamentu, Pelplin 1999, s. 49-50