morfina004

Zastosowanie morfiny

Preparaty i dawkowanie

Zastosowa

nie

Działanie

niepożądane

Alkaloidy izochinolinowe przeciwdziałają poza tym w pewnym stopniu depresyjnemu działaniu morfiny na ośrodek oddechowy. We wszystkich rodzajach kolki opium działa skuteczniej aniżeli sama morfina i sama papaweryna. Szczególnie silne działanie wywiera opium na przewód pokarmowy - hamuje jego skurcze i wywołuje długotrwałe zaparcia.

• Lek przeciwbólowy:

a) w dusznicy bolesnej i zawale mięśnia sercowego,

b) w bólach spowodowanych nowotworami, nic nadającymi się do zabiegu operacyjnego,

c) po ciężkich urazach, zmiażdżeniach, postrzałach, oparzeniach, w celu zapobiegania wystąpieniu wstrząsu pourazowego.

• Przygotowanie farmakologiczne chorego do znieczulenia ogólnego w celu skrócenia okresu podniecenia i ułatwienia wystąpienia pełne i narkozy chirurgicznej.

1. Morphini Sulfas - ampułki 0,01 g/1 ml i 0,02 g/lml oraz substancja. Stosuje się w postni i roztworów, proszków i czopków, wstrzyknięć podskórnych oraz dożylnie. Doustnie 0,005-0,02 g jednorazowo (maksymalna dawka doustna 0,1 g/dobę), dożylnie 0,005-0,01 y jednorazowo.

2. MST Continus - siarczan morfiny, preparat o przedłużonym działaniu, tabletki 0,01,0,01, 0,06, 0,1 i 0,2 g; stosuje się doustnie w dawkach dobranych indywidualnie w odstępach en 12 godz.

3. Vendal retard - preparat morfiny o przedłużonym działaniu - tabletki powlekane zawierają c 10, 30, 60, KM) i 200 mg chlorowodorku morfiny; stosowany doustnie w silnych i bard/u silnych bólach - szczególnie u pacjentów wymagających analgetyków przez dłuższy czas

Podobnie działają inne preparaty morfiny o przedłużonym działaniu jak Skenan czy Doltard.

17.3.2. Kodeina

Kodeina jest alkaloidem pochodnym morfiny, występującym w opium Na korę mózgu działa dużo słabiej od morfiny i rzadko wywołuje culóiię Wywiera silne działanie hamujące na ośrodki autonomiczne, zwłaszcza mi ośrodek kaszlu.

• Jest stosowana jako lek przeciwkaszlowy w nadmiernych odrucha* h kaszlowych, np. w krztuścu, gruźlicy, zapaleniu opłucnej i złamaniu żeber. Wywołuje jednak, choć słabiej niż morfina, przyzwyczajenie l uzależnienie (nałóg).

▲ Niekiedy może powodować zaparcia, senność, wymioty, w pewnym r.inp niu depresję ośrodka oddechowego i obniżenie ciśnienia tętniczego kiwi

Stosowanie kodeiny jest przeciwwskazane w astmie oskrzelowej, roz-.1 rżeniach oskrzeli, ciąży, niedoczynności tarczycy oraz w zaburzeniach czynności nerek i wątroby.

Codeinum phosphoricum - tabletki 0,02 g; stosuje się w dawce 0,01-0,06 g dziennie co 4-6 godz.

Na podstawie znajomości wzoru chemicznego morfiny zsyntetyzowano wiele leków pochodnych o podobnych właściwościach farmakologicznych. Wśród tych leków niektóre odznaczają się, podobnie jak morfina, szczególnie silnym działaniem przeciwbólowym (np. oksykodon, Iewor-lanol), inne działaniem przeciwkaszlowym, podobnie jak kodeina (etylo-morfina, hydrokodon, dekstrometorfan).

Niektóre pochodne (nalorfina, lewalorfan) o właściwościach analge-lycznych działają antagonistycznie w stosunku do morfiny i jej pochodnych na ośrodek oddechowy (antagonizm konkurencyjny).

17.3.3. Oksykodon

Działa przeciwbólowo znacznie silniej niż morfina, wywiera jednak mniejsze działanie niepożądane — nie wywołuje wymiotów ani wzrostu napięcia mięśni gładkich.

• Oksykodon jest stosowany w bólach różnego pochodzenia oraz w prcmedykacji.

I Kucodalum - ampułki 0,01 g/1 ml; stosuje się podskórnie 0,01-0,02 g jednorazowo, nie przekraczają dziennej dawki 0,06 g.

Scophedal mite, -forte - ampułki zawierające 0,01 g (0,02 g) oksykodonu, 0,0005 (0,001) g hioscyny i 0,025 g (0,05 g) efedryny; stosuje się i.m. 1 amp. przed zabiegiem operacyjnym.

17.3.4. Leworfanol

Działa przeciwbólowo dłużej, silniej i pewniej od morfiny. Działanie niepożądane, objawy zatrucia, przeciwwskazania są takie same, jak w przypadku morfiny.

• Stosuje się go w bólach różnego pochodzenia.

Dmmoran - tabletki 0,0015 g oraz ampułki 0,002 g/1 ml, czopki 0,002 g; stosuje się doustnie 1-2 tabl. doraźnie lub co 12 godz. oraz s.c., i.m. 1-2 amp. lub i.v. 0,0005 g.

Przeciw

wskazania

Preparat i dawkowanie

Działanie

Zastosowa

nie

Preparaty i dawkowanie

Działanie

Zastosowa

nie

Preparat i dawkowanie

377