Interpretacja tożsamości, czy to zbiorowej, czy prywatnej, stała -główną kwestią w debatach zainicjowanych przez teorię postmodcmistyc: ną18. Twierdzenia w tym względzie pozwolą nam wskazać na kolej:, zestaw powodów pojawienia się postmodernizmu. Nie mówi się, że mam; tutaj do czynienia z prostym procesem załamania się tożsamości, ale z-ustalony i pewny zbiór spójnych tożsamości zaczął ulegać fragmentary-zacji na odmienne i płynne tożsamości konkurujące ze sobą. Erozja ć_ jących niegdyś poczucie bezpieczeństwa tożsamości zbiorowych spow: dowała rosnącą fragmcntaryzację tożsamości prywatnych. Twierdzi sic że jesteśmy świadkami stopniowego zanikania tradycyjnych i wysok cenionych ram odniesienia, w kategoriach których ludzie mogli określa;: siebie i swoje miejsce w społeczeństwie i czuć się względnie bezpieczr.. w swoich osobistych i zbiorowych tożsamościach. Owe tradycyjne poć stawy tożsamości: klasa społeczna, rodzina rozszerzona i podstawowa społeczności lokalne, sąsiedztwo, religia, związki zawodowe, państw narodowe — są w procesie załamywania się jako rezultat wewnętrznych tendencji współczesnego kapitalizmu, a zwłaszcza gwałtownegi tempa i szerokiego zasięgu zmian społecznych. „Ekonomiczna globalizacja”, tendencja do inwestowania, produkowania, marketingu i dystrybucji odbywająca się na skalę międzynarodową, obok państwa narodowego lub społeczności lokalnej i ponad nimi postrzegana jest jako ważn\ powód stopniowej erozji tradycyjnych podstaw tożsamości. Ponadnarodowe procesy ekonomiczne niszczą znaczenie przemysłów lokalnych i narodowych i przez to tożsamości zawodowych, wspólnotowych i rodzinnych, które mogły niegdyś podtrzymywać.
Powyższe twierdzenie łączy się z tezą, że wspomniane problemy przybierają jaskrawą postać, ponieważ nic pojawiają się żadne porównywalne i zdolne do życia formy, które mogłyby zająć miejsce tradycyjnych pod staw tożsamości. Nie powstały jakiekolwiek nowe instytucje czy wierzenia, które dałyby ludziom bezpieczną i spójną koncepcję samych siebie, czasu, w którym żyją, i ich miejsca w społeczeństwie. Te cechy współczesnych społeczeństw, które są nowością albo które są zyskującymi na znaczeniu tendencjami poprzednio drugorzędnymi, jak konsumeryzm i oglądanie telewizji, nie są uważane za żadną alternatywę. W rzeczywistości wspierają one cechy związane z postmodernizmem. Konsumeryzm ze swej natury sprzyja skrajnemu indywidualizmowi, który niszczy możliwości istnienia mocnych i stabilnych tożsamości. Telewizja przynosi podobny efekt, ponieważ jest ona zarówno indywidualistyczna, jak i uniwersalna. Ludzie oglądają ją jako jednostki odcięte od szerszych i autentycznych więzi społecznych, a sama telewizja zwraca się do ludzi także jako do anonimowych i indywidualnych członków abstrakcyjnej i uniwersalnej publiczności. W obu wypadkach szersza zbiorowość, do której mogliby przynależeć ludzie oraz prawomocne idee, w które mo-
gliby wierzyć są ignor - - une sumeryzm, ani telewizja i przekonań, ale ponieważ a jpulama i mass media ati dla konstrukcji tożsamością
GRANI
Oceniając pojawienie ipulamej, nie mogłem wiska. Łatwo jednak itmodernistycznej. Zrobię to w dwojaki główne argumenty :c:rji analizie jej twierdzeń Przede wszystkim wistości, znacznie pi nic w takim stopniu pływać z ideologii w mediach pracują : je ważnych podstaw ei ponadto inne czynniki, w konstrukcję rze< kultura mediów regui_ie| założeniach o tym, jak " noczcśnie nie docenia i nie uwzględnia fakt j. nierówności ekonomie stała się jedynie częścaą i jest całkowicie ni< czywistość kreowana rzeczywistość stała się śmy? Możemy tylko stało, ale dlaczego Ci teoretycy, którzy się powtarzać oba\v> masowej i szkołę fr teorii postmodernis mości zbiorowych : sku, o tym, że sztuka rola mass mediów swoją publiczność, byłjgj
190