PICT6455

wniosków i / tego. co usłyszał w trakcie rozmowy.

da pozalekcyjne, badacz powinien najpierw poznać opinie uczniów i r<xlzi_c<j„ na ten tema..' / tego względu, wywiad zbiorowy może przynieść badaczowi wj_c. le korzyści, ponieważ grapy, w przeciwieństwie do jednostek, maj, bar<|_2icj różnorodne podejście do problemu. Także zasób wiedzy w grupie jest z„a_czni Większy niż n pojedynczej osoby. Jednak przeprowadzenie wywiadu zbiorowego wwnaga ukierunkowania przez badacza rozmowy na dany lemat, jak i wyciJ,.

ma

3.3. Zakres czynności ankietera

Poprawne przeprowadzenie wywiadu, bez względu na zakres i rodzaj in-formacji, jakie zamierza badacz pozyskać, wymaga nie tylko nakłonienia respondentów do współpracy, ale także odpowiedniego przygotowania się do wywiadu. Na przygotowanie to składają się takie m.in. czynności:

1. Zapoznanie się z koncepcją badań. Chodzi głównie o znajomość przez prowadzącego wywiad, metodologicznych założeń badawczych oraz problematyki badawczej, wokół której koncentrować się będzie wywiad jak i znajomość planu wywiadu. Na plan taki składa się:

a)    znajomość pytań kwestionariuszowych oraz zagadnień mających być przedmiotem rozmowy;

b)    rodzaju wywiadu jaki ma być z respondentami przeprowadzony;

c)    znajomość respondentów, z którymi mają być przeprowadzane wywiady. Ankieter powinien wiedzieć, czy wywiady będą przeprowadzane z dziećmi a jeżeli tak to z jakimi i w jakim wieku, czy też z młodzieżą, nauczycielami, rodzicami czy innymi osobami;

d)    znajomość miejsca w którym wywiad będzie przeprowadzany. Ankieter musi wiedzieć, czy wywiad będzie przeprowadzony w szkołach, a jeżeli tak to jakich i na jakim terenie w gminie, mieście, osiedlu czy wsi.

2. Przygotowanie narzędzi badawczych (np. kwestionariusza) i dokumentacji związanej z wywiadem np. adresy respondentów, druki, zaświadczenia firmujące badania, instytucje, zgodę na przeprowadzenie wywiadu itp.

I.⁰ zapoaiaiju się z planem wywiadu, osoba prowadząca może rozpocząć wywiad. Istnieje jednak wiele konkretnych zasad, które warto przestrzegać.

.3.4. Zasady przygotowania wywiadu

^kwcslic wpływu cech osobowych ankietera i jego doświadczenie. r/adnwi^^{0 PriCy} "^{skazać nalcż}y ^na główne czynniki ułatwiające pozyskania

rzetelnych, wiarygodnych informacji.

Ważnym warunkiem pozyskania wartościowych informacji    .

kowanie respondentów) do wywiadu. Związane jest loYtoU^ ^C 'eh'do przekazania niezbędnych informacji bądź opinii. Respondenci musząw rzekonani. że .eh kowale z osobą przeprowadzającą wywiad war, jes, S ich Strony. W tym celu. ankieter powtmen przed przeprowadzeniem w™ du osadniczego stworzyć atmosferę wzajemnego zaufania i przyjąć postawę sn™. jającą nawiązaniu pierwszego kontaktu z osobami mającymi udzielić wywiadu. Nawiązanie takiego kontaktu i stworzenie atmosfery sprzyjającej udzieleniu szczerych odpowiedzi, powinno nastąpić już przy pierwszym spotkaniu Chodzi

0    to. aby osoba przeprowadzająca wywiad została zaakceptowana i zdobyła zaufanie respondentów.

Wytworzeniu dobrego klimatu i przyjemnej atmosfery, sprzyjają przede wszystkim cieple słowa wypowiedziane na początku przez prowadzącego wywiad do respondenta. Ankieter nie może przy tym prezentować sic zbyt „wyniośle”; gdyż zwykle onieśmiela to rozmówcę i wprowadza nastrój zbyt poważny. Z kolei rozpoczęcie rozmowy w tonacji bardziej swobodnej w przypadku osób starszych, niesie z sobą niebezpieczeństwo „wewnętrznego ich oburzenia” lub niechęci do badacza. W przypadku, gdy rozmowę mamy przeprowadzić z dzieckiem. punktem wyjścia w nawiązaniu z nim kontaktu, może być pokazana mu zabawka lub obrazek, omówienie ciekawego wydarzenia z życia dzieci, czy opowiedzenie bajki. Sztuką jest właściwe dobranie tonacji i przedstawienie sic kim jesteśmy i po co przychodzimy. Także zapewnienie respondenta o poufnym charakterze wywiadu i przekazanych przez niego informacji, sprzyjają wytworzeniu atmosfery zaufania. Rzecz w tym, aby respondenci zaakceptowali fakt przybycia ankietera, by wyobrazili go sobie, jako osobę, której można zaufać

1    którą można przyjąć, jeżeli nie z zadowoleniem to bez irytacji.

Po wstępnym nawiązaniu kontaktu, badacz powinien wyjaśnić respondentowi cel wywiadu, sposób dobom respondentów oraz wskazać na wartość i zna

czenie dostarczonych przez niego informacji. Można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, iż pozytywna motywacja, spowoduje u respondentów poczucie satysfakcji i dumy z udziału w badaniach, a tym samym i sympatię do ankietera.

Na wpływ dobrego klimatu na wartość zebranych drogą wywiadu informacji, zwracają także uwagę W. Good i P. Malt pisząc, iż „dobry kontakt istnieje " tedy, gdy osoba badana uznaje za ważne i w pewnym sensie za własne cele poznawcze przeprowadzającego z nią rozmowę czy wywiad” [1965, s. 7-“']. Jest to zdaniem ^S- Gerstmana, konieczny warunek, którego całkowite spełnienie upoważnia dopiera do rozpoczęcia rozmowy bądź wywiadu. Bez tego warunku, żadna z metod me 'noże dostarczyć wiarygodnych informacji. Gdy rozmówca identyfikuje się /. ce-^{ami ba}duń, będzie udzielał odpowiedzi w miarę pełnych i wyczerpujących. " ^poczuciu odpowiedzialności i na miarę swojej wiedzy [ 1 ^c>76. s. Nój. ^

Prcy nawiązywaniu kontaktu z respondentem należy mieć na uwacze ⁿ°^sci> J^akie mogą się w związku z tym pojawiać. Wynikać one. mogą z \