przemyslidzi 4

S podjęcie starań o koronację Henryka głogowskiego S pomoc w zdobyciu Wielkopolski i Pomorza Gdańskiego W zamian opozycja oczekiwała potwierdzenia przywilejów kościelnych (wolności immunitetowych) i zgody na objęcie w przyszłym królestwie funkcji kanclerza. Postanowień tych nie udało się zrealizować, ponieważ do walki o koronę polską aktywnie włączył się Wacław II.

Układ w Klecę w 1299 r.

Układ ten zawarty został między Władysławem Łokietkiem a Wacławem II. Władysław Łokietek miał przybyć do króla czeskiego do Pragi i złożyć mu hołd ze wszystkich swoich ziem: Wielkopolski, Pomorza, Łęczycy, Kujaw i Sieradza - otrzymuje je od Wacława II w lenno. W razie niespełnienia tego warunku, możni mają prawo wypowiedzieć posłuszeństwo Władysławowi Łokietkowi, którego ziemie przechodziły na własność Wacława II.

Wacław II wiedział dobrze, że Władysław Łokietek nie zamierzał utrzymać układu, podobnie jak wszystkich poprzednich. Dzięki tej umowie miał jednak pretekst prawny do opanowania ziem swojego konkurenta, zwłaszcza, że Wielkopolanie, porzuciwszy nadzieje związane z Władysławem Łokietkiem, stanęli po stronie silniejszego Wacława II. Pozycja króla czeskiego umocniła się po zaręczynach z córką Przemyśla II - Rychezą (ślub w 1303 r.). W międzyczasie trwały starania Wacława II o koronację - zgody na nią nie udzielił mu papież Bonifacy VIII, ale za to udało się Wacławowi II uzyskać od króla niemieckiego Albrechta I Habsburga nadanie w lenno wszystkich ziem Władysława Łokietka.

W 1300 r. Wacław II zorganizował wyprawę zbrojną na Polskę. Władysław Łokietek, pozbawiony sojuszników, utracił wszystkie swoje ziemie, gdzie szybko uznano zwierzchność Wacława II, sugerując się powodzeniem czeskich rządów w Małopolsce (spokój i dobrobyt, podczas gdy w innych dzielnicach - nieustanne wojny).

Koronacja Wacława II w 1300 r. (na króla Polski!

Pod koniec 1300 r. arcybiskup Jakub Świnka koronował Wacława II na króla Polski. Władza Wacława II nie obejmowała jednak wszystkich dawnych terytoriów państwa polskiego - poza nimi znajdowały się liczne, bardziej lub mniej samodzielne księstwa, podległe władzy lokalnych książąt rozrodzonej dynastii piastowskiej.

W międzyczasie Władysław Łokietek przebywał na wygnaniu - podróż do Rzymu ze skargą na Wacława II, który odebrał Władysławowi Łokietkowi ziemie i władzę; spór miał rozstrzygnąć papież. Rok 1300 był rokiem łaski (odpust). Sprawa Władysława Łokietka związana była z sytuacją na Węgrzech, gdzie Stolica Apostolska usiłowała nie dopuścić do objęcia rządów po śmierci Andrzeja III przez syna Wacława II - Wacława (III). W 1302 r. odbyła się nieudana wyprawa Władysława Łokietka na Sandomierz. W tym samym czasie papież zajął stanowisko w sprawie Władysława Łokietka: zabronił Wacławowi II używania tytułu króla Polski, ale był skłonny uznać jego prawa, jeżeli je udowodni (taka decyzja na pewno rozczarowała Władysława Łokietka). Po tych wydarzeniach Władysław Łokietek jakiś czas przebywał w Wiedniu. W 1304 r., z inicjatywy nowego papieża Benedykta IX, powstała koalicja przeciwko Przemyśłidom, do której przyłączył się także Władysław Łokietek (miał poprowadzić kampanię w Polsce). W tym samym roku na Węgrzech i w Czechach wybuchła wojna przeciw panowaniu Przemyślidów - rozległa władza terytorialna tej dynastii zaczęła się rozpadać.

W 1305 r. zmarł Wacław II, co diametralnie zmieniło sytuację polityczną. Jego następcą został syn - Wacław III, który, aby przejąć władzę w Polsce, najpierw musiał pokonać Władysława Łokietka. Wygnany książę bowiem, wobec czeskich niepowodzeń na arenie międzynarodowej, zyskiwał coraz większe poparcie. Udało mu się opanować Małopolskę, do Wielkopolski zaś powrócił Henryk głogowski. W czasie marszu na Polskę, w sierpniu 1306 r. Wacław III został zamordowany w Ołomuńcu.

83