Scan 090220 0045

DLACZEGO SPOŁECZEŃSTWA DEMOKRATYCZNE SĄ BARDZIEJ ROZMIŁOWANE W RÓWNOŚCI NIŻ W WOLNOŚCI

Nąjpierwszą i najwyższą spośród namiętności zrodzonych przez równość możliwości jest oczywiście umiłowanie tej równości. Dlatego o niej najprzód będę mówił.

Każdy widzi, że w naszych czasach, szczególnie we Francji, owa namiętność równości z każdym dniem zajmuje więcej miejsca w ludzkich sercach. Powtarzano setki razy, że nasi współcześni znacznie bardziej żarliwie i uparcie rozmiłowali się w równości niż w wolności, nie sądzę jednak, aby dotąd wystarczająco wyjaśniono przyczyny lego zjawiska. Spróbuję to uczynić.

Wyobraźmy sobie taką sytuację, w której wolność i równość spotykają się i łączą.

Zakładam, że wszyscy obywatele biorą udział w rządzeniu i że każdy z nich ma równe do tego prawo.

Skoro nikt nie będzie tedy różnił się od swych bliźnich, nikt nic będzie mógł sprawować władzy tyrańskiej, Ludzie będą doskonale wolni, ponieważ wszyscy będą całkowicie równi, i będą doskonale równi, ponieważ będą całkowicie wolni. Ku takiemu właśnie ideałowi zmierzają społeczeństwa demokratyczne.

Oto najpełniejszy kształt, jaki równość może przybrać na ziemi: istnieje jednak tysiąc innych, które nie będąc aż tak doskonałymi, są jednak równie bliskie społeczeństwom demokratycznym.

Równość może na przykład zapanować w życiu społecznym, nie obejmując rzeczywistości politycznej. Ludzie mogą mieć prawo oddawania się tym samym rozrywkom, obierania tych samych zawodów, spotykania się w tych samych miejscach - jednym słowem życia