skanuj0008 (37)

230    5. Spawanie lukiem krytym

r

przemiennym, jest lakże stosowane potoczenie na przemian prąd stały DC j (I clektroda)-prąd przemienny AC (II elektroda) bądź AC (I clektroda)-DC ti (II elektroda).    -I

W przypadku spawania trzema tukami zadaniem luku wiodącego jest J zapewnienie wymaganej głębokości wtopienia. Przeznaczenie środkowego || luku polega na zmniejszeniu w jeziorku spawalniczym prędkości ruchu potoków ciekłego metalu, utworzonych przez luk wiodący, i formowaniu odpowiedniego kształtu spoiny. Podstawowa rola luku tylnego polega na ^ formowaniu warstwy licowej i zapobieganiu powstawania podtopień.

Luki najczęściej są zasilane według jednego z dwóch powszechniej przyjętych systemów zasilania. W Europie jest stosowany system DCACAC, ^; w którym po luku wiodącym, zasilanym prądem stałym, następują dwa luki zasilane prądem przemiennym. Z kolei w USA i Japonii najczęściej jeśt$ stosowany system ACACAC, w którym wszystkie luki są zasilane prądem! przemiennym. W systemie zasilania ACACAC konieczne jest stosowanie^ większych kątów ukosowania rowka spawalniczego i mniejszych progów niż| w systemie DCACAC.

Zwiększenie wydajności można osiągnąć, stosując spawanie czterema! lukami lub trzema tukami z dodatkowym wprowadzeniem do jeziorkjwj spawalniczego jednego lub dwóch drutów bezprądowych, tzw. zimnych$ stapianych bezlukowo. Jednak wariant ten jest stosowany znacznie rzadziej, | ze względu na bardzo dużą objętość utworzonego jeziorka spawalni-'^

Urządzenia do spawania wielolukowego w większości przypadków są‘i kompletowane z dwóch lub trzech jednoelektrodowych głowic spawąlg

czego.

niczych montowanych na wózku jezdnym (traktory spawalnicze) lub pod-^J: wieszanych. Konstrukcja prowadników drutu elektrodowego oraz ukłuci' mocowania podajników zapewnia regulację odległości drutów od kilku dój kilkudziesięciu milimetrów i kąta ich pochylenia, a także regulację kąta!

odchylenia drutów elektrodowych od osi pionowej w zakresie 0-60° wykonywania spoin pachwinowych. Oprócz uniwersalnych automatów,^

wielolukowych są stosowane specjalizowane linie do spawania wielo-^.f lukowego w produkcji wielkoseryjnej takich konstrukcji, jak sekcje płaskiej kadłubów okrętowych czy rury o dużych średnicach. Linie te umożliwiają'^; kompleksową mechanizację, całego cyklu montażowo-spawalniczego, obćj|s| mującego operacje przygotowawcze, montażowe, spawalnicze, transportowej i kontrolne.

wycieki w grani. Poprawny kształt lica w przypadku połączeń Y i 2Y V

Odstęp łączonych elementów nie powinien przekraczać 0,8 mm dla spoin,p dwustronnych 21, Y 12Y oraz 1,5 mm dla spoin jednostronnych I wykonywa® nych na podkładce topnikowej. W przypadku większych odstępów występują#!

»    ^    ^    *    •    •    a .

zapewnia kąt ukosowania 60 70°, jeśli kąty ukosowania są mniejsze spoina; ma wysoki nadlew. Maksymalna wysokość progu w połączeniach Y i 2Y& umożliwiająca uzyskanie poprawnego przetopienia, wynosi 10 mm. Poprawy ny układ spoin 2Y uzyskuje się, spawając dwułukowo dwoma przejściami;

5.5. Odmiany procesu spawania lukiem krytym 231

połączenia o grubości nieprzekraczającej 35 mm oraz trójłukowo połączenia o grubości do 40 mm. Ze względu na dużą długość jeziorka .spawalniczego należy stosować długie płyty dobiegowe i wybiegowe (długość 2004-250 mm). W przypadku połączeń o grubości powyżej 16 mm płyty te należy ukosować analogicznie jak brzegi spawanych elementów'. Przykładowe parametry wykonywania dwu- i trójłukowo spoin czołowych podano w tabl. 5.10.

Tablica 5.10. Parametry spawania dwulukowego (system zasilania DCAC) i trójłukowego (system DCACAC)

		Średnica drutu		Natężenie prądu, A			Napięcie luku, V			Prędkość spawania	Ilość w pro-
Nazwa spoiny	'JlUlKłbC złącza		War stwa	I ciek-	II elck-	III ciek-	I elek-	II elek-	III elek-		wadzonego ciepła
	mm	mm		troda	troda	troda	troda	troda	troda	ni/min	kJ/cm
Ol	8	A	1	650	600	-	34	36	-	1.5	17,48
LI			2	700	600	•	34	36	—	1.5	18,16
OV	20	5	1	850	650	' ' -	34	38	-	0,8	40.20
ZI			2	900	650	-	34	38	*	0.9	36.87
OY		5	1	850	750	-	34	38	--T	0.4	86,10
Z I	JJ		2	950	750	-	34	38	-	0,4	91.20
i	8	4	1	650	750	750	31	32	34	1.9	21,99
0Y	on	5	1	900	800	800	32	34	36	1.4	36,34
Z I	zu		2	1100	800	800	32	34	36	1.4	39,09
OY	TA	5	1	900	800	800	32	34	38	0.9	57,60
ZI	*>u		2	1100	800	800	32	34	38	0.9	61,87
OY	AC\	5	1	900	1000	1000	32	34	38	0,6	100,80
Z T	SU		2	1200	950	950	32	34	38	0.6	106.80

Spawanie dwulukowe i irójłukowe jest stosowane do wykonywania połączeń doczołowych blach o grubości 6 4-40 mm, rur o grubości ścianki 64-23 mm oraz spoin pachwinowych o grubości 4-4-6 mm. W przypadku spawania wielołukowego połączeń doczołowych są zwykłe stosowane prędkości do 200 in/h. a spoin pachwinowych do 90 m/li. W stosunku do spawania jednym lukiem zastosowanie metody dwułukowej umożliwia skrócenie czasów głównych spawania o 204-65%, natomiast metody trój-łukowej o 404-75%. Ograniczenia dotyczące dalszego zwiększenia paramet rów prądowych i prędkości spawania wynikają z następujących przyczyn:

1. Trudności z uzyskaniem poprawnego formowania ściegów z prędkościami spawania powyżej 270 m/h.