/ - igi wodolecznicze, z których zasłynął w ub. stuleciu ks. Sebastian s.-; “ 1S21-IS97). były —.jak to dziś dobrze wiemy — przeznaczone do c- z-a tylko Chorób krążenia. Woda zimna lub gorąca powoduje rozgrzanie r=lub całkowite i w sprawach reumatycznych, przemiany materii.
.: ■>:: i wielu innych, w których poprawienie krążenia przynosi pożytek, jest senowana do dziś w różnych formach, poczynając od spacerów boso po rosie, a ar»r po śniegu — według zaleceń ks. Kneippa, kąpieli naprzemiennych ♦• Jzonych do medycyny przez Wintemitza, do wynalezionych przez pesra- -ciego lekarza Priesnitta — pryszniców, chłostania, łaźni parowych. «= -■. reniowodu należy szukać w średniowiecznej Rosji, a może w Finlandii.
: terapia ziołowa, czyli leczenie kąpielami ziołowymi, nie wyklucza, ani sr*r- usiłuje podważyć celowości takiego posługiwania się wodą. jakie er smiijje nowoczesna hydroterapia, ale nie mogło być zadaniem tej książki -=*c - r lematu na hydroterapię, homeopatię, akupunkturę czy inne dyscy-
- - -.aukowc lub empiryczne o stycznych z ziołolecznictwem punktach.
r ozdział ma być tylko uzupełnieniem rozdziału o leczeniu witaminowym. 7* r r-.r leczyć można nic tylko takimi związkami, które podaje się doustnie. Ł.-z -i wieków gojące działanie oleju lnianego w oparzeniach pozwoliło ccj_x •; zawarta w oleju witamina F, podobnie jak A. C. I). K i PP. ulega glpfc«ciu również przez skórę.
Ń- : - więc zrozumiale, dlaczego w tak wielu przypadkach, jak o tym 3BC=rry r r/y omawianiu pojedynczych ziół. okłady ze świeżego ziela są czasem
- . . a.o skutecznym środkiem na zastarzałe, midnogojącc się rany. wizody. ; ta -: > * c/e skaleczenia, które np. przy pr/ecukr/eniu krwi — źle się goją. Być
----- • ncż. że nie tylko witaminy i nic tylko Środki dezynfekujące występujące
■ak - c u ziołach działają dodatnio, ale i inne czy nniki, których nic znamy, ale ■3 bericm.. mamy prawo się domyślać.
Zewnętrzne działanie ziół jako sposobu leczenia można by ująć następująco:
. — to. co można osiągnąć, stosując okłady ze świeżych ziół lub naparów
*~<r. . Awarów, stosowanych jako środki opatrunkowe. Jest tu wprawdzie ar- - przypadków, wyszczególnionych przy omawianiu pojedynczych =c». i : jcześcicj chodzi o niewiele dzicdzimdzialania. niewiele dolegliwości, •asn tą irogą można zlikwidować. Będą to świeże rany, zadrapania i stłuczeniu.
- - - urujcmy pogniecionym zielem pokrzywy, lasznika. rdeslu ostrogorz-
k\: i babki, kwiatu kupalnika. korzenia kurzyśladu lub szyszek chmielu.
63