0342

0342



Systemy polityczne współczesnego świata

Uwagę tę odnieść należy tym bardziej do prezydentury mało znanego wcześniej na arenie politycznej F. Madla.

W pozostałych państwach Europy Środkowo-Wschodniej odnajdujemy reżimy zawierające rozwiązania zbliżone do wzorca semiprezydencjalizmu (który skądinąd sam jest polityczną hybrydą). Wymienić należy tu przed wszystkim Rumunię, nawiązującą najwyraźniej do modelu ustrojowego V Republiki Francuskiej, Polskę do 1997 r., Słowenię, Chorwację i Estonię. Z semiprezydencjalizmu zaczerpnięto tu przede wszystkim weto głowy państwa (Polska, Rumunia) bądź jej prawo do wydawania dekretów (Chorwacja, Rumunia oraz - w wyjątkowych, konstytucyjnie określonych przypadkach - Słowenia i Estonia). Z kolei Litwa i Łotwa nie przystają do żadnego z analizowanych wzorców ustrojowych skonsolidowanych demokracji, dlatego że przewidują możliwość wydawania przez prezydenta dekretów oraz wprowadzają możliwość pociągnięcia głowy państwa do odpowiedzialności politycznej. Trudno jednakże orzec, że odrzucenie czystego parlamentaryzmu wpłynęło negatywnie na stabilność polityczną, a co za tym idzie na zapóźnienia w procesie demokratyzacji. O ile jest to ocena prawdziwa w stosunku do Chorwacji i Rumunii, o tyle pozostałe państwa należą raczej do grupy przodujących w konsolidowaniu demokracji. Tak więc w świetle doświadczeń postkomunistycznej Europy przewaga parlamentaryzmu nad prezyden-cjalizmem nie rysuje się tak wyraźnie, jak sugeruje to teoria.

Z drugiej strony trudno byłoby dowieść, że doświadczenia z semiprezydencjali-zmem są w Europie Wschodniej wyłącznie pozytywne. Można powiedzieć, że oprócz Polski i Słowenii żaden z krajów, który zdecydował się na ustanowienie tego typu reżimu politycznego, nie znalazł się w ścisłej czołówce konsolidujących się demokracji. Istotniejsze jest jednak to, że niektóre z nich powróciły szybko do grona państw autorytarnych. Analizując przemiany polityczne zachodzące w tym regionie w latach 90., nie można bowiem nie uwzględnić doświadczeń Białorusi, Serbii, Albanii czy Chorwacji. Nie sposób pominąć też brutalnej rozprawy prezydenta Rosji z Dumą w październiku 1993 r., ograniczania praw opozycji w Rumunii czy prób podporządkowania sobie ukraińskiego parlamentu przez prezydenta L. Kuczmę po wyborach prezydenckich w 1999 r. Elementy autorytaryzmu w tych krajach wynikają z cech kultury politycznej: braku tradycji demokratycznych i poparcia dla idei „silnej”, porządkującej władzy jednostki. Jest to widoczne zwłaszcza w sytuacji, w której pojawia się sprzeciw parlamentu wobec inicjatyw lub decyzji głowy państwa. Należy również zwrócić uwagę na praktykę odwoływania się bezpośrednio do wyborców, wówczas gdy głowa państwa chce ograniczyć uprawnienia parlamentu (referendum w Rosji w 1993 r. oraz pierwotna koncepcja referendum ukraińskiego z kwietnia

338


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Systemy polityczne współczesnego świata (Brazylia, Kolumbia po 1991 r., Peru po 1993 r.), prezydentu
Systemy polityczne współczesnego świata Kategoria partii protestu jest dość pojemna i należy ją
Systemy polityczne współczesnego świata kategorią relewancji politycznej. Należy jednak pamiętać, że
Systemy polityczne współczesnego świata i w tym wypadku można odnieść wrażenie, że relewancja
Systemy polityczne współczesnego świata Izby Reprezentantów należy ukończyć 21 lat, kandydat do izby
Systemy polityczne współczesnego świata Rozważając problem wyborów głowy państwa, należy
Systemy polityczne współczesnego świata rozwiniętych demokracji z innych kontynentów, to niski pozio
Systemy polityczne współczesnego świata władzy, który uniemożliwiał zinstytucjonalizowaną
Systemy polityczne współczesnego świata z wartościami demokracji) wizji politycznej, która nie podle
Systemy polityczne współczesnego świata informacji, wolność ekspresji politycznej i prawo zrzeszania
Systemy polityczne współczesnego świata ważne, demokracje skonsolidowane to takie, które udowodniły
Systemy polityczne współczesnego świata Na przełomie lat 80. i 90. XX stulecia do grona demokracji
Systemy polityczne współczesnego świata Najistotniejszą cechą demokracji skonsolidowanych jest to, ż
Systemy polityczne współczesnego świata krajach zaliczanych do grupy nieskonsolidowanych demokracji.
Systemy polityczne współczesnego świata z zachowaniem demokratycznych procedur, konkurenci H. Chavez
Systemy polityczne współczesnego świata Poczynając od 1985 r., kiedy to władzę w wyniku przewrotu
Systemy polityczne współczesnego świata mierzonych efektów działań ekipy rządzącej lub jej
Systemy polityczne współczesnego świata Autorytaryzm ułomny występuje także w tych państwach, w
Systemy polityczne współczesnego świata dzisiaj kraje: Chiny (co prawda zamieszkane przez 1/5 ludnoś

więcej podobnych podstron