V
Ciężko poszkodowani inwalidzi z wysokimi amputacjami kończyn dolnych, rozległymi porażeniami itp. zmuszeni są do korzystania z wózków, umożliwiających im poruszanie się bez protfez lub aparatów na terenie domu (np. wyjście w nocy do ubikacji). Mimo stałego posługiwania się protezami lub aparatami osoby te mają zwykle trudności w pokonywaniu większych przestrzeni poza domem, udając się na dłuższy spacer lub do pracy. Dlatego też muszą one korzystać z wózków inwalidzkich pokojowych i terenowych oraz pojazdów przeznaczonych dla inwalidów i samochodów dostosowanych.
Rycina 113 przedstawia wózek fotelowy z regulowanym oparciem pozwalającym na przyjmowanie pozycji siedzącej oraz leżącej. Wózek ten przeznaczony jest do poruszania się w obrębie domu, na terenie szpitala. Można nim również poruszać się w obrębie podwórka lub parku po utwardzonej, równej powierzchni. Z wózka tego korzystają osoby starsze o upośledzonej sprawności fizycznej. W obrębie mieszkania pacjent sam może obracać kółka wózka, posługując się specjalnymi obręczami, przymocowanymi do kół. Przy poruszaniu się poza domem konieczna jest na ogół pomoc osoby drugiej.
Rycina 114 przedstawia zwrotny, lekki wózek o niedużych rozmiarach, nie zajmujący dużo miejsca w pokoju, co jest istotne przy obecnych
Ryc. 115. Wózek inwalidzki terenowy z napędem korbowo-łańcuchowym.
powierzchniach mieszkań. Wózek można złożyć płasko, gdy pacjent nie korzysta z niego Jub chce zabrać go do samochodu.
Rycina 115 przedstawia terenowy wózek o napędzie ręcznym korbo-wo-łańcuchowym. Służy on do poruszania się po mieście oraz po terenie płaskim, na stosunkowo niewielkich odległościach. Poruszanie się nim wymaga sprawności i siły mięśni kończyn górnych. Odmianą tego typu wózka jest wózek o napędzie ręcznym dźwigniowym, zbudowany na zasadzie drezyny.
Ciężko poszkodowani inwalidzi z rozległymi porażeniami oraz znacznym ograniczeniem sprawności kończyn górnych posługują się wózkami o napędzie elektrycznym. Jest to bardzo zwrotny wózek, sterowany za pomocą urządzenia elektronicznego, łatwy w obsłudze. Można go stosować do każdego kalectwa, umożliwiając obsługę wyłączników elektronicznych za pomocą ręki, warg, języka. Ostatnio w kraju podjęto produkcję tych wózków.
Inwalidzi pracujący, dojeżdżający do pracy w mieście lub korzystający z dróg bitych w terenie, mogą zaopatrzyć się w inwalidzkie pojazdy specjalne, napędzane silnikiem spalinowym o pojemności ok. 100 cm3. Najczęściej używane są jedno- lub dwu-osobowe wózki piccolo, w których całe urządzenie sterownicze znajduje się w kierownicy. Są to więc wózki przeznaczone głównie dla inwalidów z uszkodzeniami kończyn dolnych, mających sprawne kończyny górne. Od użytkownika takiego wózka nie wymaga się posiadania prawa jazdy, jedynie przy rejestracji wózka obowiązany jest on zdać egzamin z przepisów ruchu drogowego
Inwalidzi, którzy mają amatorskie lub zawodowe prawo jazdy, mogą nabywać dostosowane samochody małolitrażowe marki Syrena, Trabant. Fiat 126 p w sprzedaży ratalnej. Dostosowanie pojazdu polega na wprowadzeniu ręcznej obsługi sprzęgła oraz gazu. Inwalidzi, którzy nie mieli prawa jazdy, mogą zdać egzamin i uzyskać amatorskie prawo jazd'/.
153