066 3

Energia-problem naszych czasów

Nie trwoń energii -wykorzystuj ją!

Wilhelm Ostwald

Większość energii, którą dziś zużywamy, pochodzi ze spalania ropy naftowej, gazu ziemnego oraz węgla. Energia chemiczna tych substancji zamienia się podczas ulteniania w ciepło, a polem w energię ruchu, energię elektryczną, energię światła oraz inne rodzaje energii.

109. Gdv zabraknie benzyny

•    •    m

7. roku na rok wzrasta niedobór benzyny otrzymywanej z ropy naftowej. W czasie ostatniej wojny często brakowało paliwa do samochodów. Mądre głowy znalazły na to radę. W wielu pojazdach źródłem energii zamiast benzyny stało się drewno, poddawane w obecności odpowiednich dodatków zgazowaniu. Generator gazu drzewnego {generator = urządzenie wytwarzające) składa się z komory zgazowania, urządzenia oczyszczającego gaz oraz z komory mieszania, w której powstaje odpowiednia mieszanka gazu drzewnego z powietrzem. Spróbujemy otrzymać gaz drzewny doświadczalnie (rys. 53).

Rys. 53. Z drewna w ydziela się gaz drzewny

130

Spirytus drzewny Ocet drzewny

Szczapkl

drewna

Deseczka Woda

chłodząca

Rys. 54. Sucha destylacja drewna - drewno rozkłada się na dziegieć (smołę drzewną), spirytus drzewny, ocet drzewny i gaz drzewny

Doświadczenie /. Ogrzewamy trociny drzewne w probówce zamkniętej korkiem z rurką szklaną. Po pewnym czasie zaczynają powstawać gazowe produkty. Spróbuj zapalić wypływający z rurki gaz. Substancja pozostająca w probówce jest węglem drzewnym. Gaz drzewny jest natomiast mieszaniną węglowodorów (17%). wodoru (3%), tlenku węgla (34%) i dwutlenku węgla (46%). Substancje, które powstają obok gazu drzewnego, zbadamy nieco bardziej szczegółowo.

Dośw iadczenie 2. Według ry s. 54 zestaw iamy aparaturę składającą się / 2 probówek, 2 korków gumowych. 3 rurek szklanych i słoika po dżemie. Ogrzewamy w niej suche szczapki drewna, obserwując zachodzące przemiany. Po jakimś czasie zapalamy wydzielające się żółtawe wyziewy, kontynuując ogrzewanie, aż do zwęglenia drewna.

Wyjaśnienie: Substancje organiczne, takie jak drewno i produkty spożywcze, są na ogół mniej odporne na podwyższoną temperaturę niż substancje nieorganiczne. Dlatego przez ogrzewanie bez dostępu powietrza udaje nam się rozłożyć drewno na prostsze składniki-gaz drzewny, dziegieć (smołę drzewną), spirytus drzewny, ocet drzewny oraz węgiel drzewny. Proces rozkładu nazywa się pirolizą lub suchą destylacją drewna.

131