II. Badamy punkty krytyczne określając znak pochodnej »' w punktach sąsiadujących z nimi. Układamy tabelkę:
X |
-1 |
0 |
1 2 |
1 |
2 |
V |
+ |
co |
- |
0 |
+ |
V |
roś. |
max |
mai. |
min |
roś. |
Z tabelki wynika, że funkcja v ma dwa punkty ekstremalne: punkt maksimum x = 0, gdzie vmax = c(0) = 1, 1 punkt minimum x = 1, gdzie vmin = *>(1) = -2 (rys. 53).
4) I. Szukamy punktów krytycznych. Pochodna p = 3x2—12 jest równa zeru w punktach .v — ±2; są to punkty krytyczne, ponieważ funkcja p jest określona i ciągła na całej osi liczbowej. Pochodna p' istnieje wszędzie, więc funkcja p nie ma innych punktów krytycznych.
II. Badamy punkty krytyczne wyznaczając znak drugiej pochodnej p" w tych punktach (w myśl reguły Ilb): p" = 6x, p'(—2) = —12 < 0, czyli punkt krytyczny .v = —2 jest punktem maksimum, w którym pmax = = p(—2) = 16. Z kolei dla p"{2) = 12 > 0 w punkcie krytycznym x = 2 występuje minimum funkcji, równe pmin — p(2) = —16 (rys. 54).
Pł
Rys. 54
5) I. Wyznaczamy pochodną q' = -y.v3/2+2x oraz punkty krytyczne.
Pochodna q jest równa zeru w punkcie x — 0. Funkcja q jest w tym punkcie ciągła, punkt ten jednak nie leży wewnątrz obszaru określoności funkcji, którym jest przedział 0 ^ x < +co. Dlatego punkt x = 0 nie jest punktem krytycznym. W żadnym innym punkcie pochodna nie równa się zeru i istnieje w całym obszarze określoności funkcji, zatem funkcja q, nie mając ani jednego punktu krytycznego, nie ma ekstremum. W całym obszarze określoności funkcja ta stale (monotonicznie) rośnie, ponieważ g'>0w całym tym obszarze (rys. 55).
Gdybyśmy nie wzięli pod uwagę, że punkt x = 0 nie leży wewnątrz obszaru określoności funkcji q, to stosując regułę Ilb mielibyśmy q" —
= ~xll2+2, q"(0) = 2 > 0, czyli doszlibyśmy do błędnego wniosku, że w punkcie tym funkcja q ma minimum.
6) I. Znajdujemy punkty krytyczne: r' = 2sinxcosx = sin2x, r' — 0
dlax* = k = 0, ±1, ±2, ...
Wszystkie punkty xk są punktami krytycznymi, ponieważ funkcja r jest określona i ciągła na całej osi liczbowej; r' istnieje wszędzie, nie ma więc innych punktów krytycznych.
II. Zbadajmy punkty krytyczne określając znak drugiej pochodnej w tych punktach: r" = 2cos2x; r"(xk) — 2coskrr. Dla parzystych k mamy r"(xk) = 2 > 0 i odpowiednie punkty xk będą punktami minimum, w których rmin = 0; dla nieparzystych k jest r"(xk) = —2 < 0, a więc odpowiednie punkty są punktami maksimum, w których rmax = 1 (rys. 56).
Okazało się tu, że maksima i minima funkcji r następują kolejno po sobie. To samo zachodzi dla każdej funkcji ciągłej mającej kilka punktów ekstremalnych.
7)* I. Szukamy punktów krytycznych: i' = ± ; znak plus
odpowiada przedziałowi 1 < x < +00, a minus — przedziałowi —oo< < x < 1. Pochodna s' nigdzie nie znika i istnieje wszędzie, z wyjątkiem punktu x — 1. Jest to punkt krytyczny, bowiem funkcja s jest określona i ciągła na całej osi liczbowej.
10* 147