15
Ponieważ organizm ludzki nie wytwarza witaminy E, musi ona być doastarczana wraz z pokarmem, głównie roślinnym. y-Tokoferol jest główną formą witaminy E w olejach roślinnych wytwarzanych z kukurydzy, soi, sezamu oraz w orzechach włoskich i ziemnych. Forma gamma stanowi główną formę witaminy E obecnej w zrównoważonej diecie. Badania pokazały, że y-tokoferol stanowi 30-50% witaminy E zawartej w ludzkiej skórze, mięśniac.
W Polsce tokoferole wolno dodawać do żywności jako przeciw utleniacze do olejów, margaryn i innych tłuszczy w ilości 200mg/kg. Suplementacja farmaceutyczna zawiera od 30-300mg y-tokoferolu w postaci kropli lub kapsułek. Często w połączeniu z Vit A. Tokoferole są wrażliwe na działanie tlenu. Gotowanie powoduje straty ok. 10% Straty podczas smażenia są o wiele większe. Wchłanianie następuje na poziomie 40%. Po wchłonięciu jest transportowana przez krew do nadnercza, gruczołów oraz tkanki tłuszczowej. Niedobory zdarzają się rzadko. Nadmiar jest tolerowany i dawki 200-600mg/dzień nie dają efektów ubocznych.
Normy dla Vit. E i podano w tabeli.
Zalecane dzienne spożycie witaminy E na poziomie bezpiecznym
Polska USA
Grupa Xicm<nvlęi» |
Lat |
ckwiwaienty l<'k<>ferolu/osobc/d/ień tmgl | |
0-1 |
•1 |
4 | |
Dzieci |
1-3 |
5 |
5 |
4-6 |
6 |
6 | |
7-9 |
6 |
'7 | |
Dziewczęta |
10-14 |
g |
8 |
14-1K |
8 |
8 | |
Chłopcy |
10-14 |
10 |
8 |
14-1K |
JO |
10 | |
Mężczyźni |
powyżej 18 lat |
10 |
10 |
Kobiety |
powyżej 18 lat |
8 |
8 |
Ciężarne |
8 |
10 | |
Karmiące |
8 |
11 |
Witamina K - filochinon
Termin ten odnosi się do filochinonu i menachinonu powodujących krzepliwość krwi i syntezy białek związanych z tym procesem. Ma właściwości bakterio i grzybobójcze.
Witamina K występuje w żywności w warzywach liściastych z których organizm adsorbuje ja w ilości 30-70% Ogrzewanie i sterylizacja nie powodują strat. Źródła witaminy podano w tabeli.
Witamina K jest obecna we krwi, chroniąc nas przed krwotokiem. Niemowlętom po urodzeniu poddaje się profilaktycznie jedna dawkę Vit. K. Niedobory zdarzają się bardzo rzadko dzięki spożyciu warzyw i syntezie w organizmie.