88
tego elementy jego transformują się do nowego układu według prawa tensorowego, któro w tym przypadku przyjmuje postać
gdzie av jest /-tą współrzędną /-tego wersora osi x\ w układzie starym (X|).
Przypomnijmy przy tej okazji, że współrzędne wersorów c/ nowych osi w starym plrhHyył (xj zapisujemy w postaci macierzy
(3.20)
(*n» «ia* “uj «ai* *aa. «aa I
*31» te32» *33/
którą nazywamy macierzą przejścia. Kolejne wiersze macierzy przejścia są współrzędnymi wersorów (*,') nowych osi, odniesionymi do układu starego (jtj), kolumny zaś przedstawiają współrzędne wersorów starych osi e, określonych w układzie nowym (*,'). Macierz przejścia jest więc ortonormalna względem wierszy i kolumn, zachodzą więc relacje:
akt'akj)
gdy i =/
gdzie 6u jest symbolem zwanym deltą Kroneckera.
Przedstawione w tym punkcie zagadnienie transformacji zilustrujemy następującym przykładem. W ustalonym punkcie B dana jest macierz naprężeń określona w układzie (X|): j
\U 3,2/
Należy znaleźć: a) długość naprężenia normalnego w punkcie B przy przecięciu bryły płaszczyzną o wersorzc normalnym b) naprężenia styczne leżące w płaszczyźnie jak w (a) i równoległe do wersorów i, oj.
Rys. 33
ad a) Oznaczmy przez Xj oś równoległą do wenom *, który zgodsóe z rys. 34 bffieÓC
spełniał rolę wersora () o współrzędnych «lt • ata ** a,, ■ JL»
* i
będziemy naprężenia o, - </u. Zgodnie ze wzorem (3.19) mamy
®il " *l**lr®*r " «ll«ll*M+«U«l2*ia+*l|*»S®|*+
+*»8I18»1 + *J**»8«+*,ł*u8M ■
i i . i i _. i i ,
/ i
a' i |
a" są |
wzajemnie | |
1 |
1 |
1 l | |
2* |
2* | ||
1 |
1 |
l | |
2* |
2* |
u |
% |
1 |
1 |
0 |
ad b) Zauważamy, że wersory v, t' i r" są wzajemnie ortogonalne, ich współrzędne tworzą więc macierz przejścia
która określa nowy układ (x/)w okładzie fo). Zadanie więc sprowadza się do znalezienia c\. oraz oJ3, które łatwo znajdziemy rozpisując wzór (3.19) w pierwszym przypadku <fla i ~ 1, j = 2 oraz w drugim dla i *= 1, j — 3.
■ 1.8. Naprężenia główne
Jeśli w pewnym punkcie jest macierz naprężeń <rw określona w nkłartrir (rj. możemy bez trudu obliczyć naprężenie normalne do każdej płaszczyzny, którą podzaefimy bryłę przez dany punkt. Naprężenie to określa wzór (3.19), jeśli oba wskaźniki przy m będą jednakowe, czyli
a'm — (nk ma sumowania względem i). (121)
Spośród tego nieskończonego zbioru naprężeń normalnych w danym pan brie przyporządkowanych każdej płaszczyźnie o normalnej »(l\«in8u> *o) wybierzmy — jedli śaafcją —