201030Image0015

ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ

vin P). czyli 2-(2'-hydroksy-5'-metylofcnylo)-2H-benzotriazol (ryc. 16). Oba związki nic rozpuszczają się w wodzie, łatwo natomiast mieszają się z alkoholem i olejami.

Rozpuszczalne w wodzie filtry przeciwsłoneczne typu UV B z grupy związków heterocyklicznych są natomiast solami kwasów sulfonowych pochodnych chinoliny oraz benzimi-dazolu (ryc. 17). Kwas 8-ctoksy-S-chinolinosulfonowy (Actinoquinol), w formie soli sodowej jest spotykany pod nazwami handlowymi: ctoquinol sodium. Corodcnin. Uviban. Drugi z zamieszczonych na rycinie 17 związków, Novantisol (Eusolex 232), czyli kwas 2-fcnylo-bcnzimidazolo-5-sulfonowy, należy, obok związków przedstawionych na rycinach 13, 18 i 19, do filtrów serii Eusolex (cusoleks), charakteryzowanych odpowiednim rozszerzeniem cyfrowym obecnym w nazwie.

W artykułach kosmetycznych Novantisol. podobnie jak kwas 3,4-dimctoksyfenyloglio-ksalowy (ryc. 18). czyli Eusolcx 161, są stosowane w formie rozpuszczalnych w wodzie soli nieorganicznych (sodowej, potasowej) lub soli z trójetanoloaminą.

Ostatni z omawianych filtrów UV B z serii eusoleksów, Eusolex 3573 (ryc. 19). jest natomiast estrową pochodną kwasu 4'-fenylobenzofenono-2-karboksylowego i należy do związków mieszających się z olejami.

Filtry przeciwsłoneczne UV A

Jak już wspomniano na wstępie, promieniowanie z zakresu U V A wywołuje zbrązowie-nic skóry nie poprzedzone rumieniem. Jednakże w specyficznych sytuacjach, np. w obecności substancji fotouczulających. zakres UV A może być również zakresem fototoksycznym dla organizmu. Dlatego też obecność filtrów typu UV A w kosmetycznych preparatach przeciwsłonecznych ma w większym stopniu znaczenie profilaktyczne niż ochronne. W porównaniu z licznie reprezentowaną i różnorodną pod względem chemicznym grupą filtrów U V B, liczba związków o właściwościach kosmetycznych filtrów przeciwsłonecznych typu U V A jest znacznie skromniejsza. Budowę takich połączeń obrazuje wzór ogólny zamieszczony nad tabelą IV. Jak wynika ze wzoru, filtry UV A wywodzą się z dibenzoilomctanu. różnie podstawionego (R. R,) w części aromatycznej cząsteczki. Związki takie nie mieszają się z wodą, rozpuszczają się natomiast w alkoholach i olejach.

Filtry szerokozokresowe (UV A+B)

Efekt szerokozakresowego filtru UV A+B osiąga się przez zastosowanie mieszaniny filtrów specyficznych dla poszczególnych podzakresów promieniowania UV. z zachowaniem odpowiedniej proporcji składników, lub też związków pojedynczych, lecz odznaczających się dużą szerokością spektralną. Przykładem filtru szerokozakresowego. stanowiącego kombinację składników o różnej szerokości spektralnej, jest EusoIex 8021 (eusoleks 8021). Filtr ten stanowi bowiem mieszaninę eusoleksu 8020 (filtr UV A. tab. IV) oraz eusoleksu 6300 (ryc. 13), który jest filtrem typu UV B z grupy pochodnych benzylidenokamfory.

Drugi rodzaj szerokozakresowych filtrów kosmetycznych, czyli związki pochłaniające promieniowanie słoneczne z zakresu UV A+B. tworzą pochodne 2-hydroksybcnzofenonu. Wzór ogólny tych połączeń przedstawiono nad tabelą V. a poszczególne związki różnią się jedynie rodzajem i rozmieszczeniem podstawników R-R_} w obrębie cząsteczki 2-hydroksybcnzofenonu.

Rozdział 1 77