270

5. UKŁADY CIEPLNE ELEKTROWNI I ELEKTROCIEPŁOWNI PAROWYCH

pary, z których są zasilane dwa wymienniki ciepłownicze, podgrzewające wodę z sieci cieplnej. Wymienniki te są usytuowane pod turbiną podobnie jak skraplacz w turbinie kondensacyjnej. W sezonie letnim i w ciepłych okresach sezonu grzewczego turbozespół może pracować w układzie tzw. pseudokondensacyjnym. Zastosowano w tym celu dwie chłodnice wodo-wodne do schładzania wody sieciowej, przepływającej przez wymienniki pod turbiną. Pracapseudokondensacyj-na charakteryzuje się tym, że głównym celem użytkowania bloku ciepłowniczego w tych okresach staje się wytwarzanie energii elektrycznej.

Rozwój ciepłownictwa scentralizowanego, istniejąca baza paliwowo-energetyczna Polski, rosnące wymagania odnośnie do ochrony środowiska oraz względy ekonomiczne pociągnęły za sobą wykorzystanie do celów ciepłowniczych dużych bloków kondensacyjnych. Duże moce cieplne, uzyskiwane z tych bloków po odpowiedniej adaptacji turbin (zwiększeniu poboru pary z niektórych upustów), umożliwiają zaopatrywanie z nich dużych aglomeracji miejskich położonych w odległości do kilkunastu kilometrów od źródła ciepła. Wymaga to odpowiednich zmian w układach turbin, umożliwiających wyprowadzenie z części upustów zwiększonych strumieni pary przy ograniczeniu strumienia pary do skraplacza. W ten sposób zostało przystosowanych do oddawania ciepła kilka dużych krajowych elektrowni kondensacyjnych, w tym największa w Polsce Elektrownia Bełchatów, która zasila w ciepło miasto Bełchatów i Kopalnię Węgla Brunatnego Bełchatów.

5.5. UKŁADY ROZRUCHOWO-ZABEZPIECZAJĄCE

System elektroenergetyczny wymaga, aby stany nieustalone, a zwłaszcza odstawianie i ponowne uruchamianie, były realizowane możliwie szybko. Ograniczenie stanowi jednak stosunkowo mała elastyczność urządzeń bloku, której miarą są m.in. dopuszczalna szybkość zmian obciążenia oraz zdolność do częstych i szybkich odstawień i uruchomień. Warunki pracy urządzeń w stanach nieustalonych są wyjątkowo trudne, ponieważ występują duże zmiany wartości wielu parametrów, powodujące dodatkowe naprężenia termiczne w elementach urządzeń, wzajemne wydłużenia i przesunięcia elementów, zmianę stanu dynamicznego elementów wirujących itp. (rys. 5.24).

Stosuje się dwie metody szybkich i dostatecznie bezpiecznych uruchomień i odstawień bloków. Pierwsza jest oparta na harmonogramach czasowych przeprowadzania poszczególnych czynności i zalecanej szybkości ich realizacji. W drugiej metodzie kontroluje się wielkości kryterialne ze względu na bezpieczną pracę urządzeń i w zależności od ich aktualnego poziomu są realizowane kolejne czynności. W krajowych elektrowniach zwykle stosuje się kombinację obu metod: harmonogramy stanowią ogólną wytyczną, ale jednocześnie kontroluje się wiele wielkości (głównie wartości temperatur) pozwalających ocenić bezpieczeństwo pracy urządzeń. Harmonogramy rozruchu mogą się różnić między sobą, ogólne zasady przeprowadzania rozruchu są jednak podobne i obejmują następujące etapy:

270