350

nazywamy inakiynację konało* sodowych. Czy jednak po czacie kilku rm ulegają one całkowitemu zamknięciu, czy tylko częściowemu? Jak szybko następuje ich zamykanie? Zarówno stopień zamknięcia się kanałów widów ych. czyli stopień inak-tywacji. jak i szybkość tego zjawiska zależy od wartości potencjału. tk> którego zdc-połaryżujemy błonę. Na rycinie 14.5 przedstawiono, w jakim stopniu kanały sodowe ulegają inaktywacji w zależności od wartości potencjału, do którego błonę depołaryżujemy. Widzimy, źc zdepolary/owanie błony do wartości -20 mV i wyższej powoduje, żc kanały sodowe ulegają całkowitej inaktywacji. czyli po upływie kilku ms całkowicie się zamykają. Jeśli jednak zdcpolaryżujemy błonę nieznacznie powyżej progu pobudliwości, kanały zamykają się tylko częściowo, a prąd sodowy stabilizuje się na poziomic 60* maksymalnej wartości osiągniętej po około I ms.

14.1.2. Warunki powstawania potencjałów czynnościowych

Okresy refrakcji

Jednym z ważnych następstw inaktywacji kanałów sodowych jest zjawisko rr-frukcji Many. polegające na tym. żc błona jest w mniejszym stopniu wrażliwa na działanie bodźców wyzwalających potencjał czynnościowy (refrakcja względna) hąd/ też jest na nie całkowicie niewrażliwa (refrakcja bezwzględna). Okres rrfrakcji bez»?*lfdncj to czas obejmujący depolary zację błony i około */„ okresu repoła-

Ryc. 14.6. Refrakcja bezwzględna (kolor ciemnoszary) to czas. w którym nic jest możliwe wywołanie następnego potencjału czynnościowego Refrakcja względna (kolor jasnoszary) to czas po potencjale czynnościowym, w którym komórka nie powróciła jeszcze do równowagi sprzed potencjału czynnościowego (me zamkmętc kanały sodowe), w związku z tym próg pobudliwości (zaznaczony limą przerywaną) jest wyższy nii normalnie, a powstające ewentualnie potencjały czynnościowe mają mniejszą amplitudę

350