Ocena ryzyka działalności gospodarczej przedsiębiorstwu
9.5. Progowa analiza zysku
W zarządzaniu przedsiębiorstwem istotna jest znajomość wielu kwestii finansowych i produkcyjnych, a mianowicie: kiedy sprzedaż zacznie przynosić zysk?
- jaki jest graniczny poziom cen?
- jaki jest dopuszczalny poziom jednostkowych kosztów zmiennych?
Powszechnie wiadomo, że nic każda wielkość sprzedaży pozwala osiągać zysk. Osiągnięte przychody muszą w pierwszej kolejności pokryć wcześniej poniesione koszty. Osiąganie zysku z prowadzonej działalności jest możliwe tylko wtedy, gdy przychody przewyższają wysokość poniesionych kosztów. Dlatego też w zarządzaniu przedsiębiorstwem dotyczącym oceny ryzyka istotne jest określenie tej minimalnej wielkości sprzedaży, która pokryje poniesione koszty, co uważa się za wyznaczenie progu rentowności albo punktu krytycznego.
Próg rentowności {BreakEven Point -BEP) stanowi więc taka wielkość sprzedaży, która równa jest sumie kosztów stałych i zmiennych. Jest to tym samym minimalna wielkość sprzedaży, przy której firma nie ponosi jeszcze strat (o ile finansowana jest jedynie kapitałem własnym), ale też nie osiąga zysku. Konstrukcja progu rentowności opiera się na następujących założeniach:
wartość produkcji równa jest wielkości sprzedaży, a więc zmiany stanu produktów są niewielkie,
- koszty sklasyfikowane zostają na dwie grupy, jako koszty stałe i zmienne,
- koszty stałe pozostają niezmienione w określonym przedziale rozmiarów produkcji,
- jednostkowe koszty zmienne są stałe i dlatego uznaje się, że rosną one proporcjonalnie do wielkości produkcji,
jednostkowe ceny są stałe w przyjętym do badań okresie i nie zmieniają się wraz ze zmianą produkcji; wartość sprzedaży jest więc funkcją liniową wielkości sprzedaży i ceny, poziom jednostkowych kosztów stałych i zmiennych nie ulega zmianie w całym okresie,
- wydajność i produktywność nic zmieniają się,
- badanie dotyczy produkcji jednorodnej,
- gama produktów nic ulega zmianom w badanym okresie,
- obliczenia powinny opierać się na danych z normalnego okresu.
355