AnalizaFinansowaTeoriaPrakty57

Ocena ryzyka działalności gospodarczej przedsiębiorstwa

stałych, a mianownik jednostkową marżę brutto będący różnicą między ceną i jednostkowymi kosztami zmiennymi. Wartość x_k pokazuje wielkość sprzedaży, przy której zrealizowany będzie zaplanowany w danym okresie poziom zysku. Każdy przyrost wielkości sprzedaży ponad poziom krytyczny powoduje wzrost zysku. Analogicznie sprzedaż mniejszej ilości wyrobów oznacza niewykonanie planowanego poziomu zysku.

W celu graficznej ilustracji tych zależności przyjmuje się najczęściej zysk na poziomie Z= 0, co umożliwia określenie krytycznej wielkości sprzedaży na poziomie progowym, to znaczy takim, kiedy przedsiębiorstwo wkracza w obszar rentowności. Wartość progowa x_k obliczana jest według wzoru:

F

^xk =-

p-v

Próg rentowności przy przyjęciu następujących założeń równa się:

1.    Koszty stałe (F) - 1 200 tys. zł.

2.    Jednostkowa cena sprzedaży netto (p) - 800 zł.

3.    Jednostkowy koszt zmienny (v) - 500 zł.

4.    Planowana wielkość sprzedaży (x) - 5 tys. szt.

1200

800-500

= 4 tys. szt.

Wartościowy próg rentowności wynosi natomiast 4 tys. szt. X 800 zł = 3200 tys. zł. Graficzną ilustrację analizy progowej przedstawiono na schemacie 25. Równoległa do osi odciętych prosta F_] pokazuje koszty stałe, a prosta K koszty całkowite będące sumą kosztów zmiennych i stałych. Prosta S_] oznacza przychody ze sprzedaży wyrażone iloczynem x i p. W punkcie progowym P (BEP) wyznaczonym w miejscu przecięcia prostej kosztów i przychodów przedsiębiorstwo realizuje zerowy zysk. Przy takim poziomic sprzedaży przychodami pokryte są koszty całkowite, a każdy jej przyrost umożliwia osiągnięcie zysku. Obszar powyżej punktu P_{ oznacza zysk, a pole poniżej tego punktu stratę.

Wzrost produkcji limitowany jest zdolnością produkcyjną firmy lub pojemnością rynku. Obydwa czynniki mogą być kształtowane przez przedsiębiorstwo, przy czym pierwszy wymaga inwestycji i tym samym powoduje zmianę poziomu i struktury kosztów, a drugi innych relacji cen i przychodów. Powoduje to wyznaczenie punktu progowego przy innym poziomie sprzedaży. Przy zmianie wszystkich parametrów progową ilość produkcji wyznacza punkt P._r

357