Rehabilitacja w schorzeniach reumatycznych narządu ruchu Rozdział 6
Rehabilitacja w schorzeniach
Nazwa „schorzenia reumatyczne" odnosi się do tych chorób, w których głównie lub dodatkowo uszkodzone zostały tkanki składające się na układ ruchu. Uszkodzenia tych tkanek i będące ich wynikiem dolegliwości bólowe stawów mogą być powodowane, oprócz urazów mechanicznych i przeciążeń, także przez stany zapalne wywołane przez drobnoustroje, a częściej reakcje autoimmunizacyj-ne (agresja własnych komórek) powodujące niekiedy patologiczne zmiany w ścianach naczyń, torebkach stawowych, skórze itd. Cechą wspólną-wszys,Udch„ schorzeń reumatycznych jest ból, .zapalenie i ograniczenie ruchomości stawów. Specyfika stanów zapalnych typu reumatoidalnego polega na gromadzeniu się w stawach dotkniętych zapaleniem dużej ilości enzymów uszkadzających powierzchnię chrząstki stawowej, co doprowadza do stopniowego zniszczenia chrząstki i kości. Najczęściej spotykanymi chorobami tego typu są reumatoidalne zapalenia stawów (RZS) oraz zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), które zostaną omówione w rozdz. 6/1 i 6/2 niniejszego poradnika.
Przy podejrzeniu choroby reumatycznej badanie nie ogranicza się tylko do zbadania chorego stawu, nawet gdy pacjent skarży się na ból tylko jednego stawu. Obejmuje ono dokładne badanie ortopedyczne niemal całego narządu ruchu. Musi obejmować również pełne badanie internistyczne, często również neurologiczne. Badania te uzupełniają też zazwyczaj badania radiologiczne i laboratoryjne, spośród których na pierwszym miejscu należy wymienić określenie OB (prędkość opadania krwinek). We wszystkich zapaleniach stawów trwających dłużej niż 3 miesiące powinno się wykonywać badanie na obecność czynnika reumatoidalnego, czyli test Waalera-Rosego lub test lateksowy.
W związku z postępującym charakterem chorób reumatycznych i stopniowym pogłębianiem się niesprawności narządów ruchu, oczywiste jest, że rehabilitacja oraz systematycznie wykonywane ćwiczenia ruchowe są podstawową formą rehabilitacji pacjentów cierpiących na takie dolegliwości. Ćwiczenia ruchowe należy prowadzić ze szczególną ostrożnością, przez wzgląd na łatwo występujące zaostrzenia procesu chorobowego, jak również na zmiany zwyrodnieniowe zmniejszające wytrzymałość tkanek okołostawowych, a w związku z tym możliwość łatwego ich uszkodzenia. Ćwiczenia
Schorzenia
reumatyczne
Diagnostyka