CCF20100206111

6. Wybrane zagadnienia z organografii zwierząt

wątrobową (na Ryc. 73 D pierwszą spośród żył można byłoby oznaczyć w ten sposób, natomiast numerm 1 zaznaczono niezbędną, dodatkową tętnicę zaopatrującą w tlen — tu tętnicę wątrobową).

Ryc. 73. Różne typy zespoleń naczyniowych u kręgowców (A — zwykle, B — anastomoza tętniczo-iylna, C — sieć dziwna, D — krążenie wrotne; 1 — tętnica, 2 — sieć kapilarna, 3 — żyła, 4 — anastomoza; dużą strzałką oznaczono ogólny kierunek przepływu krwi).

UWAGA: Analizę wszystkich zespoleń powinieneś przeprowadzić w kontekście całego układu

krążenia. W takim ujęciu krążenie wrotne można przedstawić tak: serce —> tętnica —> kapilara —> żyła —> kapilara —> żyła —> serce. Musisz także umieć wskazać na tego typu schemacie element specyficzny — w tym przykładzie jest to pierwsza żyła — tzw. wrot-na.

Najbardziej oczywistym elementem układu krwionośnego jest serce (łac. cor). Jest to worek mięśniowy zawieszony na dużych naczyniach w worku osierdziowym. Wykazuje, podobnie jak naczynia krwionośne, warstwową budowę. Błonę wewnętrzną tworzy wsierdzie złożone ze śród-błonka i tkanki łącznej wiotkiej. Zastawki sercowe są zdwojeniami tej warstwy. Błonę środkową stanowi grube śródsierdzie — czynnościowe syncyłium zbudowane z włókien poprzecznie prążkowanych typu sercowego. Do tej warstwy należy także tzw. rozrusznik serca (por. ROZDZ: 4.3.2). Zewnętrzna błona to nasierdzie — warstwa tkanki łącznej przechodząca poprzez nabłonek jednowarstwowy w osierdzie.

Do układu krążenia zalicza się także naczynia limfatyczne (łac. rasa lymphatica). Budową najbardziej przypominają żyły (warstwa mięśniowa jest cienka, a zastawki liczne).

UWAGA: Więcej informacji o budowie i czynnościach tego układu znajdziesz w PODR. KL. II

oraz w CZĘŚCI: ANATOMIA I..., ROZDZ: 4.

115