CCI20111111100

podanych na rys. 7-18, różniących się sposobem włączania mierników. Korzystając z układu a otrzymamy w wyniku za dużą wartość oporu R_x, gdyż woltomierz wskazuje spadek napięcia nie tylko na oporze mierzonym R_x, lecz również na oporze amperomierza. Układ ten można stosować do pomiarów oporów znacznie przekraczających opór amperomierza. Uchyb pomiaru będzie wtedy mały i można go pominąć.

Posługując się układem b otrzymamy w wyniku wartość oporu mniejszą niż jest w istocie, ponieważ amperomierz wskazuje sumę natężeń prądów płynących przez opór mierzony i przez woltomierz. Układ ten można stosować do pomiarów oporów o wartościach znacznie mniejszych od oporu woltomierza.

b. Metoda mostka Wheatstone’a

W elektrotechnice bardzo często przy pomiarach stosuje się tzw. metody mostkowe. Przy tych metodach stosuje się specjalne układy połączeń zwane mostkami. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych jest mostek Wheatstone’a do pomiarów oporu.

Rys. 7-18. Schemat ukła-    Rys. 7-19. Schemat układu po-

du połączeń do pomiaru    łączeń mostka Wheatstone’a

oporu metodą techniczną

Schemat układu mostka przedstawia rys. 7-19. Gałęzie mostka zawierają opory dające się regulować R₂, R₃, R₄ i opór mierzony R_x. Pomiędzy punktami B i D utworzonego czworoboku włącza się galwanometr G. Punkty A i C łączy się ze źródłem napięcia. Dla dokonania pomiaru należy doprowadzić mostek do stanu równowagi. Stan ten osiąga się przez taki dobo- oporów R₂, R?„ R4, przy których w gałęzi BD nie będzie prądu i wówczas po zamknięciu wyłącznika W galwanometr G nie odchyla się. Warunek ten będzie spełniony, gdy potencjały punktów B i D będą równe, wówczas

czyli

U_AB — U _AD i U_DC — U_DC R_xIi = R₃I₂ oraz R₂h — Ęąh

Dzieląc te równości stronami otrzymamy

RJ\	R.,L, .	Rx	R,
R*h'		r2	' R,

skąd R_xRi — R₂R₃ jest to warunek równowagi mostka, z którego wartość mierzonego oporu

Rx = ih> V -k₄

Mostek ten stosuje się do pomiarów oporów w granicach od 1 do 10® omów.

Układ mostka można zestawić mając galwanometr i odpowiednio dobrane oporniki oraz źródło napięcia. W praktyce stosuje się mostki zestawione. Źródłem napięcia w nich jest bateryjka do latarki kieszonkowej. Przyrząd ma kilka zakresów pomiarowych. Wartości mierzonych oporów odczytuje się na ruchomej podziałce i zależnie od nastawienia zakresu pomiarowego mnoży się przez 0,1; 100; 1000.

c. Bezpośredni pomiar oporu omomierzem

W przypadkach gdy nie zależy na dużej dokładności pomiaru oporów rzędu kiloomów, stosuje się mierniki bezpośrednio wskazujące wartość oporu — zwane omomierzami.

d. Pomiar oporu izolacji

Wartość oporu izolacji przewodów w inst elektrycznych i aparatach w znacznej mierze-ąależy pd stopnia je

X V w