Choroba Osgood Schlattera

• • • • •

openmedica pubłishińg ^£l zdrowie

kardiologia ginekologia chirurgia onkologia radiologia genetyka konferencje

szukaj

polski portal chirurgii i gastroenterologii

M “chirurg⁰

Choroba Osgood-Schlattera - przewlekła dolegliwość młodych sportowców

Opublikowane: 2008-04-30

Stou*3 kluczowe:

Dziedzina med .sportowa ortopedia pediatrią radiologią

I    Epidemiologia i patogeneza

Pierwsze doniesienia o stanie chorobowym, któremu towarzyszą dolegliwości bólowe i obrzęk guzowatości piszczelowej pochodzą z roku 1903 niezależnie od dwóch autorów Osgooda i Schlattera [1]. Choroba występuję częściej u płci męskiej 3:1 głównie między 12-15 rokiem życia, u dziewcząt nieco wcześniej 11-13 rok życia [2,3], Pacjenci czynnie uprawiający sport, z dobrze rozwiniętymi mięśniami czworogłowymi uda chorują 5 razy częściej niż osoby mało aktywne [4]. W 20-30 % obserwuje się zmiany obustronne [3], W związku z objawami sklerotyzacji chorobę Osgood-Schlattera zwykło się zaliczać do jałowych martwic kości. Niemniej jednak patogeneza zjawiska jednoznacznie wskazuje na czynnik przeciążeniowy. Poprzez więzadło rzepki dochodzi do oddziaływania sił aparatu wyprostnego kolana na guzowatość kości piszczelowej, która w okresie wzrostu dzieci jest bardziej podatna na odkształcenia [2]. Te powtarzające się, awulsyjne przeciążenia powodują oddzielenie się niezamkniętej chrząstki wzrostowej od guzowatości piszczeli. Gojeniu uszkodzenia towarzyszą procesy zapalne i naprawcze, powodujące powiększenie guzowości i wystąpienie objawów klinicznych [3,4].

II    Objawy kliniczne i różnicowanie

Typowy obraz pacjenta zgłaszającego się do lekarza, to aktywne fizycznie dziecko, które uskarża się na dolegliwości bólowe górnej części podudzia. Ulegają one nasileniu podczas różnego rodzaju skoków (koszykówka, siatkówka), w trakcie jazdy na rowerze lub w mechanizmie bezpośredniego ucisku np. klęczenie [2,3,5], Często guzowate pogrubienie górnej okolicy piszczeli budzi u rodziców niepokój związany z procesem nowotworowym [3]. W badaniu fizykalnym poza obrzękiem i zaczerwieniem guzowatości piszczeli, stwierdza się wzmożone ucieplenie oraz bolesność uciskową. Charakterystyczny dla choroby Osgood-Schlattera jest fakt, iż ruchy bierne w stawie kolanowym, w przeciwieństwie do czynnych, nie wywołują objawów bólowych. Długo utrzymujące się dolegliwości mogą powodować osłabienie mięśnia czworogłowego uda [2]. W diagnostyce różnicowej obowiązkowe jest wykluczenie innych przyczyn przeniesionego bólu kolana np. choroby Perthesa; zmian zapalnych kości i części miękkich tej okolicy [2]. Przebieg kliniczny choroby to długotrwałe, nawet dwuletnie dolegliwości bólowe. Pogrubienie oraz zmiana konturu guzowatości kości piszczelowej nieustępujące mimo leczenia (nieoperacyjnego) o czym powinni zostać poinformowani rodzice [3].

iii Diagnostyka radiologiczna

Podstawą rozpoznania choroby Osgood-Schlattera oprócz objawów klinicznych jest wykonanie zdjęcia RTG w projekcji bocznej, techniką miękkotkankową (o niskim woltażu) [6], W początkowym, ostrym okresie choroby zauważa się obrzęk więzadła rzepki i tkanek miękkich. Następnie dochodzi do zatarcia struktury beleczek kostnych w obrębie guzowatości piszczelowej. Przewapnienia (sklerotyzacja) oraz rozpad guzowatości na kilka fragmentów kostnych, o ostrych obrysach (fragmentacja) poprzedzają obraz powiększenia tuberositas tibiae. Często na kliszy widoczne są małe, wolne fragmenty kostne zlokalizowane w przednio-górnej części guzowatości piszczeli [2]. Marciniak i wsp. podkreślają fakt, iż sama fragmentacja nie jest jednoznaczna z chorobą Osgood-Schlattera, a do pełnego rozpoznania niezbędne są objawy kliniczne!

IV Postępowanie lecznicze

Leczenie polega na modyfikacji stylu życia dziecka, ograniczeniu aktywności fizycznej nawet do 3 miesięcy, by dać czas na wygojenie mikroskopijnych złamań awulsyjnych [2,4]. Można stosować opaski, ortezy ograniczające ruch zginania w stawie kolanowym lub, gdy nie da to zamierzonego efektu, tutor gipsowy na 3-4 tygodnie [2]. Do niwelowania dolegliwości bólowych wykorzystuje się okłady z lodu, niesterydowe leki przeciwzapalne i zabiegi fizjoterapii [2,3]. Zdecydowanie odradza się podawania iniekcji sterydów w okolicę przyczepu więzadła rzepki, by nie spowodować jego przerwania [3], Zabiegi operacyjne stosuje się w wyjątkowych sytuacjach, sąto: potrzeba wyłyżeczkowania rozmiękłego ogniska, usunięcie niewgajającego się martwaka kostnego oraz względy kosmetyczne [2].

Ajtor: Filip Dąbrowski - Oddział Północny Openmedica

dr n. rned. .“dam Lorczyński. specjalista ortopedii i traumatologii

Opublikowany: 2008-04-30