Celem odżywiania jest zaspokojenie potrzeb energct\c/nvch organizmu związanych z:
- podtrzymaniem funkcji życiowych (Podstawowa przemiana materii) 60-75%
- termogenezą 10% aktywnością fizyczna 15-30%
Podstawowa przemiana materii (Ppm) zwana inaczej metabolizmem podstawowym, jest definiowana jako najniższy poziom przemian cnorgctw/nych, warunkujący dostarczenie energii niezbędnej do zachowania podstawowych funkcji życiowych w optymalnych warunkach bytowych.
Ponadpodstawowa przemiana materii (Pppm) ilość energii potrzebnej do wy konania pracy przez mięśnie.
Ppm zależy od:
- jest o 7% niższa u kobiet;
t ok. 2 roku życia i w okresie dojrzewania;
- po 21 roku życia powoli j o 1-2% na każde 10 lat; po 65 roku życia szybsze [ o 5% na każdy rok życia;
- wzrasta w czasie ciąży i karmienia f Ppm o 20-25?o;
rozmiarów ciała (im wyższe wskaźniki masy ciała, wzrostu, tym Ppm jest wyższa); gorączka powoduje | Ppm o 12% na każdy 1V powyżej 37 V; niedoczynność tarczycy powoduje | Ppm o 30-40? o;
- nadczynność tarczycy f Ppm nawet o 80%;
t adrenaliny (stres, strach, złość) powoduje fPpm; i Ppm przy niedożywieniu;
amfetamina powoduje |Ppm, ale jednocześnie f całkow itej przemiany materii; w 10% od czynników genetycznych.
Ppm + Pppm to całkowite zapotrzebowanie energetyczne organizmu, które oznacza całodobowe wydatki energetyczne człowieka związane z jego normalnym hinkcjonowanie w środowisku i pracą zawodową i zależy od;
- wieku i płci;
stanu fizjologicznego; aktywności fizycznej.
węglowodany
tłuszcze
białka
55-60% energii całkowitej 20-30% energii całkowitej 10-15% energii całkowitej
4 kcal/lg 9 kcal/lg 4 kcal/lg
20-lis-08 09:50
Bilans zrównoważony Bilans dodatni Bilans ujemny
Ep - energia zawarta w pożywieniu Eh straty energii
Ew - energia wydatkowana przez ustrój
Ep > Es » Ew Ep Es * Ew