uwzględniając, że miasto jest organizacją społeczną, której nadrzędnym celem jest zaspokajanie potrzeb swoich użytkowników"'44. Podstawowymi barierami w zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego i zarządzaniu kryzysowym, które zostały przedstawione w tabeli, są: brak wystarczającej liczby zasobów oraz brak lub zakłócenia w przepływie informacji, czego efektem jest nieodpowiednie wykorzystanie możliwości i brak lub podjęcie niewłaściwych działań. Spójność zasad logistyki stwarza możliwość sprostania problemom funkcjonalnym obszarów zurbanizowanych w zakresie bezpieczeństwa, zwłaszcza że coraz silniej zaznacza się w logistyce nurt społeczny.
Zgodnie z koncepcją P. Kołodziejczyka i J. Szołtyska z logistyki miejskiej wywodzi się logistyka społeczna. „Przedmiotem badań logistyki społecznej w sensie ogólnym jest wzajemne oddziaływanie przepływów materiałowych i informacyjnych na realizację potrzeb społecznych. (...) Formalnym przedmiotem badań logistyki społecznej jest stopień zaspokojenia zgłaszanych potrzeb społecznych, realizowany poprzez logistyczne zarządzanie przepływami, oceniany szczególnie w aspekcie oceny percepcji jakości życia” . Podobną koncepcję prezentuje T. Tanimoto, według którego ponadto problem logistyki społecznej należy rozważać między innymi poprzez zagrożenia powodowane działalnością ludzką, klęskami żywiołowymi i katastrofami naturalnymi146.
Elementy logistyki społecznej łatwo można odnaleźć w założeniach zarządzania loy2ysowego, gdzie rola logistyki sprowadza się do sprawnego zarządzania zasobami materialnymi i ludzkimi oraz związanymi z nimi informacjami w celu jak najszybszego podjęcia działań prewencyjnych, a także — w przypadku wystąpienia zagrożeń - interwencji i usunięcia ich skutków. Formalnym przedmiotem badań logistyki społecznej w analizowanym obszarze jest stopień zaspokojenia zgłaszanej, subiektywnej potrzeby bezpieczeństwa. Strefa zainteresowań logistyki społecznej w zakresie bezpieczeństwa obejmuje:
- przepływ osób - ratowników, patroli, grup interwencyjnych, formacji ratowniczych, pracowników pomocy społecznej itp.,
- przepływ zasobów materialnych - środków prewencyjnych, przenośnych zabezpieczeń, ciężkiego sprzętu ratowniczego, sprzętu gaśniczego, jednostek ratowniczych, środków pomocy społecznej itp.,
- przepływ informacji - m.in. pomiędzy społeczeństwem (mieszkańcami miast, poszkodowanymi, świadkami zdarzeń itp.), grupami interwencyjnymi czy też formacjami ratowniczymi, dyspozytorami kierującymi jednostkami, piywat-
144 J. Szołtysek, Logistyczne aspekty zarządzania przepływami osób l ładunków w miastach, AE, Katowice 2005, s. 105.
I4$ P. Kołodziejczyk, J. Szołtysek, Epistemologia logistyki społecznej, „Przegląd Organizacji” 2009, nr 4, s. 23.
1+6 Por. T. Tanimoto, Theory and Praclice of Physical Dlstribution and Logistics, Hakutoshobo 2000 zl' M. Baudin, Leon Logistics: The Nuts and Bolts of Delivering Materials and Goods, Productivity Press, New York 2005, s. 17.
nymi formami ochrony, jednostkami samorządowymi, organizacjami pozarządowymi w celu właściwej alokacji zasobów.
Funkcją logistyki w sytuacjach kryzysowych jest koordynacja przepływów niezbędnego zaopatrzenia, usług logistycznych i medycznych, która przebiega pod presją czasu. Celem działań realizowanych w zakresie zarządzania kryzysowego i bezpieczeństwa publicznego jest organizacja przepływów posiadanych zasobów (niezbędnych w określonym miejscu) w jak najkrótszym czasie, aby zminimalizować możliwości wystąpienia zagrożeń lub ich skutków. Logistyka dostarcza tutaj teoretycznych rozwiązań, których celem jest kształtowanie łańcuchów logistycznych wartości dla społeczeństwa (w tym przypadku bezpieczeństwa). Proces zarządzania kryzysowego to cykl decyzyjny, bazujący na diagnozie potencjalnych zagrożeń i analizie posiadanych informacji i zasobów (osobowych i materialnych), w wyniku którego następuje przepływ tych zasobów.
W czasie sytuacji kryzysowych istotne znaczenie ma sprawna organizacja dostaw podstawowych środków zaopatrzenia, usług logistycznych i medycznych. Do realizacji tych zadań powołano grupy zabezpieczenia logistycznego oraz grupy opieki zdrowotnej i pomocy socjalno-bytowej, funkcjonujące w ramach zespołów zarządzania kryzysowego. Celem ich działań jest udzielenie pomocy jak największej liczbie osób w możliwie krótkim czasie. Aspekty postrzegania logistyki w sytuacjach kryzysowych zilustrowano na rysunku 20.
Rysunek 20. Aspekty postrzegania logistyki sytuacji kryzysowych
f FUNKCJONALNY I Zarządzanie kierowanie) I -formułowanie strategii t —planowanie
\ - organizowanie
\ -Inicjowanie
kontrolowanie
Prekursorzy
Aspekty postrzegania logistyki
PRZEDMIOTOWY Sterowanie przepływami opatrzenia I usł oraz informacji
POMOCOWY \ Efektywna pomoc \ logistyczna zorientowana I na wszystkich poszkodowanych j
tródło: E Nowak, Współczesne poglądy na zarządzanie logistyczne w sytuacjach kryzysowych, [w:] M. Włodarczyk, A Marjańskl (red.), Bezpieczeństwo I zarządzanie kryzysowe - aktualne wyzwania, SWSPiZ, Łódź 2009, s. 41.