• Represyjna - pierwszoplanowym celem kary jest zaspokojenie społecznego poczucia sprawiedliwości w związku z dokonanym naruszeniem lub zagrożeniem odpowiedniego dobra prawnego.
• sprawstwo kierownicze, czyli sytuacja w której jest osoba kierująca danym czynem, zarządzająca jego przebiegiem, realnie nim sterująca nim, nawet jeśli sarna nie dokonuje żadnej czynności lub jest w pewnej odległości od miejsca zdarzenia. Możną tę osobę określić jako „mózg działań”. Przykładem takiego działania może być wydawania poleceń przez komórkę, albo krótkofalówkę.
• sprawstwo polecające tj. sytuację w' której jest osoba wydająca polecenie oraz je wykonująca, ale stosunek istniejący między nimi opiera się na wykorzystaniu istniejącej zależności „wykonawcy” od wydającego polecenia (np. zależności służbowej, zależności narkomana od dealera) i w przeciwieństwie do sprawstwa kierowniczego osoba wydająca polecenia nie ma bezpośredniej kontroli nad przebiegiem i wykonaniem zleconego zadania przez
Kontratypy kodeksowe:
1. Obrona konieczna-art 25 §lkk
2. Stan wyższej konieczności- art. 26 § lkk.
3. Ryzyko nowatorstwa (eksperymentu)- art. 27
4. Dozwolona krytyka-art. 213 §2
5. Ostateczna potrzeba- art. 319 §1
Kontratypy pozakodeksowe (pozaustawowe):
1. Działanie w granicach uprawnień i obowiązków, np zatrzymanie obywatela na podstawie art. 244 kpk.
2. Prawo karcenia nieletnich.
3. Ryzyko związane z grami sportowymi.
4. Zgoda dysponenta dobrem prawnym (zgoda pokrzywdzonego).
5. Czynności lecznicze.
6. Dozwolona samopomoc.
7. Zwyczaj.
Jeśli chodzi o kontratypy zgody pokrzywdzonego i czynności lecznicze to w ostatnim okresie pojawiły się koncepcje, jak najbardziej słuszne, negujące konieczność formowania łych kontratypów.
Okoliczności wyłączające winę:
1. Nieletność (art. 10 § 1 kk).
2. Niepoczytalność (art. 31kk).
3. Błąd określony w art. 29kk.
4. Błąd okr eślony w art. 30kk.