DSCF5387

W. Budzyński, W. Szempuński

106

°WV»ltay

p6łny

fazy wegetacji

Rys. 2.15. Wartość LAI pszenicy ozimej w zależności od terminu siewu (Podolska, 1998)

Opóźnienie siewu ma niekorzystny wpływ na wszystkie trzy elementy struktury plonu - liczbę kłosów, liczbę ziaren w kłosie i masę 1000 ziaren. Badania z nowymi odmianami pszenicy dowodzą, że obniżenie wartości pojedynczych elementów plo-notwórczych może dochodzić do 40%, a plonu ziarna - nawet do 60% (rys. 2.16). Znamienne, że taką reakcję pszenicy notuje się, nawet na Dolnym Śląsku, już w terminie siewu 25 września.

Reakcja wszystkich odmian na termin siewu jest podobna. Jednak z badań IUNG wynika, że opisana wyżej wrażliwość może być u niektórych odmian słabsza, a niekorzystna reakcja w plonie mniejsza. Znajomość odmian z takimi cechami ma, oczywiście, duże znaczenie praktyczne.

Najwcześniej należy wysiewać pszenicę na Warmii i Mazurach, Suwalszczyź-nie, Podlasiu i Lubelszczyźnie (15-20 września). W centralnej Polsce - na Kujawach, Pomorzu Bydgoskim i Mazowszu, a także w całej Małopolsce najkorzystniej siać w trzeciej dekadzie września. Na Pomorzu Zachodnim i Gdańskim, Żuławach, Wielkopolsce i na Ziem ii Lubuskiej, a także Dolnym Śląsku optymalnym terminem jest 25 września-5 października (rys. 2.17). Termin siewu ma ścisły związek z gęstością siewu (tab. 2.17). Są różne poglądy na gęstość siewu pszenicy. Dobrą zwartość kłosów, 550-650 na 1 m², można otrzymać zarówno przy gęstym siewie (bez krzewienia), jak i siewie rzadszym, umożliwiającym krzewienie produktywne. Gęstość siewu zależy od wymagań świetlnych, typu i odmiany. Te o mniejszych wymaganiach nie reagują na gęste siewy zmniejszeniem liczby kłosków w kłosie i ik kwiatów w kłosku. Typy i odmiany o dużych wymaganiach świetlnych na zagęsz-