1
1
182
W. Budzyński, W. Szempuński
wie w całości lepiej plonujące rzędy brzegowe i sąsiednie. W przypadku W ścieżek obniżenie plonu na skutek nieodwracalnego zgniatania roślin jest tówi\ powierzchni zniszczonej i wynosi od 4 do 8% w zależności od odległości międ^ ścieżkami.
W produkcji ziarna pszenżyta należy wykorzystywać szybki postęp w hodowli odmian i często wymieniać materiał siewny. Podobnie jak u innych zbóż wyróżni* się: PB, B, Ki i K2. Z danych dotyczących rozmnożeń materiału siewnego można wnioskować, że corocznie kwalifikowanym ziarnem, co najmniej w stopniu K* obsiewa się 15% całego areału tego zboża.
Łan pszenżyta ozimego spełnia podstawowe warunki dobrej konkurencyjności wobec chwastów dzięki szerokim liściom, sztywnej słomie, wysokim roślinom i dużej zwartości łanu. W warunkach małego zachwaszczenia i poprawnego następstwa roślin ingerencja chemiczna mająca regulować nasilenie roślinności segetalnej może być niecelowa. Ma to miejsce szczególnie wtedy, kiedy nie ma kompensacji chwastów i wyraźnej dominacji jednego, bądź niewielu gatunków. Szkodliwość rolnicza różnorodnej gatunkowo roślinności segetalnej jest mniejsza.
Niestety, duża koncentracja zbóż w zmianowaniach powoduje specjalizację gatunkową chwastów, objawiającą się występowaniem w pszenżycie między innymi miotły zbożowej, przytulii czepnej czy bratka trójbarwnego, które w dużym nasileniu szkodliwie oddziałują na łan. Pielęgnacja mechaniczna (bronowanie) nie jest w pełni skuteczna, bo siewki tych gatunków chwastów ukorzeniają się jesienią. Zastosowanie herbicydów jest wtedy jedynym interwencyjnym sposobem ograniczenia zachwaszczenia, a efektywność plonochronna tej metody bywa wtedy duża.
Wcześnie siane pszenżyto należy odchwaszczać jesienią, najlepiej w fazie 3-5 liści. Plonochronne znaczenie odchwaszczania w tej fazie jest najczęściej większe niż wiosennego (tab. 4.17), gdyż przypada przed tzw. wczesnym progiem konkurencji (początek różnicowania stożka wzrostu ozimin).
Możliwości doboru środków do odchwaszczania przedstawiono w tabeli 4.18. Zwalczanie miotły zbożowej wiosną jest zawsze mniej skuteczne niż jesienią i na przedwiośniu. Wczesne zwalczanie wiosenne, gdy chwasty dwuliścienne wznowią wegetację, jest skuteczniejsze niż późniejsze zabiegi. Środki typu MCPA i 2,4 D mogą być stosowane dopiero w temperaturze powyżej 10-12 °C, a więc w fazie I kolanka. Gdy integruje się metodę mechaniczną i chemiczną, należy najpierw użyć brony, a w następnej kolejności zastosować herbicyd. Bronowanie zwalcza chwasty wschodzące oraz młode ich siewki i dlatego jest bardzo pożądane w zasiewach późnych (wschody chwastów wiosną) bądź przerzedzonych przez mróz lub pleśń śniegową. W zwartych, rozkrzewionych zasiewach wczesnych, w których chwasty są już w fazie kilku liści, bronowanie wiosenne jest mało skuteczne.