DSCF5740

a. Burak pastewny

457

k\\

1

fąbela

Typy

2.3. Skład chemiczny korzeni buraka pastewnego (Gutmański i Radzimowski, 1979)

odmian

plenny

BHP .    V

Ltewno-cukrowy)

Csofejzamrtóśas.m.

Zawartość w %
woda	sucha masa	bezazotowe wyciągowe	cukier	tłuszcz surowy	białko ogólne	włókno surowe	popiół surowy
88,7	11,3	9,0	7,1	0,23	0,53	0,73	0,70
87,7	12,3	9,9	8,0	0,22	0,59	0,78	0,71
>84	>16	12,8-15	12-13	0,25	0,80	0,90	0,78

2.4. Charakterystyka biologiczna

i?

\

Burak pastewny (Beta vulgaris ssp. vulgaris convar. crassa Alef.) - odmiany ₀ białym miąższu (prov. crassa) i o miąższu żółtym (prov. lutea.) - tak jak i cukrowy należy do gatunku burak uprawny i rodziny komosowatych (Chenopodiaceae). Fazy rozwojowe buraka pastewnego i cukrowego są podobne. Przebudowa korzeni buraka pastewnego następuje szybciej niż cukrowego, ponieważ w fazie 12 liści właściwych odbywa się już wtórny przyrost na grubość (jest już przeważnie 6 pierścieni wiązek przewodzących), co przygotowuje roślinę do gromadzenia substancji zapasowych (Kirejev, 1975). Burak pastewny korzeni się płycej niż cukrowy. W warstwie gleby do 20 cm znajduje się około 60% korzeni sorbujących buraka pastewnego, a około 42% buraka cukrowego (Batalin, 1962). Różne jest także rozmieszczenie korzeni sorbujących w warstwach głębszych. Toteż burak pastewny w porównaniu z cukrowym wymaga większej ilości wody. Burak pastewny reprezentuje inny typ morfologiczny niż cukrowy i o masie jego korzeni zapasowych decyduje w znacznie większym stopniu hypokotyl lepiej rozbudowany niż u buraka cukrowego (rys. 2.1). Odmiany buraka pastewnego są obecnie znacznie bardziej zróżnicowane pod względem cech morfologicznych korzeni niż cukrowego, chociaż niektóre ostatnio wyhodowane odmiany wykazują znaczne podobieństwo morfologiczne do buraka cukrowego. Jednak większość odmian ma korzenie barwne -czerwone, pomarańczowe lub żółte.

Burak pastewny jest wrażliwy na przymrozki i ulega uszkodzeniu, gdy temperatura spada do ok. -4 °C. Odmiany o korzeniach wystających z gleby wymagają wcześniejszego zbioru. Długości okresu wegetacji buraka pastewnego i cukrowego są podobne, ale bardzo zróżnicowane w obrębie odmian należących do poszczególnych grup. Najdłuższy okres wegetacji mają odmiany cukrowo-pastewne i ze względu na dużą zawartość suchej masy oraz większe zagłębienie korzeni w glebie mogą być zbierane w tym samym czasie co cukrowe, tj. nawet w II połowie października. Odmiany pastewne i pastewno-cukrowe powinny być zbierane wcześniej, przed wystąpieniem jesiennych przymrozków, gdyż wystające korzenie o słabym ulistnieniu łatwo przemarzają.