DSCN1684

Dorobek kulturowy JJ

ncgo (wzór fizyczny członka grupy icst 4ri ile określony).    ' ^J Xl

C»tvrg Simmcl (1975. s. 467 468] wskazuje. że dezindywidualizacja stanowi jedna / cech tajnego związku. W tym uięciu dezindywidualizacja oznacza dążenie do zredukowania lub ukrycia cech indywidualnych jednostki. Tego typu funkcję spełniają m in maski. Zapewniają one poczucie anonimowości. W innego typu zbiorowościach funkcję taką pełnić może umundurowanie.

Dezindywidualizacja, czyli całkowite utożsamienie się z grupą, może prowadzić do zachowań dewiacyjnych, o ile normy grupowe różnią się od ogólnospołecznych. Anonimowość oraz pełna identyfikacja / celami grupowymi wytwarzają w jednostce poczucie siły i bezkarności; kształtuje się przekonanie, że grupa nie pozwoli na wyrządzenie krz>Avdy jednostce poświęcającej się realizacji zadań na jej rzecz.

Dezindywidualizacja stanowi również element procesu podporządkowania się jednostki autory tetowi; u takim przypadku następuje „ucieczka od wolności” (E. Fromm). Jednostka dobrowolnie zrzeka się odpow iedzialności za własne czyny, obdarzając pełnym zaufaniem charyzmatycznego przywódcę lub organizację. Elementy dczindywi-dualizacji występują także w życiu religijnym jednostki. Rezygnacja z własnego .ja" stanowi podstawowy warunek tzw. powtórnych narodzin.

Zjawisko dczindywiduali/acji w ujęciu najszerszym obejmować może wszelkie podporządkowanie się jednostki grupie zawierające element rezygnacji z ujawniania własnych celów, dążeń, uznawanych zasad, norm itp. Dezindywidualizacja stanowi wówczas nieodłączny składnik życia zbiorowego i zbliżona jest do konformizmu. I akie rozumienie dczindywiduali/acji wydaje się jednak zbyt szerokie. Podobnie odróżnić należy dezindywidualizację od procesów degradacji i dcprywacji osobowości (zob. [E. GofTman 1975, s. 155 i n.]) zachodzących w przypadku wchodzenia nowych członków do niektórych grup głównie

w obrębie instyiueji totalnych. Zwykle nic występuje tu bowiem utożsamienie się z grupą, lecz raczej obrona przed nią. Dezindy-widualizacja jest możliwa później, po okresie adaptacji. (AS.) /ob. anonimowość, konformizm, nalewnie-IWO. normy społeczne. tłum

Literatura:

GofTman E., 1975. Charakterystyka instytucji totalnych |w:| Element)¹ teorii socjologie:-nych Materiały do dziejów współczesnej socjologa zachodniej, wybór W. Dcrczyńskt. A. Jasińska-Kama. J. Szacki. PWN. Warszawa

MeDougall W . 19.10. Psychologia grupy Zarys zasad psychologii zbiorowej oraz próba zastosowania ich do wyjaśniania życia i charakteru narodowego. Książnica-Atlas, l.wow--Warszawa.

Sinmiel Ci.. 1975. Socjologia. PWN, W arszaua

Dezorganizacja społeczna, zob ano-mia. normy społeczne, porządek społeczny

Diachroniczność. I. Następowanie zjawisk i procesów w czasie. 2. Sposób wyjaśniania lub opisu uwzględniający dynamikę zdarzeń. Uwagę zwraca się na procesy przekształceń i zmian. Bada się stan jakiegoś zjaw iska lub całego systemu społecznego w różnych momentach czasowych* poszukując prawidłowości zmian (A S.)

Zob dynamika społeczna, proccsuolizm, rozwój społeczny, synchroniczność.

Diada, zob. problem skali.

Dorobek kulturowy, ogół wytworów kultury jakiejś zbiorowości Elementem dorobku kulturowego może stać się dowolny element (przedmiot, idea. sposób zachowania itp.). pod warunkiem ze zostanie zo-bicktywizowany. Tylko wówczas element ten jest zdolny do trwania i oddziaływania na zachowania innych. Część dorobku kulturowego staje się przedmiotem dziedziczenia kulturowego, tzn jest przekazywana między generacyjnie. Pozostała część ulega zapomnieniu lub jest niszczona (np. w wyniku wojen, katastrof żywiołowych bądź