DSCN1846

Struktura społeczna

współczesnych wyraźniej akcentuje sK współzależność zjawisk makro-1 mikrospo tocznych (zob |i Szmatka 1980]) ł^>vHi' ścic integrujące ujęcia makro- i mikrosp' łccznc (zwłaszcza teorię działań spok<‘ nych i interakcji) widoczne jest w>^r*f w działalności teoretycznej Jurgena Ha. masa (zob |K. Hunełmann 1994. s 40 >-l Wiele uwagi poświęca się badaim'' zmian zachodzących w obrębie >^lnl ^ społecznych procesom fbnm'wjni.1^ poszczególnych jej elementów; ich r, kształceń, zjawiska ruchliwości *C'^,V' ^ Stmktuia me test i/stnl zmiennym llogdan W Mach • mierz Wesołowski |I9«2| trybucyjnc (lub atrybutywne' • ^u

struktura społeczna rozumiana jest najczęściej za Stanisławem Ossowskim (1982, s. 114] jako ..system międzyludzkich zależności. dystansów i hierarchii zarówno w nicorganizacyjnej. jak organizacyjnej formie". Zależności, o których mowa, wynikać mogą z funkcji pełnionych przez dany element jednostkę lub grupę w ramach podziału pracy lub z tytułu posiadanej władzy . Stmktury społeczne, oprócz kultury i przy* rodnie/o-ckonomicznego ..podłoZa". stano-wią zasadnicze elementy każdego społeczeństwa (zob |J. Turowski IW. s. 53; P Rybicki 1979]).

W socjologu wyodrębnia się trzy typy struktur społecznych: makro-, mezo- i mikrostruktury Makrostruktury to duże struktury społeczne, których elementami są zbiorowości (grupy). Do makro struktur zalicza się takie zbiorowości, jak naród, klasy, warstwy, zbiorowości terytorialne, wyznaniowe. etniczne itp Wyjaśnianie zasad funkcjonowania systemu społecznego oraz jego przekształceń musi uwzględniać procesy zachodzące na poziomie makrostruktu-ralnym. ZwTaca się tu uwagę głównie na przeobrażenia, jakim podlegają poszczególne typy zbiorowości, oraz zachodzące między mmi stosunki Mczostruktura (gr- mesos środkowy) to struktura pośrednia pod względem rozmiarów i cech między makro- i mikrostrukturą Mikrostruktury to małe struktury społeczne, których podstawowymi elementami są jednostki lub pełnione przez nic role społeczne. Zasadniczą cechą mikrostruktur są relacje bezpośrednie {fac+to-facc) między jej członkami Najważniejszym typem mikrostruktur są małe grupy społeczne I rodzina, grupy rówieśnicze. towarzyskie, pracownicze itp) Z uwagi na to. że w obrębie mikrostruktur dokonują się procesy socjalizacji, transmisji kulturowej, kontroli społecznej, kształtowania osobowości i wzorów zachowań, zjawiska zachodzące w tej sferze wywierają istotny wpływ na cały system społeczny.

lindan la struktury społecznej zmierzają do identyfikacji zasadniczych elementów

^K'f_k|_c « /nuunami struktur, spółce™ Rewolucje ktm.un.stycn.s- progran.,...,

klutats ctimins.uantc kto społccmwl

uaosh stano* ic pr/esakody we »p*ou niu nossego potoku społecznego k,. _nVni elementem transformacji ustrojowe wiodącej od systemu opartego na gospoda cc sterowanej centralistycznie do gospoda:

ki rynkowej są zmiany zachodzące w obrębie struktury społecznej - rozrost ..klasy

przejawem.

Teorie struktury społecznej stanów: jedną 7 zasadniczych form wyjaśniania cjologicznego w ujęciu holistycznym kłada się. że określony kształt stnikti;-społeczncj (szczególnie makrostruktury ora. zachodzące w jej obrębie relacje w zasadniczy sposób warunkują przebieg róznorwf-nych procesów społecznych W obręb. ujęć marksistowskich związek ten uznawany był za ściśle deterministyczny, a zalc ności za jednokierunkowe, tzn makro-struktura wyłącznie determinowała zjawiska w pozostałych sferach życia społecznego W wyjaśnianiu wszelkich zjawisk społecznych starano się uwzględniać przede wsnst-kim aspekt makrospołcczny. W ujęcwJ